از علت تا درمان سوزش چشم

سوزش چشم

سوزش چشم عارضه‌ای ناخوشایند و آزاردهنده است که با نشانه‌ها و علت‌هایی همراه است و گاهی اوقات ممکن است که به‌راحتی نتوان دلیل آن را تشخیص داد. سوزش چشم در بعضی مواقع نیازمند درمان‌های جدی‌تر است.1

علت سوزش چشم

معمولا به ایجاد حس خارش یا ناراحتی در چشم‌ها، سوزش چشم گفته می‌شود. در ادامه، دلایل شایع سوزش چشم را بیان می‌کنیم.

۱. پلک‌آماس یا بلفاریت (Blepharitis)

بلفاریت با ایجاد پوست‌هایی ورقه‌ورقه و شبیه شوره در لبه‌ی پلک‌ها بروز می‌کند. بلفاریت بر اثر عفونت باکتریایی ایجاد می‌شود. نشانه‌های دیگر بلفاریت شامل تورم و قرمزی چشم است.

۲. خشکی چشم

خشکی چشم زمانی ایجاد می‌شود که مجاری اشک، اشک کافی یا نوع مناسبی از اشک را تولید نمی‌کنند. خشکی چشم بیشتر در زنان و افراد مسن بروز می‌کند. سایر نشانه‌های خشکی چشم عبارت است از:

درد

قرمزی چشم

سنگینی پلک‌ها

تاری دید

۳. آلرژی‌های چشمی

آلرژی‌های چشمی که با نام ورم ملتحمه‌ی آلرژیک (allergic conjunctivitis) نیز شناخته می‌شود، زمانی اتفاق می‌افتد که مواد تحریک‌کننده‌ای وارد چشم می‌شود و بدن نیز با تولید هیستامین به این مواد واکنش نشان می‌دهد و درنتیجه چشم دچار سوزش می‌شود. موادی که معمولا موجب آلرژی‌های چشمی می‌شوند شامل گردوغبار، دانه‌های گرده، دود، عطرها، شوره‌ی بدن حیوانات و موادغذایی است. سایر نشانه‌های آلرژی چشمی عبارت‌اند از:

قرمزی

اشک و تورم

خارش چشم

۴. آفتاب‌سوختگی چشم

قرار گرفتن بیش‌از حد درمعرض اشعه‌ی فرابنفش (UV) موجود در نور خورشید موجب آفتاب سوختگی چشم می‌شود که به آن فوتوکراتیتیس (photokeratitis) نیز گفته می‌شود. آفتاب‌سوختگی چشم علاوه‌بر سوزش چشم نشانه‌های دیگری نیز دارد که عبارت‌اند از:

حساسیت به نور

درد

احساس وجود ریگ در چشم

ریزش اشک

مشاهده‌ی هاله و حلقه‌های نورانی در اطراف چراغ و لامپ

۵. روزاسه‌ی چشمی (ocular rosacea)

روزاسه‌ی چشمی بیماری‌ای است که باعث التهاب پلک‌ها می‌شود. روزاسه‌ی چشمی افرادی را درگیر می‌کند که دچار آکنه روزاسه (acnerosacea) هستند. آکنه روزاسه مشکلی پوستی است که باعث قرمزی و گرگرفتگی صورت می‌شود. سایر نشانه‌های روزاسه‌ی چشمی عبارت است از:

درد

حساسیت به نور

کاهش بینایی در موارد شدید

۶. ناخنک (Pterygium)

ناخنک رشد بافتی گوشتی روی سفیدی چشم است. ناخنک معمولا در نزدیک‌ترین قسمت سفیدی چشم به بینی رخ می‌دهد، البته گاهی در بخش بیرونی چشم نیز ظاهر می‌شود. تصور می‌شود که عامل ایجاد ناخنک، ترکیبی از خشکی چشم و اشعه‌ی UV است. نشانه‌های ناخنک عبارت است از:

سوزش چشم

خارش

قرمزی

تورم
در بعضی موارد، رشد این بافت گوشتی گسترش می‌یابد و قرنیه را نیز می‌پوشاند و بر بینایی نیز اثر می‌گذارد.1

نشانه‌های ابتلا به عارضه سوزش چشم

اصلی‌ترین علائم این عارضه عبارتند از:

احساس خارش

تورم پلک

التهاب و قرمزی پلک

احساس سوزش

قرمزی چشم

آبریزش چشم

ایجاد پوسته در گوشه چشم یا روی مژه‌ها

حساسیت به نور.2

روش تشخیص سوزش چشم

با توجه به آن چه گفته شد، عارضه سوزش و سرخی چشم ممکن است در اثر مشکلات و بیماری‌های گوناگونی به‌وجود آید. حساسیت قابل توجه چشم، اهمیت شناسایی و تشخیص عوامل موثر در ایجاد سوزش و خارش چشم را دو چندان می‌کند.

برای این منظور، پزشک معالج از طریق معاینه فیزیکی و بررسی سوابق فرد می‌تواند علت بیماری را تشخیص دهد. در مواردی، به‌کارگیری تجهیزات پزشکی و ابزارآلات ویژه معاینه چشم نیز ضرورت خواهد داشت.2

درمان و داروهای خانگی رفع سوزش چشم

نحوه درمان سوزش چشم اغلب به علت اصلی بروز آن بستگی دارد. مثلاً اگر سوزش چشم به دلیل عفونت باکتریایی باشد، پزشک ممکن است برای درمان عفونت قطره چشم آنتی بیوتیک توصیه کند. اما در حالت کلی درمان اغلب با هدف کاهش خشکی چشم انجام می شود.

سایر راهکارهایی که پزشک ممکن است برای سوزش چشم توصیه کند، عبارتند از:

تمیز کردن حاشیه های پلک در نزدیکی پایه مژه ها با استفاده از یک پاک کننده ملایم و آب ولرم. فرد می تواند پس از تمیز کردن، به آرامی چشم را خشک کند.

برای کاهش قرمزی و راحتی چشم، از قطره های روان کننده چشم استفاده کنید. برای چشم های بسیار خشک پزشک ممکن است قطره چشم روان کننده یا اشک مصنوعی تجویز نماید.

کمپرس گرم روی چشم بگذارید. با خیساندن یک حوله تمیز و نرم در آب گرم، کمپرس درست کرده و سپس آن را روی چشم ها قرار دهید.

استفاده از قطره های چشمی یا قرص های آنتی هیستامین برای کاهش اثرات واکنش های آلرژیک در چشم‌ها.

مصرف مکمل هایی مثل روغن ماهی و بذر کتان. این مواد می توانند جهت کاهش اثرات خشکی چشم مورد استفاده قرار گیرند. این توصیه‌ها به ویژه برای افرادی که روزاسه چشم دارند مفید هستند.

نوشیدن مقدار کافی آب در طول روز می تواند به مرطوب نگه داشتن چشم و کاهش خشکی کمک کند.

دادن استراحت منظم در خلال استفاده از کامپیوتر می تواند به مرطوب کردن چشم و کاهش قرمزی آن کمک نماید.

زدن عینک آفتابی برای محافظت از چشم در برابر اشعه ماوراء بنفش و تحریک بیشتر.

در برخی موارد نادر که چشم خیلی خشک می شود نیز ممکن است توصیه پزشک، عمل جراحی باشد. به عنوان مثال قرار دادن مانع بر سر راه مجاری هوایی برای جلوگیری از جاری شدن اشک به خارج از چشم، یکی از روش‌های موجود در عمل جراحی است.

کمپرس سرد

یک حوله تمیز را برداشته و به آب سرد آغشته کنید. حوله را به خوبی بچلانید و پس از بستن پلک، آن را برای مدت ۵ دقیقه روی چشمان خود قرار دهید. بسته به شدت سوزش می‌توانید این کار را ۳ تا ۵ بار در روز تکرار کنید.

شست‌وشو با جوشانده بابونه

بابونه از خواص ضد التهابی، ضد عفونی‌کننده و آنتی باکتریال برخوردار است. این گیاه به خوبی می‌تواند با واکنش‌های آلرژیک مقابله کرده و از سوزش و خارش چشم جلوگیری کند. از دیگر خواص قابل توجه بابونه می‌توان به توانایی آن در تقویت بینایی اشاره کرد.

به همین منظور، مقداری از این گیاه را به دو فنجان آب جوش اضافه کنید. چند دقیقه منتظر بمانید تا جوشانده شما به خوبی دم بکشد. سپس، مدتی صبر کنید تا کاملا خنک شود. حالا می‌توانید این ماده را برای شست‌وشوی صورت و چشمان خود مورد استفاده قرار دهید.

کمپرس خیار

خیار از خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد عفونی‌کننده برخوردار است. بنابراین، می‌تواند در کاهش سوزش و التهاب چشم موثر باشد. در عین حال، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در خیار می‌توانند با سیاهی و پف زیر چشم هم مقابله کنند.

برای استفاده از خواص این میوه، کافی است یک عدد خیار را به صورت حلقه‌حلقه برش زده و به مدت ۲۰ دقیقه داخل فریزر قرار دهید. سپس، برش‌های نازک خیار خنک را به مدت ۱۰ دقیقه روی چشمان خود قرار دهید. برای کسب بهترین نتیجه، این کار را روزانه ۳ تا ۴ بار تکرار کنید. در صورت تمایل، می‌توانید سیب‌زمینی را با خیار جایگزین کنید.

کمپرس گلاب

گلاب علاوه بر درمان سوزش و التهاب چشم به بهبود سیاهی و پف زیر چشم هم کمک می‌کند. برای این منظور، روزی ۲ تا ۳ بار صورت و چشمان خود را گلاب شست‌وشو دهید. همچنین، می‌توانید یک قطعه پنبه را به گلاب آغشته کرده و برای مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی چشمان خود قرار دهید.3

پینوشتها
1.www.chetor.com
2.www.paziresh24.com
3.www.darmankade.com