دانستنيهاي دارويي براي جوانان (2)

وصيه‌هاي غذايي براي دختران نوجوان:
 

• دختران و زنان به علت نياز بيشتر به آهن، در صورتي كه نياز آنها تامين نشود به سرعت در معرض خطر كم خوني فقر آهن قرار مي‌گيرند. براي پيشگيري از كم خوني فقرآهن دختران و زنان بايد در برنامه غذايي روزانه خود ازمنابع غذايي آهن‌دار مانند: گوشت قرمز، مرغ يا ماهي، حبوبات مثل عدس و لوبيا استفاده كنند و با مصرف ويتامين C كه به طور طبيعي در انواع سبزي‌هاي تازه و ميوه‌ها وجود دارد، جذب آهن موجود در منابع غذايي را افزايش دهند. بنابراين مصرف آب ليمو و يا آب نارنج در سالاد همراه غذا موجب مي‌شود كه آهن غذا بيشتر جذب شود. خودداري از مصرف چاي بلافاصله پس از مصرف غذا نيز موجب مي‌شود آهن غذا بيشتر جذب شود. زيرا چاي مي‌تواند از جذب آهن جلوگيري كند و اين عادت غلط غذايي يكي از دلايل بروز كم‌خوني و فقرآهن در كشور ماست.
• براي پيشگيري از پوكي استخوان در دوران سالمندي، افراد بايد در دوران كودكي نوجواني كلسيم كافي دريافت كنند. با مصرف روزانه شير و لبنيات كلسيم مورد نياز بدن تامين مي‌شود. در دوران نوجواني با مصرف يك ليوان شير و يك ليوان ماست و مقداري پنير (يك قوطي كبريت) كلسيم بدن تامين مي‌شود. در دوران بارداري و شيردهي به علت افزايش نياز بدن به كلسيم بايد روزانه به عنوان مثال يك ليوان شير، دو ليوان ماست، مقداري پنير مصرف شود. توجه به اين نكته نيز حائز اهميت است كه پيروي از رژيم‌هاي غذايي سخت براي لاغري در اغلب موارد منجر به كمبود دريافت ويتامين ها و املاح از جمله كلسيم مي‌شود و اگر كلسيم دريافتي روزانه كم باشد ممكن است سرعت تخريب استخواني افزايش يابد. براي پيشگيري از پوكي استخوان علاوه بر توجه به رژيم غذايي و مصرف شير و لبنيات، فعاليت‌هاي ورزشي نيز مهم است. پياده روي روزانه حتي به ميزان كم سبب كاهش سرعت تخريب استخوان مي‌شود. انجام فعاليت‌هاي ورزشي مثل پياده‌روي تند و دوچرخه سواري نه تنها براي سلامت استخوانها بلكه براي قلب و ماهيچه‌ها نيز مفيد است.
• نوجوانان بايد بدانند كه رژيم‌هاي سخت غذايي و استفاده از روش هاي غلط كنترل وزن موجب مي شود كه بدن آنها كه در اين دوران جهش رشد را طي مي‌كند، از مواد مغذي مورد نياز محروم شود و در نهايت سوء تغذيه به صورت اختلال در رشد قدي، كاهش يادگيري، كاهش تمركز حواس، كمبودهاي ويتاميني و املاح به ويژه آهن، روي و كلسيم بروز مي‌كند. رژيم هاي غذايي بايد به كمك متخصص تغذيه تنظيم شود. با كاهش مصرف مواد چرب، سرخ‌كردني‌ها، مواد قندي مثل كيك، انواع شيريني‌هاي خامه‌اي، شكلات و نوشابه‌هاي گازدار كه حاوي مقادير زياد قند هستند، مي توان از افزايش وزن و چاقي جلوگيري كرد. در ضمن مصرف انواع متنوع سبزي و ميوه و همچنين انجام ورزش هايي مانند: پياده روي تند، دويدن، دوچرخه‌سواري و شنا نيز به كاهش وزن كمك مي‌كند. به طور كلي افرادي كه در كودكي و نوجواني تغذيه صحيح داشته‌اند، پدران و مادران سالمتر و قوي‌تري خواهند بود و فرزندان سالمتري خواهند داشت و نسل سالمتري را به وجود خواهند آورد. به اين دليل، توجه به تغذيه صحيح از دوران كودكي حائز اهميت است.
• به طور كلي نيازهاي غذايي در دوران مختلف زندگي يعني كودكي، نوجواني، جواني، بزرگسالي و سالمندي قدري متفاوت است. در واقع نياز به انرژي و مواد معدني براي حفظ سلامت بدن بر حسب سن، جنس، ميزان فعاليت بدن و شرايط فيزيولويكي متفاوت است. نيازهاي تغذيه‌اي در سنين بلوغ به علت جهش رشد افزايش مي‌يابد. در اين دوران بدن براي رشد استخوان‌ها به كلسيم بيشتري نياز دارد. همچنين براي افزايش توده بدن و ساخته شدن سلول‌ها پروتئين بيشتري مورد نياز است. همينطور براي خون‌سازي نيز نياز به آهن افزايش مي‌يابد. ويتامين ها، مواد معدني و پروتئين‌ها در رشد قدي و افزايش توده بدني نقش عمده‌اي دارند و هرگونه اختلال در برنامه غذايي كه منجر به كمبود اين مواد مغذي در بدن بشود، در نهايت اختلال در رشد به صورت كم وزني، لاغري و كوتاه قدي و علاوه بر آن كاهش توامندي‌هاي ذهني و افت تحصيلي را به دنبال دارد. كه در اين ميان دختران نوجوان بيشتر از پسران در معرض اين كمبودها قرار دارند.

اكستازي چيست؟
 

نام علمي اكستازي « 3 و 4 متيلن دي اكسي – ان – مت آمفتامين» (MDMA) است. اين ماده به صورت شيميايي ساخته مي‌شود. نخستين بار اين ماده در سال 1912 به منظور استفاده در درمان بعضي از بيماري ها بكار رفت اما بدنبال آن به دليل عوارض جانبي فراوان و خطرناك، از ليست دارويي حذف شد.
چگونگي تاثير MDMA بر مغز:
اين تركيب موجب مهار بازجذب سروتونين و تحريك آزادسازي سروتونين و دوپامين مي‌شود. اثرات MDMA 20 تا 40 دقيقه پس از مصرف ظاهر مي‌شود و 3 تا 4 ساعت ادامه مي‌يابد.

عوارض جانبي MDMA:‌
 

مصرف MDMA سبب بروز عوارض آني و مزمن فراواني مي‌شود كه از آن جمله مي‌توان اختلالات بينايي، افزايش دماي بدن، كاهش اشتها، حركات غيرطبيعي چشم، توهمات بينايي، سفتي عضلات و قفل شدن فك، لرزش، افزايش تحريك‌پذيري و رفتارهاي تهاجمي، اضطراب، سردرد، سرگيجه، افزايش فشارخون و ضربان قلب كه ممكن است به سكته قلبي يا مغزي منجر شود، كاهش تمركز، ‌آسيب كبدي و عوارض شديد و غيرقابل برگشت در مغز، تشنج، بي‌هوشي و مرگ را برشمرد. به علاوه، ممكن است بدنبال مصرف اين ماده به ويژه در دوزهاي بالا، شاهد خودكشي فرد باشيم. سلول هاي عصبي در بدن از جمله سلول هايي هستند كه در صورت صدمه و تخريب مجدداً بازسازي نمي‌شوند و MDMA موجب تخريب سلول هاي عصبي در دراز مدت مي‌گردد.

درمان عوارض:
 

براي درمان مسموميت ناشي از اكستازي هنوز پادزهر خاصي شناخته نشده است و در اين موارد فقط به اقدامات حمايتي اكتفا مي‌شود.

اشكال دارويي رايج:
 

اكستازي خالص پودري سفيد رنگ، بدبو و تلخ مزه است، به راحتي در آب حل مي‌شود. از اين پودر بوي كپك به مشام مي‌رسد. در صورت وجود ناخالصي به رنگهاي قرمز و قهوه‌اي نيز ديده مي‌شود. اين ماده معمولاً به صورت قرص است اما مي‌تواند به صورت پودر استنشاقي، شياف، كپسول، برچسب‌هاي پوستي، آدامس‌هاي جويدني و مواد تزريقي و با اشكال و علامت‌هاي متفاوت نظير ستاره، چكش، صليب،$، پرنده، سوپرمن و ... نيز عرضه شود. قرصهاي موجود در بازار حاوي مقدار اندكي MDMA و درصد بالايي ناخالصي هستند. برخي از اين ناخالصي‌ها عبارتند از كافئين، افدرين، هروئين، كتامين يا حتي مرگ موش كه اين مواد خطر عوارض جانبي آن را چندين برابر مي‌كنند.
چند هشدار:
• مصرف اكستازي با ايجاد بي‌پروايي، رفتارهاي جنسي محافظت نشده و مكرر به دنبال خواهد داشت. در نتيجه ارتباط نزديكي ميان مصرف اكستازي و ابتلا به ايدز يافت شده است.
• مصرف همزمان الكل و اكستازي سبب كاهش شديد آب بدن و افزايش خطر مرگ ناشي از كمبود آب بدن مي‌شود.
• مصرف بيش از حد و مداوم اكستازي سبب نارسايي حاد كبدي و كليوي و صدمات مغزي مي‌گردد كه گاهاً جبران‌ناپذير مي‌باشند.
• اگر در مصرف مواد مخدري مانند هروئين به ازاء هر 10 مصرف كننده مرد 1 مصرف كننده زن وجود داشته باشد، اين نسبت در مورد اكستازي 2 به 1 است.
• اكستازي ممكن است به لحاظ جسماني اعتيادآور نباشد، ولي به لحاظ رواني وابستگي و اعتياد ايجاد مي‌كند و به دنبال مصرف طولاني مدت مرتباً مقادير بيشتري براي دست يافتن به سرخوشي نياز است.
منبع:http://img.tebyan.net
/ن