| نام گل | گل اطلسی |
| نام انگلیسی | Petunia |
| نام علمی | Petunia x hybrida |
| زادگاه | آمریکای جنوبی |
گل زیبای اطلسی از آن دسته گلهایی است که در بین مردم از محبوبیت زیادی برخوردار است . این گل های زیبا را از قدیم الایام بیشتر در حیاط خانه ها می دیدیم که در کنار گل های دیگر زیبایی آن دو چندان می شد. این گل های زیبا از اوایل خرداد ماه تا آبان ماه به گل می نشیند وکه شب ها بوی عطر آن ها احساس می شود.
گل اطلسی به خاطر مقاوم بودنش بسیار مورد توجه است ، این گل زیبا ساقه های نیمه چوبی و گل های قیفی شکل دارد که رنگ های متفاوت آن باعث شده مورد توجه بیشتری قرار بگیرد.
رنگ های متفاوت این گل همچون سفید، صورتی، بنفش زرد و آبی، قرمز و اغلب به صورت ابلق (دورنگ)، دیده می شود. این گل ها تنوع رنگی بالایی دارند ، و جزء گیاهان یکساله و دائمی محسوب می شوند.
گل اطلسی از کلمه ی فرانسوی petun به معنی تنباکو گرفته شده است. این گل از خانواده سولاناسه ها میباشد که زادگاه آن در آمریکای مرکزی است.
گل های اطلسی بومی ایران دارای گلبرگ های کمتر ولی عطر بیشتری دارند . این گل زیبا دارای گلبرگ هایی مخملی به شکل شیپور و شاخه های زیاد وساقه های کرک دار و چسبناکی هستند.
گل اطلسی یا پتویا از تنوع زیادی برخوردار است شکوفه های این گل زیبا به شکل تکی و دوتایی با گلبرگ هایی به شکل مچاله و یا صاف و به رنگ راه راه و رگه دار دیده می شود و برخی رشد بوته ای دارند و برخی رشد رونده و برخی از گونه های این گل از رایحه خوبی برخوردار هستند.
امروزه بیشتر گل های زیبای اطلسی به صورت هیبریدی هستند و برای اهداف خاص از جمله برای حاشیه ها و باکس های گل استفاده می شوند.
گل های اطلسی را باید در مناطقی کاشت که دارای آب و هوای سرد و تابستان سرد و مرطوب نباشد زیرا در این آب و هوا بوته و ساقه ها به اندازه لازم قوی نمی شوند و این باعث گل دهی کمتر گیاه می شود.
برای رشد بهتر گل های اطلسی بهتر است آن ها را در باغچه بکاریم زیرا این کار باعث می شود سرعت رشد گیاه بالا برود و بهتر است که این کار در فصل بهار انجام شود که خطر یخ زدگی وجود نداشته باشد.
بذر گل اطلسی بنفش
گل اطلسی بنفش از جمله گل های یک ساله و ماندنی است که از اواخر بهار تا اواسط پاییز گل می دهد ولی چون بعد از گذشت یک یا دو سال ریشه های آن به صورت گره خورده و قطور در می آید گلدهی فراوانی ندارد . این گل زیبا دارای رایحه بسیار کمی است که بیشتر در شب استشمام می شود و دارای انواع مختلفی همچون پاکوتاه، پابلند وتک پر، پر پر هستند. گل زیبای اطلسی را باید در زمین کاشت تا رشد بهتری داشته باشد ولی بعضی انواع آن هستند که در گلدان نیز کاشته می شوند.گل های اطلسی که در گلدان کاشته می شوند معمولا قد آن به هفتاد سانتیمتر نیز می رسد و چنانچه گلدان در گلخانه نگهداری شود تمام ماه های سال حتی در زمستان نیز گل دارد ، اما اگر به صورت بذر باشد و فروردین ماه در زمین نشا شده باشد از خرداد ماه تا اواخر مهر ماه شروع به گلدهی می کند.
در زمان های قدیم گل اطلسی در کنار گل شمعدانی به خاطرزیبایی و رشد خوب و سریع آن برای زیبا سازی محیط مهمانسراهای ایرانی استفاده می شد که با رنگهای زیبا وطرح های متنوعش هر سلیقه و نگاهی را به خود جذب می کرد.
گل های زیبای اطلسی از نظر شکل ظاهری در چهار گروه قرار می گیرند:
1-پرگل multiflorus
۲- پرپر double
۳- گل درشت grandifloras
۴-چین دار fringed
انواع مختلف گل اطلسی
۱) گل اطلسی ایرانی
نام علمی: Petunia sppخانواده: Solanaceae
گل اطلسی ایرانی از جمله گل های زیبایی است که رشد سریعی دارد و دارای گلهای فراوان و معطری است که بوی عطر گل هایش از فاصله ۵۰ متری به مشام میرسد. از این گیاه زیبا برای و تراس ها و بالکن ها و به صورت گلدانی، گلدان های آویزان استفاده می شود.
زمان گلدهی گل اطلسی ایرانی از اواخر فصل بهار شروع می شود و تا اواخر فصل تابستان ادامه دارد و در نیمه اول تابستان ، اوج گلدهی این گیاه است که گل هایی به رنگ بنفش وصورتی روشن می دهد.
جالب است بدانید که اگر شاخه های گیاه را بعد از پایان گلدهی تا نیمه هرس کنیم در پایان فصل گیاه ما طراوت و گلدهی بهتری دارد.گل اطلسی از جمله گل هایی است که در سایه جزئی نیز به رشد خود ادامه می دهد، با این تفاوت که تعداد گل های آن کمتر و ارتفاع گیاه بیشتر می شود.
گیاه گل اطلسی را نباید در مکان های بادگیر کاشت زیرا باعث آسیب رسیدن به گیاه می شود پس باید محل کاشت مناسبی را برای گیاه انتخاب کنیم.
۲) گل اطلسی ژاپنی
نام فارسی: اطلسی ژاپنینام علمی: Petunia xhybrida
گل اطلسی ژاپنی یا پا کوتاه از جمله گیاهان خزنده است که در اوایل فصل بهار کاشت می شود و در فصل تابستان به گلدهی می رسد ، ارتفاع این گیاه حدودا به بیش از ۶۰ سانتی متر می رسد .
گل اطلسی ژاپنی را می توان به عنوان یک گیاه متراکم پرورش داد زیرا اگر به خوبی رشد کند و به موقع هرس شود این گیاه به گلدهی خوبی می رسد و گل های رنگارنگی می دهد که در انواع مختلف آن گل هایی در اندازه های مختلف دارد.
۳) گل اطلسی مکزیکی
نام علمی: Ruellia tweedianaنام انگلیسی: Mexican Petunia
نام عمومی: اطلسی مکزیکی
گل اطلسی مکزیکی از جمله گل های زیبایی است که در فضای سبز جنوب کشور استفاده می شود که دارای گل های قیفی شکل به رنگ های آبی، بنفش، صورتی یا سفید است که در قسمت انتهایی ساقه ظاهر می شود که قطر این گل ها به۳ سانتی متر می رسد، ساقه ی این گیاه نیمه چوبی، محکم و عمودی است و برگ هایی باریک تا پهن به طول ۱۸ سانتی متر، عرض ۲ سانتی متر و نیزه ای شکل دارد.
۴) گل اطلسی گل درشت زرد
نام علمی: Petunia Mirageخانواده: Solanaceae
گل اطلسی گل درشت زرد از خانواده سولاناسه ها است و از جمله گل های خاص و کمیاب ازنظر رنگ آن است ، رنگ زرد خاصی که این گل دارد آن را به سراب زرد در بین اطلسی ها معروف کرده است و این ویژگی خاص باعث شده تا افراد بیشتری را به خود جذب کند.
۵) گل اطلسی صورتی
نام علمی: petunia-xhybrida-seeds-pink
گل اطلسی صورتی از جمله گل های زیبایی است که دارای گل های درشت زیبا و صورتی رنگ است که به صورت یکساله در ایران کاشته می شود که به صورت تدریجی یا رونده رشد می کند. شکوفه های زیبای این گیاه زینتی هنگامی که در کنار گل های دیگر قرار می گیرد زیبایی وصف ناپذیری دارد .
طریقه کاشت و تکثیر گل اطلسی
چگونه بذر اطلسی را بکاریم؟
برای کاشت گل اطلسی در ابتدا باید نوع بذر را که شامل اطلسی بومی، اطلسی ژاپنی، اطلسی الوان و … می‌شود، تهیه کنیم . بذر گیاه را می توانیم از فروشگاه ها و نمایشگاه‌های گل و گیاه یا محصولات کشارزی تهیه کنیم و در زمان مناسب یعنی در اواخر فصل زمستان که سرمای زیادی نباشد و اوایل فصل بهار یا فروردین شروع به کاشت بذر کنیم.مراحل کاشت گل اطلسی از طریق بذر:
در ابتدا فضایی را که می خواهیم بذرها را در آن قرار دهیم آماده می کنیم این بستر باید حاوی کوکوپیت، پیت ماس و شن یا خاکبرگ مخلوط با شن ریز باشد، این مخلوط را داخل سینی نشا می ریزیم و بذر ها را با کمی کود مخلوط کرده زیرا (بذر ها بسیار ریز هستند) و آنها را روی بستر کاشت می ریزیم و با یک لایه نازک از خاک روی آن ها را می پوشانیم و به این نکته توجه کنید که بذرها به صورت سطحی کاشته شوند نه عمقی، زیرا برای رشد احتیاج به نور کافی دارند.بعد از آنکه بذرها را در بستر مناسبش کاشتیم آن ها را با یک اسپری آب به خوبی آبیاری می کنیم به طوری که بذرها جابجا نشوند.
بعد از آبیاری بذرها روی آن ها را با پلاستیک شفافی می پوشانیم و برای اینکه هوا در جریان باشد روی کیسه پلاستیکی را چند سوراخ می کنیم تا شرایطی شبیه به گلخانه از نظر دما و رطوبت ایجاد شود تا جوانه زدن بذرها به راحتی انجام شود.
تا زمانی که بذرها شروع به جوانه زدن کنند باید بستر خاک را مرطوب نگه داریم ، حواسمان باشد که بیش از اندازه آبیاری نکنیم فقط سطح خاک مرطوب باشد کافی است، بهتر است نشا ها را در محیطی با دمای ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد و به دور از تابش مستقیم نور خورشید نگه داری کنیم. توجه داشته باشید که تنش های محیطی از جمله گرم و سرد شدن محیط و بدون آب ماندن بذرها باعث صدمه دیدن گیاهچه می شود.
به این نکته توجه کنید که به محض جوانه زدن بذرها باید کیسه نایلونی برداشته شود و آن را به محیطی که نور بیشتری دارد منتقل کنیم.
در صورتی که شرایط مناسبی برای بذرها تهیه کرده باشیم بذرها بعد از۷ تا ۱۰ روز شروع به جوانه زدن می کند و زمانی که جوانه‌های اطلسی سه برگی شدند می توانیم از کود رقیق شده مخصوص گیاهان زینتی برای رشد سریعتر و بهتر گل‌ها استفاده کنیم و در اواسط بهار بعد از چهار برگی شدن جوانه ها میتوانیم گل ها را به فضای باز انتقال دهیم و با فاصله ۳۰ سانتیمتر از یکدیگر بکاریم تا فضا برای رشد و نگهداری گل اطلسی داشته باشیم و یا می توانیم آنها را در گلدان بکاریم.
بهترین زمان برای کاشت گل اطلسی:
بهترین زمانی که می توان گل ها را از گلدان خودش جدا کرد و در باغچه، فضای سبز و یا گلدان دیگری کاشت اوایل فصل بهار است.طریقه قلمه زدن گل اطلسی
از ساقه‌های سالم، ضخیم و قوی گیاه گل اطلسی می توانیم قلمه تهیه کنیم و بهترین زمان برای این کار فصل تابستان است.با کمک یک قیچی باغبانی یا چاقوی تیز که قبلا آن را ضدعفونی کرده‌ایم ساقه‌هایی را که سالم و ضخیم هستند را به طول ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر جدا می کنیم و در بستری که برای قلمه ها آماده کرده ایم می کاریم و قلمه ها را در محیطی گرم و مرطوب نگهداری می کنیم تا زمانی که قلمه ها ریشه بزنند که این کار ممکن است چند ماه طول بکشد.
جالب است بدانید که گل اطلسی دو نوع دائم و یکساله دارد که نوع دائمی آن در گذشته در باغچه‌ها کشت می‌شده و نوع یکساله آن از انواع رنگ ها و با گلهای پرپر و درشت هستند .
شرایط نگهداری اطلسی
نور
گل اطلسی هم مانند گل های دیگر نیاز به نور کافی برای رشد و گلدهی دارد. این گیاه در طول روز حداقل به 5 ساعت نور کامل خورشید نیاز دارد، اگر گیاه ما در طول روز نور مورد نیازش تامین نشود برگ های آن به شکل رنگ پریده در می آید و فاصله بین برگ های آن زیاد می شود و رشد علفی خواهد داشت که این باعث می شود رشد و گلدهی این گیاه هم کم شود.آبیاری
آبیاری گیاه اطلسی باید به طور منظم انجام شود و خاک گیاه همیشه مرطوب باشد در غیر این صورت تعداد و عمر گل های گیاه ما کم می شود ، برای اینکه این اتفاق نیفتد سطح خاک گیاه را بررسی کنید و اگر رطوبتی نداشت آن را آبیاری کنید و دقت داشته باشید که آب به لایه های زیرین خاک هم برسد تا خشک نماند. توجه داشته باشید که هنگام آبیاری روی برگ های گیاه آب پاشیده نشود .دما
گیاه اطلسی را نباید در دمای بالاتر از 30 درجه و در دمای پایین تر از 15 درجه نگهداری کرد زیرا این گیاه به سرما و گرمای شدید حساس است. بهترین دمایی که می توان این گیاه را نگهداری کرد دمای 18 تا 25 درجه است، در دمای بالاتر باید به آبیاری گیاه توجه بیشتری داشت تا باعث خشک شدن گیاه ومیزان گلدهی کم آن نشویم.خاک
خاک گیاه اطلسی باید خاکی با زهکشی بالا باشد که مخلوط خاک باغچه، ورمی کمپوست، پیت ماس، پرلیت و مقداری ماسه برای این گیاه مناسب است. اگر گیاه خود را در باغچه کاشته اید می توانید برای تامین مواد مغذی گیاه از کود حیوانی پوسیده استفاده کنید. اگر برگ گیاهتان رنگ پریده به نظر رسید بدانید که مواد مغذی گیاهتان کم است و باید کود دهی شود.کوددهی
اگر بخواهیم گیاهی زیبا با گل های زیبا داشته باشیم بایدازکودهای مخصوص گیاهان زینتی مثل ( 10-10-10 یا 20-20-20) برای گیاهمان تهیه کنیم و هر 1 گرم از کود را در 1 لیتر آب حل کنیم و هر دو هفته یک بار هنگام آبیاری به گیاه بدهیم تا گیاه اطلسی ما تقویت شود و اگر شاهد زرد شدن برگ های گیاهتان بودید این نشان دهنده کمبود آهن گیاه است که با کود حاوی آهن می توانید آن را جبران کنید.هرس
با بریدن حدودا 10 سانتی متر از انتهای ساقه ها میتوانیم باعث تحریک ساقه های جانبی شویم و با این کار ساقه های بلندتری خواهیم داشت با این کار گیاه به شکل بوته ای رشد می کند و با جدا کردن گل های پژمرده از گیاه به گلدهی مداوم گیاه کمک می کنیم.گلدهی
گلدهی گیاه اطلسی از اواخر فصل بهار تا اواخر فصل پاییز است و اگر ما بذر این گیاه را بکاریم بعد از 3 ماه این گیاه به گلدهی میرسد و ما شاهد گل های زیبای آن خواهیم بود.
سخن پایانی
گل زیبای اطلسی به خاطر تنوعی که در رنگ و عطر دارد خیلی مورد توجه قرار گرفته است و از آن برای زیباتر شدن باغچه و تراس‌های آپارتمانی نیز استفاده می شود، کاشت و نگهداری آسان این گیاه یکی دیگر از مزیت های این گیاه به شمار می رود.منبع: خانه و خانواده راسخون
