تست ورزش قلب چیست؟

تست ورزش قلب یکی از تست‌ های لازم برای بررسی عملکرد قلب در حالت فعالیت است. متخصص قلب و عروق این تست را برای بررسی احتمال وجود بیماری‌های قلبی در بیمار درخواست می‌دهد. این تست یکی از آزمایش‌های چکاپ بدن برای افراد دارای مشکلات قلبی است. در این تست معمولاً بیمار بر اساس پروتکل بروس (Bruce) یا یک برنامه‌ی ورزشی مشابه، بر روی یک تردمیل معمولی قدم می‌زند، تا زمانی که ضربان قلب به حد انتظار برسد یا علائمی خاص در فرد ظاهر شوند. روند انجام این تست به این صورت است که عملکرد قلب و فشار خون در تست ورزش، در زمان‌های قبل، در حین ورزش و بعد از تست ورزش بررسی می‌شود. این بررسی‌ها به پزشک کمک می‌کند تا بتواند مشکل شما را تشخیص دهد.

تست ورزش قلب (exercise ECG) برای ارزیابی پاسخ قلب به استرس یا ورزش انجام می‌شود. در این آزمایش تغییرات نوار قلب در تست ورزش یا ECG شما در زمان ورزش روی تردمیل یا دوچرخه‌ی ثابت ثبت می‌شود. در نقاط خاصی در طول تست، برای مقایسه‌ی اثرات افزایش استرس روی قلب، تست ردیابی ECG انجام می‌شود.

در این آزمایش شیب و سرعت تردمیل به صورت دوره‌ای افزایش می‌یابد تا در طول آزمایش، سطح ورزش دشوارتر شود. اگر در تست از دوچرخه استفاده شود، از شما خواسته می‌شود که سریع‌تر رکاب بزنید. فعالیت شما باید به گونه‌ای باشد که تا رسیدن به ضربان قلب هدف (که بر اساس سن و وضعیت جسمانی توسط متخصص قلب و عروق تعیین می‌شود) یا تا زمانی که بر اثر خستگی، تنگی نفس، درد قفسه‌ی سینه یا سایر علائم، دیگر قادر به ادامه دادن نباشید، ورزش کنید.
در تست ورزش، فرد با ورزش کردن ضربان قلب خود را افزایش می‌دهد.

انواع تست استرس ورزش (تست ورزش قلب)

بسته به نیازهای فرد، چند روش مختلف برای انجام تست استرس وجود دارند که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم:

۱. تست استرس ورزشی

در طول تست استرس، متخصص قلب و عروق در فواصل مشخصی ضربان قلب، فشار خون، تنفس و میزان خستگی فرد را بررسی می‌کند.

در اینجا به توصیف مرحله به مرحله‌ی آنچه در طول تست استرس با استفاده از تردمیل رخ می‌دهد اشاره کرده‌ایم:

پس از اتصال دستگاه تست ورزش قلب، پزشک برای نظارت بر عملکرد قلب بررسی‌هایی را انجام می‌دهد.
در مرحله بعد، فرد روی تردمیل می‌ایستد.
با شروع حرکت تردمیل، فرد به‌آرامی راه می‌رود.
سرعت تردمیل به‌تدریج افزایش پیدا می‌کند.
ممکن است شیب تردمیل تغییر کند.
در مراحل آخر، ممکن است نیاز باشد که فرد دستگاهی را در دهان قرار دهد تا بازدم او اندازه‌گیری شود.
سپس تردمیل متوقف می‌شود و فرد درحالی‌که پزشک فشار خون را اندازه‌گیری می‌کند و سایر بررسی‌ها را انجام می‌دهد، دراز می‌کشد.

در این روش فرد به‌مدت ۱۰-۱۵ دقیقه ورزش می‌کند، اما هر زمانی که احساس کرد اذیت می‌شود می‌تواند از پزشک بخواهد که تست را متوقف کند. اگر فرد هر یک از موارد زیر را تجربه کرد، پزشک ممکن است تست را متوقف کند:

* سرگیجه
* فشار خون بالا
* فشار خون پایین
* آریتمی، یا ضربان قلب نامنظم
* درد در قفسه‌ی سینه
* تنگی نفس
* خستگی.

همچنین اگر دستگاه الکتروکاردیوگرام تغییرات غیرمعمولی در فعالیت قلب را تشخیص دهد، ممکن است پزشک آزمایش را متوقف کند. در صورت بروز هرگونه عوارض جانبی، متخصصان همیشه آماده‌ی کمک هستند.

۲. تست استرس بدون ورزش (دارویی)

گاهی برای انجام تست ورزش، به جای ورزش از دارو برای افزایش تپش قلب استفاده می شود. استرس دارویی معمولا زمانی استفاده می‌شود که بیماران (به علت اختلالات اسکلتی عضلانی، چاقی، بیماری شریان محیطی یا سایر اختلالات) نمی‌توانند به مدت کافی روی تردمیل راه بروند تا به ضربان قلب موردنظر برسند. در این شرایط، پزشک الکترودهایی را به قفسه‌ی سینه‌ی بیمار متصل می‌کند و دارو را از به صورت وریدی به بیمار تزریق می‌کند. انتقال دارو ۱۵ الی ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.

این داروها باعث تحریک قلب می‌شوند. این داروها ممکن است تاثیرات مشابه تأثیراتی مانند ورزش (همچون گرگرفتگی و تنگی نفس) در فرد ایجاد کنند. داروهای استفاده شده شامل پیریدامول درون وریدی، آدنوزین، رگادنوزون و دوبوتامین هستند.

۱. دی پیریدامول
دی پیریدامول، آدنوزین درون‌زا را افزایش می‌دهد و باعث اتساع عروق کرونری می‌شود. این دارو جریان خون میوکارد را در شریان‌های کرونر طبیعی (نه در شریان‌های دچار تنگی) افزایش می‌دهد و باعث ایجاد پدیده‌ی “دزدی شریان” از شریان‌های تنگ شده و عدم تعادل در پرفیوژن می‌شود. ایسکمی ناشی از دی پیریدامول یا سایر عوارض جانبی (مانند تهوع، استفراغ، سردرد، برونکواسپاسم) در حدود ۱۰% از بیماران رخ می‌دهند، اما این اثرات را می‌توان با آمینوفیلین درون وریدی متوقف کرد. واکنش‌های شدید در کمتر از ۱% از بیماران رخ می‌دهند. موارد منع مصرف این دارو شامل آسم، انفارکتوس میوکارد در مرحله‌ی حاد (MI)، آنژین صدری ناپایدار، تنگی وخیم آئورت و هایپوتانسیون سیستمیک (فشارخون سیستولیک کمتر از ۹۰ میلی‌متر جیوه) است.

۲. آدنوزین

آدنوزین همان تأثیر دی پیریدامول را بر بدن دارد. این دارو به صورت پیوسته و مداوم به صورت درون وریدی تزریق می‌شود؛ زیرا به‌سرعت در پلاسما تجزیه می‌شود. عوارض جانبی این دارو شامل گرگرفتگی موقت، احساس درد در قفسه‌ی سینه و تاکی کاردی است که با اتمام تزریق از بین می‌رود.

۳. رگادنوزون
رگادنوزون یک آگونیست آدنوزین برگزیده‌تر از دی پیریدامول یا آدنوزین است و برای تشخیص ایسکمی روش بهتری است. همچنین عوارض جانبی کمتری دارد و استفاده از آن آسان‌تر است.

۴. دوبوتامین
دوبوتامین یک اینوتروپ (کرونوتروپ) و اتساع دهنده‌ی عروق است که معمولا زمانی استفاده می‌شود که دی پیریدامول و آدنوزین منع مصرف دارند (به‌عنوان‌مثال در بیماران مبتلا به آسم یا انسداد دهلیزی بطنی درجه ۲). همچنین هنگامی که از اکوکاردیوگرافی برای تصویربرداری از قلب استفاده می‌شود، این دارو نسبت به سایر گزینه‌ها ارجحیت دارد. دوبوتامین باید در بیمارانی که مبتلا به هایپرتنشن یا آریتمی شدید، انسداد مجرای خروجی بطن چپ، انفارکتوس میوکاردهای متعدد قبلی یا حاد هستند، با احتیاط مصرف شود.

وقتی بیمار قادر به انجام ورزش نباشد، از داروهای خاصی برای القای استرس به قلب استفاده می‌شود.

۳. تست استرس هسته‌ای

بسته به نتایج، ممکن است پزشک تست استرس هسته‌ای را به‌عنوان مرحله‌ی بعدی توصیه کند. این تست همچنین به‌عنوان اسکن هسته‌ای قلب یا اسکن رادیونوکلئید هم شناخته می‌شود. با استفاده از این تست می‌توان قلب را دقیق‌تر و جزئی‌تر بررسی کرد.

این فرایند مشابه تست استرس ورزش است، اما پزشک یک رنگ ردیاب را به بازوی فرد تزریق می‌کند که قلب و جریان خون فرد را بر روی تصویر برجسته‌تر نشان می‌دهد. این رنگ همچنین مناطقی از قلب که خون در آن‌ها جریان ندارد را نشان می‌دهد که می‌تواند نشان‌دهنده‌ی انسداد باشد.

در این روش هم اگر فردی به علت شرایط خاص قادر به ورزش نباشد، متخصص قلب و عروق ممکن است از دارو برای القای استرس به قلب استفاده کند.

سپس یک آزمایش تصویربرداری‌ مانند توموگرافی رایانه‌ای تک فوتونی یا آزمایش PET اسکن قلب اننجام می‌شود. این تصویربرداری متاسفانه شامل مقدار کمی اشعه است.

سپس متخصص قلب و عروق دو مجموعه عکس از قلب تهیه می‌کند که تهیه‌ی هر کدام از آن‌ها بین ۱۵ الی ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.اسکن اول بلافاصله پس از تمرین شخص و اسکن دوم هنگامی انجام می‌شود که بدن فرد در حال استراحت است (در همان روز یا روز بعد). پزشک همچنین ممکن است قبل از شروع تمرین هم یک اسکن از قلب انجام دهد. در این حالت پزشک می‌تواند ظاهر و عملکرد قلب را در حالت عادی و در شرایط استرس، با هم مقایسه کند.

این آزمایش برای خانم‌های باردار یا خانم‌هایی که ممکن است باردار باشند، مناسب نیست، زیرا اشعه ممکن است به جنین آسیب برساند. مادران شیرده، باید قبل از انجام تست، پزشک را در جریان قرار دهند.

علت انجام تست ورزش قلب

متخصص قلب و عروق تست ورزش قلب را به دلایل مختلفی انجام می‌دهد که عبارت‌اند از:

اگر پزشک مشکوک به بیماری شریان کرونری (انسداد شریان‌های قلب) باشد، برای ارزیابی استرس یا تحمل ورزش، تست ورزش را توصیه می‌کند.

قبل از شروع برنامه‌ی توان‌بخشی قلبی یا هنگام بهبودی از یک عارضه‌ی قلبی، همچون حمله‌ی قلبی (انفارکتوس میوکارد، یا MI) یا جراحی قلب، تست ورزش به تعیین محدوده‎‌ی ایمن ورزش کمک می‌کند.

* برای ارزیابی ریتم قلب و عملکرد الکتریکی قلب در حین ورزش
* برای ارزیابی ضربان قلب و فشار خون در طول ورزش.

البته ممکن است دلایل دیگری هم وجود داشته باشد که بر اساس آنها متخصص قلب و عروق، انجام تست ورزش را برای شما لازم بداند.

تست ورزش برای بررسی میزان تحمل استرس و فعالیت قلب انجام می‌شود.

خطرات عوارض تست ورزش

به دلیل این که در حین آزمایش کمی فشار بر قلب وارد می‌شود، احتمال کوچکی برای بروز موارد زیر وجود دارد:

* درد قفسه‌ی سینه
* حمله‌ی قلبی : اگرچه بسیار نادر است، ممکن است یک آزمون استرس ورزشی می تواند باعث حمله قلبی شود.
* فشار خون بالا
* ضربان نامنظم قلب
* سرگیجه
* حالت تهوع
* خستگی
* از حال رفتن
* ایست قلبی
* مشکلات جدی در ریتم قلب: آرتریت ناشی از تمرینات ورزشی استرس معمولا بعد از اینکه ورزش را متوقف کرد، خیلی زود از بین می رود.
* فشار خون پایین: فشار خون ممکن است در طی یا بلافاصله پس از ورزش کاهش یابد، احتمالا باعث ایجاد احساس سرگیجه یا ضعف می شود. بعد از اینکه ورزش را ترک کردید، باید از بین برود.

وقتی الکترودهای چسبناک از روی پوست برداشته می‌شوند ممکن است کمی اذیت شوید. اگر پچ‌های الکترود به مدت طولانی روی پوست باقی بمانند ممکن است باعث تخریب بافت یا سوزش پوست شوند.

بسته به اختلالات پزشکی خاص، ممکن است خطرات دیگری هم وجود داشته باشد. اطمینان حاصل کنید که قبل از انجام این تست، تمام اطلاعات پزشکی و دارویی خود را در اختیار متخصص قلب و عروق بگذارید.

اگر بیماری توانایی ورزش نداشت برای او چه اقدامی انجام میشود ؟

دربیمارانی که توانایی انجام این تست را به دلایل مختلف از جمله مشکلات در مفاصل و یا سن بالا ندارند طبق نظر پزشک متخصص باید از روش های جایگزین مثل تست استرس دارویی استفاده کنند ، که در این تست پزشک به وسیله دارو فعالیت قلب را افزایش میدهد ، دقیقا مانند حالتی که شما ورزش می کنید و بعد پزشک فعالیت قلب و وضعیت عروق کرونر را بررسی میکند .

آیا آزمون ورزش خطری جدی هم دارد؟

خیر- این تست تحت کنترل پزشک و پرستار انجام می‌شود و در صورت بروز هر علامت نگران کننده ای تست متوقف خواهد شد پس این تست هیچ خطری ندارد.

چه چیزهایی با تست ورزش تداخل دارند؟

برخی بیماری‌ها یا استفاده از برخی محصولات و داروها با تست ورزش تداخل دارند. برخی از این موارد عبارت‌اند از:

* مصرف وعده غذایی سنگین قبل از آزمایش
* مصرف کافئین قبل از آزمایش
* سیگار کشیدن یا استفاده از سایر محصولات تنباکو قبل از آزمایش
* فشار خون بالا
* عدم تعادل الکترولیت‌ها، همچون وجود پتاسیم، منیزیم یا کلسیم، به میزان بسیار زیاد یا بسیار کم در خون
* برخی از داروها، مانند مسدود کننده‌های بتا که ممکن است افزایش ضربان قلب و رسیدن به سطح هدف را دشوار کنند.
* بیماری دریچه‌ی قلب
* بزرگ‌شدن قلب
* آریتمی.

افرادی که دچار نارسایی قلبی هستند، نمی‌توانند با ورزش این تست را انجام دهند و معمولا از تست دارویی برای این افراد استفاده می‌شود.

چگونه برای تست ورزش قلب آماده شوم؟

قبل از انجام تست ورزش، در صورت وجود موارد زیر حتما به پزشک خود اطلاع دهید:

* آنوریسم
* آنژین ناپایدار (درد کنترل نشده‌ی قفسه‌ی سینه)
* بیماری شدید دریچه‌ی قلب (نقص در یک یا چند دریچه‌ی قلب)
* نارسایی شدید قلبی
* حمله‌ی قلبی اخیر (انفارکتوس میوکارد یا MI)
* فشارخون بالای شدید
* ضربان قلب نامنظم کنترل نشده
* پریکاردیت (التهاب یا عفونت کیسه‌ای که قلب را احاطه کرده است)
* کم‌خونی شدید (تعداد کم گلبول‌های قرمز خون)
* وجود یک ضربان‌ساز (دستگاه پیس میکر).

متخصص قلب و عروق یا تکنسین، توضیحات لازم در خصوص این آزمایش را در اختیارتان قرار می‌دهند و به شما این امکان را می‌دهند که سؤالات تان را بپرسید.

قبل از تست ورزش این کارها را انجام بدهید:

از شما خواسته می‌شود که فرم رضایت‌نامه‌ای را امضا کنید. این فرم را با دقت بخوانید و اگر متوجه هر قسمتی از آن نشدید، از پزشکتان سوال بپرسید.

از شما خواسته می‌شود که چند ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید (نه غذا بخورید و نه چیزی بنوشید).

۲ ساعت قبل از آزمایش سیگار نکشید و از استعمال انواع دخانیات خودداری کنید.

اگر باردار هستید یا فکر می‌کنید که ممکن است باردار باشید، به پزشکتان اطلاع دهید.

در خصوص تمام داروها (تجویز شده و بدون نسخه)، ویتامین‌ها، داروهای گیاهی و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید به پزشک تان اطلاع دهید.

ممکن است پزشک از شما بخواهد قبل از آزمایش، مصرف داروهای خاصی مانند مسدود کننده‌های بتا را قطع کنید. پزشک یک دستورالعمل خاص دراین‌خصوص را در اختیارتان خواهد داد.

یک کفش راحت مخصوص پیاده‌روی و یک شورت یا شلوار گشاد بپوشید. زنان باید از یک لباس آستین‌کوتاه استفاده کنند که از جلو بسته می‌شود تا اتصال الکترودهای نوار قلب به سینه را آسان‌تر کنند.

اگر از اسپری تنفسی برای آسم یا سایر مشکلات تنفسی استفاده می‌کنید، آن را همراه داشته باشید.

بسته به شرایط پزشکی‌ شما، ممکن است پزشک از شما بخواهد که اقدامات خاصی را برای آمادگی برای تست ورزش انجام دهید.

هنگامی که از دی پیریدامول، آدنوزین یا رگادنوزون برای استرس دارویی استفاده می‌شوند، ترکیبات گزانتین (به‌عنوان‌مثال آمینوفیلین، تئوفیلین، کافئین) ممکن است باعث ایجاد نتیجه‌ی منفی کاذب شود؛ از این رو ۲۴ ساعت قبل از آزمایش از مصرف چنین موادی (نظیر چای، قهوه، کاکائو، شکلات، برخی از مکمل‌ها و نوشیدنی‌های انرژی‌زا و نوشابه‌های کافئین‌دار) اجتناب کنید.

لازم است که قبل از انجام تست ورزش، موارد خاصی را عایت کنید.

تست ورزش قلب چگونه انجام می‌شود؟

تست ورزش ممکن است به صورت سرپایی یا هنگامی که در بیمارستان بستری هستید انجام شود. بسته به شرایط شما و تجربه‌ی پزشک، ممکن است آزمایش‌ها متفاوت باشند.

به‌طورکلی، تست ورزش این مراحل را دنبال می‌کند:

قبل از تست این مراحل را طی می‌کنید:

از شما خواسته می‌شود که جواهرات یا اشیاء دیگری که ممکن است در آزمایش تداخل ایجاد کنند را در بیاورید.
از شما خواسته می‌شود که بلوز یا پیراهن تان را از جلو باز کنید (ممکن است از مردان خواسته شود که پیراهن شان را در بیاورند). تکنسین با یک ملحفه یا روپوش، بدنتان را می‌پوشاند و فقط قسمت‌های ضروری را در معرض دید قرار می‌دهد، پس نیازی نیست که نگران حریم خصوصی‌تان باشید.
اگر قفسه‌ی سینه شما خیلی مو دارد، ممکن است تکنسین موی برخی از قسمت‌ها را بتراشد یا کوتاه کند تا الکترودها به پوستتان نزدیک‌تر شوند.
سپس تکنسین الکترودها به سینه و شکمتان متصل می‌کند و سیم‌هایی را به این الکترودها متصل می‌کند.
پس از اتصال سیم‌ها، تکنسین اطلاعات هویتی درباره‌ی شما را در رایانه‌ی دستگاه وارد کند.
درحالی‌که نشسته‌اید، کاف دستگاه فشارسنج روی بازوی شما قرار می‌گیرد. بررسی اولیه‌ی ECG و فشارخون در‌حالی‌که نشسته‌اید یا ایستاده‌اید، انجام می‌شود.
تکنسین نحوه راه‌رفتن روی تردمیل یا استفاده از دوچرخه را به شما آموزش داده می‌دهد.

در حین انجام تست چه اتفاقی می افتد؟

ابتدا در آسان‌ترین سطح شروع به ورزش می‌کنید. سپس شدت تمرین به‌آرامی افزایش پیدا می‌کند.

بررسی ECG و فشار خون در تست ورزش به صورت دوره‌ای انجام می‌شود تا نحوهٔ واکنش قلب و بدن به تمرین سنجیده شود.

مدت زمانی که ورزش می‌کنید به ضربان قلب هدف (که بر اساس سن و وضعیت جسمی شما توسط پزشک تعیین می‌شود) و تحمل ورزش شما بستگی دارد.

مدت زمان ورزش، بخش مهمی از نتیجه‌ی تست استرس است. در صورت بروز علائم شدید همچون درد قفسه‌ی سینه، سرگیجه، حالت تهوع، تنگی نفس شدید، خستگی شدید یا افزایش فشارخون ممکن است تست متوقف شود.

پس از اتمام بخش ورزش در آزمون، سرعت ورزش برای “سرد شدن بدن” کاهش پیدا می‌کند تا از بروز حالت تهوع یا گرفتگی عضلات ناشی از توقف ناگهانی جلوگیری شود.

سپس روی یک صندلی می‌نشینید و فشارخون و تغییرات نوار قلب در تست ورزش تا زمان برگشتن بدن به حالت عادی یا نزدیک به حالت عادی کنترل می‌شوند.

ممکن است این حالت ۱۰-۲۰ دقیقه طول بکشد.

زمانی که نوار قلب و فشارخون تان به سطح قابل قبولی رسیدند، الکترودهای ECG و کاف فشارسنج برداشته می‌شوند. بعد از آن می‌توانید لباس‌هایتان را بپوشید.

در تست ورزش، عملکرد قلب و فشار خون، قبل، در حین ورزش و بعد از ورزش بررسی می‌شود.

مدت زمان ورزش برای تست

بر اساس سن ، حد معینی از ورزش و حداکثر ضربان قلب که بیمار باید به آن دست یابد پیش از شروع ورزش برای وی مشخص شده و آزمایش تا آن زمان ادامه خواهد یافت. بهترین و قابل اعتمادترین نتیجه مربوط به زمانی است که به حداکثر فعالیت پیش‌بینی شده بدون بروز تغییر غیر طبیعی در وضعیت بالینی یا نوار قلب نایل شود و این ، حدودا به 12- 10 دقیقه ورزش و کمی شکیبایی نیاز دارد. در صورتی که طی آزمون ضربان قلب به حدود 85% از حداثر ضربان قلب استاندارد (که با فرمول "سن بیمار _ 220" محاسبه می‌شود.) برسد آزمون طبیعی تلقی می‌شود. معهذا در هر زمان که بیمار واقعا احساس کرد قادر به ادامه ورزش نیست یا چنانچه دچار بعضی علائم بالینی نظیر درد سینه ، تنگی نفس مفرط ، سرگیجه و سردرد شدید شود، یا تغییرات غیر عادی در نوار قلب بروز کند یا فشار خون افت کند، آزمایش قطع می‌شود. برخی افراد مسن یا کسانی که دردهای مفصلی و عضلانی دارند از انجام تست ورزشی معاف هستند و باید اسکن قلب روی آنها انجام گیرد . اسکن رادیوایزوتوپ قلب (تست تالیوم) نسبت به تست ورزش آسانتر و دقیقتر می‌باشد و برخی پزشکان تمایل بیشتری به انجام آن دارند.

بعد از تست ورزش قلب چه اتفاقی می‌افتد؟

بعد از تست ورزش می‌توانید به رژیم غذایی و فعالیت‌های عادی خود بازگردید، مگر این که متخصص قلب و عروق توصیه‌ی متفاوتی کند. به‌طورکلی، بعد از تست ورزش به هیچ مراقبت خاصی نیاز نخواهید داشت.

ممکن است چند ساعت پس از تست احساس خستگی کنید (خصوصا اگر معمولا ورزش نمی‌کنید). باید ظرف چند ساعت پس از تست ورزش احساس طبیعی داشته باشید. اگر بیشتر از یک روز بعد از تست احساس خستگی کردید، با پزشک تان تماس بگیرید.

در صورت بروز علائمی (همچون درد قفسه‌ی سینه، تنگی نفس، سرگیجه یا ضعف) به پزشکتان اطلاع دهید.

پزشک ممکن است بسته به شرایط خاص شما، بعد از تست دستورالعمل‌های دیگری را به شما ارائه دهد.

در چه شرایطی نباید تست ورزش انجام داد؟

* سندرم حاد کرونری (انفارکتوس میوکارد در عرض ۴۸ ساعت یا آنژین ناپایدار کنترل نشده)
* پارگی آئورت در صورت حاد بودن
* در صورتی که فرد علائم تنگی آئورت را داشته باشد و در موراد ابتلای شدید به تنگی ائورت
* در صورت وجود علائم آریتمی یا همودینامیکی قابل‌توجه
* نارسایی قلبی
* میوکاردیت حاد
* پریکاردیت حاد
* آمبولی ریه حاد
* انفارکتوس ریه حاد.

در صورت وجود برخی بیماری‌ها و شرایط خاص مثل نارسایی قلبی تست ورزش به‌هیچ‌عنوان انجام نمی‌شود.

چه افرادی منع نسبی برای انجام تست ورزش دارند؟

* انسداد دهلیزی بطنی در صورت شدید بودن
* برادی آریتمی (Bradyarrhythmias)
* عدم تعادل در الکترولیت‌ها
* فشار خون بالا (فشار خون سیستولیک [BP] بالاتر از ۲۰۰ میلی‌متر جیوه یا فشارخون دیاستولیک BP بالاتر از ۱۰۰ میلی‌متر جیوه)
* کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک انسدادی
* ناتوانی در ورزش کردن به میزان کافی به دلیل نقص ذهنی یا جسمی
* تنگی دریچه‌ی قلب در صورت متوسط یا شدید بودن
* تنگی شریان کرونری اصلی چپ
* بیماری سیستمیک
* تاکی آریتمی (Tachyarrhythmias).

در برخی شرایط و بیماری‌ها مثل نارسایی قلبی نمی‌توان تست ورزش را انجام داد.

تست استرس چه چیزی را نشان می‌دهد؟

اگر اطلاعات جمع‌آوری‌شده در طول تست استرس ورزش شما نشان دهند که عملکرد قلبتان طبیعی است، ممکن است به هیچ آزمایش دیگری نیاز نداشته باشید.

بااین‌حال، اگر نتایج طبیعی هستند و علائم در حال تشدید شدن هستند، ممکن است پزشک انجام تست استرس هسته‌ای (nuclear stress test) یا سایر انواع تست استرس را توصیه کند که شامل اکوکاردیوگرام قبل و بعد از ورزش یا داروهایی برای افزایش جریان خون به قلب هستند. این تست‌ها دقیق‌تر هستند و اطلاعات بیشتری را در مورد عملکرد قلبتان ارائه می‌دهند، اما گران‌قیمت‌ترند.

اگر نتایج تست استرس شما نشان دهد که ممکن است به بیماری شریان کرونری مبتلا باشید یا نشان‌دهنده‌ی وجود آریتمی باشند، پزشکتان از این اطلاعات برای تدوین یک برنامه‌ی درمانی استفاده می‌کند. در این صورت ممکن است به آزمایش‌های دیگری همچون آنژیوگرافی عروق کرونری نیاز داشته باشید.

اگر از تست استرس برای تعیین برنامه‌ی درمان بیماری قلبی استفاده کرده باشید، پزشک از این نتایج برای برنامه‌ریزی برای درمان یا تغییر آن استفاده می‌کند.

جواب تست ورزش به زبان ساده

همان‌طور که گفته شد، تست استرس می‌تواند به شما در تعیین این که اقدام بعدی شما و پزشک تان در خصوص سلامت قلب چیست کمک کند. به صورت کلی سه نتیجه از تست ورزش گزارش می‌شود؟

۱. منفی بودن تست ورزش

ممکن است نتیجه تست ورزش شما منفی باشد، اما منفی بودن جواب تست ورزش یعنی چه؟! اگر جواب تست ورزش شما منفی شد، به این معناست که خطر ابتلا به بیماری شریان کرونری (انسداد در عروق قلب) پایین است و احتمالاً نیازی به انجام آزمایش‌های دیگری نداشته باشید.

۲. جواب تست ورزش نامشخص

گاهی اوقات ممکن است الکتروکاردیوگرام یا ECG که به‌عنوان بخشی از یک تست استرس انجام می‌شود، اطلاعات کافی را برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری قلبی در بیمار، ارائه ندهد. در موارد خاص، ممکن است متخصص قلب و عروق نوع حساس‌تری از تست استرس را برای شما توصیه کند که شامل تصویربرداری از قلب است (مانند اکوکاردیوگرام استرس یا آزمایش استرس هسته‌ای).

۳. مثبت بودن تست ورزش

علت مثبت بودن تست ورزش ممکن است وجود یک بیماری عروق کرونری یا بیماری قلبی باشد. ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق‌ترآزمایش‌های بیشتری را انجام دهد. نتایج تست استرس شما نقش مهمی در تشخیص و تعیین برنامه‌ی درمانی شما دارد.
بدن بعضی از افراد حین انجام تست ورزش، بیش از حد عکس العمل نشان می‌دهد. درنتیجه با اینکه قلبشان سالم است ولی نتیجه مثبت را نشان می‌دهد. به این نتیجه، در اصل مثبت کاذب گفته می‌شود.

نتایج تست ورزش به سه صورت منفی، مثبت و غیر مشخص ثبت می‌شود.

نوار قلبی که در تست ورزش گرفته می‌شود چیست؟

الکتروکاردیوگرام (ECG) یک آزمایش ساده و سریع برای ارزیابی عملکرد قلب است. برای این آزمایش، الکترودها (پچ یا وصله‌های پلاستیکی کوچکی که به پوست می‌چسبند) در نقاط خاصی از قفسه‌ی سینه، بازوها و پاها قرار می‌گیرند. این الکترودها از طریق سیم به دستگاه ECG متصل می‌شوند. سپس عملکرد الکتریکی قلب اندازه‌گیری، تفسیر و چاپ می‌شود. در این تست هیچ الکتریسیته‌ای به بدن منتقل نمی‌شود.

سیگنال‌های الکتریکی قلب، باعث انقباض قسمت‌های مختلف قلب می‌شود تا جریان خون را به‌درستی هدایت شود. ECG در واقع این سبگنال‌ها و فعالیت الکرتیکی قلب را ثبت می‌کند تا سرعت تپش قلب، ریتم ضربان قلب (ثابت یا نامنظم) و قدرت و زمان سیگنال‌های الکتریکی هنگام عبور از قسمت‌های مختلف قلب را مشخص شود. تغییرات در ECG می‌تواند نشان‌دهنده‌ی بسیاری از اختلالات مرتبط با قلب باشد. در واقع نوار قلب در تست ورزش گرفته می‌شود تفاوتی با نوار قلب عادی ندارد.

سؤالات متداول شما

اگر به متخصص قلب و عروق مراجعه کرده باشید و پزشک تست ورزش یا تست استرس قلب را برای شما درخواست داده باشد، احتمالا سؤالاتی در مورد آن در ذهنتان به‌وجود آمده است. تا به اینجای مطلب سعی کردیم مهم‌ترین مسائل در مورد تست ورزش را بررسی کنیم. در ادامه به تعدادی از پرتکرار ترین سؤالات شما جواب می‌دهیم.

اکو بهتر است یا تست ورزش؟

جواب قطعی برای این سوال وجود ندارد؛ زیرا متخصص قلب بسته به شرایط هر فرد و هدف تست، یکی از این دو تست را تجویز می‌کند.

قیمت تست ورزش چقدر است؟

قیمت این تست در کلینیک‌های مختلف ممکن است کمی با هم متفاوت باشد. بعضی از مراکز تست قلب با ارگان‌های خاصی مثل شهرداری یا ارتش و غیره قرارداد دارند و با هزینه خیلی کمی این تست را انجام می‌دهند. این تست تحت پوشش بیمه است؛ بنابراین بسته به نوع بیمه شما قیمت نهایی تست ورزش متفاوت است.

راهنمای مراجعه به پزشک

مزیت اصلی تست استرس این است که یک روش غیرتهاجمی برای شروع ارزیابی علائم بیماری قلبی است و به هدایت برنامه‌های درمانی کمک می‌کند. نتایج این تست در کنار تست‌های دیگر و معاینات فیزیکی ابزاری قدرتمند در ارزیابی سلامت قلب به شمار روند.

منبع: سایت دکترتو
سایت بیمارستان آریا
سایت دکتر افشاری