انواع سقط جنین
سقط جنین غیر عمدی(ناخواسته)
عموما سقط جنین به صورت نا خواسته انجام می شود. به سقط جنین غیر عمدی سقط خود به خودی هم می گویند. عموما عوامل بسیاری در این سقط باعث به پایان یافتن حیات جنین می شود و در نتیجه با مرگ جنین در این مواقع، خونریزی شدیدی در داخل رحم اتفاق می افتد و جنین از دیواره رحم جدا می شود و بر اثر انقباضات رحم منجر به دفع جنین و انقضای دوران بارداری می گردد.سقط جنین عمدی(خواسته)
بیشترین دلیل عمده ی سقط جنین عمدی به دلیل بارداری نا خواسته است. همچنین براساس سن جنین،روش های مختلفی برای سقط وجود دارد. گاهی اوقات سقط عمدی به دلایل پزشکی انجام می شود. حفظ جان زن باردار، پیش‌گیری از آسیب به سلامت جسمی یا روحیِ دلالت نشانه‌ها بر بالا بودن احتمال ابتلای جنین به بیماری یا مرگ پیش‌رس یا معلولیت، یا کاهش انتخابی تعداد جنین‌ها به منظور پایین آوردن احتمال خطر برای سلامت جنین در بارداری‌های چندگانه انجام شود.گاهی هم بدون علت پزشکی و کاملا عمدی سقط می شود.سقط جنین ازدیدگاه قانون
طبق ماده ۳۰۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ مقرر نموده: « جنایت عمدی بر جنین، هر چند پس از حلول روح باشد، موجب قصاص نیست، در این صورت مرتکب علاوه بر پرداخت دیه به مجازات تعزیری مقرر در کتاب تعزیرات محکوم می‌شود» و در بحث سقط جنین در ماه‌های حرام، برای جنینی که روح در آن دمیده شده، حکم تغلیظ دیه (مبلغ دیه به علاوه یک سوم از کل دیه) مانند سایر انسان در نظر گرفته است.اگر سقط جنین قبل از دمیده شدن روح در بدن(حدود 4 ماه اول بارداری) باشد . قتل نفس محسوب نمی شود ومجازات سقط جنین را دارد . اگر بعد از دمیده شدن روح در بدن باشد . مانند قتل یک انسان است و حرام شناخته می شود. سقط جنین از دیدگاه قانون به سه شکل است:
1.خود به خود
بدون مجازات و دیه2.جنایی
طبق ماده ۷۱۸ قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲ که مقرر می‌کند: « هرگاه زنی جنین خود را در هر مرحله‌ای که باشد، به عمد شبه عمد یا خطا از بین ببرد، دیه جنین، حسب مورد توسط مرتکب یا عاقله او پرداخت می‌شود.»در خصوص سقط جنین عمدی توسط شخصی غیر از مادر در ماده ۶۲۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ مقرر داشته: «هر کس عالما و عامدا به واسطه ضرب یا اذیت و آزار زن حامله موجب سقط جنین وی شود، علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص، حسب مورد به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهد شد.»
همچنین در ماده ۶۲۳ قانون اخیر می‌گوید: «هر کس به واسطه دادن ادویه یا مواد دیگری موجب سقط جنین زن شود، به شش ماه تا یک سال حبس محکوم می‌شود و اگر عالما و عامدا زن حامله‌ای را دلالت به استعمال ادویه یا وسایل دیگری کند که جنین وی سقط شود، به حبس از سه تا شش ماه محکوم خواهد شد مگر اینکه ثابت شود این اقدام برای حفظ حیات مادر است و در هر مورد حکم به پرداخت دیه مطابق مقررات مربوط داده خواهد شد.»
طبق در ماده ۶۲۴ مجازات حبس برای پزشکان با سایر افرادی که به صورت غیرمجاز اقدام به سقط جنین می‌کنند، تعیین کرده که در آن آمده است:« اگر طبیب یا ماما یا داروفروش و اشخاصی که به عنوان طبابت یا مامایی یا جراحی یا داروفروشی اقدام می‌کنند، وسایل سقط جنین را فراهم سازند یا مباشرت به اسقاط جنین کنند، به حبس از دو تا پنج سال محکوم خواهند شد و حکم به پرداخت دیه مطابق مقررات مربوط صورت خواهد پذیرفت.»
اگر مادر متصدی سقط جنین شده دیه آن را باید به پدر یا در صورت فقدان پدر به سایر ورثه بپردازد و اگر پدر متصدی آن شده باید دیه را به مادر بدهد و اگر شخصی دیگر متصدی آن شده، باید دیه را به پدر و مادر بدهد.
3.درمانی یا القایی
این سقط باید به تشخیص قطعی 3 پزشک زنان و زایمان و تاییدیه پزشکی مبتنی بر بیماری جنین مثلا عقب افتاده،معلول و..یا تهدید جانی مادربا رضایت مادر انجام می شود.در این مورد اجازه پدر مهم نیست بلکه به رضایت مادر اکتفا می شود و احتیاجی به دادن دیه هم ندارد. اما 4 ماهگی مادر تمام شده باشد نمی توان جنین را سقط کرد .طبق ماده716 قانون مجازات اسلامی:« نطفه‌ای که در رحم مستقر شده است، دوصدم دیه کامل،"علقه" که در آن جنین به صورت خون بسته در می‌آید چهارصدم دیه کامل،"مضغه" که در آن جنین به صورت توده گوشتی در می‌آید شش صدم دیه کامل، "عظام" که در آن چنین به صورت استخوان در آمده اما هنوز گوشت روییده نشده است هشت صدم دیه کامل، جنینی که گوشت و استخوان بندی آن تمام شده ولی روح در آن دمیده نشده است، یک دهم دیه کامل، دیه جنینی که روح در آن دمیده شده است اگر پسر باشد، دیه کامل و اگر دختر باشد نصف آن و اگر مشتبه باشد سه چهارم دیه کامل.»
سقط جنین از دیدگاه اسلام
پروردگار که خالق بی همتاست آیاتی در خصوص جنین آورده است:"ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَکِینٍ"
یکی از نشانه‌های خدا این است که نطفه را در جای مناسبی قرار می‌دهد
"ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً"
سپس به خون بسته تبدیل می‌شود
"فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً"
بعد غضروف تشکیل می‌شود.
"فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا"
سپس استخوان به‌وجود می‌آید.
"فَکَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا"
بعد از آن گوشت روییده می‌شود.
"ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ"
و در انتها خدای متعال می‌فرماید آفرین بر این خلقت!
ترکیب اسپرم و تخمک ابتدای شکل‌گیری جنین است و اگر در این حالت جنین سقط شود، فرد مشمول پرداخت دیه می‌شود که میزان آن معادل 20 مثقال طلا است؛ اگر خون بسته شد مبلغ دیه 40 مثقال خواهد بود؛ اگر غضروف روییده شود، 60 مثقال و وقتی که جنین از لحاظ جسمی کامل شود، میزان دیه به 100 مثقال طلا افزایش می‌یابد.
سقط جنین از دیدگاه بین الملل
آمار سقط جنین در داده های سازمان ملل متحد متفاوت است عموما 96%کشور ها به دلیل حفاظت از جان مادر اجازه سقط جنین پزشکی یا دلایلی مانند : حفظ سلامت جسمی و روحی زنان، تجاوز به عنف و هتک حرمت زنان، صدمه و آسیب جنین یا دلایل اجتماعی و اقتصادی ... را داده اند .اما شش کشور هست که هیچ اجازه ای برای سقط جنین نمی دهد. از جمله :شیلی، جمهوری دومینیکن، السالوادور و نیکاراگوئه، واتیکان و مالت می باشند.
در مقابل کشورهایی هستند که آزادانه به هر دلیلی اجازه سقط جنین را به مادر می دهند از جمله: فرانسه، آلمان، یونان و در کل 32 کشور هستند که اجازه چنین سقطی را می دهند.
قانون جالبی که وجود دارد ، قانون کشور ایرلند هست که سقط زمانی جایز هست که جان مادر در خطر باشد در غیر این صورت ممنوع بوده و زنان به 14 سال زندان محکوم می شوند.
همچنین کشور کیپ ورد و آفریقای جنوبی، بحرین ،تونس زنان به هر دلیلی که بخواهند می توانند جنینشان را سقط کنند.کشورهای دیگری همچون استرالیا، چین و ترکیه هم بدون مجازات می توانند سقط داشته باشند.
کشور ایران هم تنها زمانی اجازه سقط جنین را می دهد که بارداری برای مادر خطر آفرین باشد.
