9 شهريور 1389 / 20 رمضان 1431 / 31 آگوست 2010

1) 9شهريور ماه سال1357هجري شمسي: «امام موسي صدر» به هنگام سفر به ليبي به دست عوامل صهيونيست ربوده شد. امام موسي صدر در قم به دنيا آمد و بعد از تكميل تحصيلات خود در دانشگاه تهران به دعوت حجة الاسلام« سّيد عبدالحسين شرف الّدين» رهبر مذهبي و انقلابي شيعيان در شهر صور راهي جنوب لبنان شد. شيعيان لبنان در آن زمان در وضعيت نامناسب سياسي ـ اجتماعي و فرهنگي بسر مي بردند از اين رو امام موسي صدر در مقام رهبري شيعيان لبنان اقدامات اساسي و مهمي در اين زمينه ها انجام داد. او موفق شد كه قانون تشكيلات مربوط به امور اسلامي شيعيان را در مجلس لبنان به تصويب برساند و سپس با راي مردم به رياست تشكيلات امور مسلمانان انتخاب شد. اما سر انجام توطئه گران صهيونيسم بين المللي كه از وقوع انقلاب اسلامي در لبنان وحشت داشتند براي قطع رابطه شيعيان لبنان با ايران، نقشه ربودن امام موسي صدر را طراحي كردند تا از فعاليت شيعيان در خاور ميانه جلوگيري كنند.

2) 9شهريورماه سال 1376هجري شمسي: دكترمحمد كريم پيرنيا پدر معماري سنتي ايران واز اعضاي هيئت علمي دانشكده هنرهاي زيبا در گذشت . استاد پير نيا سالهاي متمادي بر حفظ و مرمت و بازسازي ميراث معماري كهن و اصيل ايراني تأكيد كرد و مرمت صدها بناي تاريخي ، مسجد ، مدرسه و همچنين ساخت مدارس جديد و در تهران و اطراف آن از جمله خدمات ارزنده استاد پيرنيا بشمار ميرود.

3) رحلت فقيه جليل، آيت‏اللَّه "محمدجعفر انصاري دزفولي" (1330ش) آيت‏اللَّه محمدجعفر بن مرتضي انصاري دزفولي معروف به شيخ آقابزرگ در سال 1274ش (1312 ق) در خاندان علم و فضيلت و از نوادگان شيخ مرتضي انصاري در دزفول به دنيا آمد. وي در سن 9 سالگي پدر را از دست داد و در دامن جدّش، نشو و نما داشت. آيت‏اللَّه انصاري پس از طي مقدمات و سطوح، به درس خارج استادان زمان راه يافت و پس از سالياني به درجه اجتهاد نائل آمد. ايشان داراي حافظه‏اي نيرومند بود و قرآن، تعقيبات نماز، دعاهاي ماه مبارك رمضان و بسياري از دعاهاي ديگر را از حفظ داشت. اين فقيه اصولي و متكلم رجالي و اديب برجسته، در سال‏هاي پاياني عمر خويش، به عنوان مرجع تقليد مردم منطقه، محل مراجعه خاص و عام بود و به همت ايشان، پانزده مسجد و مدرسه در اهواز و حومه ساخته شد. اين عالم رباني از لحاظ نيروي بيان و سخن و دقت نظر و شهامت و علاقه به درس و بحث و تاليف و تصنيف و اخلاق نيكو، بسيار مشهور بود. از آيت‏اللَّه انصاري، آثار متعدد علمي برجاي مانده كه شرح بر كفايه سبزواري، حاشيه بر وسيلةُ النّجاة، الذّريعه في احكام الشَّريعه و شرح مبسوط الفيه از آن جمله‏اند. اين فقيه وارسته سرانجام در نهم شهريور 1330 ش برابر با بيست و هشتم ذي قعده 1370ق در 56 سالگي وفات يافت و پس از تشييعي با شكوه، در جوار مرقد مطهر علي بن مهزيار در اهواز به خاك سپرده شد.

4) ارتحال فقيه جليل آيت‏اللَّه "اسماعيل صالحي مازندراني" مدرس حوزه علميه قم (1380 ش): حضرت آيت‏اللَّه شيخ اسماعيل صالحي مازندراني در سال 1312 ش (1352 ق) در يكي از روستاهاي توابع قائم‏شهر در استان مازندران به دنيا آمد. وي مقدمات حوزوي را در بابل، تهران و قم آموخت و از سال 1333 ش دروس خارج را از محضر استادان مشهد مقدس فرا گرفت. آيت‏اللَّه صالحي از سال 1339 ش مقيم قم شد و از محضر درس حضرات آيات: سيد حسين بروجردي، سيد محمد محقق داماد، سيد محمدرضا گلپايگاني، ميرزاهاشم آملي، علامه طباطبايي و امام خميني(ره) استفاده‏هاي شاياني برد. وي همزمان به تدريس سطوح فقه و اصول و كلام و فلسفه و تفسير اشتغال داشت و شاگردان فراوان پرورش داد. آيت‏اللَّه صالحي مازندراني در جريان انقلاب اسلامي، در مسير مبارزه عليه رژيم پهلوي از هيچ كوششي فروگذار نمي‏كرد و نامش هماره در ذيل اعلاميه‏هاي جامعه مدرسين حوزه علميه قم ديده مي‏شد. در پي فعاليت‏هاي سياسي آيت‏اللَّه صالحي، ايشان در سال 1353 و 54، دستگير و زنداني شد. اين فقيه انقلابي همچنين در سال 1357، سخنراني‏هاي متعدد در استان يزد و كرمان عليه رژيم ايراد نمود. آيت‏اللَّه صالحي پس از پيروزي انقلاب اسلامي از خدمت به نظام باز نايستاد و عهده‏دار دو دوره نمايندگي مجلس خبرگان رهبري از استان مازندران بود. همچنين از اين فقيه جليل آثار ارزشمندي بر جاي مانده كه مفتاح البصيره در فقه در 3 جلد، استفتائات در 2 جلد، احكام جوانان و بانوان، ولايت فقيه و دوره كامل اصول فقه از آن جمله‏اند. اين عالم فقيه سرانجام در بامداد روز نهم شهريور 1380 برابر با 11 جمادي الثاني 1422 در زادگاهش بدرود حيات گفت و پس از تشييعي كم سابقه در ساري و سپس قم، در حرم مطهر حضرت معصومه(س) در قم به خاك سپرده شد.

5) دومين شب قدر

6) فتح مكه‏ي معظمه توسط سپاهيان اسلام به فرماندهي پيامبر اسلام بنا به روايتي(8ق): به دنبال نقض پيمان صلح حديبيه توسط كفار قريش - كه در سال ششم هجري ميان پيامبر و قبيله‏ي قريش امضاء شده بود - سپاه ده هزار نفري اسلام به فرماندهي حضرت محمد(صلي الله عليه واله) شهر مكه را فتح كرد. پيامبر اسلام(صلي الله عليه واله) پس از فتح مكه، اهالي آن را امان دادند، در حالي كه آن‏ها در مقابل گسترش اسلام مقاومت كرده و پيامبر اكرم و بسياري از مسلمانان را آزار و شكنجه داده بودند. اين رفتار محبت‏آميز پيامبر، باعث شد تا قبيله‏ي قريش به اسلام ايمان آورد. بدين ترتيب، مكه بدون هيچ گونه درگيري و خونريزي فتح شد. سپس حضرت محمد(صلي الله عليه واله) گروهي را به اطراف مكه فرستاد تا بتخانه‏ها را ويران كنندو خود نيز به همراه امام علي(عليه السلام) بت‏هاي داخلِ خانه‏ي كعبه را درهم شكستند. فتح مكه را در دوم ماه رمضان سال هشتم هجري نيز گفته‏اند.

7) وفات "ابن شجري بغدادي" اديب و نحوي مسلمان(542 ق): ابوالسّعادت هِبَةُ اللَّه بن علي عَلَوي حَسَني، نحوي، لغوي، اديب و شاعر شيعي در سال 450 ق به دنيا آمد. نَسَبِ ابن شجري به امام حسن مجتبي(عليه السلام) مي‏رسد و به همين سبب علوي حسني ناميده شده است. وي از نوجواني به فراگيري ادب، نحو، حديث و علوم زمانه پرداخت و هرگز از دانش‏اندوزي نياسود، چنان‏كه در سن پيري نيز در درس بزرگان حاضر مي‏شد، هرچند كه او خود در فنون ادب، تجارب بسيار اندوخته و در بغداد، سروَرِ نحودانان گشته بود. ابن شَجَري مدت هفتاد سال به تدريس علم نحو اشتغال داشت و در اين مدت طولاني، بسياري از مشاهير نحو و لغت از او دانش آموختند. از اين عالم بزرگ، آثار فراواني برجاي مانده كه از ميان آن‏ها مي‏توان به الاَمالي، الحماسه و منظومه‏ي ابن الشجري اشاره كرد. ابن شجري سرانجام در 92 سالگي در بغداد چشم از جهان فرو بَست و در كَرْخ كه محله‏ي شيعه‏نشين بغداد بود به خاك سپرده شد.

8) درگذشت "ياقوت حِمَوي" جغرافي‏دان شهير اسلام(626 ق): عبداللَّه ياقوت بن عبداللَّه رومي معروف به ياقوت حِمَوي از ادباي شهير قرن هفتم هجري در سال 539 ق در بغداد به دنيا آمد. او سفرهاي بسيار كرد و ضمن اين سفرها به مطالعه نيز مي‏پرداخت، تا اين كه در جريان حمله‏ي چنگيز خان مغول به ماوراءالنهر، او به موصل و سپس به حلب در سوريه گريخت و سرانجام در همان شهر نيز درگذشت. از آثار برجسته و ماندني اين اديب مي‏توان به مُعْجَمُ البُلدان و مُعْجَمُ الاُدَبا اشاره كرد.

9) درگذشت "ابن ساعي بغدادي" اديب و مورخ مسلمان(674 ق): شيخ تاجُ‏الدين ابوطالب علي بن اَنجُب بن عثمان بغدادي مشهور به ابن ساعي در سال 593 ق در بغداد به دنيا آمد. او در آغاز، علوم متداول زمان را نزد اساتيد فن آموخت و از بزرگان علم و دانش گرديد. ابن ساعي سال‏ها كتابدار مدرسه‏ي نظاميه‏ي بغداد بود و پس از سقوط بغداد توسط مغولان، از سوي خواجه نصيرالدين طوسي، براي نظارت بر كتابخانه‏هاي بغداد منصوب شد. در روزگاري كه بايد آن را دوره‏ي رواج تاريخ نويسي به شمار آورد، ابن ساعي از نويسندگان بسيار پركار آن زمان به شمار مي‏رفت كه از اين راه ظاهراً مال فراواني به دست آورد. از ابن ساعي آثار متعددي به جاي مانده كه ويژگي آنها، توجه مؤلف به تاريخ حاكمان عباسي است، به طوري كه برخي از آثار او از منابع مهم اين دوره و منبع اصلي نويسندگان پس از وي بوده است. كتاب اخبارُ الخُلَفاء كه به تاريخ ابن ساعي نيز مشهوراست از جمله آثار اين مورخ مسلمان مي‏باشد. هم‏چنين اَخبارُالاُدَبا در 5 جلد، اَخبار الحَلاّج و اخبارُ قضاة بغداد از اوست. ابن ساعي سرانجام در 81 سالگي در بغداد درگذشت و در همان شهر به خاك سپرده شد.

10) 31اوت سال 1608ميلادي: شهر كبك از توابع كشور كانادا به همت ساموئل دوشافپلن بنا شد.اين شهر كه از ايالتهاي كانادا محسوب مي شود اولين شهر مهاجرنشين فرانسوي است و حركتهاي استقلا ل طلبانه مردم فرانسوي زبان ايالت كبك همواره از رويدادهاي مهم سياسي كانادا بوده است. در دهه 1970ميلادي حمايت سياسي از حزب كبك كه جنبشي جدائي خواهانه بود افزايش يافت و اين امر موجب شد كه حزب كبك كه در سال 1971ميلادي فقط 6 كرسي در مجمع ايالتي بدست آورده بود در سال 976ميلادي 70 كرسي را به خود اختصاص دهد.

11) 31اوت سال 1990ميلادي : دو كشور آلمان شرقي و آلمان غربي پيمان وحدت دو جانبه را امضاء كردند. در اين پيمان جنبه هاي حقوقي و مالي دو كشور آلمان غربي و آلمان شرقي مشخص و كليه امور دو كشور ادغام شد. هم چنين مارك آلمان غربي پول رسمي كشور واحد آلمان شناخته شد.

12) تولد "آمونْتون گيوم" فيزيك‏دان ناشنواي فرانسوي (1663م): آمونْتون گيوم، فيزيك‏دان فرانسوي، در سي و يكم اوت 1663م متولد گرديد ودر نوجواني قوه شنوايى خود را از دست داد، اما به جاي دلسردي و يأس، توانست تمامي تلاش و كوشش خود را مصروف كارهاي علمي نمايد. وي در ابتدا به مكانيكي روي آورد و پس از تلاش ناموفق در طراحي يك ماشين با حركت دائمي، به تحصيل فيزيك و رياضيات پرداخت و با فراگيري اين علوم، به كارهاي مختلف دست زد و بر تجربيات خود افزود. گيوم در سال 1687م رطوبت سنج جديدي براي تعيين مقدار رطوبت هوا اختراع نمود، سپس فشارسنجي ساخت كه در آن از جيوه استفاده نمي‏شد. وي به مطالعات خود در نقش گازها پرداخت و يافته‏هاي خود را در سال 1699 منتشر ساخت. تلگراف نوري را تكميل و در حضور خاندان سلطنتي فرانسه مورد آزمايش قرار داد. كارهاي ديگر وي در مورد دماسنج گازي، ساعت آبي، موتور حرارتي و... بود كه درباره آنها به مطالعه پرداخت و آن‏ها را تكميل نمود. آمونتون گيوم سرانجام در 11 اكتبر 1705م در 42 سالگي درگذشت.

13) مرگ "شارل كولن" فيزيك‏دان برجسته فرانسوي (1806م): شارْلْ آگوستين كولِنْ، فيزيك‏دان فرانسوي، در 31 ژوئيه 1736م در شهر پاريس فرانسه به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات خود، به تحقيق در رشته‏هاي الكتريسيته و مغناطيس پرداخت و مورد توجه واقع شد. كولن طي سال‏هاي بعد نيز تحقيقات و مطالعات بسيار زيادي در رشته‏هاي مورد علاقه خود نمود و در اين زمينه، تاليفات متعددي نگاشت و قوانين فراواني وضع كرد كه امروزه در فيزيك مورد استفاده قرار مي‏گيرند. قوانيني كه وي در فيزيك به وجود آورده، "قوانين كولن" خوانده مي‏شود. كولن در طي اكتشافات خود، خواص عقربه مغناطيسي را كه تحت تاثير ميدان مغناطيس زمين قرار گرفته باشد شرح داد و از آنجا چنين نتيجه گرفت كه بهترين راه براي ساختمان قطب نما آن است كه عقربه را به انتهاي نخي متصل سازند و آن را به حال آزاد بياويزند به طوري كه بتواند در هر امتدادي كه مي‏خواهد ممتد شود. اين نوع تعليقْ او را واداشت كه درباره انواع مختلف نخ و اندازه‏گيري آنها مطالعه كند و اين مطالعات در نهايت باعث كشف واختراع ترازوي تاب دار گرديد كه در آن، نيروي بسيار كوچكي با استفاده از اين مقاومت، اندازه‏گيري مي‏شود. وي از سال 1785 تا 1789، حاصل بررسي‏هاي خود را كه از مجموعه آنها، اكتشاف يكي از اساسي‏ترين قوانين الكتريسته ساكن نتيجه گرديد، منتشر ساخت. كولن ثابت كرد كه قانون جاذبه نيوتني در مورد بار الكتريكي نيز صحت دارد و جسمي كه بار الكتريكي منفي دارد، جسم داراي بار الكتريكي مثبت را به خود جذب مي‏كند. شارل كولن سرانجام در 31 اوت 1806م در 70 سالگي درگذشت.

14) تولد "هرمان هِلمْهولتز" فيزيك‏دان معروف آلماني (1821م): هِرمان لوْدويكْ هِلْمْهولْتْزْ، فيزيك‏دان آلماني، در 31 اوت 1821م در شهر پوتسدام آلمان به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در رشته پزشكي گذراند و در سال 1849م به استادي فيزيولوژي و فيزيك در دانشگاه‏هاي برلين و هايدلْبِرْگْ دست يافت. هلمهولتز گرچه به عنوان فيزيك‏دان، زيست‏شناس و پزشك شهرت داشت، با اين حال، رياضي‏دان و فيلسوف نيز بود. وي دامنه استعمال قانون بقاي انرژي را بسط داد و آن را تحت فرمول رياضي درآورد. هلمهولْتْز نخستين كسي بود كه ثابت كرد حرارت غريزي، عمدتاً به واسطه عمل انقباض صورت مي‏گيرد و درهنگام كار عضله، اسيد لاكْتيك توليد مي‏شود. هلمهولتز به دانش ترموديناميك كه از رابطه انرژي‏هاي حرارتي و مكانيكي و تبديل يكي به ديگري بحث مي‏كند، مباحثي را افزود و دستگاه اوفتال‏موسكوب را براي ديدن قسمت‏هاي دروني چشم، اختراع كرد. هلمهولتز اصول هيدرو ديناميك و آيروديناميك را وضع كرد و نتيجه تحقيقاتش را در كتابي به نام موسيقي از نظر فيزيولوژي منتشر نمود. لودويك هلمهولتز سرانجام در سال 1894م در 73 سالگي درگذشت.

15) آغاز جمهوري سوم فرانسه پس از سقوط "لويي ناپلئون" (1871م): در جريان جنگ‏هاي پروس و فرانسه در سال 1870م پاريس محاصره شد و محاصره شهر بيش از چهار ماه به طول انجاميد. در اين زمان مجلس ملي فرانسه كه به شهر بُردو نقل مكان كرده بود، لويى ناپلئون معروف به ناپلئون سوم، امپراتور وقت فرانسه را كه به اسارت گرفته شده بود از اين مقام خلع كرد. و حكومت پادشاهي را ملغي اعلام نمود. اين مجلس، هم‏چنين آدولف تي‏ير را به عنوان اولين رئيس جمهور فرانسه انتخاب كرد و به اين ترتيب جمهوري سوم فرانسه در 31 اوت 1870م تشكيل شد. جمهوري سوم فرانسه با مخالفت بسياري از عوامل تندرو مواجه بود كه از اوضاع بد اقتصادي و سياست رهبران اين جمهوري ناراضي بودند. آنان حكومتي به نام كمون در پاريس تشكيل دادند و به مقابله با حكومت مركزي پرداختند. اما حكومت كمون طي نبردي خونين در شهر پاريس سركوب شد و جمهوري سوم از اين پس در پاريس ادامه حيات داد. جمهوري سوم فرانسه از ضعف سياسيِ بنيادين در رنج بود، چرا كه فرانسه در آن زمان تعداد زيادي حزب داشت و با تقسيم شدن آراء بين آنها، هيچ يك از احزاب فرانسه، اكثريت پارلماني را به دست نمي‏آورد تا رهبري مقتدرانه سياست كشور را به عهده بگيرد. البته فرانسه طي سال‏هاي بعد تا آغاز قرن بيستم يك امتياز غيرقابل انكار بر كشورهاي ديگر اروپا داشت و آن آزادي كامل بيان و قلم و اجتماعات بود كه در هيچ‏يك از كشورهاي ديگر اروپا نظير آن ديده نمي‏شد اما اين آزادي، عوارض نامطلوبي هم داشت، به طوري كه در كمتر از سي سال كه از عمر جمهوري سوم فرانسه مي‏گذشت، سي و هفت دولت در اين كشور بر سر كار آمدند و اين بي ثباتي سياسي از عوامل مهم كُندي پيشرفت اقتصادي كشور به شمار مي‏رفت. با اين وجود، جمهوري سوم فرانسه در برابر اين آسيب‏هاي دروني نزديك به هفتاد سال دوام آورد تا اينكه نازي‏هاي آلمان پس از اشغال فرانسه در جريان جنگ جهاني دوم در 14 ژوئن سال 1940م به عمر اين جمهوري پايان دادند.

16) آغاز نخستين دوره جشنواره جهاني فيلم كن در فرانسه (1939م)

17) روز ملي و استقلال "مالزي" (1957م): كشور فدراسيون مالزي با 329/758 كيلومتر مربع مساحت در جنوب شرقي آسيا و در همسايگي اندونزي و تايلند واقع شده است. جمعيت مالزي بيش از 22 ميليون نفر مي‏باشد كه بيش از 47% از مردم آن مسلمان هستند. كوالالامپور پايتخت مالزي و رينگيت واحد پول آن مي‏باشد. زبان رسمي و مليت مردم مالزي، مالايى و خط آنها انگليسي و مالايى است. پيش‏بيني مي‏شود تا سال 2025م جمعيت مالزي نزديك به 33 ميليون نفر خواهد شد. از شهرهاي مهم مالزي، ايپوه، كلانگ و سلايانگ است. شبه‏جزيره مالايا؛ در هزاره‏هاي قبل از ميلاد، توسط بوميانِ جنگل‏نشين، مسكوني گرديده بود. در قرون بعدي، ابتدا چيني‏ها و سپس هندي‏ها وارد اين جزاير شده و به رواج كشاورزي و فلزكاري و نيز عقائد و باورهاي مذهبي پرداختند. از قرن پانزدهم ميلادي، به تدريج اسلام جاي‏گزين آيين بودا شد و تجارت و داد و ستد بازرگاني بر رونق اقتصادي منطقه افزود. سپس پرتغال، هلند و سرانجام انگلستان به اشغال اين مناطق پرداخت كه به جنگ ميان دول استعماري نيز انجاميد. در سال 1895 توسط انگلستان، فدراسيوني مركب از مالاگا، سنگاپور و برونئي به وجود آمد. اين فدراسيون به پايتختي كوالالامپور و تحت‏الحمايه انگلستان بود و تا بعد از جنگ جهاني دوم، دوام آورد. در سال 1948 اين فدراسيون به صورتي ديگر ادامه حيات يافت، اما سرانجام مخالفت‏هاي مردمي، به استقلال اين منطقه، تحت عنوان فدراسيون مالزيا در 31 اوت 1957 انجاميد. در سال 1963 ايالات صباح، ساراواك و سنگاپور به اين فدراسيون پيوستند اما در سال 1965، سنگاپور از اين فدراسيون كناره گرفت.31 اوت، روز استقلال اين كشور از انگلستان به عنوان روز ملي نام‏گذاري گرديد. نظام سياسي حاكم بر مالزي از سال 1963م به بعد مشروطه سلطنتي فدرال با دو مجلس قانون‏گزاري مي‏باشد.

18) روز ملي و استقلال "ترينيداد و توباگو" از استعمار انگليس (1962م): كشور جمهوري ترينيداد و توباگو با 5/128 كيلومتر مربع وسعت در شمال امريكاي جنوبي، در نزديكي سواحل ونزوئلا در درياي كارائيب واقع شده است. جمعيت آن بيش از يك ميليون نفر بوده كه بيشتر مسيحي مي‏باشند. زبان رسمي مردم اين كشور انگليسي و خط آنها لاتين است. مردم ترينيداد و توباگو از مليت‏هاي مختلف هندي، چيني و... هستند و نژاد اكثريت آنها سياه است. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت آن تا سال 2025 در حدود 1/5 ميليون نفر گردد. پايتخت ترينيداد و توباگو، "پرت آواسپاين" و واحد پول آن دلار مي‏باشد. چاگواناس، سان - فرناندو و آريما از شهرهاي مهم اين كشور هستند. اين جزاير از سال 1802م تحت سلطه انگلستان قرار داشت و در سال 1958 اين جزاير، مركز فدراسيون جزاير هند غربي شد ولي در سال 1962م پس از انحلال فدراسيون، با نوع حكومت فرمانداري كل مستقل شدند. در سال 1976 نوع حكومت ترينيداد وتوباگو، جمهوري اعلام گرديد. روز استقلال اين كشور در 31 اوت سال 1962 روز ملي اين كشور نام‏گذاري شده است.

19) روز استقلال "ازبكستان" از اتحاد جماهير شوروي سابق (1991م): در سرزميني كه امروزه آن را ازبكستان مي‏نامند، در روزگاران گذشته، از واحدهاي كشاورزي متعددي پديد آمد و پايه‏گذار تجمع اقوام هند و اروپايى را فراهم كرد. سرزمين ازبكستان در قرن ششم قبل از ميلاد جزو قلمرو امپراتوري ايراني هخامنشي بود و پس از ظهور اسلام، اين آيين مقدس در اين سرزمين رواج يافت. حمله مغولان در قرن سيزدهم ميلادي، زمينه را براي تسلطِ قوم ازبك بر اين كشور فراهم كرد. نفوذ روس‏ها در ازبكستان از اواخر قرن هجدهم آغاز شد و رفته رفته گسترش يافت به طوري كه در سال 1876 به تصرف روسيه درآمد. و به عنوان يكي از جمهوري‏هاي اتحاد جماهير شوروي محسوب گرديد. سرانجام اين كشور در سال‏هاي آخر دهه 1980 و فروپاشي شوروي، ابتدا خود مختاري بيشتري به دست آورد و در 31 اوت 1991 استقلال خود را اعلام كرد. ازبكستان با بيش از 447 هزار كيلومتر مربع مساحت، در همسايگي قزاقستان، قرقيزستان، تاجيكستان، تركمنستان و افغانستان واقع شده است. جمعيت اين كشور بيش از 24 ميليون نفر بوده كه اكثريت آنانْ مسلمان و پيرو آيين مقدس اسلام هستند. پايتخت ازبكستان تاشكند و واحد پول آن سوْمْ مي‏باشد. زبان رسمي مردم ازبكي و خط آنها لاتين و سيريلي است. بيشتر سكنه ازبكستان از نژاد ازبك و بقيه روس، تاجيك و... مي‏باشند. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت ازبكستان تا سال 2025 بيش از 33 ميليون نفر خواهد بود. سمرقند، بخارا و نمنگان از شهرهاي مهم اين كشور هستند. ازبكستان پس از استقلال، نظام سياسي خود را جمهوري اعلام نمود.

20) روز ملي و استقلال "قرقيزستان" از اتحاد جماهير شوروي سابق (1991م): درحدود دو هزار سال پيش از ميلاد، سرزمين قرقيزستان به وسيله اقوامي كشاورز و دامدار، مسكوني شد. اين منطقه در طي سده‏هاي بعد، اقوام گوناگوني را در خود جاي داد تا اينكه ورود قوم قرقيز به قرقيزستان كنوني از قرن سيزدهم ميلادي آغاز شد اما از سال 1876م اين سرزمين تحت تسلط روسيه قرار گرفت. مهاجرت گروه زيادي از روس‏ها به اين كشور و اشغال مرغوب‏ترين اراضيِ كشاورزي آن، باعث نارضايتي مردم قرقيزستان و آغاز قيام‏هايى عليه روسيه شد كه تا سال 1922م ادامه داشت. قرقيزستان نظير ساير جمهوري‏هاي شوروي در جريان فروپاشي شوروي، در روز 31 اوت 1991م استقلال خود را اعلام كرد. قرقيزستان با چين، قزاقستان، ازبكستان و تاجيكستان همسايه است و بيش از 198 هزار كيلومتر مربع وسعت دارد. جمعيت آن نزديك به 5 ميليون نفر بوده كه اكثريت آنان مسلمان مي‏باشد. پايتخت قرقيزستان بيشگك و واحد پول آن سومْ مي‏باشد. نزديك به 60% سكنه اين كشور مليت قرقيزي داشته و به زبان قرقيزي و روسي صحبت مي‏كنند. جلال آباد، اوش و قراكون از شهرهاي مهم قرقيزستان هستند. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت قرقيزستان تا سال 2025 بيش از 6 ميليون نفر گردد. 31 اوت روز استقلال اين كشور در سال 1991 از شوروي به عنوان روز ملي آن نام گرفته است.

/ن

9 شهريور 1389 / 20 رمضان 1431 / 31 آگوست 2010

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته