چه سنی برای مهدکودک رفتن مناسب است؟

قطعا خردسالان زیر دو سال باید حتی الامکان توسط خود مادر مراقبت شوند و دوری خردسالان در دو سال اول زندگی گاهی لطمات جبران ناپذیری به سلامت روانی آنها در آینده می زند. از دو سالگی به بعد و به خصوص در سه سالگی کودکان برای رفتن به مهد آماده می شوند و توانایی های لازم را بدست می آورند. در این سن رفتن به مهد کودک و دوری چند ساعته از مادر نه تنها به کودک و آرامش روانی او لطمه ای نمی زند بلکه به فرایند رشد روانی و اجتماعی او کمک می کند.

محیط مناسب

اتاق های یک مهد مناسب باید نورگیر بوده و از فضای کافی برای نگهداری بچه ها برخوردار باشد.زمین بازی کودکان باید حتما با کفپوش های نرم مخصوص پوشیده شده باشد تا در صورت زمین خوردن کودک اتفاقی برای او نیفتد. نقاط حادثه خیز مثل پله ها، کنج دیوارها، لوله های گاز و ... باید با پوشش های لاستیکی و مخصوص پوشانده شوند.پریزهای برق باید حتما توسط درپوش های محافظ پوشانده شده باشند یا از انواع مخصوص ضد برق گرفتگی باشند. سیستم هشداردهنده دود و حریق و کپسول های آتش نشانی و جعبه کمک های اولیه مجهز حتما باید در مهد کودک وجود داشته باشد.سیستم گرماشی و سرمایشی یک مهدکودک مناسب نباید با بخاری یا کولرهای در دسترس کودک تجهیز شده باشد و باید از سیستم های تهویه مطبوع پاک و ایمن مانند کولرهای سرد و گرم اسپیلت یا سیستم های چیلر و پکیج و رادیاتور استفاده شده باشد. در یک مهد کودک ایمن باید اسباب بازیها بر اساس سن کودکان و با توجه به خطر بلعیده شدن، خطر اجسام نوک تیز و ... انتخاب شده باشد و لوازم بازی مانند سرسره و تاب بر اساس سن کودکان و از انواع فایبرگلاس و ایمن انتخاب شده باشد.

ایمنی و دقت

علاوه بر مناسب سازی محیط یک سری اقدامات امنیتی و مراقبتی باید در سیستم مهد ها وجود داشته باشد. درب مهد کودک باید حتما بسته بوده و یا قفل باشد و یا اینکه دارای نگهبان مخصوص باشد تا بچه ها به هیچ وجه نتوانند بدون اطلاع اولیا مهد از آنجا خارج شوند. کسی که کودک را تحویل می گیرد باید مشخص باشد و کودک به هیچ وجه نباید به فرد ناشناس تحویل داده شود. سرویس ها باید از وسیله نقلیه مطمئن و رانندگانی با تجربه و آرام استفاده کنند و کودکان نباید در صندلی جلو قرار داده شوند.

مدیریت و مربیان متخصص

پس از اینکه محیط مهد کودک مورد نظرتان را بررسی کردید و مشخصات فیزیکی و رعایت مسائل امنیتی و مراقبتی را بررسی کردید نوبت به مهمترین بخش مرتبط با فرزند شما، یعنی مدیریت و مربیان مهد کودک می رسد. شما باید با توجه به مسائلی که در اینجا مطرح می کنیم وضعیت مدیریتی و انجام وظیفه مربیان را در مهد بررسی کنید تا مطمئن شوید که مربیان و اولیای مهد مورد نظر شما، شایستگی و مهارت کافی برای مراقبت از فرزند شما را دارند.

مدیریت موفق و مسلط: یک مهد خوب باید یک مدیر قاطع، مهربان و مسلط به امور مهد و مربیان داشته باشد تا بتواند فضای مناسب را در مهد مدیریت کند.

حضور مشاور و روانشناس در مهد: از مهمترین مشخصه های یک مهد خوب و کامل وجود یک مشاور و روانشناس آشنا به مسائل کودک، لااقل به صورت پاره وقت در مهد کودک است. وجود روانشناس در مهد باعث می شود رفتارهای کادر و مربیان بر اساس اصول روانشناختی بوده و در مواقع لزوم روانشناس برای حل بحران های رفتاری بچه ها دخالت کند.

مربیانی مهربان و خوش برخورد: خیلی از جاها گفته می شود مربیان مهد کودک باید جوان باشند. علت این موضوع این است که یک مربی مهد، باید خوش برخورد، مهربان و پرانرژی باشد تا بتواند چندین ساعت در روز را با بچه ها سپری کرده و با آنها درست رفتار کند. این خصوصیات ممکن است در مربی هم که سن بالاتری دارد وجود داشته باشد، اما غالبا در میان جوانان بیشتر دیده می شود. 1

رعایت نظافت

یکی از اصلی ترین ویژگی های یک مهدکودک خوب ، رعایت نظافت است.کودکان به سبب پایین بودن سطح ایمنی و تماس بیشتر با خاک و مواد آلوده کننده و نیز عدم رعایت موازین اولیه بهداشتی, بیشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا به بیماری ها قرار دارند، زیرا اکثر انگل ها ، ویروس ها و باکتری ها از طریق دهان وارد دستگاه گوارش میشوند و در بدن مستقر شده و موجب عفونت می گردند. این عفونت ها می توانند باعث بروز مشکلات جدی همانند کم خونی فقر آهن، کاهش رشد در کودکان وبروز مشکلات جسمی و ذهنی و کاهش کارآیی افراد بیمار گردند.

رعایت نظافت می تواند تا حد زیادی مانع از بیمار شدن کودکان شود.علاوه بر اینکه باید کف و دیوار های مهد کودک هر روز نظافت شود، توصیه می شود در فصل های سرد سال که کودکان نمی توانند در حیاط بازی کنند و باید تمام مدت در کلاس باشند، از سیستم های تهویه ضد باکتری استفاده شود.در غیر این صورت از پذیرش کودکان در مدت بیماری اجتناب و یا اتاق مجزا و مربی جداگانه ای برای کودک بیمار در نظر گرفته شود.توصیه می شود کف کلاس های مهدکودک حتماً موکت ، پارکت یا تاتمی شده باشد .علاوه بر نظافت و گردگیری روزانه ، موکت باید حداقل ماهی یکبار و پارکت هر روز به وسیله مواد ضد عفونی کننده شستشو شود.علاوه بر این کودکان موظف هستند کفش های خود را در آورده و دمپایی یا جوراب تمیز به پا داشته باشند.

کلاس هایی با دانش آموزان کم

توصیه می شود کلاس های مهدکودک حداکثر دارای ۱۰ دانش آموز باشند . وجود بیش از ده دانش آموز در کلاس موجب می شود ، مربی خسته شود و نتواند وقت کافی برای کودکان اختصاص دهد.در صورتی که شرایط به گونه ای نیست که بتوان این موضوع را رعایت کرد و تعداد دانش آموزان ممکن است به بیش از ده-دوازده نفر برسد، توصیه می شود از دو مربی به صورت همزمان استفاد شود.

وسایل بازی

وسائل بازی که در مهدکودک در اختیار کودکان قرار می گیرد باید متناسب با سن آن ها باشد و حتماً هنگام بازی ، مربی در کنار کودکان حضور داشته باشد تا کودکان به خود یا دیگران آسیب نرسانند.وسایلی نظیر لگوهای کوچک و خمیر بازی باید تحت نظارت مربی مورد استفاده قرار گیرند زیرا احتمال دارد کودکان آن ها را در دهان ببرند.همچنین اسباب بازی ها باید حداقل هفته ای یکبار شسته شوند.علاوه بر این داشتن فضای کافی در حیاط مهد کودک یکی از مواردی است که حتماً باید به آن دقت شود.باید کفِ زمینی که در آن قسمت تاب ، سرسره و وسایلی از این قبیل قرار گرفته است ، با پوشش های ضربه گیر پوشانده شده باشد تا احتمال آسیب جسمی کودک به حداقل کاهش یابد.وسایل بازی باید به اندازه ای باشد که به ازاء هر کودک حداقل یک وسیله بازی وجود داشته باشد.مثلاً اگر کلاسی دارای ۱۰ کودک است، باید مجموع وسایل بازی در حیاط به عدد ده برسد.

تغذیه کودکان در مهدکودک

تغذیه کودک در مهدکودک امر بسیار مهمی است که معمولاً مورد غفلت قرار می گیرد. در یک مهدکودک استاندارد، خوردن هله هوله ممنوع است و میان وعده ی کودکان با مواد غذایی مقوی و خانگی نظیر نان،پنیر و گردو،شیر و عسل، شیر و خرما ، انواع میوه تأمین می شود.

آوردن انواع پفکها،کیک ها،چیپس ها و مواد غیر مغذی دیگر به مهد کودک ممنوع است.در صورتی که وعده غذایی صبحانه یا ناهار در مهدکودک سرو می شود (که البته ما توصیه نمی کنیم) بهتر است غذا به شیوه ای بهداشتی و با مواد اولیه تازه طبخ شود.

همچنین در یک مهدکودک استاندارد، از ظروف یکبار مصرف با کیفیت برای تغذیه کودکان استفاده می شود، آب آشامیدنی نیز باید تصفیه شده و خنک باشد.

در بعضی مهدهای کودک توصیه می شود که هر روز همه ی کودکان تغذیه یکسانی با خود بیاورند. ما خیلی با این موضوع موافق نیستیم ٬ بلکه از نظر ما بهتر است والدین فهرست مواد غذایی مجاز و غیر مجاز برای تغذیه کودکان را بدانند و با توجه به تمایل کودک ، برای او میان وعده تهیه کنند.

آموزش کودکان در مهدکودک

کودکان باید آموزش های کافی و مناسب در مهدکودک دریافت کنند.سازمان بهزیستی کشور برای مهدهای کودک ، برنامه مشخصی تدوین کرده است که باید طبق آن پیش بروند و به آموزش بپردازند. انتظار می رود کودکی که در یک مهد کودک استاندارد حضور پیدا می کند، بتواند مهارت های اجتماعی را به طور نسبی کسب کرده و توانایی حفظ کردن شعر، شناخت رنگ ها، کشیدن نقاشی و ساخت کاردستی های ساده را بدست بیاورد.2

نسبت مربی به تعداد کودکان مناسب باشد

قاعده بهزیستی این است که برای هر ۱۰ کودک شیرخوار یا ۱۵ کودک نوپا یا ۱۵ کودک نوباوه یک مربی درنظر گرفته شده باشد. مشکلی که گاهی پیش می‌آید، عوض شدن مداوم مربی‌هاست که بچه‌ها خیلی سخت می‌توانند با این موضوع کنار بیایند. به‌خصوص اگر مربی آنها با مربی بچه‌های کوچک‌تر عوض شود، احساس می‌کنند با آنها مثل بچه برخورد شده ‌و حاضر نمی‌شوند مربی را بپذیرند.

رفت و آمد کودک به مهدکودک راحت انجام شود

اگر به طور کلی شما زمانی برای رفت و آمد کودک‌تان به مهد ندارید، ناچار باید از سرویس استفاده کنید. اما سرویس مهد باید چند ویژگی مهم داشته باشد. از آنجا که کودکان در این سن پر جنب‌وجوش بوده و ممکن است مدام در ماشین ورجه وورجه کنند، باید راننده تمام موارد ایمنی را رعایت کرده و از قفل بودن درها اطمینان حاصل کند.

سیستم گرمایشی و سرمایشی مناسب

دلیل اهمیت این موضوع این است که برای خروج گازهای حاصل از احتراق، از دودکش اختصاصی استفاده شود. وجود بخاری با دودکش نامناسب در اتاق‌ها می‌تواند خطرات زیادی ایجاد کند. 3

پی نوشت:
1.www.shafaf.ir
2.www.rastineh.com
3.www.memt.ir