هر آن چیزی که باید در خصوص عفونت در بارداری و تاثیر آن بر جنین بدانیم

چگونه عفونت بارداری در مادر، کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟

عفونت‌های بارداری در زنان می‌تواند از یکی از سه راه زیر کودک را تحت تاثیر قرار دهد:

* عفونت‌های بارداری می‌تواند باعث آسیب مادر شده و در نهایت به بدن او اجازه ندهند تا سبب رشد و پرورش کودک شود. از طرفی گاهی مادر مجبور به مصرف دارو می‌شود که این دارو می‌تواند بر روی جنین اثر سو داشته باشد.

* عفونت‌های بارداری می‌تواند به صورت مستقیم بر روی کودک اثر گذاشته و باعث اختلالات مادرزادی شود.

* عفونت‌های بارداری می‌توانند عامل محرک زایمان پیش از موعد و یا سقط جنین باشد.

عفونت‌های بارداری که در رشد جنین اختلال ایجاد می‌کنند

سازمان ملی سلامت آمریکا (National Institutes of Health) عفونت‌های بارداری که در رشد کودک اختلال ایجاد می‌کند را به این ترتیب لیست کرده است:

* عفونت باکتریایی واژن یا واژینوز باکتریایی می‌تواند باعث زایمان پیش از موعد شود.

* بیماری‌های واگیردار مانند انواع هپاتیت (hepatitis)، سیفلیس (syphilis)، تبخال تناسلی (herpes) و HIV قادر به عفونی کردن جنین هستند.

* عفونت کلامیدیا (chlamydia) که می‌تواند باعث عفونت‌های چشمی و ذات‌الریه شود.

* سوزاک (gonorrhea) از طریق مایع آمنیوتیک گذر کرده و در نهایت باعث زایمان پیش از موعد، عفونت‌های چشمی و در نهایت نابینایی خواهد شد.

* بیماری پنجم یا پوست سرخی عفونی (fifth disease) می‌تواند منجر به سقط جنین و یا کم‌خونی کشنده شود.

* عفونت با استرپتوکوک گروه B منجر به بروز مشکلات زیادی در نوزادان شده و در موارد نادر هم کشنده است.

* توکسوپلاسموز منجر به مشکلات مادرزادی و ناتوانی ذهنی در کودکان خواهد شد.

* لیستریا (Listeria) می‌تواند منجر به سقط جنین، مشکلات مادرزادی و تولد نوزاد مرده شود.

* سیتومگالوویروس (cytomegalovirus) با وجود اینکه غالباً بی‌خطر است ولی در مواردی می‌تواند منجر به مشکلات مادرزادی و ناتوانی ذهنی در کودکان شود.

* ویروس زیکا عفونت خفیفی ایجاد می‌کند ولی در مواردی باعث بارداری ناموفق و مشکلات مادرزادی جنین خواهد شد

خطرات عفونت در بارداری برای جنین

عفونت زیکا (Zika infection) که توسط یک نوع حشره حمل می‌شود می‌تواند باعث مشکلات مادرزادی، سقط جنین، تولد نوزاد مرده در افرادی شود که حامل ویروس هستند. با این همه برخی از جنین‌ها به این ویروس مبتلا شده و برخی نمی‌شوند و دلیل آن‌ هم به درستی مشخص نیست.

سایر عفونت‌های بارداری بر حسب اینکه وضعیت کلی سلامت زن باردار چگونه است، چه زمانی عفونت در بدن ایجاد شده و اینکه آیا فرد درمان‌های لازم را دریافت کرده یا خیر، می‌توانند آسیب‌رسان باشند.

آیا عفونت واژن باعث سقط جنین می‌شود؟

فردی که باردار است ممکن است در برابر عفونت‌های خاص، آسیب‌پذیرتر باشد و در صورت عدم درمان عفونت‌ها ممکن است عوارض شدیدتری ایجاد شود. هرکسی که در دوران بارداری حتی یک عفونت جزئی داشته باشد باید با پزشک یا ماما صحبت کند.

عفونت باکتریایی واژن معمولاً مشکلات سلامتی دیگری ایجاد نمی‌کند. اما در برخی موارد می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود. اگر هنگام بارداری به آن مبتلا باشید، خطر سقط جنین، زایمان زودرس و عفونت رحمی بعد از بارداری را افزایش می‌دهد.

عفونت‎های بی شماری ممکن است به جنین در حال رشد آسیب بزنند. با این حال، پزشکان به دشواری می توانند احتمال و میزان آلودگی جنین را تعیین کنند. یک جنین در حال رشد به یکی از سه روش زیر دچار آسیب خواهد شد:

عفونت ها ممکن است با آسیب به مادر باعث کاهش توانایی بدن وی در تغذیه کودک شود یا درمان عفونت مستلزم مصرف داروهایی داشته باشد که به جنین آسیب برسانند.

عفونت‌ ها می‎توانند با ایجاد تغییراتی که به ناهنجاری‎های مادرزادی منجر می‎ شوند، مستقیما به جنین آسیب برسانند.

عفونت ها می‎تواند باعث زایمان زودرس یا سقط جنین شوند

عفونت‌های معمول واژن در دوران بارداری عبارتند از:

عفونت‌های قارچی واژن

عفونت‌های قارچی واژن توسط قارچی به نام کاندیدا ایجاد می‌شود. این عفونت‌ها به دلیل تغییر در سیستم ایمنی بدن، افزایش تولید گلیکوژن و افزایش سطح استروژن در دوران بارداری اتفاق می‌افتند.

طبق گزارشی در سال ۲۰۱۵، حدود ۲۰ درصد از کل خانم‌ها کاندیدا دارند که در دوران بارداری به ۳۰ درصد می‌رسد. به نظر می‌‍رسد در سه ماهه دوم و سوم بیشتر شیوع داشته باشد.

شایع‌ترین علائم عفونت مخمر واژن عبارتند از:

* خارش در اطراف واژن یا واله
* ترشحات واژن غلیظ، سفید و پنیری
* درد یا سوزش در واژن یا اطراف آن
* درد یا سوزش در هنگام برقراری رابطه جنسی

افراد می‌توانند از داروهای تجویز شده یا بدون نسخه برای درمان عفونت مخمر واژن استفاده کنند. با این حال، هرکسی که باردار است نباید بدون گفتگو با پزشک یا ماما از این داروها استفاده کند. تشخیص قبل از شروع درمان ضروری است زیرا سایر عفونت‌ها مانند واژینوز باکتریایی و کلامیدیا با عفونت‌های مخمری اشتباه گرفته می‌شوند.

عفونت باکتریایی واژن

واژینوز باکتریال (BV) عفونت باکتریایی واژن است که به راحتی قابل درمان است. علائم آن شامل موارد زیر است:

* خارش، سوزش یا درد در واژن
* بوی بدی که پس از مقاربت جنسی بدتر می‌شود
* مقدار زیادی تخلیه رنگی خاکستری
* اگر BV در دوران بارداری درمان نشود، ممکن است باعث زایمان زودرس و به دنیا آمدن نوزادانی با وزن کمتر شود.

معرفی روش‌های خاص برای کم کردن خطر ابتلا به عفونت بارداری

مرکز جلوگیری و کنترل بیماری‌های ایالات متحده‌ی آمریکا (Centers for Disease Control and Prevention (CDC)) روش‌های خاصی برای کم کردن خطر ابتلا به عفونت بارداری را معرفی کرده است:

* از سفر کردن به مناطقی که ویروس زیکا در آن به فراوانی وجود دارد پرهیز کرده و از اسپری‌های مخصوص حشره‌کش برای در امان ماندن از نیش حشرات استفاده کنید.

* در هنگام رابطه‌ جنسی از کاندوم استفاده کرده و از شریک جنسی خود بخواهید که آزمایش‌های لازم برای بررسی احتمال وجود عفونت‌های قابل انتقال جنسی را انجام دهد.

* دست‌های خود را مرتب و با دقت بشویید.

* از افراد مبتلا به عفونت‌های واگیردار دوری کنید.

* واکسن آنفولانزا را دریافت کنید.

* غذاهای غیر پاستوریزه مصرف نکنید.

* اگر از گربه در منزل نگهداری می‌کنید، از فرد دیگری بخواهید تا ظرف خاک آن را عوض کند.

* با انجام آزمایش‌های پزشکی وجود یا عدم وجود عفونت‌های قابل انتقال جنسی (sexually transmitted infections (STIs)) و عفونت با استرپتوکوک گروه B را بررسی کنید.

عفونت ادرار در بارداری برای جنین خطر دارد؟

بارداری ریسک ابتلا به عفونت کلیه را افزایش می‌دهد. دلیل این امر مقدار زیاد هورمون پروژسترون است که باعث کاهش قدرت ماهیچه‌های میزنای می‌شود که ادرار را از کلیه به مثانه منتقل می‌کند و این منجر به گشاد شدن آنها و در نتیجه کاهش جریان ادرار خواهد شد. به علاوه با بزرگ شدن رحم، به میزنای‌ها فشار وارد می‌شود و عبور ادرار از آنها با سرعت و راحتی همیشگی صورت نمی‌گیرد. ماهیچه‌های مثانه نیز در دوران بارداری قدرت خود را از دست می‌دهند. در این حالت، تخلیۀ کامل مثانه مشکل‌تر و مثانه مستعد ابتلا به ریفلاکس می‌شود که در این شرایط مقداری ادرار به میزنای‌ها برمی‌گردد و به سمت کلیه‌ها می‌رود نتیجۀ چنین تغییراتی این است که زمان بیشتری طول می‌کشد تا ادرار در طول مجاری ادرار حرکت کند، بنابراین باکتری‌ها دیرتر از بدن خارج می‌شوند و زمان بیشتری برای تکثیر در مجاری ادرار پیدا می‌کنند و همچنین در اثر این تغییرات راحت‌تر به سمت کلیه حرکت خواهند کرد. علاوه بر این، ادرار در دوران بارداری خاصیت اسیدی کمتری دارد و از طرفی احتمال بیشتری وجود دارد که حاوی گلوکز باشد که هر دو مورد، فضا را برای رشد باکتری‌ها مساعدتر می‌کند.

ابتلا به هرگونه عفونتی از جمله عفونت ادرای در دوران بارداری می تواند برای جنین خطرساز باشد، عفونت ادراری در صورت عدم درمان می تواند منجر به عفونت کلیه ها شده گه گاه سبب بروز سپتیسمی و یا عفونت خون می شود. عفونت خون مشکل بسیار جدی است که می تواند تهدید کننده جان مادر و جنین تلقی شود.

ابتلا به عفونت ادراری درمان نشده جنین را در معرض خطر زایمان زودرس قرار می دهد. زایمان زودرس عارضه ای است که با وزن کم هنگام تولد، زجر تنفسی و حتی عدم تکامل کافی دستگاه عصبی برای جنین همراه بوده که بدون شک عوارض بسیار زیادی را به دنبال خواهد داشت.

در بانوان به علت نزدیک بودن مجرای خروجی ادرار با مجرای خروجی واژن، عفونت ادراری می تواند به واژن سرایت کرده و به عفونت واژن یا واژینیت مبدل شود. عفونت واژن نیز علاوه بر افزایش احتمال عفونت پرده های جنینی، پارگی زودرس کیسه آب و ... خود سبب افزایش احتمال زایمان زودرس خواهد شد که ازجمله موارد مهم تاثیر عفونت ادراری در بارداری بر جنین محسوب می گردد.

راه‌های جلوگیری از عفونت ادرار در بارداری

اقدامات زیر می‌تواند در کاهش خطر ابتلا به عفونت‌های مجاری ادرار مؤثر باشد:

* نوشیدن مقدار زیادی آب؛ حداقل ۸ لیوان در روز آب بنوشید.
* وقتی نیاز به ادرار کردن دارید آن را نادیده نگیرید و سعی کنید موقع ادرار کردن مثانۀ شما کاملاً خالی شود.
* پس از دفع مدفوع، مقعد خود را از جلو به عقب پاک کنید تا از ورود باکتری‌های موجود در مدفوع به مجرای ادرار جلوگیری شود.
* ناحیۀ تناسلی خود را با استفاده از آب تمیز نگه دارید.
* اندام تناسلی خود را قبل و بعد از نزدیکی جنسی تمیز کنید.

استفاده از محصولات بهداشتی مربوط به سلامت واژن مثل ژل، اسپری‌ها و صابون‌های ضدباکتری قوی که ممکن است فضای مجاری ادرار و واژن را برای رشد باکتری‌ها مستعد کند و همچنین استفاده از دوش واژینال در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.

اکنون که تاثیر عفونت ادراری در بارداری بر جنین را می دانید و از اهمیت درمان هرچه سریع تر آن آگاه هستید، درصورتی که علائم ابتلا به این عارضه را در خود مشاهده کردید، حتما هرچه سریع تر به متخصص مراجعه کنید.

سخن آخر

بسیاری از زنانی که عفونت بارداری را تجربه می‌کنند، با مشکل چندان بزرگی مواجه نمی‌شوند. درمان سریع عارضه در موارد بسیار زیادی منجر به زایمان موفق و نوزاد بدون مشکل و سالم خواهد شد.

بیشتر افرادی که در دوران بارداری دچار عفونت می شوند، عوارضی را تجربه نخواهند کرد. درمان سریع احتمال تولد سالم را افزایش می دهد. در صورت مشاهده علائم غیرمعمول در دوران بارداری خود، باید با پزشک یا ماما صحبت کنید. مراقبت های بارداری نیز یک امر ضروری است زیرا با این مراقبت ها می‎توان برخی از عفونت ‌ها را حتی پیش از بروز علایم تشخیص داد.

منبع: سایت دکتردکتر
سایت نی نی +
سایت دکتر جوانمردخوشدل