8 مرداد 1389 / 18 شعبان 1431 / 30 جولای 2010

1) 8 مرداد ماه سال 1378 هجري شمسي : استاد سيد جلال الدين مجتبوي از استادان نام آور گروه فلسفه دانشگاه تهران دار فاني را وداع گفت .وي در سال 1307شمسي به دنيا آمد و در سال 1346نيز دكتري فلسفه را دريافت داشت .استاد مجتبوي بعد از عضويت در گروه دانشگاه تهران به تدريس پرداخت و سالها بعد برياست دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران در آمد . ازاستاد مجتبوي كه در سال 1368شمسي بعنوان استاد ممتاز برگزيده شد آثاري چند باقيست كه برخي ترجمه و بعضي ديگرتأليف استاد مي‏باشد . فلسفه يا پژوهش حقيقت ؛كليات فلسفه از ترجمه‏هاي ايشان بشمار مي‏روند .

2) 8مرداد ماه سال1375 هجري شمسي: دكتر محمد عاصمي رئيس انجمن پيوند فارسي زبانان تاجيكستان و از جمله شخصيتهاي علمي- فرهنگي تاجيك ترور شد. دكترعاصمي بيش از60سال از عمر پربركت خود را وقف علم و فرهنگ و زبان تاجيكها و ايراني نژادها كرد. وي رياست سازمان بين المللي آموزش تمدن آسياي ميانه را نيز به عهده داشت و ازاين رهگذر هم منشأ خدمات چشمگير علمي- فرهنگي بود. دكترعاصمي كتابهاي متعددي نيز تأليف كرده است.

3) رحلت عالم بزرگوار آیت الله شیخ علی اکبر مشکینی 1386 ش : آيت‌الله علي اكبر فيض معروف به مشكيني‌ در سال‌ 1300 هجري‌ شمسي‌ در روستايي‌ از توابع‌ بلوك‌ مشكين‌ و در ميان‌ خانواده‌اي‌ متدين‌ و اهل‌ علم‌ چشم‌ به‌ جهان‌ گشود. پدرش‌ از اهل‌ علم‌ بود و در كسوت‌ روحانيت‌ به‌ تحصيل‌ علم‌ و رتق‌ و فتق‌ امور مردم‌ مي‌پرداخت‌. زندگي‌ آية‌الله‌ مشکيني‌ سرشار از مبارزات‌ و تلاشهاي‌ سياسي‌ براي‌ احقاق‌ حکومت‌ اسلامي‌ است‌. او از نخستين‌ افرادي‌ بود که‌ به‌ نهضت‌ امام‌ خميني‌(ره‌) پيوست‌. آيت الله مشکيني هميشه ستون محکمي بودند براي نظام اسلامي و سد نفوذ ناپذيري در برابر دشمنان و بدخواهان و در همه شرايط سخت و دشوار در کنار ولايت و مردم بودند. در جنگ حضور او در جبهه ها و در کنار رزمندگان اسلام بر روحيه رزآوران اسلام تاثير بسزايي داشته و هرجا که انقلاب اسلامي و نظام به وجودشان نياز داشته با همه توان به دفاع و حراست از انقلاب و دستاوردهاي آن مبادرت ورزيد.

4) رحلت آيت‏اللَّه "شهاب الدين اشراقي" داماد مكرم حضرت امام خميني(ره) (1360 ش): آيت‏اللَّه شيخ شهاب‏الدين اشراقي، در سال 1302 ش (1342 ق) در شهرستان قم به دنيا آمد. وي پس از گذراندن دروس مقدماتي و سطح نزد پدرش، به محفل درس خارج استادان نامداري همچون سيد محمد محقق داماد، سيدحسين طباطبايي بروجردي و حضرت امام خميني(ره) حاضر شد و به مقام والاي اجتهاد دست يافت. وي همچنين به زبان فرانسه تسلط داشت. آيت‏اللَّه اشراقي در طول حدود دوازده سال شاگردي در محضر حضرت امام خميني، مورد توجه خاص استاد قرار گرفت و به شرف دامادي ايشان نائل آمد. ايشان در سال‏هاي تبعيد حضرت امام در نجف و پاريس در كنار آن قائد عظيم الشأن حضور داشت و ياور امام بود. همچنين پس از انقلاب، در مدت اقامت حضرت امام درقم، به صورت غيررسمي مسؤوليت دفتر امام و رسيدگي به امور مراجعين را برعهده داشت. برخي آثار اين فقيه جليل عبارتند از: تفسير قرآن در 20 جلد با نام سخن حق، چهره‏هاي درخشان و شرح بر عروةُ الوثقي. آيت‏اللَّه شهاب الدين اشراقي سرانجام در اول مرداد 1360 ش دچار سكته شد و يك هفته بعد در 58 سالگي درگذشت و درمسجد بالاسر حرم حضرت معصومه(سلام الله عليها) مدفون گرديد.

5) ارسال چهارمين نامه صدام به مسؤولان ايران پس از پايان جنگ (1369 ش)

6) روز بزرگداشت عارف شهيد "شيخ شهاب‏الدين سهروردي" معروف به "شيخ اشراق": ابوالفتوح يحيي بن حَبش ابن اميرَك سُهروردي، حكيم، متكلم، اديب و فيلسوف شهير، معروف به شيخ اشراق، در سال 549 ق در سهرورد در حوالي زنجان به دنيا آمد. وي پس از آن كه حكمت و اصول فقه را فرا گرفت در علوم حكمت و فلسفه سرآمد همگان شد و بر اثر تيزهوشي، قوت حافظه و نيك‏انديشي، در بسياري از علوم زمان به استادي دست يافت. سهروري چون در بسياري از موارد، برخلاف راي قدما سخن گفته و از حكمت ايراني و اصطلاحات دين زردشتي استفاده كرده بود، متعصبان او را به الحاد و بي‏ديني متهم نموده و با نظر علماي حَلَب، فرمان به قتل او دادند. تا اينكه سرانجام وي را در سال 587 ق در 38 سالگي به قتل رساندند. سهروردي آثار متعددي به فارسي و عربي دارد كه منطِقُ التّلويحات، المقاوِمات، حكمةُ الاِشراق به عربي و روزي با جماعت صوفيان، عقل سرخ و پرتونامه به فارسي از آن جمله‏اند. سهروردي، حكمت اشراق را احيا نمود و آن را به كمال رسانيد. در حكمت اشراق، سير و سلوك تنها زاده فكر نيست، بلكه بر اثر رياضت و راهنمايي ذوق حاصل شده است. ملاصدراي شيرازي و حاج ملا هادي سبزواري از عقايد سهروردي بهره بردند و از آن در ارايه و تبيين حكمتِ متعاليه استفاده كردند.

7) تولد ایرج گل افشان تدوین گر 1385-1317 ش : ایرج گل افشان در سال 1317 در سنندج متولد شد و در سال 1339 مدرك دیپلم را اخذ نمود.

8) رحلت "ابوالقاسم حسين بن روح نوبختي" سومين نايب خاصِّ امام زمان(علیه السلام)(326 ق): سومين سفير و نايب و وكيل امام زمان، عالم جليل القدر و شيخ بزرگوار حسين بن روح نوبختي است. وي پس از محمد بن عثمان، نايب دوم حضرت ولي عصر(علیه السلام) به نيابت حضرت حجت دست يافت و در مدت 21 سال، واسطه‏اي بين مردم با ذات مقدس امام زمان بود. وفات اين دانشمند امامي در سال 326 ق روي داد و در بازار عطّاران بغداد به خاك سپرده شد.

9) درگذشت "ابن دُريد" اديب و لغت شناس عرب(321 ق): ابوبكر محمد بن حسن اَزْدي معروف به ابن دُرَيد در سال 223 ق در بصره به دنيا آمد و نزد استاداني چون ابوحاتم سِجستاني، لغت و ادبيات عرب را آموخت. او بعدها به عمان رفت و دوازده سال بعد، به فارس آمد و مدتي وزارت و صاحب ديواني امارت بني‏ميكال در فارس را برعهده گرفت. ابن دُرَيد فردي هوشمند، خوش خو، بخشنده و داراي حافظه‏اي نيرومند بود. بيشتر عمر ابن دُرَيد در مطالعه، تدريس و تاليف گذشت و شاگردان عالي مقامي چون ابوالفرج اصفهاني، مرزباني و سيرافي از محضر او استفاده كردند. بيشتر شهرت ابن دُرَيد به سبب نقشي است كه در تاريخ لغت نويسيِ عرب به عهده داشته است. هم‏چنين او در علم لغت و شعرشناسي و نقد شعر، استاد مسلَّم زبان بود و در شاعري و نازك خيالي و نوآوري، از همگِنان، گوي سبقت ربود. ابن دُرَيد را اَعلَمِ شُعرا و اَشعَر(شاعرترين) عُلما لقب داده‏اند. ابن‏دُرَيد پس از عمري طولاني در 98 سالگي درگذشت و در مقابر عبّاسيه در بغداد مدفون شد. الجَمهَره، الانوار و تقويمُ اللّسان از آثار اوست.

10) افتتاح اولين دوره‏ي مجلس شوراي ملي(1324 ق): اولين دوره‏ي مجلس شوراي ملي، حاصل فداكاري‏ها و مبارزات طولاني ملت مسلمان ايران در نهضت مشروطه بود. انتخابات اولين دوره‏ي مجلس به صورت صنفي برگزار شد و بازرگانان، كشاورزان و پيشه‏وران، جداگانه به نامزدهاي خود رأي مي‏دادند. از اعضاي برجسته‏ي اين مجلس، آيات عظام سيدمحمد طباطبايى و سيد عبداللَّه بهبهاني دو نفر از رهبران ديني و سياسي مردم ايران بودند. مدتي پس از افتتاح مجلس شوراي ملي، قانون اساسي ايران نيز تدوين شد و به امضاي پادشاه وقت ايران "مظفر الدين شاه قاجار" رسيد. مورخان، اين مجلس را از فعال‏ترين مجالس دوره‏ي مشروطيت ايران توصيف كرده‏اند.

11) 30 ژوئيه سا ل1602ميلادي : نفوذ سياسي و استعماري هلند در جزاير امروزي آغاز شد . اين سرزمين در زمان تسلط هلندي‏ها هند هلند خوانده مي‏شد و قبل ازآن هم در زمان نفوذ و سلطه پرتغالي ها به جزاير ادويه مشهور بود . در نيمه اول قرن 17 ميلادي هلند تصرف مناطق پرتغالي نشين را آغاز كرد ، و در اين روز هند شرقي هلند را از سلطه پرتغالي ها خارج كرد ، و خود بر آن حاكم شد . قابل توجه است كه در آن زمان هلندي‏ها سومين قدرت استعماري جهان بودند و اندونزي كنوني را با شصت و پنج ميليون سكنه آن از نژادهاو مذاهب گوناگون در استعمار خويش گرفتند ، و آنجا را هند هلند ناميدند . گفتني است پس از چند قرن كشمكش سرانجام در اوت سال 1950 ميلادي كشور واحد اندونزي با نخستين رئيس جمهور آن ، احمد سوگار نو اعلام موجوديت كرد .

12) 30ژوئيه سال 1968ميلادي : پس از استقرار حكومت بعثي عراق توسط حسن البكر ژنرال حمادي تكريتي به منظور در هم شكستن اين كودتا به بغداد حمله كرد . او بغداد را محاصره نمود اما حسن البكر با صدو راعلاميه‏اي از راديو بغداد مردم را از محاصره شهر آگاه كرد و كودتا خنثي گرديد . بدنبال اين حادثه كابينه مخل شد و دولت جديد حسن البكرشامل حردان تكريتي نخست وزير و وزير دفاع و صدام حسين تكريتي معاون دبيركل حزب بعث عراق و ديگر وزرا تشكيل شد . د رپي به قدرت رسيدن صدام حسين حزب بعث بر ارتش و پليس كشور نيز تسلط يافت . او بعد از سقوط محمد رضا شاه مخلوع ايران به تحريك آمريكا در انديشه ايجاد قدرت انحصاري عراق بر منطقه برآمد و در 22سپتامبر 1980ميلادي با بمباران فرودگاههاي ايران جنگ را بر كشورمان تحميل كرد . قواي عراق با آزاد شدن خرمشهر به دست رزمندگان پر توان اسلام و با نفوذ قواي اسلام در خاك عراق و تصرف جزيره مجنون و شبه جزيره فاو به حالت تدافعي در آمد و عاقبت پذيرش قطعنامه 598سازمان ملل به جنگ خاتمه داد .

13) 30ژوئيه سال1903ميلادي: دومين كنگره سوسيال دمكراتهاي روسيه دربروكسل برپا شد. دراين كنگره بحثها و مذاكرات بسياربه پيدايش دو جناح متفاوت انجاميد. امامهمترين نتيجه كنگره سوسيال دمكراتها براندازي حكومت تزاري در روسيه بود كه هر دو جناح آن را تصويب كردند. گفتني است كه اين دو جناح « بٌلشويكها و مُنشويكها» نام گرفتند.

14) آغاز نفوذ سياسي و استعماري هلند در كشور اندونزي (1602م): اندونزي از قديم الايام محل سكونت و تجارت بود و در قرن سيزدهم ميلادي، اسلام را پذيرا شدند. در نيمه نخست قرن شانزدهم، پرتغالي‏ها در اين جزاير مستقر شدند و اين آغازي بود بر حضور استعمارگرانِ اسپانيايى و هلندي. هلندي‏ها در 30 ژوئيه 1602 وارد اين جزاير شده و ابتدا كمپاني هند شرقي هلند را در همين سال راه‏اندازي كردند. سپس تجارت اين منطقه و به ويژه ادويه‏جات آن را در انحصار خود گرفتند. به تدريج تا اواخر قرن 18 تمامي اندونزي به مستعمره هلند تبديل گرديد. به صورتي كه از اين كشور به عنوان هند هلند ياد مي‏شد. سرانجام پس از 350 سال استعمار هلند بر اين كشور، اندونزي به رهبري احمد سوكارنو، به عنوان يك كشور مستقل اعلام موجوديت كرد. (ر.ك: 17 اوت)

15) تولد "ژوزف ايشِندروف" شاعر و اديب معروف آلماني (1788م): ايشِنْدْروف شاعر و اديب آلماني در 30 ژوئيه 1788م متولد گرديد. وي كه نام كاملش "ژوزف فري لور بارون فون ايشندروف" بود در خانواده‏اي اشرافي رشد و نمو نمود. خانواده وي با اعتقادات عميق مذهبي به مشاغل مهم سياسي نيز رسيده بودند اما وي با روحيه لطيف و شاعرانه‏اي كه داشت از خانواده جدا شد و به ادبيات پناه آورد و در اين راه به شهرت رسيد. اعتبار رومانتيسم در اثر 2 جلدي وي تحت عنوان تاريخ ادبيات منظوم آلمان، به اوج مي‏رسد. بسياري او را آخرين شاعر رمانيتك آلمان مي‏دانند. از ديگر آثار وي مي‏توان از كتاب خاطرات يك بيكاره ياد كرد كه در سال 1826م منتشر شد و جزو ادبيات عاميانه و فولكلور به حساب مي‏آيد. اشعار وي هم‏چنين مورد توجه آهنگ‏سازان بزرگ قرار گرفته است. ايشندروف در جايگاه يكي از اديبان برجسته قرون هجده و نوزده آلمان، سرانجام در 16 فوريه 1857 در سن 69 سالگي درگذشت.

16) مرگ "هربرت ماركوزه" متفكر و فيلسوف برجسته آلماني (1979م): هربِرْتْ ماركوزه متفكر آلماني در 19 ژوئيه 1898م در يك خانواده اشرافي در برلينِ آلمان به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات متوسط، در دانشگاه برلين و فرانكفورت به تحصيل فلسفه پرداخت و از فيلسوفاني هم‏چون مارتين هايْدْگر بهره برد. ماركوزه پس از چندي، به اتفاق تعدادي از هم فكران، مؤسسه پژوهش اجتماعي به نام مكتب فرانكفورت را پايه‏گذاري كرد و زماني كه تحت فشار آلمان نازي مجبور به ترك وطن و مهاجرت به امريكا شد، اين انيستيتو را به آن كشور منتقل نمود. وي در طي ساليان حضور در امريكا به تدريس در دانشگاه‏هاي آن كشور مشغول شد و به انتشار افكار خود ادامه داد. وي در زمينه اجتماعي بر اين باور بود كه انسان بايد از هرگونه قيد و بندي آزاد باشد. ماركوزه در اين راستا، مردم را به انقلاب غريزه‏ها دعوت مي‏نمود كه اين گونه عقايد اجتماعي و سياسي و اقتصادي، توجه محافل و جوانان در اروپاي غربي و امريكا را به خود جلب كرد. وي خود را منتقد جوامع صنعتي پيشرفته و افشاگر ضعف‏ها و عوارض مدنيّت امروزي مي‏دانست. ماركوزه اگرچه يك ماركسيست بود اما ماركسيسم شوروي سابق را خشك و خشن و انعطاف‏ناپذير مي‏دانست. او معتقد بود كه انجماد و تعصب در ذات ماركسيسم جاي ندارد و بايد با واقعيت منطبق گردد. اين نظريات، وي را به عنوان يك نئو ماركسيست معرفي كرد، گرچه در مطبوعات شوروي از وي به عنوان پيامبر قلابي نهضت چپ ياد مي‏شد. ماركوزه به اين مسئله اذعان داشت كه وضع و مفهوم پرولتاريا يا طبقه كارگري امروز نسبت به زمان ماركْسْ تفاوت كرده و تجزيه و تحليل طبقاتي جديدي از جامعه را ايجاد كرده است. وي با بيان اين عقايد و انتشار كتاب‏هايي هم‏چون قهرمان تمدن، انسان تك ساختي و ضد انقلاب و قيام، در رديف فيلسوفاني هم‏چون برترانْدْ راسِلْ و ژان پل سارْتْر قرار گرفت. هربرت ماركوزه سرانجام در 30 ژوئيه 1979م در 81 سالگي درگذشت.

17) روز ملي و استقلال "وانوآتو" (1980م): كشور جمهوري وانْوآتو، جزايري است با وسعت 12/190 كيلومتر مربع كه در مركز قاره اقيانوسيه در اقيانوس آرام و در شرق استراليا واقع شده است. جمعيت آن 200 هزار نفر بود كه اكثراً مسيحي و از نژاد وانوآتويي مي‏باشند. مردم وانوآتو به 3 زبان رسمي انگليسي، فرانسوي و بيسلاما صحبت مي‏كنند. پايتخت اين كشور شهر بندري ويلا و واحد پول آن واتو مي‏باشد. پيش‏بيني شده است كه جمعيت وانواتو تا سال 2025 در حدود 300 هزار نفر خواهد بود. در دهه 1820م گروه‏هاي مبلغ مسيحي از اروپا به اين كشور روانه شدند و به زودي مهاجرنشين‏هاي متعددي در آن جا تأسيس شد. از اوايل قرن بيستم، انگلستان و فرانسه با توافق هم، بر اين جزاير حكومت مي‏كردند. از اوايل دهه 1970 كوشش براي استقلال اوج تازه‏اي يافت كه باعث اعطاي خودمختاري در سال 1974 گرديد. با اين حال مبارزات مردمي ادامه يافت و در نيمه دوم اين دهه، شدت گرفت. سرانجام انگلستان و فرانسه در سال 1980 با استقلال آن موافقت كردند. اين جزاير كه قبل از آن، جزاير "هبريد جديد" خوانده مي‏شد، با عنوان جمهوري وانتوآتو در جغرافياي سياسي جهان مطرح گرديد. نظام حكومتي آن، جمهوري با يك مجلس قانون‏گزاري است و 30 ژوئيه علاوه بر روز استقلال، روز ملي اين كشور نيز به حساب مي‏آيد.

/ن

8 مرداد 1389 / 18 شعبان 1431 / 30 جولای 2010

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته