5 شهريور 1389 / 16 رمضان 1431 / 27 آگوست 2010

1) 5 شهريورماه سال1369هجري شمسي: استاد علي اكبركاوه ازاستادان كم نظيرخط نستعليق درهنرخوشنويسي بدرود حيات گفت. استاد كاوه ازاهالي شيرازبود و مانند پدرش محمد علي شيرازي مجموعه اي ازآثار خوشنويسان چيره دست و نمونه هاي خط نستعليق را چون گنجينه اي گرانبها درمنزل نگهداري مي كرد. استاد علي اكبركاوه با شاگردي نزد عِمادُ الكُتّاب به كمال هنري رسيد و سالها درانجمن خوشنويسان ايران درتهران به تعليم هنرجويان مشغول بود و به اين هنرعشق مي ورزيد.

2) 5 شهريورماه سال1375هجري شمسي: سرتيپ اكبرآقا بابايي معاون عمليات نيروي قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامي پس ازتحمّل جراحت ناشي ازحملات شيميايي درتهران به شهادت رسيد. وي دوران 8 سال دفاع مقدس فرماندهي مناطق مختلف سپاه پاسداران را درسراسركشور به عهده داشت و همواره با عشق به آرمانهاي اسلام و روحيه مقاومت خود سرمشق ديگران بود.

3) روز بزرگداشت و تولد "محمد بن زكرياي رازي" دانشمند نامدار جهان اسلام (244ش): محمد بن زكرياي رازي در سال 251 هجري قمري در شهر ري متولد شد. در اوان جواني به فراگيري علم كيميا و شيمي پرداخت و در اثر بخار و دود ناشي از زرگري، چشم‏هايش وَرَم كرد و براي معالجه، نزد طبيبي رفت. آن طبيب پانصد اشرفي طلا به عنوان حق معالجه از او گرفت و به رازي گفت: كيميا همين است نه عمليات تو. محمد بن زكريا، از آن پس ترك كيمياگري كرد و در سن چهل‏سالگي به تحصيل طب پرداخت تا آن‏كه مرجع تمامي اطباي زمان خود شد. شهرت او در ميان همگان به حدي رسيد كه عَرَب‏ها او را طبيب المسلمين و به مناسبت اين‏كه كتاب‏هاي او به زبان عربي است، جالينوس العَرَب، خوانده‏اند. رازي بعدها به سرپرستي بيمارستان‏هاي معروف عصر خود از قبيل بيمارستان بغداد و ري برگزيده شد. همچنين كشف الكل از جمله نتايج تحقيقات او در كيميا بوده است. براي محمد بن زكرياي رازي، 56 كتاب در طب، 33 كتاب در علوم طبيعي، 17 كتاب در فلسفه، 14 كتاب در الهيات، 22 كتاب در كيميا و ده‏ها اثر ديگر در علوم مختلف ذكر كرده‏اند كه تا 184 عنوان بر شمرده شده است. سرانجام اين دانشمند بزرگ مسلمان در 60 سالگي جان به جان آفرين تسليم كرد و در ري مدفون گشت. سالروز تولد اين پزشك شهير مسلمان و ايراني، برابر با پنجم شهريور، در جمهوري اسلامي ايران به عنوان روز بزرگداشت اين شخصيت برجسته علمي نامگذاري شده است.

4) استعفاي دولت "جمشيد آموزگار" و تشكيل دولت عوام فريب "جعفر شريف‏امامي" (1357 ش): پس از ناكامي دولت جمشيد آموزگار در كنترل ناآرامي‏هاي مردمي عليه رژيم پهلوي، محمدرضا شاه، جعفر شريف امامي، عامل سرسپرده خود را براي تشكيل دولت، مأمور كرد. وي قصد داشت تا با عوام فريبي، اعتراضات گسترده‏اي را كه در سراسر كشور رو به فزوني مي‏رفت، كنترل كند بنابراين درصدد برآمد تا با دادن وعده‏هاي پوچ، مردم را آرام سازد. او در ابتدا دستور لغو تاريخ مجعول شاهنشاهي و جايگزيني تاريخ هجري را صادر كرد و سپس فرمان تعطيلي قمارخانه‏ها را داد. شريف امامي كابينه خود را دولتِ آشتي ملي عنوان نمود و قصد داشت با رياكاري خود را به علما نزديك سازد. اما اين كارها تأثيري بر انقلاب جوشان مردمي نداشت و برپايي اجتماع عظيم روز عيد فطر سال 1357 و روزهاي بعد، و نيز كشتار مردم تهران در جمعه خونين هفدهم شهريور، چهره واقعي او را آشكار ساخت. او كه به دروغ، خود را دوستدار ملت مي‏خواند تنها دوازده روز پس از كسب قدرت، كشتار كم سابقه‏اي را در تهران به راه انداخت. وي سرانجام پس از قتل عام دانش‏آموزان و دانشجويان در سيزدهم آبان 57، با بر جاي گذاشتن پرونده‏اي سياه و ننگين و آغشته به خون ملت غيور و مسلمان ايران، مجبور به كناره‏گيري گرديد.

5) تعويض تاريخ موهوم شاهنشاهي به سال هجري شمسي (1357 ش): محمدرضا پهلوي كه مي‏دانست اتكاي اصلي مخالفانِ رژيم، اسلام است، درصدد برآمده بود تا ريشه‏هاي اين مكتب را خشك كند. به همين جهت در شهريور سال 1354 ش در مراسم افتتاح مجلس دوره بيست و چهارم، در سخناني عنوان كرد كه قصد دارد فرهنگ ايراني را از عوامل بيگانه‏اي كه در اين فرهنگ راه يافته‏اند، نجات دهد. در اين راستا، مجلس سنا و مجلس شوراي ملي در يك اجلاس مشترك به رياست جعفر شريف امامي تصويب كردند كه مبدأ تاريخ، از هجري شمسي به شاهنشاهي تغيير يابد و آغاز سلطنت در ايران و جلوس كوروش هخامنشي به عنوان مبدأ تاريخ ايران عنوان گرديد. اين قانون ننگ‏آور با مخالفت و تحريم بسياري از مردم و علما مواجه گرديد و سرانجام با روي كار آمدن دولتِ عوام فريب شريف امامي و به منظور فريب افكار عمومي در شهريور 1357، ملغي شد. هرچند، كار رژيم از اين نمايش‏هاي ساختگي گذشته بود و چيزي نمي‏توانست، انقلاب توفنده مردم مسلمان را از حركت باز دارد.

6) اعلام ملي شدن كليه معادن كشور (1359 ش): تا پيش از پيروزي انقلاب اسلامي، برخي از معادن كشور توسط بخش خصوصي اداره مي‏شد يا امتياز آن در انحصار بيگانگان قرار داشت. با پيروزي انقلاب و تدوين قانون اساسي، كليه معادن كشور ملي اعلام شده و مطرح گرديد كه تحت هيچ عنوان به مالكيت بخش خصوصي تعلق نمي‏گيرند. به موجب اين قانون، حق اجازه بهره‏برداري از معادن تنها در صلاحيت دولت قرار دارد و از سوي دولت به برخي بخش‏هاي دولتي نظير استانداري‏ها واگذار مي‏گردد، هر چند بخش خصوصي مي‏تواند به عنوان مقاطعه‏كار در عمليات اكتشاف معادن شركت نمايد و با دولت قرارداد منعقد كند.

7) درگذشت نقاش معاصر ماركو گريگوريان 1386 ش : مارکو گریگوریان متولد 1304، نقشی با اهمیت در پیشبرد جنبش مدرنیسم هنر نقاشی در ایران ایفا کرده است.او که در خانواده‌ای ارمنی به‌دنیا آمده بود به همراه خانواده در سال 1319 به تبریز مهاجرت کرد.در اصفهان و تهران درس خواند. مقدمات نقاشی را در هنرستان کمال‌الملک آموخت.به ایتالیا رفت و در آکادمی هنرهای زیبای رم ادامه تحصیل داد. پس از فارغ‌التحصیلی از آکادمی رم به تهران بازگشت و فعالیت‌های هنری و فرهنگی خود را آغاز کرد.

8) روز داروسازي: به پاسداشت مقام علم و دانش و گراميداشت فرزانگان ايران زمين، پنجم شهريور سالروز ولادت ابوبكر محمد بن زكرياي رازي از مشاهير بزرگ جهان اسلام و علم طب و داروسازي، در جمهوري اسلامي ايران به عنوان روز داروسازي نام‏گذاري شده است.

9) آغاز جنگ "قادسيه" ميان سپاه اسلام و ايران(14 ق): در ادامه‏ي جنگ‏هاي صدر اسلام، خليفه‏ي دوم، سعد بن ابي وقاص را مأمور فتح ايران كرد و از جانب يزدگرد سوم پادشاه ساسانيان، رستم پسر فرخ زاد به فرماندهي قواي ايران تعيين شد. پس از مذاكرات اوليه و پيشنهاد قبول جزيه يا اسلام آوردن، سپاه ايران جنگ را برگزيد و اسلام را نپذيرفت. سرانجام جنگ بين دو طرف در ناحيه‏ي قادسيه در عراق درگرفت و پس از چندين شبانه روز، سستي بر سپاه ايران چيره گشت و نيروهاي ساساني شكست خوردند. فتح قادسيه و رسيدن اعراب به ساحل غربي دجله مقابل ايوان مداين، سقوط پايتخت و انقراض دولت با عظمت ساساني را قطعي نمود.

10) وفات "ابن زَمْلَكاني" فقيه و محدث مسلمان(727 ق): ابوالمعالي كمال الدين محمد بن علي بن عبدالواحد انصاري معروف به ابن زَمْلَكاني در سال 667 ق در حوالي دمشق به دنيا آمد. وي علم و دانش را نزد اساتيد و علما آموخت و به يادگيري علوم ديني و حديث همت گماشت و بيست و چند ساله بود كه اجازه‏ي صدور فتوا يافت. ابن زَمْلَكاني در كنار مشاغلي چون قضاوت، به تعليم و تعلّم نيز ادامه داد و در بسياري از مدارس دمشق به تدريس مشغول شد. گويند، وي فردي خيال‏پرداز بود و مباني فكري خود را بر تخيّلات استوار مي‏ساخت و حتي بر اساس آن‏ها عمل مي‏كرد. از اينرو در رنج و ناراحتي به سر مي‏برد، زيرا برخي با او دشمني مي‏كردند و حسادت مي‏ورزيدند. از جمله آثار اين فقيه، محدث و اديب مشهور دمشقي مي‏توان به كتاب البُرهان الكاشِف عن اعجازِ القرآن، مولدُ النَّبي و... اشاره كرد. ابن زَمْلَكاني در اواخر عمر قرار بود تا از طرف سلطان مصر به قاضي القضاتي دمشق منصوب شود كه در راه بيمار شد و در شصت سالگي بدرود حيات گفت. جنازه‏ي وي را به قاهره برده و در نزديكي قبر شافعي به خاك سپردند.

11) درگذشت دانشمند و مورخ بزرگ اسلامي "ابوالعباس مِقْريزي" در مصر(845 ق): ابوالعباس احمد بن علي بن عبدالقادر بعلبكي مصري ملقب به تقي الدين و مشهور به مِقريزي از مشاهير مورخين عرب در سال 766 ق در قاهره به دنيا آمد. او در آغاز حنفي مذهب بود و در آخر به شافعي گراييد. مِقريزي چندي قضاوت در قاهره را به عهده داشت و پس از اقامتي ده ساله در دمشق به قاهره بازگشت و انزوا گزيد. وي عزت را در عُزلت مي‏ديد و بدون ضرورت با كسي تردد و مراوده نمي‏كرد. آوازه‏ي مقريزي، عالم‏گير و ضرب المثل بود. مِقريزي آثار بسياري دارد كه به دويست مجلد مي‏رسد. تاريخ مصر، مشاهير مصر، دُرَرُالعُقودُ الفريده و المواعظ از آن جمله‏اند. مقريزي در 79 سالگي در مصر وفات يافت و در قاهره مدفون شد.

12) ارتحال عالم فرزانه "شيخ محمدرضا مظفر" انديشمند بزرگ و اصلاح‏گر مسلمان(1383 ق): آيت اللَّه شيخ محمدرضا مظفر در شعبان 1322 ق در نجف زاده شد. پس از فراگيري مقدمات و سطوح، در حلقه‏ي درس ميرزاي ناييني، آقاضياء عراقي، سيدعلي قاضي طباطبايى و... حاضر گشت و پس از سالياني به اجتهاد دست يافت. برنامه‏ها و فعاليت‏هاي اصلاحي آيت اللَّه مظفر، نام او را در زمره‏ي يكي از احياگران عصر حاضر در تاريخ كهن حوزه‏ي نجف جاودان ساخت. تأسيس جمعيت مُنَتدي النَّشر، دانشكده‏ي مُنتَدي، مدارس مُنتَدي و تدوين كتاب‏هاي درسي از جمله‏ي اين فعاليت‏ها مي‏باشد. هم‏چنين آيت‏اللَّه مظفر، استادي متبحر و نويسنده‏اي توانا بود كه ده‏ها اثر علمي از خود به يادگار گذاشته است. اين عالم بزرگوار سرانجام پس از 62 سال زندگي پر بركت دعوت حق را لبيك گفت و در مقبره‏ي خانوادگي واقع در جاده‏ي كوفه به خاك سپرده شد.

13) 27اوت سال320ميلادي: قسطنطنيّه شهرنو بنياد امپراتوري روم به پايتختي اين امپراتوري برگزيده شد. قسطنطنيّه به فرمان كُنستانتين اول درنواحي غربي امپراتوري بِنا شد و بنام او كُنستانتينوپُل خوانده شد. گفتني است كه اين شهر پس ازتصرف بدست عثماني ها استانبول نام گرفت و امروزه جزو كشورتركيه محسوب مي شود و دردو سوي تنگه بُسفُر واقع شده است.

14) انتخابِ شهر "قُسطنطنيّه" به عنوان پايتخت قلمرو شرقي امپراتوري روم (326م)

15) حفر اولين چاه نفت دنيا در امريكا و آغاز عصر نفت (1859م): نيمه دوم قرن نوزدهم، يكي از پربارترين دوران‏ها براي اختراعات و اكتشافات بود كه آثار و نتايج آن در قرن بيستم هم برجاي ماند. به طوري كه بسياري از پيشرفت‏هاي علمي و صنعتي و پزشكي در قرن بيستم كه چهره جهان را تغيير داده، در واقع ادامه و تكميل اختراعات و اكتشافات نيمه دوم قرن نوزدهم است. مهم‏ترين كشف نيمه دوم اين قرن كه تاثير شگرفي در توسعه صنايع و وسايل حمل و نقل برجاي گذاشت، كشف نفت و مشتقّات آن است. هرچند نفت در قرون گذشته براي روشنايى و گرما استفاده مي‏شد ولي كار حفر اولين چاه نفتي جهان در 24 ژانويه 1859م در ايالت پنسيلوانياي امريكا آغاز شد و هشت ماه بعد در 27 اوت همان سال، بشر به نفت دست يافت. تا قبل از حفر نخستين چاه نفت به كمك وسايل جديد حفاري، اين ماده ارزنده فقط ازچشمه‏هاي سطحي نفت يا چاه‏هاي كم عمق كه به وسيله دست حفر مي‏شد استخراج مي‏گرديد و موارد استفاده از نفت خام نيز محدود بود. ولي با استخراج نفت به مقدار زياد از چاه‏هاي عميق و تبديل نفت خام به مواد تصفيه شده نظير نفت سفيد و بنزين و ساير مشتقات نفتي،موارد استفاده از آن به سرعت افزايش يافت. در حال حاضر هرچند تلاش فراواني براي جاي‏گزين كردن انرژي‏هاي ديگر به جاي نفت و جلوگيري از اتمام اين انرژي فسيلي انجام گرفته است، با اين حال نفت هنوز هم حرف اول را در اقتصاد جهان مي‏زند و بسياري از معادلات منطقه‏اي و بين‏المللي و حتي وقوع جنگ‏ها و تجاوزها، براي سلطه بر منابع نفتي صورت مي‏گيرد.

16) اعلان جنگ دولت ايتاليا به آلمان در جريان جنگ جهاني اول (1916م)

17) درگذشت "رِينولد نيكِلْسون" مستشرق انگليسي و مترجم مثنوي مولوي (1945م): رِينولد الين نيكِلْسون، خاورشناس و اديب مشهور انگليسي در نوزدهم اوت 1868م در اين كشور به دنيا آمد. از آنجايى كه پدر رِينولد استاد طب و تاريخ طبيعي و پدربزرگش از زبان‏شناسان زمان بودند، نيكلسون هم از دوران جواني به تحصيل دانش روي آورد و در دوران دانشگاه، زبان و ادبيات يوناني، لاتيني و شرقي را فرا گرفت. نيكلسون در طي سال‏هاي بعد به فراگيري زبان‏هاي هندي، عربي و فارسي پرداخت و نخستين اثر خود را درباره منتخبي از اشعار ديوان شمس تبريزي انتشار داد. او از آن پس در دانشگاه كمبريج انگلستان به تدريس زبان فارسي مشغول شد و 25 سال به اين كار پرداخت. بي‏شك بزرگ‏ترين كار نيكلسون كه بيش از 20 سال براي آن زمان صرف نمود، ترجمه، شرح و چاپ مثنوي معنويِ مولوي است كه آن را در هشت جلد منتشر كرد. هم‏چنين تاليفات متعدد ديگري از نيكلسون به جاي مانده كه تاريخ ادبيات عرب، مفهوم شخصيت در تصوّف، تحقيقات درباره شعر اسلامي به انگليسي و عرفاي اسلامي از آن جمله‏اند. نيكلسون از بزرگ‏ترين دانشمندان متبحر در تصوف و عرفان اسلامي به شمار مي‏رود و از طرفي، در رديف خاورشناسان و مستشرقين دقيق و عميق جاي دارد. قول او همه جا معتبر است و اكثر آثار وي در همين رشته مي‏باشد. نيكلسون از آغاز جواني تا پايان عمر به مدت نزديك به نيم قرن به بحث و تحقيق درباره عرفان و تصوف پرداخت و در اين زمينه به استادي رسيد. كارهاي علمي و ادبي نيكلسون نه تنها از لحاظ كميت و تعداد زيادِ آن، قابل ملاحظه است، بلكه چگونگي و كيفيت آنها نيز نشان دهنده احاطه علمي و تتبّعات فراوان و دقت بسيار وي مي‏باشد. عملكرد نيكلسون به عنوان يك استاد برجسته و داراي خصائص اخلاقي، باعث شده بود تا از ديد بزرگان فرهنگ و ادب غرب، به عنوان انساني صاحبِ كمال و فضل و دانش و در عين حال داراي تواضع و فروتني به حساب آيد. نيكلسونْ قرنِ دوازدهم و سيزدهم ميلادي را به مناسبت سرودن اشعار عرفاني توسط شاعران ايراني نظير سنايي غزنوي، عطار نيشابوري و جلال الدين مولوي، عصر طلايي عرفان اسلامي خوانده و سنايي را كه پير اين گروه بوده، پدر شعر مذهبي، فلسفي و عرفاني ايران شمرده است. رِينولد نيكلسون سرانجام در 27 اوت 1945م در 77 سالگي در كمبريج درگذشت.

18) پرتاب اولين سفينه فضايي براي تحقيق درباره سياره زهره (1962م)

19) مرگ "لوكور بوزيه" بزرگ‏ترين معمار قرن بيستم (1965م): لوكوربوزيه، معمار معروف در چهارم مه 1887م در شهر لاشودوفوند در سوئيس به دنيا آمد. پدرش كه ساعت‏ساز بود، او را در 13 سالگي به مدرسه صنعتي فرستاد تا ساعت‏سازي بياموزد، ولي پس از مدتي، لوكوربوزيه نام خود را در فن معماري ثبت نمود. در 17 سالگي اولين نقشه خانه خودشان را به بهترين وجه كشيد و پس از چندي بنگاه مستقل معماري در پاريس تأسيس كرد. لوكوربوزيه در اين هنگام، مطالعات قابل توجهي در مورد صنعتي كردن ساختمان، نه فقط به طريق تئوري بلكه از راه اجرايى، به عمل آورد. وي از راه علم و تجربه شخصي به نتايجي دست يافت كه هرگز از هيچ‏گونه تعليم دانشگاهي نمي‏توانست آن‏ها را به دست آوَرد. او در سال 1920، مجله ادبي و هنري روح تازه را منتشر كرد و با انتشار مقالات تجدد خواهانه خود، برضد مِتُدهاي كهنه معماري مطالبي نگاشت. وي در اين سال‏ها طرح‏ها و ماكت‏هاي فراوان و سرشار از انديشه‏هاي خاص خود به وجود آورد و ساختمان‏ها و هم‏چنين چندين شهر را به شيوه نوين طراحي نمود و تئوري‏هاي خود را به مرحله اجرا رساند. فلسفه لوكوربوزيه در مورد معماري شهرها، پيشنهاد شهرهاي عمودي است كه براي هر خانواده، حداكثر خصوصيات و استقلال داخلي و نيز تجهيزات لازم عمومي را فراهم آورَد. با وجود تنوع شكلي فراوان در كارهاي لوكوبوزيه، كار معماري وي هرگز وحدت خود را از دست نداده است، چنانچه با تقليد و تكرار، اَشكال و حجم‏ها اشتباه نمي‏شود و به حالت صحيح شكل توجه مي‏گردد. لوكوربوزيه خالص‏ترين معمار فرانسه است كه با توجه به سنن قديم ساختمان كه در آنها، شريف‏ترين خلاقيت در خدمت انسان قرار مي‏گرفت، به آفرينش‏هاي هنري پرداخته است. به طور كلي نقش لوكوربوزيه در معماري نو همانند نقش پيكاسو در نقاشي نو است. لوكوربوزيه نقشه‏هاي معماري خود را در سي جلد كتاب جمع‏آورده است. وي سرانجام در 27 اوت 1965م در هفتاد و هشت سالگي به هنگام استحمام طبي در يك پلاژ غرق شد و درگذشت.

20) شهادت عالم مجاهد "سيدقطب" نويسنده و مبارز مسلمان مصري (1966م): سيد قطب عالم مبارز مسلمان مصري در سال 1906م در اين كشور به دنيا آمد و در كودكي حافظ كل قرآن شد. وي پس از طي تحصيلات ابتدايى خود عازم قاهره گرديد و دوره دبيرستان و دانشگاه خود را در اين شهر به پايان رساند. سيد قطب در ابتدا با گرايش به چپ، فعاليت‏هاي اجتماعي و فرهنگي خود را آغاز كرد اما آشنايى با حسن البَنّاء، بنيان‏گذار سازمان اخوان المسلمين، مسير زندگي وي را دگرگون ساخت و باعث شد كه به آغوش اسلام باز گردد. سيد قطب پس از مدتي علاوه بر طي تحصيلات جديد و فراگيري علوم اسلامي به جرگه اعضاي جنبش اخوان المسلمين پيوست. سيد قطب چندي بعد به عنوان نظريه پرداز اخوان المسلمين مطرح شد و با زبان و قلم به نشر افكار و انديشه‏هاي اسلامي همت گماشت. سيد قطب پس از سفر به امريكا و آشنايى با اوضاع و احوال و ماهيت سيستم حكومتي و اجتماعي آن كشور كتابي به نام امريكايى كه من ديدم، نوشت و در آن، با ارائه چهره غيرانساني امپرياليسم امريكا، پرده از ماهيت ناهنجار و ضدانساني نظام حكومت ايالات متحده برداشت. وي كه مدت‏ها سردبير نشريات و مدير تبليغات جمعيت اخوان‏المسلمين بود، در سال 1954 به جرم فعاليت‏هاي سياسي توسط رژيم جمال عبدالناصر دستگير و به حبس ابد محكوم گشت و در زندان از نوشتن و مطالعه محروم شد. با اين حال، سيد قطب پس از هشت سال محكوميتْ به دليل ابتلا به بيماري ريوي آزاد و بار ديگر به اتهام شركت در يك توطئه براندازي، مجدداً دستگير گرديد. سيد قطب اين بار به مرگ محكوم شد و اين متفكر و انديشمند مسلمان سرانجام در 27 اوت 1966م همراه دو تن از ياران خويش به دار آويخته شد. از جمله معروف‏ترين آثار ارزش‏مند سيدقطب كه به فارسي نيز ترجمه شده است مي‏توان از: ما چه مي‏گوييم، عدالت اجتماعي در اسلام، اسلام و صلح جهاني و نيز تفسير قرآن و... نام برد.

21) روز ملي و استقلال "مولداوي" از اتحاد جماهير شوروي سابق (1991م): سرزمين مولْداوي در طول تاريخ، تحت تسلط اقوام و كشورهاي مختلف از جمله اوكراين، عثماني، روسيه و روماني بود. پس از انقلاب اكتبر سال 1917 در روسيه، كشور مولداوي به روماني پيوست. در اواخر جنگ جهاني دوم و در پيِ عقب نشينيِ آلمان و روماني از متصرفاتِ خود، مولداوي به طور كامل به اشغال شوروي درآمد و به يكي از جمهوري‏هاي اتحاد شوروي تبديل شد. با روي كار آمدن گورباچف در شوروي و اعلام فضاي باز سياسي، جنبش‏هاي آزادي‏خواهي در اين كشور نيز شكل گرفت. در اين راستا، ابتدا خط لاتين، جاي‏گزين خط سيريل شد. و سپس در 10 نوامبر 1989 زبان مولداويايى توسط پارلمان اين كشور به عنوان زبان رسمي اعلام شد. سرانجام در 27 اوت 1991 مولداوي به طور رسمي اعلام استقلال نمود و در دوم مارس سال بعد به عضويت سازمان ملل متحد پذيرفته شد. از سوي ديگر در اواخر دهه 1980، در پي آغاز روند فروپاشي شوروي، برخي جريان‏هاي ملي گرا در مولداوي به دليل علايق و وابستگي‏هايى كه به روماني داشتند، خواستار اتحاد با اين كشور شدند. اما اقليت‏هاي قومي روسي و اوكرايني در مولداوي، در برابر اين خواسته، شديداً مقاومت كردند و اين سرزمين تا مرز تجزيه پيش رفت تا آن كه با برگزاري همه پرسي در 6 مارس 1994 مشخص شد اكثر مردم مولداوي با الحاق آن به روماني مخالفت و خواستار استقلال كامل كشورشان هستند. نظام سياسي مولداوي، جمهوري چند حزبي با يك مجلس قانون‏گزاري است. مولداوي با 33/700 كيلومتر مربع مساحت، با دو كشور روماني و اوكراين همسايه است. جمعيت مولداوي بيش از 4 ميليون نفر بوده كه اكثريت آنان پيرو آيين مسيحيت و عمدتاً ارتدوكس هستند. نزديك به 50% مردم اين كشور، مليت مولداويايى داشته و سفيدپوستند. زبان رسمي مردم مولداوي، رمانيايي و خط آنها لاتين است. پايتخت مولداوي كيشي نف نام دارد و واحد پول آن لئو مي‏باشد. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت مولداوي تا سال 2025 نزديك به 5 ميليون نفر خواهد بود. تيراسپول، بلتسي و تيگينا از شهرهاي مهم اين كشور مي‏باشند. نظام سياسي مولداوي جمهوري است.

22) تولد گئورگ ويلهلم پاست كارگزدان آلماني (1967-1885)

/ن