ویژگی های ذهن آگاهی
۱. ایجاد مداوم دسته بندی های جدید
فرد ذهن‌آگاه به‌جای اینکه هرچیزی را در قالب همان دسته‌بندی‌های قدیمی ببیند، سعی دارد که در هر موقعیت و بافتی به دنبال تمایزات جدید بگردد.چنین فردی به جسمی مانند آجر صرفا به‌عنوان مصالح ساخت و ساز نگاه نمی‌کند، بلکه آجر را دارای کارکردهای دیگری مانند غش گیر کتاب (یکی از ابزارهای نگهداری کتاب در کتابخانه)، سلاح، زیردری و… نیز می‌بیند.
۲. استقبال از اطلاعات جدید و دیدگاه های مختلف
فرد ذهن آگاه دائما درحال دریافت اطلاعات جدید است و از دانستی‌های نو در هر زمینه‌ای استقبال می‌کند.مثلا اگر با همسرتان سر مسائل تکراری بگومگو دارید و هیچ‌یک حاضر به انعطاف پذیری نیستید، سخت در اشتباهید!
درعوض باید ذهن‌تان را نسبت به نقطه‌نظرات یکدیگر باز کنید تا تحولی در رابطه‌تان حاصل شود.
۳. ارجحیت دادن مسیر انجام کار بر نتیجه
فرد ذهن‌آگاه به قدم‌به‌قدم مسیر توجه دارد و خود را از بابت نتیجه‌ی انجام کار به اضطراب نمی اندازد.مثلا به‌جای اینکه فقط در پی نمره‌ی ۲۰ باشید، درعوض روی خوب یادگرفتن درس تمرکز کنید.
به‌طور خلاصه ذهن آگاهی یعنی نسبت به هر تجربه‌ای حواس‌جمع باشید. این نوع توجه و التفات را ویلیام بِلِیک، شاعر و نقاش انگلیسی، در شعر «آیت‌های معصومیت» به‌زیبایی به زبان نثر توصیف کرده است: نظاره‌ی جهان در دانه‌ای شن / و بهشت در گلی وحشی / بی‌نهایت را در کف دستت محبوس دار / و ابدیت را در ساعتی. 1
فواید اثبات شده ی ذهن آگاهی
برخی از فواید اثبات‌شده‌ی ذهن‌آگاهی عبارت اند از:۱. تقویت حافظه و عملکرد درسی
مطالعات نشان داده است که انجام تمرینات ذهن آگاهی در دانش آموزان موجب افزایش قدرت تمرکز (و طبیعتا کاهش پرسه‌های ذهنی)، تقویت حافظه‌ی کوتاه‌مدت و بهبود عملکرد در امتحانات سختی مانند GRE می‌شود.۲. کمک به کاهش وزن و داشتن رژیم غذایی سالم
فردی که با ذهن آگاهی غذا می‌خورد، یعنی به تک‌تک لقمه‌هایی که به دهان می‌برد، توجه دارد و ضمن اینکه آهسته غذا می خورد، به همه‌ی حواسش توجه دارد. درنتیجه‌ی یک بررسی مشاهده شد که شرکت‌کنندگان گروه آزمایش وقتی با ذهن آگاهی غذا خوردند، با اینکه از گروه شاهد گرسنه‌تر بودند، کالری کمتری دریافت کردند..jpg "ذهن آگاهی یا حضور در لحظه چیست؟")
۳. تصمیم گیری بهتر
در مطالعات مختلفی نشان داده شده است که مراقبه‌ی ذهن آگاهی یا حتی تمایل طبیعی به حضور ذهن آگاهانه موجب کاهش اتخاذ تصمیمات جبران‌ناپذیری می‌شود که وقت و انرژی آدمی را بر سر رابطه یا هدفی که هیچ آینده‌ای ندارد، به‌هدر می‌دهند.۴. کاهش استرس و کمک به مقابله با بیماری‌های مزمن
شواهد حاکی از آن است که ذهن آگاهی در تقویت سلامت روحی و جسمی در مبتلایان به دردهای مزمن، سرطان و بیماری‌های قلبی بی‌تأثیر نیست.۵. تقویت سیستم ایمنی و ایجاد تغییرات مثبت مغزی
محققان درنتیجه‌ی سنجش فعالیت مغزی عده‌ای از داوطلبان قبل و بعد از آموزش ۸ هفته‌ای مراقبه‌ی ذهن آگاهی، دریافتند که ذهن آگاهی موجب تقویت سیستم ایمنی و ایجاد تغییرات مغزی مثبت می‌شود. 2تمرینات مدیتیشن و ذهن آگاهی چگونه است؟
یکی از برنامه‌های بنیادی و استاندارد در این زمینه، برنامه ذهن آگاهی بر پایه کاهش استرس (MBSR) است که توسط دکتر Jon Kabat-Zinn تنظیم شده.MBSR روی آگاهی و توجه به زمان حال تمرکز دارد. یاد گرفتن مدیتیشن برای ذهن آگاهی کار آسانی است.
یک مربی یا برنامه مشخص می‌تواند به شما کمک کند تا تمرین را شروع کنید. بعضی افراد برای ۱۰ دقیقه مدیتیشن می‌کنند اما حتی چند دقیقه کوتاه در روز هم می‌تواند در شما تغییر ایجاد کند.
در اینجا تکنیک‌های اولیه برای شروع مدیتیشن و ذهن آگاهی را به شما یاد می‌دهیم.
مکانی ساکت و راحت برای خود پیدا کنید. روی صندلی یا روی زمین بنشینید. دست‌ها، گردن و پشت خود را صاف کنید، اما نه خیلی سخت و محکم.
سعی کنید تمام فکرهای مربوط به گذشته و آینده را رها کنید و فکرتان را به زمان حال بیاورید.
در نفس کشیدن خود حضور پیدا کنید و از آن آگاه شوید. بر هوایی که به داخل ریه‌ها وارد می‌کنید تمرکز کنید و حرکت آن به داخل و بیرون ریه را حس کنید؛ هوایی که از بینی شما وارد می‌شود و از دهان شما خارج می‌شود.
شکم خود را احساس کنید که با هر دم و باز دم بیرون می‌آید و به داخل می‌رود. به تفاوت هر نفس و تغییری که در بدن ایجاد می‌کند توجه کنید.
هر فکری که از سرتان می‌گذرد، چه ترس است، چه نگرانی، چه اضطراب یا امید را نظاره کنید.
هر فکری که در ذهن شما می‌آید را نه نادیده بگیرید و نه سرکوب کنید، فقط نگاه‌شان کنید و آرام بمانید.
برای آرام ماندن از تنفس خود به عنوان لنگری محکم استفاده کنید و در قلاب افکار نیفتید.
اگر هر لحظه خودتان را در حال درگیر شدن با افکارتان پیدا کردید، خودتان را مشاهده کنید که کجا در قلاب آن فکر افتادید و بدون قضاوت کردن خودتان یا فکرتان به نفس کشیدن برگردید.
به یاد داشته باشید که هر بار که این اتفاق افتاد به خودتان سخت نگیرید و فقط با هوشیاری به جای قبل برگرید.
طی این تمرین نباید به هیچ دلیلی آرامش خود را از دست دهید.
هنگامی که زمان آن فرا رسید، برای یک یا دو دقیقه بنشینید، آگاه شوید که در این لحظه کجا هستید و به آرامی از جای خود بلند شوید.
راه هایی دیگر برای وارد کردن ذهن آگاهی به زندگی
قانونی وجود ندارد که بگوید شما حتما باید روی یک کوسن در یک اتاق ساکت بنشینید و این تمرین را انجام دهید.مدیتیشن برای ذهن آگاهی یک تکنیک است اما در زندگی روزمره فرصت‌های زیادی برای تمرین ذهن آگاهی وجود دارد.
در اینجا نکاتی از Kate Hanley برای پرورش ذهن آگاهی در زندگی روزمره را ذکر می‌کنیم.
شستن ظرف ها
تا به حال به این نکته توجه کرده‌اید که وقتی که در حال ظرف شستن هستید چیزی به دنبال جلب توجه شما نیست؟ترکیبی از زمان تنهایی و کار فیزیکی باعث می‌شود شستن ظرف‌ها بعد از شام زمان خوبی برای کمی تمرین ذهن آگاهی باشد.
احساس گرمی آب روی دست، نگاه کردن به حرکت حباب‌ها و صدای آب. “Nhat Hanh” مربی “Zen” نام این تمرین را «شستن ظرف‌ها برای شستن ظرف‌ها» می‌نامد و نه خلاص شدن از شر آن‌ها برای اینکه بتوانید با خیال راحت تلویزیون ببینید.
وقتی که شما به خودتان فرصتی برای تجربه می‌دهید، تازه شدن ذهن بر اثر تمرین ذهن و جسم و البته یک آشپزخانه تمیز نصیب‌تان خواهد شد؛ بهترین حالت مالتی تسکینگ!
.jpg "ذهن آگاهی یا حضور در لحظه چیست؟")
مسواک زدن
ایده خوبی نیست که روز را بدون مسواک زدن شروع کنید یا پایان دهید.میتوانید این کار روزانه را تبدیل به فرصتی برای تمرین ذهن آگاهی کنید؛ پاهای خود را روی زمین، مسواک را داخل دست‌تان و دست‌تان را در حال بالا و پایین رفتن احساس کنید.
رانندگی
قطع کردن ارتباط با محیط پیرامون هنگام رانندگی ساده است؛ فکر کردن در مورد اینکه چه چیزی برای شام خورده اید یا چه کاری را فراموش کردید که در روز انجام دهید. اما سعی کنید از قدرت ذهن آگاهی خود برای نگه داشتن تمرکزتان در داخل ماشین استفاده کنید.رادیو را خاموش کنید یا موسیقی آرام بخش مثل موسیقی کلاسیک یا امبینت پخش کنید. تصور کنید که ستون فقرات شما در حال رشد کردن است.
دست‌های خود را جایی بین نقطه‌ای که راحت هستید و گرفتن فرمان قرار دهید. فرمان ماشین را نه خیلی محکم بگیرید و نه خیلی شل.
هروقت که ذهن شما شروع به پرسه زدن کرد توجه‌تان را به جایی که هستید و داخل ماشین برگردانید.
ورزش کردن
درست است که تلوزیون نگاه کردن هنگامی که روی تردمیل می‌دوید یا وزنه می‌زنید، باعث می‌شود که ورزش‌تان سریع‌تر و راحت‌تر تمام شود، اما تاثیر زیادی در ساکت کردن زمزمه‌های ذهن‌تان ندارد.میتوانید با خاموش کردن تلویزیون و تمرکز کردن روی تنفس و جایی که در آن لحظه ایستادید، ورزش خود را کارآمدتر کنید.
به کسانی که هنگام مدیتیشن به دلایل مختلف حواس‌شان پرت می‌شود و نمی‌توانند خوب تمرکز کنند باید بگوییم که نیازی نیست نگران باشند؛ تنها آن‌ها نیستند که تمرکز کردن برای‌شان دشوار است. راه‌های دیگری هم برای تمرین ذهن آگاهی وجود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به کارهای زیر اشاره کرد.
باغبانی
گوش کردن به موسیقی
تمیز کردن خانه
لحظات قبل از خوابیدن. 3
پی نوشت:
1.www.chetor.com
2.www.home.fooladtechnic.ir
3.www.digikala.com
