انواع هپاتیت
هپاتیت (التهاب کبد) می تواند به وسیله بسیاری از داروها و مواد سمی و ویروس های مختلف ایجاد شود که تظاهرات بالینی آنها ممکن است کاملاً شبیه یکدیگر باشد.
ویروس های اختصاصی که سبب هپاتیت ویروسی شامل
ویروس هپاتیت HAV) A ) ، ویروس هپاتیت HBV)B)، ویروس هپاتیت HCV)C )، ویروس هپاتیت D (عامل دلتا) و ویروس هپاتیت E( نوعی هپاتیت منتقله از راه گوارشی که به شکل اپیدمی در آسیا و شمال آفریقا و مکزیک مشاهده شده است) می شود.اصطلاح ویروس هپاتیت HGV) G ) به تازگی برای عاملی به کار می رود که به ندرت موجب هپاتیت واضح می شود.
تصویر بالینی هپاتیت ویروسی بی نهایت متغیر بوده و از یک عفونت بدون علامت تا یک بیماری برق آسا و کشنده در مدت چند روز متفاوت است.
● هپاتیت A
انتقال عامل این بیماری تقریباً منحصر به راه مدفوعی -دهانی است. انتشار ویروس هپاتیت A از شخصی به شخص دیگر با رعایت نکردن بهداشت فردی و ازدحام جمعیت تشدید می شود.مصرف غذا، آب، شیر و صدف آلوده، به صورت همه گیر یا تک گیر، موجب ابتلا به بیماری می شود. هپاتیت A در اواخر پائیز و اوایل زمستان شیوع بیشتری دارد.
در کشورهای پیشرفته بروز هپاتیت A به علت ارتقای سطح بهداشت کاهش یافته است.
در کشورهای در حال توسعه همگام با کاهش شیوع عفونت های خفیف در دوران کودکی احتمال بروز عفونت شدید در بالغین جامعه افزایش می یابد، همچنین مسافرت به مناطق آندمیک، منشأ عفونت نزد بزرگسالان ساکن مناطق غیرآندمیک است.
کانون های اپیدمیولوژیک عفونت هپاتیت A که اخیراً شناسایی شده است شامل مراکز نگهداری کودکان، بخش های مراقبت مخصوص نوزادان و مصرف کنندگان داروهای وریدی است.
با این که هپاتیت A به ندرت از راه خون منتقل می شود چند مورد از این بیماری در کسانی که عوامل انعقادی تغلیظ شده را دریافت می کنند، شناسایی شده است.
● هپاتیت B
ابتلا به هپاتیت B انتشار وسیعی در سراسر جهان دارد.شیوع عفونت با این ویروس به عوامل مختلفی از جمله عادات اجتماعی مانند خالکوبی، حجامت، اعتیاد و غیره وابسته است. براساس آمارهای موجود در ایران حداقل دو درصد از جمعیت شهری به این بیماری مبتلا بوده و انتقال از مادران آلوده به نوزادان مهم ترین شیوه انتقال است.
درمان این بیماری به دلیل طولانی بودن و گرانی داروها و نیاز به انجام آزمایش ها و مراجعات مکرر به پزشک، پرهزینه است و گاهی امکان پرداخت آن از سوی بیماران وجود ندارد.
این بیماری علاوه بر ایجاد مشکلات مالی و عاطفی در خانواده ها، بار سنگین اقتصادی بر دوش دولت قرار می دهد.
بسیاری از بیماران به علت عدم شناخت زودرس بیماری، در مراحل پیشرفته برای درمان مراجعه می کنند و در نتیجه درمان های موجود برای آنان مؤثر واقع نمی شود.در بیشتر موارد ویروس هپاتیت B از راه های غیرپوستی (و نیز تماس های مخفی پوستی که کمتر جلب توجه می کنند) منتقل می شود.
بیماری تقریباً در تمام نقاط بدن افراد آلوده به ویروس هپاتیت B مثل بزاق اشک، مایع مغزی ـ نخاعی، شیره معدی و ادرار و حتی به ندرت در مدفوع بیمار مشاهده می شود.
از سویی دو راه غیرپوستی برخورد با ویروس که تازگی به عنوان مهم ترین روش های انتقال ویروس مورد توجه قرار گرفته اند «تماس نزدیک» و «انتقال در هنگام زایمان» است.
گروه های دیگری که میزان عفونت در آنها بالاست عبارتند از: افرادی که همسر آنها مبتلا به هپاتیت B حاد است، کسانی که از نظر جنسی بی بند و بار هستند، کارکنان پزشکی که با خون تماس دارند، افرادی که نیاز به تزریق خون مکرر خصوصاً فرآورده های خونی تغلیظ شده (بخصوص هموفیلی ها) دارند، ساکنین و کارکنان آسایشگاه های عقب افتادگان ذهنی و زندان ها و به میزان کمتر، اعضای خانواده بیماران مبتلا به بیماری مزمن کبدی.
● هپاتیت C
حداقل سه نوع ویروس در بروز این هپاتیت دخالت دارند.هپاتیت C شایع ترین نوع هپاتیت است که به دنبال ترانسفوزیون خون ایجاد می شود.کودکانی که مرتب ترانسفوزیون خون احتیاج دارند یا افرادی که حجم زیادی خون دریافت می کنند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به هپاتیت C قرار دارند.
دوره نهفته هپاتیت C متغیر است که این موضوع گوناگونی عوامل ایجاد کننده هپاتیتC را نشان می دهد.
این دوره به طور متوسط بین شش تا ۹ هفته تخمین زده می شود.سیر بالینی هپاتیت C به هپاتیت B شباهت دارد و فقط علائم خفیف تر هستند.
در بیشتر موارد حالت ناقل مزمن در افراد مبتلا به وجود می آید و تعداد قابل ملاحظه ای از بیماران به اختلالات مزمن کبدی مبتلا می شوند همچنین خطر ابتلا به سیروز کبدی پس از هپاتیت C افزایش می یابد.به نظر می رسد مخزن اصلی ویروس های عامل هپاتیتC، انسان باشد.
شیوع بیماری در کسانی که از خون اهداکنندگان حرفه ای استفاده کرده اند، بیشتر است.مواردی از بیماری نیز به دنبال اهدای خون از سوی افراد سالم گزارش شده است که دلالت بر وجود حاملین مزمن عامل یا عوامل بیماری می کند.
هپاتیتC از طریق غیر تزریقی نیز قدرت انتقال دارد.تماس نزدیک بین افراد یک خانواده و زوجها و آلوده شدن نوزادان از طریق مادران مبتلا، از دیگر روش های انتقال بیماری است.براساس گزارشی از هندوستان به نظر می رسد که احتمال انتقال هپاتیت C از طریق مصرف آب آلوده نیز وجود داشته باشد.
● هپاتیت D
این ویروس دارای انتشار جهانی است.در کشورهای مدیترانه ای (آفریقای شمالی و اروپای شرقی و خاورمیانه)، عفونت در میان مبتلایان به هپاتیت B به صورت آندمیک وجود دارد و بیماری بیشتر از راه های غیر پوستی، مخصوصاً تماس های نزدیک فردی منتقل می شود.در مناطق غیر آندمیک مثل ایالات متحده و اروپای غربی عفوت HDV مربوط به افرادی است که مرتب در معرض خون و فرآورده های خونی هستند و مشخصاً در معتادان و هموفیلی ها دیده می شود.
● خصوصیات بالینی و آزمایشگاهی
علائم و نشانه ها: هپاتیت حاد ویروسی پس از دوره کمونی که بر حسب عامل به وجود آورنده آن متفاوت است،بروز می کند.به طور کلی دوره کمون هپاتیتA بین ۱۵ تا ۴۵ روز (به طور متوسط چهار هفته) است.طول دوره کمون در مورد هپاتیت B و D بین ۳۰ تا ۱۸۰ روز ( به طور متوسط چهار تا ۱۲هفته)، هپاتیتC بین ۱۵ تا ۱۶۰ روز (به طور متوسط هفت هفته) و در مورد هپاتیت E بین ۱۵ تا ۶۰ روز (به طور متوسط پنج تا شش هفته) است.
علائم پیش درآمد هپاتیت حاد و ویروسی، سیستمیک و کاملاً متغیر است.علائم عمومی مثل بی اشتهایی، تهوع، استفراغ، خستگی، ناخوشی، درد مفاصل و ماهیچه ها، سر درد، ترس از نور، سرفه و زکام، ممکن است یک تا دو هفته قبل از یرقان بروز کند.یک تا پنج روز قبل از بروز یرقان ممکن است بیمار متوجه تیره شدن ادرار و کمرنگ شدن مدفوع خود شود.
با بروز یرقان علائم عمومی پیش درآمد معمولاً خفیف می شود.کبد بزرگ و حساس شده همراه با درد ربع فوقانی راست و ناراحتی است.مدت مرحله پس از یرقان بین دو تا ۱۲ هفته متغیر است.
● پیشگیری
به علت این که درمان خاص در هپاتیت حاد ویروسی وجود ندارد و درمان ضد ویروسی نیز در هپاتیت مزمن ویروسی فقط در بعضی بیماران مؤثر است، بر پیشگیری از طریق ایمن سازی در گروه های پرخطر تأکید می شود.همانطور که گفته شد گروه های پر خطر شامل کارکنان بهداشتی که با خون سر و کاردارند، کارکنان و بیماران بخش همودیالیز، ساکنان و کارکنان آسایشگاه های معلولین، معتادان به داروهای تزریقی، محکومین به حبس های طولانی مدت، افرادی نظیر هموفیلی هایی که نیازمند درمان با مقدار زیادی از مشتقات خونی به مدت طولانی هستند و افرادی که در مناطق با شیوع زیاد بیماری زندگی می کنند یا به این نواحی زیاد سفر می کنند، هستند.
برای پیشگیری پس از تماس های نزدیک با مبتلایان به هپاتیت A تزریق ایمنوگلوبولین در نخستین فرصت ممکن توصیه می شود. 1
راههای انتقال هپاتیت
خون آلوده از طریق استفاده مشترک از وسایل تزریقی آلوده شامل سرنگ و سوزن مشترک و حتی فیلتر و یا پایپ مشترک، استریلیزاسیون نامناسب یا استفاده مجدد وسایل پزشکی غیر استریل مانند استفاده مجدد از سرنگ و سوزن، تزریق خون یا فرآوردههای خونی غربال نشده ، خالکوبی یا تاتو و سوراخ کردن بدن با وسایل آلوده ،تیغ ریش تراشی، قیچی و ماشین اصلاح مشترک در صورت آلودگی با خون فرد مبتلا از جمله راههای انتقال این بیماری است.رفتارهای پرخطر جنسی، انتقال ویروس از مادر مبتلا به جنین ، و مصرف الکل را از دیگر راههای انتقال :بیشترین گروه در معرض خطر به این ویروس در درجه اول مصرف کنندگان تزریقی مواد افیونی و افراد دارای رفتارهای پر خطر جنسی و در درجه بعد بیماران هموفیلی، تالاسمی و بیماران تحت دیالیز هستند.
راههای عدم انتقال
از طریق دست دادن و بوسیدن فرد مبتلا ، استفاده از ظروف غذای مشترک، معاشرتهای معمولی در محل کار و منزل ، از راه هوا، استفاده از سرویس بهداشتی مشترک شنا در استخر و شیردهی بیماری منتقل نمی شود.معتادان ترزیقی، گروه در معرض خطر
انتقال ویروس از طریق فرآوردههای خونی : بعد از اجرای برنامه مستمر غربالگری اهداکنندگان خون در ایران، این بیماری به طور قابل توجهی در افراد مبتلا به تالاسمی، هموفیلی و بیماران تحت دیالیز کاهش یافته است، متاسفانه معتادان تزریقی هنوز هم به عنوان منبع اصلی عفونت در کشور محسوب میشوند.علائم بیماری
عفونت هپاتیت سی و بی به ۲ شکل حاد و مزمن بروز میکند، افزود: عفونت حاد زمانی است که ابتلای فرد در ۶ ماه اول تشخیص داده شود و حدود ۷۵ درصد موارد ابتلا به عفونت حاد بدون علامت است.شایع ترین علائم بیماری شامل علائم شبه آنفلوآنزا از جمله درد عضلانی و تب بالای ۳۸ درجه سانتیگراد، احساس خستگی ، بی اشتهایی ، درد شکم ، احساس کسالت و ناخوشی ، تهوع و زردی در چشم و پوست است.
عفونت مزمن
هپاتیت مزمن نیز معمولا بدون علامت است اگرچه ویروس میتواند باعث آسیب پیش رونده کبدی شود و پیامدهای جدی برای فرد ایجاد کند.هپاتیت، علت اصلی سیروز کبدی و سرطان کبد
وی اضافه کرد: در صورت بی توجهی به درمان سرطان علت اصلی مرگ ناشی از عفونت با هپاتیت بی و سی است که میانگین طول عمر و بقای فرد پس از تشخیص، حدود ۲۰ ماه است.کارشناس برنامه کنترل و مراقبت هپاتیت مرکز بهداشت یزد افزود: یک نفر از سه تن که به هپاتیت سی مبتلا می شود، در مدت ۲۰ الی ۳۰ سال به سیروز مبتلا و در بعضیها نارسایی کبد یا سرطان کبد ایجاد خواهد شد.
در حدفاصل ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۳ میلادی مرگهای مرتبط با هپاتیت بی به علت سیروز و یا سرطان کبد تا ۳۳ درصد افزایش یافته بود و ۶۸۶ هزار مورد مرگ در سال۲۰۱۳ در دنیا گزارش شده است.
عوامل تشدید کننده هپاتیت
وی افزود: نوشیدن الکل ، ابتلا به دیابت نوع ۲ ، ابتلا به هپاتیت سی در سنین بالاتر، ابتلا به آچ. آی وی(HIV) از جمله عواملی است که می تواند خطر ابتلا به سیروز کبدی را افزایش دهد.تتو و خالکوبی غیر بهداشتی منجر به هپاتیت سی می شود .
کارشناس برنامه کنترل و مراقبت هپاتیت مرکز بهداشت یزد بر لزوم پرهیز از تتو و خالکوبی تاکید کرد و گفت: در صورتی که در شرایط غیر استریل انجام گیرد، سبب ابتلا به هپاتیت سی میشود.
وی با اظهار تاسف تصریح کرد: خالکوبی و تتو به صورت غیربهداشتی در میان جوانان رو به افزایش است که خطر ابتلا به بیماری را افزایش می دهد.
کارشناس برنامه کنترل و مراقبت هپاتیت مرکز بهداشت یزد توصیه کرد: در آرایشگاههای مردانه و زنانه نباید از یک وسیله مشترک استفاده کرد بلکه باید وسایل کاملا استریل و بهداشتی باشد زیرا در صورت استفاده مشترک موجب انتقال بیماریهای مختلف به ویژه هپاتیت میشود.
لزوم انجام آزمایش
به گفته یاوری تشخیص بیماری با آزمایش ساده خون کاملا مشخص میشود اگر نتیجه آن مثبت بود، نشانه عفونت فعال است و معمولا یک الی سه هفته پس از مواجهه فرد با ویروس در خون ظاهر می شود.درمان هپاتیت
با ظهور داروهای جدید ضد ویروسی مستقیم الاثر( DAAs ) انقلابی در درمان هپاتیت سی ایجاد شده است.بدون درمان در عرض چند سال سیروز ایجاد شده می تواند باعث توقف عملکرد کبد شود و در موارد شدید نارسایی کبدی و سرطان کبد رخ دهد و درمان باعث میشود تا تکثیر ویروس در بدن متوقف شود.
درمان هپاتیت سی با دارو
هپاتیت سی واکسن ندارد از سال ۲۰۱۳ داروی این نوع هپاتیت وارد بازار شده است و بیماران با مصرف دارو بیماری خود را کنترل و ظرف سه تا ۶ ماه درمان میشود.درمان هپاتیت در دستور کار سازمان جهانی بهداشت قرار دارد تا سال ۲۰۳۰ هپاتیت سی حذف شود.
راه اندازی کمپین بدون هپاتیت
به مناسبت روز جهانی مبارزه با هپاتیت ، کمپین بدون هپاتیت روزهای ۶ ، هفتم و هشتم مرداد در میدان آزادی ، امیرچقماق و پارک آزدگان از ساعت ۱۸ تا ۲۳ برگزار میشود.این کمپین با همکاری انجمن علمی دانشجویان پزشکی و معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی برگزار میشود افزود: از مردم میخواهیم که به این کمپین مراجعه کنند تا اطلاعات لازم را در زمینه این بیماری به دست آورند.
همچنین برنامههای آموزشی مختلفی برای گروههای هدف و پرسنل مراکز بهداشتی و درمانی در نظر گرفته شده است.
خدمات تشخیصی و درمانی این بیماری نیازمند حمایت مالی مردم و خیرین است گفت: شماره حساب ۸۰۰۰۰۸۰۰ با شناسه واریز ۹۸۰۲۳۰۱۰۰۰۰۰۰۲۹۱۳ به نام دانشگاه علوم پزشکی یزد برای کمکهای خیری درمان هپاتیت سی در نظر گرفته شده است. 2
درمان بیماران مبتلا به هپاتیت B 1 (درمان در هپاتیت حاد B 2 (درمان در هپاتیت مزمن B هیچ درمانی تاکنون برای هپاتیت حاد B قابل انجام نبوده است.
درمان علامتی حالت تهوع، بی اشتهایی، استفراغ و سایر علائم ممکن است انجام شود. درمان رایج مورد بحث، در بیماران مبتلا به هپاتیت مزمن موثر است.
اهداف درمان 1 .حذف آلودگی به منظور پیشگیری از سرایت و گسترش HBV 2
.توقف گسترش بیماری کبد و بهبود نمای بالینی و بافت شناسی پیشگیری از گسترش هپاتیت B از طریق کنترل نشانگرهای تکثیرHBV در سرم و کبد مثل HBeAg،DNA HBV ،طبیعی شدن سطح ALT ،رفع التهاب کبدی و بهبود علائم بیماری بررسی اولیه بیمار مبتلا به عفونت مزمن هپاتیت B جهت درمان - تاریخچه و معاینه فیزیکی برای شناسایی ریسک فاکتورهای عفونت همراه با HCV و HIV و مصرف الکل و سابقه خانوادگی عفونت HBV و بیماری های کبدی - تسـت های آزمایـشگاهـی شامل CBC ،پلاکـت، تسـت های بـیوشیمـی کبـد B هپاتیت Replicationهای تست و PT ،آلبومین) Total & Direct Bili) شامل HBeAg ,HBe anti ، سطح DNA HBV سرم، بررسی سرولوژیک از نظر عفونت HAV) بررسی وضعیت ایمنى نسبت به آن) شامل IgG HAV باید مدنظر باشد.بررسی از نظر سایر علل بیماری های کبدی شامل HCV، HDV ،هموکروماتوز با اندازه گیریantiHDV، antiHCV ،آهن و TIBC. - غربالگری از نظر کارسینوم هپاتوسلولر: شامل اندازه گیری AFP سرم و سونوگرافی RUQ - بیوپسی کبد برای بیمارانی که معیارهای هپاتیت مزمن را دارند (HBsAg مثبت 18 69 درمان بیماران مبتلا به هپاتیت B 105 و یا قابل اندازه گیری به روش های Amplified Un می باشد.
1 .منظور سطح HBVDNA بالاتر از ml/copy درمان بیماران مبتلا به هپاتی ت مزمن B 63 بیش از 6 ماه، DNA HBV سرم بالاتر از ml/copy 105 ،بالا بودن دائمی و یا متناوب ALT ، AST همچنین در بیمارانی که معیارهای درمان را ندارند ولی DNA HBV بین ml/copy 105 -104 دارند و ALT,AST آنها نرمال یا کمی بالاتر از نرمال است (کمتر از 2 برابر نرمال).
1 .درمان در چه کسانی انجام می شود و روش های درمان چیست؟ درمان باید در کسانی که HBeAg مثبت و یا HBeAg منفی و DNA HBV مثبت هستند در نظر گرفته شود. درمان در کسانیکه به تازگی کشف شده اند و HBeAg آنها مثبت می باشد و بیماری جبران شده کبدی دارند (تست های آزمایشگاهی بیمار مثل PT وAlb در حد طبیعی بوده و بدون علائم سیروز است)، به مدت 3 تا 6 ماه به تاخیر انداخته شود تا احتمال تبدیل سرولوژیک (Seroconversion (خودبخودی HBeAg برطرف شود.
بیمارانی که مبتلا به هپاتیت مزمن هستند و ALT آنها بطور پایدار نرمال است، باید تحت نظر بوده و در صورت افزایش ALT درمان آنها شروع شود. موارد استثناء درمان بیماران با ALT طبیعی یا کمتر از دو برابر حد نرمال به شرح ذیل می باشد: 1 .افرادی که بطور مکرر دچار عود علائم هپاتیت در اثر عفونت HBV شده اند که با پاک شدن HBeAg همراه نبوده است.
2 .بیمارانی که دچار عود مکرر زردی 2>Bili می شوند.
3 .کسانی که نمای بافت شناسی اختلال کبدی پیشرفته دارند که در این گروه ها ً درمان جهت سرکوب تکثیر ویروس، جلوگیری از پیشرفت بیماری و احتمالا بهتر کردن هیستولوژی صورت می گیرد.
درمان در بیمارانی که مبتلا به عفونتHBV و پلی آرتریت نودوزا (PAN (هستند نیز توصیه می شود. اگر چه درمان در بیماران مبتلا به هپاتیت B مزمن که ALT نرمال داشته و از نظر HBeAg مثبت می باشند، می تواند منجر به سرکوب تکثیر ویروس گردد ولی احتمال Seroconversion بسیار پایین بوده و در نتیجه درمان مؤثر نخواهد بود).
فواید درمان در این بیماران نسبت به عوارض درمان احتمال مقاومت دارویی و هزینه های تحمیلی به 1 BV DNA بیماران باید ارزیابی شود.
در بیمارانی که هپاتیت مزمن B وHBeAg ً منفی دارند باید درمان سریعا شروع شود زیرا احتمال Remmision خودبخودی در این بیماران بسیار پایین است، به علت ماهیت Flactuating بیماری در این بیماران، مراقبت دقیق و مستمر آنها برای جداسازی از ناقلین غیرفعالHBeAg منفی لازم است.
104 باشد و در این بیماران در صورتی که DNA سرمی بین ml/copy 105- ALT آنها طبیعی و یا کمی بالا باشد، جهت تصمیم گیری برای درمان، بیوپسی کبد توصیه می شود. 3
هپاتیت B
اطلاعات اولیه
هپاتیت B بوسیله ویروس HBV بوجود میآید. میتوان افراد را علیه این بیماری واکسینه کرد. این ویروس در خون ، منی و مایعات واژینال وجود دارد و از طریق تماس جنسی ، وسایل آلوده تزریق دارو منتقل میشود. زنان باردار آلوده میتوانند از طریق جفت یا در موقع زایمان ، ویروس را منتقل کنند.
میزان HBV در خون نسبت ویروس هپاتیت A بسشتر است و همین باعث انتقال راحتتر آن میشود. هپاتیت B منتقل شده از مادر به نوزاد در موقع تولد میتواند به دو شکل مزمن و حاد دیده شود. مزمن یعنی دستگاه ایمنی بدن تا 6 ماه نمیتواند ویروس را شناسایی و نابود کند، در حالی که ویروس برای ماهها و سالها در کبد باقی مانده و به فعالیت و تکثیر ادامه میدهد.
این باعث سرطان کبد و آسیب آن میشود. کمتر از 10 درصد بزرگسالان بیماری را به شکل مزمن نشان میدهند، در حالی که این رقم در کودکانی که در موقع تولد آلوده شدهاند به 90 درصد و در نوجوانان به 30 – 25 درصد میرسد. خطر ابتلا به ویروس در بزرگسالان بستگی به سلامتی دستگاه ایمنی دارد. برای مثال افرادی که دستگاه ایمنی آنها به دلایلی مانند پیوند عضو ، دیالیز و مشکلات کلیوی ، شیمیوتراپی و ایدز تضعیف شده است بیشتر از افراد سالم مبتلا میشوند. گزارشها نشان داده است که 90 درصد افراد مبتلا به ایدز به هپاتیت آلوده شدهاند و از این تعداد 15 درصد ، آن را به شکل مزمن نشان میدهند.
نشانههای بیماری
تمام افراد آلوده شده با این ویروس علایم بیماری حاد را نشان نمیدهند. 40 – 30 درصد افراد آلوده شده علامت خاصی را نشان نمیدهند. معمولا علایم حدود 6 – 4 هفته بعد از ورود ویروس بروز میکند. مانند هپاتیت A افراد آلوده شده با ویروس هپاتت B حاد احساس بیماری میکنند و قادر به انجام کاری نیستند. کمتر از یک درصد افراد آلوده این بیماری را به شکل خیلی شدید و سریع نشان میدهند که منجر به از کار افتادن کبد و مرگ میشود.
اگر دستگاه ایمنی نتواند بیماری را تا 6 ماه مراقبت کند، شخص علایم هپاتیت مزمن را نشان میدهد. نشانههای هپاتیت مزمن مشابه هپاتیت حاد باشد. معمولا در افرادی که چندین سال است مبتلا به بیماری هستند گروهی از علایم اضافی را نشان میدهند. این علایم شامل کهیر، جوش های پوستی ، آرتریت ، سوزش یا مورمور کردن در بازوها و پاها (Polyneuropathy) میباشد.
چگونگی تشخیص هپاتیت B
اولین راه تشخیص استفاده از آزمایش خون است که آنتی ژن ها و آنتی بادیها که بوسیله دستگاه ایمنی در مقابل ویروس ساخته میشود را مشخص میکند. آزمایشهای ضروری برای تشخیص آلودگی ، تشخیص آنتی ژن HBSAg (آنتی ژن سطحی B) و دو آنتی بادی HBS ( آنتی بادی مربوط به آنتی ژن سطحی) و آنتی بادی HBC ( آنتی بادی مربوط به آنتی ژن مرکزیB) میباشد.
آزمایش با ویروس HBV
بوسیله آزمایش بار ویروسی میتوان تعداد ویروس را در خون مشخص کرد. اگر بار ویروسی بیشتر از صد هزار نمونه در میلیلیتر باشد نشان دهنده فعالیت ویروس در کبد میباشد. وقتی بار ویروس از این مقدار بالاتر رود و آنزیمهای کبدی نیز افزایش یابد درمان باید شروع شود. اگر تعداد کمتر از این مقدار باشد و HBe Anti مثبت و HBeAg منفی باشد باید دستگاه ایمنی را کنترل کرد. در این حال نیز ویروس میتواند منتقل شود.
آزمایش آنزیمی کبدی
آزمایش آنزیم کبدی میزان آنزیمهای کبد مانند آلانین آمینو ترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینو ترانسفراز (AST) را مشخص میکند. افزایش این آنزیمها نشانه آسیب کبد است. در هپاتیت حاد این آنزیمها افزایش پیدا میکند ولی موقتی است و ندرتا مشکلات دراز مدت کبدی بوجود میآورد. در هپاتیت مزمن مقدار ALT کبد به شکل دورهای یا دائمی افزایش مییابد و خطر آسیبهای کبدی دراز مدت را افزایش میدهد.
بیوپسی کبد
این روشها میزان آسیب کبدی را مشخص نمیکنند به همین دلیل از بیوپسی کبد استفاده میشود.بیوپسی برای افرادی که بار ویروسی خیلی بالاتر از صد هزار دارند و آنزیمهای کبد در آنها افزایش پیدا کرده است استفاده میشود.
ارتباط هپاتیت B و ایدز
بزرگسالانی که به ویروس هپاتت B آلوده شدهاند کمتر از 10 درصد احتمال دارد آلودگی را به شکل مزمن نشان دهند ولی اگر شخص به ایدز مبتلا باشد این احتمال به 25 درصد میرسد. زیرا این افراد دستگاه ایمنی ضعیفی دارند. در افراد مبتلا به ویروس ، پاسخ به هپاتیت ضعیف شده یا از بین میرود.این موضوع باعث فعال شدن ویروس میشود و در نتیجه خطر آسیب کبد را افزایش میدهد.
ارتباط بین ایدز شدت هپاتیت کاملا معلوم نیست ولی گزارشها نشان داده است که در افراد آلوده با هر دو ویروس خطر ابتلا به سیروز کبدی بیشتر میشود و بار ویروسی بالاتر میرود. همچنین در این افراد خطر از کار افتادگی کبد دو برابر میشود.
درمان هپاتیت B
فرد مبتلا به نوع حاد بیماری احتیاج به درمان ندارد و میتواند با استراحت و قرصهای ایبوپروفن و نوشیدن مایعات بیماری را تحت نظر قرار دهد.درمان فقط برای افراد مبتلا به هپاتیت مزمن تجویز میشود. هدف از درمان ، کاهش بار ویروسی میباشد. 3
پی نوشت:
1.WWW.c.qums.ac.ir
2.www.irna.ir
3.www.pezeshk.us