علائم و نشانه‌ های افسردگی در سالمندان

برای تشخیص افسردگی کهن‌سالی باید علائم و نشانه‌های آن را شناخت.

علائم هشدار‌دهنده شامل این موارد هستند:

غم یا احساس یأس؛

از‌ دست‌ دادن حس ارزشمند‌بودن (نگرانی از سر‌بار‌ دیگران‌ بودن، احساس بی‌ ارزش‌ بودن یا نفرت از خود)؛

درد‌ها و رنج‌های غیر‌ قابل‌ توضیح یا تشدید‌ شده؛

از‌دست‌ دادن علاقه به فعالیت‌ های اجتماعی و سرگرمی‌ها؛

کند‌شدنِ آهنگ صحبت‌ کردن یا حرکت‌ کردن؛

کاهش وزن یا اشتها؛

افزایش مصرف دخانیات و مشروبات الکلی؛

احساس نا‌توانی یا نا‌امیدی؛

فکر‌کردنِ دائمی به مرگ یا خود‌کشی؛

بی انگیزگی و کاهش انرژی؛

مشکلات حافظه؛

اختلالات خواب (دشواری در به‌خواب‌رفتن یا خوابیدن یا خواب آلودگی در طول روز)؛

بی‌توجهی به مراقبت‌های شخصی (حذف برخی وعده‌های غذایی، فراموش‌کردن زمان مصرف دارو‌ها، اهمیت‌ ندادن به بهداشت فردی).

سالمندانِ افسرده لزوما غمگین نیستند

شاید غم و افسردگی را همزاد هم تصور کنیم اما بسیاری از سالمندانِ افسرده اعلام می‌کنند که غمگین نیستند.

این سالمندان درعوض از بی‌ انگیزگی، بی‌ انرژی‌بودن یا مشکلات جسمانی شکایت می‌کنند.

درواقع، مشکلات جسمانی مانند درد مفاصل (آرتروز) یا سر‌درد‌های تشدید‌ شونده غالب‌ترین نشانه‌های افسردگی در سالمندان است.

غم یا افسردگی؟

با پیر‌شدن چیز‌های زیادی را از دست می‌دهیم. از‌دست‌دادن درد‌ناک است، خواه از‌ دست دادن شغل باشد یا توانایی حرکت، سلامتی، استقلال یا یکی از عزیزان.

عزاداری و غصه‌خوردن در این مواقع کاری طبیعی و سالم است، ‌حتی اگر مدتی طولانی ادامه یابد.

تشخیص غم از افسردگی به این سادگی‌ها نیست. این‌دو نشانه‌های مشترکِ فراوان دارند. البته راه‌هایی برای تشخیص آنها وجود دارد:

احساس غم فراز‌و‌فرود‌های بیشتری دارد و گسترهٔ وسیع‌تری از عواطف را شامل می‌شود.

فردِ غمگین روز‌های خوب و بد زیادی دارد. شما در همان حال که غمگین و عزا‌دار هستید کماکان لحظاتی شاد و لذت‌بخش را تجربه می‌کنید.

اگر افسرده باشید، احساس پوچی و یأس همراهِ همیشگیِ شما‌ست.

غمگین‌ بودن محدودیت زمانیِ خاصی ندارد. اگر غمِ شما به‌ مرور‌ِ زمان کاهش نیافت و تمام نشانه‌های لذت‌ بردن (خندیدن به یک لطیفهٔ خنده‌دار، لذت‌بردن از در‌آغوش‌ کشیده‌ شدن، کِیف‌کردن از یک غروب دل‌انگیز و…) را از شما گرفت، احتمالا افسرده هستید. 1

علل افسردگی در سالمندان چه چیزهایی هستند؟

افسردگی در سالمندان می تواند به علت بروز اتفاق های ناگوار در زندگی شروع شوند. ب

رخی از این علل عبارتند از:

- به سوگ نشستن عزیزان

- از دست دادن سلامتی

- نزدیک شدن به مرگ

- از دست دادن سلامتی یکی از عزیزان

اینگونه اتفاق ها اصلی ترین علل بروز افسردگی در سالمندان است.

به طور کلی، به نظر می رسد که افراد مسن نسبت به بروز اینگونه اتفاق ها از افراد جوانتر مقاومت بیشتری داشته و راحت تر با آنها کنار می آیند و به همین دلیل کمتر به افسردگی مبتلا می شوند.

از طرفی عواملی مانند مجرد و تنها بودن و نداشتن دوستان صمیمی باعث می شود که افراد مسن نسبت به این اتفاق ها آسیب پذیرتر باشند.

مطالعات اخیر نشان می دهد که بروز علائم اولیه افسردگی همزمان با ضعیف شدن مغز رخ می دهد.

این تغییرات می توانند بروز بیماری های مربوط به عروق خونی مغز را منعکس کنند. 2

درمان افسردگی در سالمندان

درمان های متعددی برای بیماری افسردگی در سالمندان وجود دارد؛ از جمله دارودرمانی، روان درمانی یا مشاوره و در موارد شدید درمان با شوک.

در موارد شدیدتر ممکن است ترکیبی از این شیوه های درمانی به کار رود.

داروهای ضدافسردگی برای سالمندان

بیشتر داروهای ضدافسردگی فعلی در سالمندان نیز به اندازه جوان ترها موثرند، اما باید به خطر بیشتر عوارض جانبی یا تداخل با سایر داروها بیشتر توجه داشت. مثلا برخی از داروهای ضدافسردگی قدیمی تر مانند «ایمی پرامین» یا «آمی تریپتیلین» ممکن است خواب آلودگی ایجادکنند یا هنگامی که فرد از حالت نشسته یا خوابیده برمی خیزد، باعث افت ناگهانی فشارخون شوند و مصرف آنها فرد سالمند را در معرض خطر سقوط و شکستگی قرار می دهد.

در سالمندان نسبت به جوان ترها، معمولا مدت بیشتری طول می کشد تا داروهای ضدافسردگی اثر خود را نشان دهند.

از طرف سوی، از آنجا که سالمندان به عوارض جانبی داروها حساس تر هستند، ممکن است پزشک داروها را ابتدا با دوز پایین تری برای آنها تجویز کند.

به طور کلی مدت دوره درمان افسردگی در سالمندان طولانی تر از بیماران جوان تر است.

روان درمانی برای افسردگی سالمندان

بیشتر افراد افسرده از حمایت افراد خانواده و دوستان، شرکت در برنامه های خودیاری و گروه های حمایتی و روان درمانی سود می برند.

روان درمانی، برای بیمارانی بیشتر مفید است که ترجیح می دهند دارو مصرف نکنند.

این روش درمانی برای افرادی هم که به علت عوارض جانبی یا تداخل داروها با سایر داروهای مصرفی یا دچار بودن به بیماری های دیگر مصرف داروهای ضدافسردگی برایشان مشکل است، مطلوب است.

بسیاری از پزشکان، روان درمانی را همراه مصرف داروهای ضدافسردگی توصیه می کنند.

درمان با شوک الکتریکی

درمان با شوک الکتریکی گاهی برای درمان افسردگی شدید سالمندانی که به علت عوارض جانبی یا تداخل دارویی قادر به مصرف داروهای ضدافسردگی نیستند، موثر است. 3

کمک به خودتان برای درمان افسردگی

اگر سالمند و افسرده هستید، احتمالا حوصله انجام هیچ فعالیت و یا دیدن فردی را ندارید اما به خاطر داشته باشید انزوا و گوشه گیری تنها باعث تشدید افسردگی شما خواهد شد . هرچه از نظر فیزیکی، ذهنی و اجتماعی فعال تر باشید، مطمئنا احساس بهتری خواهید داشت. در این جا به چند روش برای مقابله و جلوگیری از افسردگی اشاره می کنیم.

*از خانه بیرون بیایید

به پارک یا آرایشگاه بروید و دستی به سر و گوش خود بکشید و ناهار را با دوستان تان صرف کنید.

* با دیگران در ارتباط باشید

زمان هایی را که تنها هستید، کاهش دهید . اگر قادر به حرکت نیستید از افرادی که دوست شان دارید دعوت کنید تا به دیدن تان بیایند یا با آن ها تماس تلفنی داشته باشید.

* داوطلب کمک به دیگران شوید

کمک به دیگران یکی از بهترین راه های به دست آوردن ارزش و احترام است . با کمک به دیگران، به طور قطع میزان افسردگی تان کاهش خواهد یافت.

*می توانید مشغول یادگیری مهارتی جدید شوید

به دنبال فعالیت هایی بروید که همیشه آرزوی انجام آن ها را داشته اید. شاید آن فعالیت ها بتوانند، خلاقیت شما را شکوفا سازند و روحیه شما را تغییر دهند.

*بخندید

خنده بر هر درد بی درمان دواست . خواندن و گوش کردن به مطالب طنز آمیز نیز می تواند روحیه شما را تقویت کند.

*ورزش کنید

اگر بیمار و ناتوان هستید راه های بسیاری وجود دارد تا قدرت بدنی خود را افزایش دهید حتی روی صندلی و ویلچر.

به هر روشی که می توانید ورزش کنید تا افسردگی تان به میزان قابل ملاحظه ای کاهش یابد. 4

پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.beytoote.com
3.www.jameesalamat.com
4.www.asriran.com