انقلاب اسلامی ایران با رهبری حکیمانه حضرت امام فرصت مناسبی فراهم کرد تا برای اولین بار یک رهبر فقیه و برجسته، آراء و اندیشه ها و روش های خود را درباره مسائل مختلف حقوق بشری من جمله مبارزه با مفاسد با بهره گیری از منابع فقه ارائه نماید. امام خمینی روحانی مجاهد و مرجع تقلید مبارزی بود که با الهام از سیره نبی گرامی اسلام(ص) و امامان شیعه و در سایه درس آموزی از تاریخ اسلام و کسب تجربه از رویدادهای زندگی، مبارزه با ظلم و جور پهلوی را تکلیف شرعی و الهی دانسته و ابتدا در یک فرآیند نسبتاً طولانی با توکل برخدا و اخلاص در اعمال و رفتار خویش، با تبلیغ و ترویج اسلام ناب محمدی(ص)، مردم و فضای فکری حوزه های علمیه را با جریان مبارزه همراه نمود.
حضرت امام خمینی (ره)، در طول مبارزات سیاسی و نهضت اسلامی، همواره بر سه امر ـ به ترتیب اولویت و اهمیت ـ تأکید داشته اند: اسلام، انسان و ایران. امام (ره) هرگز در دفاع از اسلام و شرع مقدس کوتاه نیامده اند. ایشان از موضع یک فقیه و مجتهد دینی، همواره خود را هم چون سربازی در خط مقدم دفاع از حریم دین خدا می دیدند. پس از اسلام، کرامت و شخصیت انسان، دومین دغدغه جدّی حضرت امام بوده است. ایشان در این مقام، هرگز نگاه جنسیتی، صنفی، قومی و منطقه ای نداشتند و از مقام شامخ انسانیت دفاع می کردند.
امام درسیره مبارزاتی خود به دنبال انجام وظیفه الهی بود
راسخون:در سیره مبارزاتی امام خمینی(ره) چه مولفه های وجود داشت؟
روح سیره مبارزاتی امام رضوان الله تعالی اتصال به خدا و انجام وظیفه الهی بود. یعنی در سراسر زندگی امام خمینی(ره) در ابعاد مختلف از جمله ابعاد سیاسی، شواهد فراوان وجود دارد که امام بر اساس احساس وظیفه دینی و رسالتی که خداوند و اسلام بر دوش ایشان گذاشته بود به میدان مبارزه آمدند.زمانی که در همان اوایل نهضت بعضی ها حضور یکپارچه همه مراجع را مطرح کردند، ایشان فرمودند که اگر در اصل وظیفه مبارزه با رژیم سخن هست من وظیفه الهی خودم می داند و در این موضوع مذاکره و صحبتی نیست اما اگر روی شیوه مبارزه سخنی است بنشینیم و صحبت و مذاکره کنیم. محور امام این بود که خداوند در جنبه اجتماعی و سیاسی چه وظیفه ای بر دوش روحانیت قرار داده است که این وظیفه را به نحو احسن انجام دهند.
این مولفه بسیار مهمی بودکه در سیره امام خمینی(ره) وجود دارد و درسی است برای همه کسانی که می خواهند در مسیر مبارزات سیاسی خود موفق باشند.مرحوم مدرس می گفت:«سیاست ما عین دیانت ماست و دیانت ما عین سیاست ماست» و امام هم فراوان از مرحوم مدرس نام برده اندو از موضع انقلاب و دینی ایشان تجلیل کرده اند.
راسخون: مردم در سیره مبارزاتی امام خمینی(ره) چه جایگاهی داشتند و امام برای آنها چه ارزشی قائل شدند؟
حضرت امام خمینی(ره) روایتی را می گویند که پیامبر(ص) می فرمایند سوره هود مرا پیر کرد، اصحاب از پیامبر سوال می کنند که برای چه؟، پیامبر می فرماید بخاطر آیه ای که در سوره هود است فَاستَقِم کَما أُمِرتَ وَمَن تابَ مَعَکَ وَلا تَطغَوا إِنَّهُ بِما تَعمَلونَ بَصیرٌ،پس همان‌گونه که فرمان یافته‌ای، استقامت کن؛ و همچنین کسانی که با تو بسوی خدا آمده‌اند (باید استقامت کنند)! و طغیان نکنید، که خداوند آنچه را انجام می‌دهید می‌بیند! (سوره مبارکه هود آیه ۱۱۲)؛ یعنی پیامبر(ص) وظیفه داشته است هم خود در مسیر استقامت داشته باشد و هم وظیفه داشته است که پیروان خود را در این مسیر قراردهد.حضرت امام (ره) می فرمودند اینکه به پیامبر دستور استقامت داده شده است در آیات دیگر سوره های قرآن هم هست اما اینکه چرا پیامبر(ص) فرمودند سوره هود؟ می فرمایند تنهاجایی که به پیامبر(ص) گفته شده هم باید خودت استقامت کنی و هم پیروانت استقامت کنند این سوره است.بنابراین وظیفه پیامبر(ص) بود تا هم خود و هم مردمش در این مسیر حرکت کنند.
امام(ره) اگر می خواست وظیفه« العلماء ورثة الأنبیاء» را پیاده کند طبعا باید طبق موازین و تعالیم دینی به ملت هم جایگاه مهم بدهد تا با همراهی ملت مسیر را طی کند.
امام به مردم عنایت خاصی داشت
لذا امام به مردم بسیار عنایت داشت.امام همواره در اعلامیه ها در آغاز نهضت در تداوم نهضت تکیه روی مردم و خطاب به مردم داشت. حتی امام در سخنانی فرمود شنیده ام که این اعلامیه ها به روستاها رسیده و مردم روستاها هم در مسیر قرار دارند پس یقین دارم که انقلاب به پیروزی خواهد رسید. یا در 15خرداد از امام (ره) پرسیدند که شما با چه نیرویی می خواهید با رژیم جنگ کنید که امام خمینی(ره) فرمودند که یاوران من در حال حاضر در گهواره ها هستند یعنی امام بر تکیه به ملت تاکید داشتند.
مقام معظم رهبری هم همین گونه هستند و می بینیم که در بیانات خود چقدر بر روی این موضوع تاکید می کنند.پس اصل وظیفه الهی است اصل این است که حرکت جامعه در تمام امور بر اساس آموزه های الهی پیش برود و همزمان مردم هم پای کار باشند و برای تحقق این خواسته های خداوندی و تحقق اسلام و تحقق تمدن نوین اسلامی به فرامایش مقام معظم رهبری به عرصه بیاییند و حضور داشته باشند.
حضور مردم در ابعاد مختلف نظام خواسته امام بود
قانون اساسی که امام فرمودند به رای گذاشته شود و تایید کردند در این قالب است که در ابعاد مختلف نظام ما مردم حضور دارند. مردم در تمام شئون پای نظام هستند و حضور دارند. رئیس جمهور، خبرگان، نمایندگان مجلس را مردم انتخاب می کنند و حتی ولایت فقیه را با یک واسطه مردم انتخاب می کنند. این نشان از این است که امام به مردم هم جایگاه بسیار والایی قائل بودند.تحولات در عرصه های مختلف نظام به پشتوانه مردم رخ داد
راسخون:امام برای تحقق چه اهدافی مبارزه کرد و آیا این اهداف محقق شده است مخصوصا در حوزه های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی امروز به اهداف امام رسیده ایم؟
به نظربنده امام خمینی(ره) در این خصوص بسیار موفق شدند. وقتی امام توانست با دست خالی یک نظامی را که به ادعای خودشان 2500سال سابقه داشت، ابرقدرت های دنیا پشتوانه آنها بودند، تا دندان مسلح بودند، ساقط کند.اگر تلاش امام خمینی(ره) هیچ ثمره جز همین یک موضوع نداشت بازهم ارزش داشت.
تحقق اهداف مهم امام در ابعاد مختلف نظام
باید در تمام شئون پیشرفت و تعالی فرهنگی ملت ایران با قبل از انقلاب مقایسه شود. اگر کسی بخواهد این موضوع را بررسی کند باید سطح فرهنگی مردم از نظر معلومات و نظامات فرهنگی کنونی مردم را با قبل از انقلاب مقایسه کند.کسانی که گاهی می گویند انقلاب چه کرده است از دوران گذشته یا اطلاع ندارند یا فراموشی به آنها دست داده است که در دانشگاه ها، در شهرها و مرکز کشور به صورت علنی چقدر فساد رخ می داد و چقدر سطح فکری پایین بود و هیچ قدرتی برای تصمیم گیری مستقل وجود نداشت. تمام مستشاران غرب کشور ما را اداره می کردند و شاه هیچ جایگاهی نداشت و مامور بود تا دستورات آنها را اجرا کند.اگر کوچک ترین اطلاعات فرهنگ دینی به یکی از مراکز نظامی می رفت کسی که این کار را کرده بود را بازخواست می کردند در حالی که امروز در نظام نیروهای مسلح ما اسلام وجود دارد نماینده رهبری حضور دارند و موازین اسلامی پیاده می شود.
این مسائل را اگر قبل از انقلاب به کسی می گفتند که روزی اتفاق خواهد افتاد همه تعجب می کردند و می گفتند که خواب و خیال است. بنابراین امام خمینی(ره) در این عرصه بسیار موفق بوده است و باید مطالعات و تحقیقات و آثار علمی در این زمینه ها نوشته شود.
تا رسیدن به آن قله ای که امام می فرمود بسیار فاصله داریم
راسخون:امام در یکی از سخنرانی های خود وعده داد که ما شما رابه مقام انسانیت می رسانیم آیا امروز جامعه به آن مقام انسانیتی که جز اهداف امام خمینی(ره) بود رسیده است؟
امام خمینی(ره) در ابتدای انقلاب فرمودند که اگر ما بخواهیم فقط خرابی ها را درست کنیم 20سال نیاز داریم فقط خرابی ها را درست کنیم. امام این سخن را در شرایط عادی عنوان کردند اما در شرایطی که جنگ تحمیلی شروع شود ، توطئه های مختلف دشمنان، تلاش برای نابودی نظام و... 20سال امام بیشتر خواهد شد.بنابراین اگر شرایط را در نظر بگیریم که شرایطی که بعد از انقلاب پیش آمد و دشمن تمام توان خود را به کار گرفت و تمام نیروهای اندیشمندرا از ما گرفت، شخصیت های مهمی همچون مطهری و بهشتی را از ما گرفت. اگر مجموعه این ها را در نظر بگیریم متوجه خواهیم شد.
البته ما تا رسیدن به آن قله ای که امام می فرمود بسیار فاصله داریم. ما می بینیم که در دوران امیرالمومنین علی(ع) که امام معصوم است که حضرت می خواست دین را کامل پیاده کند اما بخاطر معارضینی که بود در بسیاری از زمینه ها نتوانست احکام اسلام را برگرداند و حتی نتوانست در بسیاری از مسئولیت ها افراد صالح را قرار دهد.
بنابراین باید نگاه مجموع داشته باشیم که آن موقع می توانیم بگوئیم که امام خمینی(ره) موفق بود اما در عین حال تا رسیدن آن نقطه اوج و نقطه ای که امام می فرمود فاصله زیادی داریم.
