آیا فرزندتان تا حدود شش ماهگی کاملاً طبیعی و عادی به نظر می رسید اما به طور ناگهانی عادت هراس آور کوبیدن سر خود به سطوح مختلف را پیدا کرده است؟ این امکان وجود دارد که به هنگام فرارسیدن زمان خواب، شروع به کوبیدن سر خود با یک ریتم خاص به تخت یا گهواره کند یا زمانی که ناراحت است سر خود را بر روی زمین یا به دیوار بکوبد. این به چه معنا می باشد و آیا نگران کننده است یا خیر؟

درک رفتار کوبیدن سر کودک

قبل از هر چیز اگر فرزندتان دارای عادت کوبیدن سر خود است بدانید که او تنها کودکی نیست که این کار را انجام می دهد. در واقع طی یکی از مطالعات صورت گرفته مشخص شده است که تا حدود 20 درصد از نوزادان سر خود را به سطوح مختلف می کوبند. این رفتا لزوماً ضرری برای آنها ندارد هرچند شاید بهتر باشد از نزدیک مراقب او باشید تا مطمئن شوید به خود آسیبی وارد نمی سازند.

کوبیدن سر می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. در بسیاری از نوزادان، ضربه زدن مداوم و موزون می تواند نوعی حرکت آرامش بخش برایشان به حساب آید و از این طریق خود را آرام می سازند. در صورتی که نوزادی دچار گوش درد یا درد ناشی از دندان در آوردن باشد، کوبیدن سر می تواند راهی برای منحرف ساختن حواس خود از درد باشد. گاهی اوقات هنگامی که به شدت عصبانی است کوبیدن سر می تواند بخشی از خشم او باشد، چرا که یکی از راه هایی است که نوزادان یا کودکان نوپا خشم و ناامیدی خود را بدون کلام ابراز می دارند. بعضی از نوزادن متوجه می شوند که کوبیدن سر قطعاً راهی فوری جهت جلب توجه مادر یا پدر است.

این رفتار عمدتاً موجب ترس والدین می شود به این دلیل که به نظر می رسد کودک دچار آسیب شده و این کار موجب درد او می شود. واقعیت آن است که نوزادان به طور کلی قادر نیستند آنقدر سخت به خود صدمه وارد سازند. البته که دلتان می خواهد آنها را در امنیت کامل در گهواره نگاه داشته یا از سطوحی مانند سطوح سفت و بدون حفاظ دور نگاه دارید اما در اکثر موارد جمجمه کوچک شان به اندازه کافی محکم است که آنها را در برابر بیشتر رفتارهای بچه گانه حفظ کند.

نگرانی عمده دیگر برای این رفتار می تواند نشانه ای از وجود اوتیسم یا یکی از اختلالات رشدی و عاطفی باشد. در حالی که کوبیدن سر می تواند یکی از نشانه های عارضه اوتیسم به حساب آید، اما این بیماری به طور کلی با طیف وسیعی از علائم از جمله مهارت های بین فردی کودک، توانایی برقراری ارتباط و گرایشات رفتاری مشخص می شود و تنها کوبیدن سر نمی تواند نشان از وجود اوتیسم در کودک باشد.

نحوه کنترل کودکی که اقدام به کوبیدن سر خود می کند

در وحله نخست همواره به خاطر داشته باشید که خواه فرزند شما این رفتار را از خود نشان می دهد یا خیر، بایستی اطمینان حاصل کنید که محیط اطراف او به ویژه اتاق خوابش از امنیت لازم برخوردار است. مطمئن شوید که تمام بست های گهواره محکم بوده و هیچ پیچ و مهره ای به دلیل حرکات فرزندتان شل نشده باشند.

در مرحله بعد اطمینان یابید که از یک برنامه منظم برای زمان خواب او بهره می برید. اگر کودک از وسایل دیگری که بتواند به وسیله آنها خود را آرام سازد برخوردار باشد، حتی اگر هنوز هم سر خود را هر از گاهی به اطراف می کوبد، باز هم این مرحله به زودی به اتمام خواهد رسید.

همچنین در طول روز به کرات او را مورد توجه قرار دهید. با توجه نمودن به فرزندتان حتی زمانی که از شما نخواسته است او را غافلگیر کنید به عنوان مثال بنشینید و برایش کتاب بخوانید تا همیشه به دنبال راه های جدید برای جلب توجه شما نباشد. در صورتی که مشاهده می کنید فرزندتان سرش را به جایی می کوبد، واکنش افراطی از خود نشان ندهید بجای آن آرامش خود را حفظ کرده و در صورت لزوم او را به کاری دیگر هدایت کنید.

البته اگر کوبیدن سر شدید به نظر می رسد یا در حال بدتر شدن است، از پزشک خود بخواهید معاینه کاملی از فرزندتان به عمل آورده تا مشخص شود نشانه ی بروز برخی مشکلات دیگر نمی باشد. اما در بیشتر موارد، اگر فرزندتان به طور طبیعی رشد می کند و به نظر شاد و سرحال است و به عبارت دیگر به خوبی با شرایط تطبیق پیدا می کند، کوبیدن سر احتمالاً مرحله طبیعی رشد (به رغم غیر طبیعی بودن این رفتار) به حساب آمده و بایستی در عرض چند ماه از بین برود.

سلب مسئولیت: اطلاعات موجود در این برنامه یا مقاله با کمک از کارشناسان و اطلاعات موجود در اینترنت بدست آمده است. داده های موجود در این مقاله ممکن است با داده های مربوط به کودک شما مطابقت نداشته باشد. اکیداً توصیه می شود رهنمودها و توصیه های موجود در این برنامه را بدون مشورت با پزشک خود اعمال نکنید.

منبع: اپلیکیشن ردیاب کودک (‏Baby Tracker‏)‏