زانو درد چیست؟

زانو درد شکایت رایجی است که در اثر وجود درد در ناحیه زانو در افراد با سنین مختلف دیده می شود. زانو درد ممکن است در نتیجه ی آسیبی مانند پارگی رباط یا خورد شدگی غضروف باشد. همچنین دیگر مشکلات پزشکی از جمله آرتروز، نقرس و عفونت می توانند باعث زانو درد شوند. زانو درد موقت با زانو درد مزمن متفاوت است. بسیاری از افراد به علت آسیب یا تصادف، زانو درد را موقتا تجربه می کنند. زانو درد مزمن به ندرت بدون درمان خوب می شود و همیشه به یک حادثه مربوط نمی شود و اغلب نتیجه ی چندین علت و مشکل پزشکی است. درد مزمن زانو درد طولانی، همراه با تورم یا حساسیت در یک یا هر دو زانو است. علت زانو درد، می تواند تعیین کننده ی علایم همراه زانو درد باشد. شرایط بسیاری می توانند موجب زانو درد مزمن شوند. همچنین در مورد درد زانو، هر فرد تجربه ی متفاوتی خواهد داشت.

علت زانو درد چیست؟

کشیدگی رباط‌ها ، پارگی مینیسک، التهاب تاندون و سندروم زانوی دونده از جمله مشکلات شایع زانو است. اگر یک آسیب قدیمی زانو داشته باشید که به درستی درمان نشده باشد، امکان دارد دوباره سر باز کرده و شما را آزار دهد.

دیگر دلایل درد زانو

سایر عللی که باعث درد زانو می‌شوند، عبارتند از:

التهاب کیسه‌های مفصلی :
بورس یا کیسه سینوویال کیسه‌ای حاوی مایع است که محل آن زیر پوست و روی مفصل است. زمانی که مفصل حرکت می‌کند این کیسه مانع از ساییدگی می‌شود. استفاده‌ی زیاد، افتادن فراوان، خم شدن و زانو زدن مکرر دلیل اصلی آسیب به بورس روی کاسه‌ی زانو است که به درد و تورم منجر می‌شود. پزشکان به این بیماری التهاب کیسه‌های مفصلی کشکک زانو می‌گویند.

در رفتگی کاسه یا کشکک زانو :
در پی در رفتگی، کاسه‌ی زانو از جای اصلی خود جدا شده و درد و تورم ایجاد می‌شود.

سندروم ایلیوتیبیال:
ایلیوتیبیال بافت سخت و محکمی است که از لگن به سمت قسمت خارجی زانو کشیده شده است. اگر فعالیت فرد زیاد باشد، این بافت به مرور زمان ملتهب شده و باعث درد در قسمت خارجی زانو خواهد شد. این سندروم در دوندگان در هنگام پیمودن سراشیبی رخ می‌دهد.

پارگی مینیسک:
گاهی اوقات آسیب زانو منجر به پاره شدن رباط داخل زانو و ایجاد درد و تورم در محل زانو خواهد شد. در افرادی که از نظر فیزیکی بسیار فعال هستند، پارگی مینیسک پا امری عادی است.

بیماری ازگود اشلاتر:
این بیماری زمانی رخ می‌دهد که فرد جوان است و استخوان و سایر قسمت‌های زانو در حال تغییر هستند. این بیماری باعث می‌شود که یک برآمدگی دردناک زیر زانو در محلی که‌ یک تاندون زانو را به ساق پا متصل می‌کند، ایجاد شود.

فعالیت بدنی زیاد و تحریک قسمت پایینی زانو باعث ایجاد این بیماری می‌شود. درد ناشی از این بیماری با گذشت زمان بر طرف می‌شود. بیماری ازگود اشلاتر در میان دختران و پسران نوجوان شایع است.

آرتروز :
این نوع از التهاب مفاصل یکی از نتایج طبیعی افزایش سن است و معمولاً در افراد بالاتر از 50 سال دیده می‌شود. در هنگام ابتلا به این بیماری، زمانی که فرد فعالیت بدنی انجام می‌دهد زانوهایش دردناک و متورم خواهند شد. مفاصل درگیر با آرتروز معمولاً در ابتدای روز و در هنگام صبح سخت و دردناک می‌شوند.

التهاب تاندون کاسه یا کشکک زانو:
در این بیماری تاندونی که کشکک زانو را به ساق پا متصل می‌کند، ملتهب می‌شود. تاندون‌ها بافت‌های سخت و محکمی هستند که ماهیچه‌ها را به استخوان‌ها متصل می‌کنند. اگر فعالیت فرد زیاد باشد، تاندون‌ها ملتهب و دردناک خواهند شد. پرش زانو نام دیگری برای این بیماری است و پریدن‌های زیاد مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلیل بروز آن است.

سندرم درد پاتلوفمورال :
متعادل نبودن ماهیچه‌ها، سختی آن‌ها و بروز مشکلاتی در رباط‌ها مهم‌ترین دلیل بروز این بیماری است. سندروم درد پاتلوفمورال باعث درد زانو و قفل شدن آن می‌شود، به این معنی که پاها به صورت ناگهانی توان تحمل وزن شما را نخواهند داشت. این بیماری به دلیل آسیب و جراحت زانو رخ نمی‌دهد و در زنان بسیار شایع‌تر است.

استئوآرتریت:
که بعضی مواقع آرتریت دژنراتیو(مخرب) نامیده می شود. استئوآرتریت شایع ترین نوع آرتریت است، لازم است بدانید این وضعیت زمانی رخ می دهد که غضروف زانو بر اثر استفاده ی زیاد از زانو و افزایش سن مستهلک و خراب می شود.

آرتریت روماتوئید:
ناتوان کننده ترین نوع آرتریت، آرتریت روماتوئید یک بیماری خودایمنی است که می تواند تقریبا در هر مفصل بدن از جمله زانو رخ دهد. اگر چه آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است، اما شدت آن و طول مدت درگیری متفاوت است و حتی ممکن است پس از بروز دوباره بهبود یابد.

نقرس:
این نوع آرتروز هنگامی رخ می دهد که در مفصل کریستال های اسید اوریک تشکیل شود.با توجه به اینکه نقرس اغلب انگشت بزرگ پا را درگیر می کند، اما می تواند در زانو نیز رخ دهد.

نقرس کاذب:
در صورتی که بلورهای حاوی کلسیم که در مایع مفصلی تشکیل شوند، اغلب با نقرس اشتباه گرفته می شود. زانو شایع ترین محلی است که در اثر نقرس کاذب آسیب می بیند.

آرتریت عفونی:

گاهی اوقات مفصل زانو عفونی شده و منجر به تورم، درد و قرمزی مفصل می گردد. در آرتریت عفونی معمولا قبل از شروع درد، هیچ آسیب و ضربه ای به زانو وارد نشده است. همچنین لازم است بدانید آرتروز عفونی اغلب با تب رخ می دهد.

تومورهای استخوانی:

استئوسارکوم (دومین سرطان شایع در استخوان)، اغلب در زانو رخ می دهد.

آسیب ها:

آسیب زانو می تواند روی هر یک از رباط ها، تاندون ها یا کیسه های پر از مایع (بورسا) که مفصل زانو ی شما را احاطه می کنند، باشد. همچنین صدمات وارده به زانو می تواند استخوان ها، غضروف ها و لیگامان های شکل دهنده ی مفصل را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از آسیب های رایج زانو عبارتند از: آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL)، آسیب ACL به معنای پاره شدن رباط صلیبی قدامی است. رباط صلیبی قدامی یکی از چهار رباطی است که سبب اتصال استخوان قلم پا (تیبیا) به استخوان ران (فمور) می شود. آسیب ACL در افرادی که بسکتبال، فوتبال یا سایر ورزش هایی که نیاز به تغییر ناگهانی در مسیر دارند را بازی می کنند، رایج است.

علایم آسیب زانو چیست؟

بدون شک آسیب زانو آزار دهنده است. ولی نوع درد و جایی که احساس می‌شود، بسته به نوع مشکل متفاوت خواهد بود. شما ممکن است این موارد را احساس کنید:

* درد زانو، خصوصا زمانی که زانو را خم و راست می‌کنید. (خصوصاً زمان پایین آمدن از پله‌ها)
* ورم زانو
* حرکت مشکل زانو
* قفل شدن زانو
* عدم امکان قرار دادن وزن زیاد روی زانو
* صدای اضافی( صدای خش خش یا قروچ قروچ)
* درد پایدار و تیر کشنده در هنگام فعالیت
* احساس ناراحتی و سوزش در مفصل

در صورت داشتن این مشکلات به پزشک مراجعه کنید. او برای بررسی دقیق‌تر وضعیت زانو رادیولوژی و برای مشاهده‌ی جزئیات وضعیت زانو از MRI استفاده می‌کند.

کارهایی که برای التیام درد زانو باید انجام داد؟

برنامه‌ی درمانی درد زانو به نوع آسیب بستگی دارد. اگر آسیب خفیف تا متوسط باشد معمولاً به خودی خود رفع می‌شود، برای اینکه روند بهبودی سرعت پیدا کند، شما می‌توانید:

- به زانوی خود استراحت داده و چند روز حرکات سنگین انجام ندهید.

- بر روی زانوی آسیب دیده یخ بگذارید. سرما درد و تورم را کاهش می‌دهد. هر سه تا ۴ ساعت به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر زانوی آسیب دیده یخ بگذارید. این کار را دو یا سه روز تا زمانی که درد برطرف شود، ادامه دهید.

- زانو بند ببندید. از پانسمان‌های دارای قدرت کشسانی و زانو بندهای مخصوص دور مفصل زانو استفاده کنید. این کار علاوه بر پشتیبانی از زانو از تورم هم جلوگیری می‌کند.

- برای کاهش تورم، زمانی که دراز می‌کشید یا می‌نشینید یک بالشت کوچک زیر زانوی خود قرار دهید. این کار زانو را بالاتر از حد طبیعی نگه خواهد داشت.

- دارای ضد التهاب غیر استروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs)) مانند ایپوبروفن یا ناپروکسن به کاهش درد و تورم کمک خواهد کرد. البته از مصرف خودسرانه هرگونه دارویی خودداری کنید و این داروها را با تجویز پزشک مصرف کنید.

- دستور استفاده از دارو بر روی جعبه ذکر شده، آن را با دقت مطالعه کنید. از آنجایی که مصرف این داروها عوارض جانبی به دنبال دارد، پیش از مصرف حتماً با پزشک در مورد آن‌ها مشورت کنید.

- اگر پزشک اجازه می‌دهد ورزش‌ها و حرکات کششی و قدرتی انجام دهید. در غیر این صورت باید در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنید.

برخی افراد مبتلا به درد زانو به کمک بیش‌تری نیاز دارند. برای مثال اگر به التهاب کیسه مفصلی دچار هستید، پزشک احتمالاً مایع اضافی موجود در کیسه‌ی مفصل زانو را خارج خواهد کرد. اگر به التهاب مفاصل مبتلا باشید، پزشک برای کاهش التهاب داروهای کورتیکواستروئیدی به محل تزریق خواهد کرد. اگر رباط پا پاره شده باشد و یا جراحت‌های سخت بیش‌تری رخ داده باشد، گاهی نیاز به انجام عمل جراحی وجود دارد.

چه زمانی زانوی آسیب دیده بهتر می‌شود؟

زمان بهبودی و ریکاوری کامل به نوع آسیب زانو بستگی دارد. همچنین سرعت بهبودی برخی افراد به صورت طبیعی بیش‌تر از سایرین است.

وقتی درد زانو بهتر شد، از پزشک خود در مورد فعالیت‌های ورزشی که قادر به انجام آن هستید، سوال کنید. برای مثال به دوندگانی که به تازگی بهبود پیدا کرده‌اند، توصیه می‌شوند که شما کرده و انواع ورزش‌های کاردیو با شدت پایین را انجام دهند.

هر فعالیتی که انجام می‌دهید، فراموش نکنید که عجله نکنید و تا زمانی که علایم و نشانه‌های زیر را مشاهده نکردید به فعالیت منظم ورزشی قبل از آسیب زانو برنگردید:

* زمانی که زانو را خم و راست می‌کنید، دردی احساس نمی‌کنید.
* در زمان پیاده روی، دویدن، پریدن یا چرخیدن دردی در زانو احساس نمی‌کنید.
* قدرت زانوی آسیب دیده به اندازه‌ی زانوی سالم باشد.
* اگر پیش از بهبود کامل فعالیت‌های سنگین انجام دهید، امکان آسیب دوباره به زانو وجود خواهد داشت.
* با وجود اینکه امکان جلوگیری از همه‌ی آسیب‌ها وجود ندارد اما فرد می‌تواند احتمال بروز آن‌ها را تا حد زیادی کاهش دهد.
* در صورت زانو درد ورزش نکنید.
* اگر می‌خواهید شدت فعالیت ورزشی خود را زیاد کنید، این کار را به صورت تدریجی انجام دهید.
* قبل و بعد از ورزش کردن حرکات کششی انجام دهید.
* در هنگام ورزش کردن، خصوصاً اگر حرکت با زانو زدن همراه است، برای جلوگیری از ورم کیسه‌ی مفصل زانو از زانو بند استفاده کنید.
* کفشی بپوشید که اندازه بوده و به خوبی از پای شما محافظت می‌کند.
* ماهیچه‌های ران را با انجام حرکات کششی و قدرتی قوی کنید.
* اگر اضافه وزن دارید، چند کیلوگرم کم کنید. کاهش وزن از فشار اطراف مفاصل به خصوص مفصل زانو کم می‌کند.

علت زانو درد در جوانی چیست ؟

نوجوانان و جوانانی که فعال و اهل ورزش می‌باشند، گاهاً ممکن است در جلو و وسط زانوی خود، معمولاً زیر کشکک زانو، درد احساس کنند. این مشکل به نام درد جلوی زانو در جوانی نیز شناخته می‌شود و معمولاً در بین بسیاری از جوانان ورزشکار، خصوصاً دختران شیوع بیشتری دارد. ورزش‌ها و حرکات اصلاحی مخصوص زانو به بهبود دامنه حرکتی زانو، افزایش قدرت و توان زانوی شما کمک می‌نماید.

در بین ورزش‌های زانو، ورزش‌هایی که روی تقویت عضلات چهار سر تمرکز دارند، از اهمیت بسیاری برخوردار هستند، زیرا این عضلات، عامل اصلی پایداری زانو می‌باشند. پزشک معالج می‌تواند ورزش‌های مخصوص برای نوجوان شما تجویز کند و یک برنامه ورزشی مناسب برای بهبود انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات ران فرزند شما ارائه نماید. در کل پزشک معالج با در نظر گرفتن جوانبی چون سن جنس نوع فعالیت و کار بیمار، بهترین روش‌ درمان درد زانو را اعمال خواهد نمود.

علت درد زانو بعد از ورزش چیست ؟

وقتی بعد و هنگام ورزش دچار زانو درد می‌شوید، ممکن است نگران شوید که علت اصلی این درد چه می‌تواند باشد. شناسایی و تشخیص علت زانو درد بعد از ورزش به نوع ورزش انجام شده و محل درد احساس شده در زانو بستگی دارد. درد زانو بعد از ورزش ممکن است به دلیل مشکلی به نام زانوی دوندگان باشد که باعث احساس درد در پشت کشکک زانو می‌شود یا ممکن است به دلیل سندرم بند درشت نی باشد، که باعث ایجاد درد بیرون زانو می‌شود.

هم ضربه و هم استفاده بیش از اندازه از مفصل زانو می‌تواند موجب احساس درد زانو بعد از ورزش شود. اگر درد آن با استراحت برطرف نشد، به پزشک مراجعه نمایید، تا وضعیت زانوی شما را برای یافتن احتمال وارد آمدن ضربه به آن بررسی نماید. زانو درد همیشه به جراحی نیاز نخواهد داشت، پزشک می‌تواند روش‌های غیر جراحی متعددی برای بهترین درمان زانو درد شما ارائه نماید.

علل زانو درد هنگام خواب در شب چیست ؟

درد زانو هنگام خواب در شب مشکلی رایج است، زیرا شب هنگام، زمانی که می‌خواهیم استراحت کنیم دردی که نتیجه فعالیت‌های روزانه است تازه به سراغمان خواهد آمد. علل معمول زانو درد در شب می‌تواند شامل کشیدگی و رگ به رگ شدن، درد جلوی زانو، آسیب و پارگی غضروف یا مینیسک زانو، التهاب تاندون زانو در اثر آرتروز زانو، بورسیت زانو، کشیدگی و پارگی تاندون و رباط‌های زانو باشد. اگر درد زانو هنگام خواب ادامه یافت، بهتر است به پزشک مراجعه نمایید تا علت اصلی زانو درد شما را تشخیص داده و شما را در یک برنامه درمانی مناسب با شرایطی که دارید قرار دهد. دکتر مهدی مویدفر به عنوان متخصص زانو، می‌تواند شما را یاری کند.

علت درد زانو در بارداری و بعد از زایمان چیست ؟

تغییرات هورمونی در دوره بارداری نقش مهمی در ایجاد درد در ناحیه زانو بازی می‌کند. در سه ماه سوم بارداری، جهت ایجاد آمادگی برای به دنیا آمدن نوزاد، هورمون‌هایی ترشح می‌شود که برای شل کردن رباط‌ها و تاندون‌های ناحیه لگن به کار می‌رود، اما این هورمون‌ها فقط رباط‌ها و تاندون‌های ناحیه لگن را شل نمی‌کند، بلکه این بافت‌ها در همه اعضای بدن مانند زانو را هم ریلکس می‌نماید.

در این شرایط، از انجام حرکات اصلاحی تحریک کننده مانند زانو زدن اجتناب نمایید، ولی ورزش‌های کششی و تقویتی سبک آن هم با اجازه پزشک معالج بلامانع است. اگر در دوران بارداری دچار درد مزمن در ناحیه زانو شدید که با گذشت زمان بر طرف نمی‌شود، حتماً با پزشک معالج خود تماس حاصل فرمایید. درست است که برخی از دردهای زانو در دوران بارداری طبیعی هستند، اما ادامه درد و مشکلات زانو برای مدت طولانی بعد از زایمان طبیعی نبوده و نیاز به بررسی دقیق و فوری دارد.

معمول‌ترین علل زانو درد هنگام رانندگی چیست ؟

زانو یکی از فعال‌ترین بخش‌های بدن هنگام رانندگی است. بدون زانو، نخواهید توانست به پدال گاز و ترمز ماشین فشار وارد نمایید. عمل فشار وارد کردن به پدال گاز، خصوصاً در ترافیک به طور مکرر تکرار می‌شود. به دلیل چرخش مکرر درشت نی کناری پا، هنگام فشار وارد آوردن به پدال گاز، به سمت راست عضلات و غضروف زانو ضربه و آسیب وارد می‌شود. تشخیص درست علت درد زانو به ارائه درمان درست و مناسب و بنابراین، درمان موثر و سریع زانو درد کمک می‌نماید.

آیا درد زانو در زمستان بیشتر می‌شود ؟

زمستان با خود تفریحات خارج از منزل بسیاری را به همراه دارد، اما در عین حال، هوای سرد زمستان می‌تواند علائم زانو درد را تشدید نماید. اندام مناسب داشتن و فعال بودن در حفظ زانوی سالم به شما کمک می‌کند. با دمای پایین و هوای سرد، احتمال احساس درد در مفصل زانوی افراد بالاتر می‌رود. بنابراین، عاقلانه است که از آب سرد برای حمام و شستشو استفاده نکنید و در عوض از آب گرم برای استحمام استفاده نمایید. حرکات کششی و ورزش‌های زانو انجام شده با وزنه‌های سبک برای افراد دارای زانو درد مناسب است.

آیا زانو درد و سیاتیک با هم در ارتباط هستند ؟

زانو درد و سیاتیک می‌توانند با هم در ارتباط باشند، زیرا درد، گزگز و بی حسی در سایر بخش‌های بدن می‌تواند تعادل و راه رفتن فرد را تحت تاثیر قرار دهد، که این خود فشار اضافه به مفصل زانو اعمال می‌نماید و باعث بدتر شدن وضعیت غضروف مفصل زانو شده، التهاب دردناک مفصل زانو را ایجاد می‌کند.

درمان زانو درد

توجه داشته باشید که تشخیص و درمان زانو درد، فقط توسط پزشک و به صلاحدید وی امکان پذیر است و مطالبی که در این مقاله آورده شده صرفا برای آگاهی شما در مورد زانو درد است.

هر یک از علل درد مزمن زانو دارای نوع خاصی از درمان است. این درمان ها عبارتند از:

* درمان فیزیوتراپی
* دارو
* عمل جراحی
* داروهای تزریقی

بسیاری از انواع درد جزئی زانو به خوبی اقدامات خود مراقبتی بهبود می یابند. فیزیوتراپی و آتل زانو و زانوبند های طبی می تواند درد زانو را کاهش دهد. در برخی موارد، درد زانوی شما ممکن است نیاز به درمان جراحی داشته باشد.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت دکتر مویدفر
سایت دکترتو