11 شهريور 1389 / 22 رمضان 1431 / 2 سپتامبر 2010

1) 11شهريورماه سال1357هجري شمسي: درپي حركتهاي انقلابي مردم كشورمان براي نابودكردن رژيم ستمشاهي پهلوي و برقرارساختن حكومت اسلامي مردم زنجان تظاهرات وسيعي برگزاركردند. همچنين درهمين روز تظاهرات با شكوهي دركرمان به وقوع پيوست كه نمايانگر نزديك شدن ايام سرنگوني رژيم پهلوي بود. دركشور هند نيزگروهي از دانشجويان ايراني درخيابانهاي دهلي تظاهرات كردند و خواستاربركناري شاه ازسلطنت شدند.

2) 11شهريورماه سال1360هجري شمسي: رزمندگان اسلام عمليات محور شحيطيه را در منطقه غرب ارتفاعات الله اكبر آغاز كردند. دراين عمليات دلاورمردان سپاه اسلام موفق شدند كه تپه سبز درشمال غربي شحيطيه و دوروستاي كناره شمالي رودخانه كرخه را آزاد سازند. عمليات شحيطيه را نيروهاي ارتش جمهوري اسلامي و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي بطورمشترك اجراكردند.

3) 11شهريورماه سال1365هجري شمسي: به همت نيروي دريايي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي عمليات كربلاي 3با رمز« حَسبُنَا الله و نِعمَ الوَكيل» آغازشد. اين عمليات با هدف انهدام اسكله اَلاُميّه درمنطقه شمال غربي خليج فارس يعني پايانه نفتي اَلاُميّه و اَلبَكر صورت گرفت. درعمليات كربلاي3 اسكله الاميه مركزجاسوسي عراق درخليج فارس به آتش كشيده شد. همچنين بخشي ازاسكله اَلبَكر منهدم شد. دلاورمردان سپاه اسلام دراين عمليات دو فروند هواپيما، يك فروند يدك كش، رادارپايانه البكر و يك فروند ناوچه موشك انداز ازنوع «اوزا» را منهدم كردند. همچنين دراين عمليات شمارزيادي ازافراد دشمن بعثي كشته يا اسيرشدند.

4) وقوع زلزله وحشتناك در بويين زهرا و كشته شدن بيش از 25 هزار نفر (1341 ش): مقارن ساعت يازده صبح روز يازدهم شهريور 1341، زلزله بسيار شديدي بخش وسيعي از ايران را لرزاند كه مركز اصلي آن در بويين زهرا از توابع قزوين بود. در اثر اين زلزله كه در يك قرن اخير در نوع خود منحصر به فرد به شمار مي‏رفت، متجاوز از بيست و پنج هزار نفر كشته و ده‏ها هزار نفر ديگر نيز زخمي و بي خانمان شدند. در زلزله بويين زهرا كه در سرزميني به وسعت چهل هزار كيلومتر مربع روي داد، بيش از يكصد و ده روستا با خاك يكسان گرديد.

5) انتخاب آيت‏اللَّه "مهدوي كني" به نخست‏وزيري پس از شهادت رجايي و باهنر (1360 ش): پس از انفجار دفتر نخست وزيري و شهادت رجايي و باهنر، شوراي رياست جمهوري وظيفه اداره كشور را به عهده گرفت. در اين ميان، حضرت امام خميني(ره) تأكيد كردند كه جاي نيروهاي از دست رفته سريعاً پر شود و پست‏ها فاقد مسؤول نماند. لذا در همان ساعات اوليه پس از انفجار، مذاكره و مشاوره براي تعيين نخست وزير آغاز شد. سرانجام پس از صحبت‏هاي طولاني، شوراي موقت رياست جمهوري، آيت‏اللَّه محمدرضا مهدوي كني، وزير كشور دولت شهيد رجايي را به عنوان نخست وزير به مجلس شوراي اسلامي پيشنهاد داد و ايشان با كسب 148 رأي از 179 رأي به نخست وزيري رسيد. دوران نخست وزيري آيت‏اللَّه مهدوي كني تا انتخابات رياست جمهوري و انتخاب آيت‏اللَّه خامنه‏اي در مهرماه آن سال به طول انجاميد.

6) عمليات شهيدان رجايي و باهنر در بازي‏دراز به طور مشترك (1360ش)

7) آغاز عمليات كوچك نصر در منطقه غرب تپه اللَّه‏اكبر، به طور مشترك (1360ش)

8) سخنراني مهم آيت‏اللَّه "خامنه‏اي" در اجلاس سران عدم تعهد در زيمبابوه (1365 ش): هشتمين اجلاس سران كشورهاي عضو سازمان عدم تعهد در هراره پايتخت زيمبابوه برگزار شد و حضرت آيت‏اللَّه خامنه‏اي رييس وقت جمهوري اسلامي ايران در رأس هيئتي بلندپايه در اين اجلاس شركت كردند. ايشان در سخنراني مهم خود در جمع سرانِ اين جنبش، ضعف اراده در رهبران، ترس از رويارويي صريح با استكبار، تكيه بر كمك قدرت‏ها، باور نداشتن قدرت مردم و تكيه نكردن به آنان را مايه‏هاي اصلي انفعال و ضعف كشورهاي جهان سوم و كمك اصلي به توسعه قدرت استكبار دانسته و نفس به وجود آمدن جنبش عدم تعهد را عصيان و طغيانِ كشورهاي مستقل جهان سوم عليه نظام سلطه عنوان كردند. همچنين معظمٌ له در اين سخنراني، عمدتاً به ضعف‏هاي جنبش و علل اين ضعف‏ها اشاره كرده و صريحاً اعلام نمودند كه جنبش از وظيفه اصلي خود منحرف شده است. نطق تاريخي و پرمحتواي آيت‏اللَّه خامنه‏اي در اين اجلاس، در واقع نقطه اوج تلاش ايران براي تحقق اصول اوليه نهضت به شمار مي‏رفت. همچنين، اين نخستين بار بود كه جمهوري اسلامي ايران در اين سطح در اجلاس سران عدم تعهد شركت مي‏كرد و اولين بار بود كه رييس جمهور كشوري مواضع يك انقلاب را در اين مقياس وسيع و به نحوي عملي، صريح، ملموس و قابل اجرا براي جنبش عدم تعهد تشريح مي‏نمود. حضور نيرومند ايرانِ اسلامي توانست در مقياسي وسيع، ابرهاي تيره ناشي از تبليغاتِ استكباري را از ميان بردارد و جو تبليغاتي دشمنان اسلام و انقلاب را تحت الشعاع قرار دهد.

9) شهادت سردار "محمود كاوه" فرمانده لشكر ويژه شهدا (1365ش)

10) سومين شب قدر

11) تصرف مجدد شهر آمل از سوي علويان طبرستان به فرماندهي "داعي كبير"(255ق): حسن بن زيد علوي معروف به داعي كبير نخستين سيد علوي از نسل امام حسن مجتبي(ع) بود كه در شمال ايران حكومت مستقل شيعي علويان را تشكيل داد و دست خلفاي عباسي و عاملان منطقه‏اي آن‏ها را از طبرستان (شامل مازندران، گرگان و دو سوي سلسله جبال البرز در قسمت جنوبي مازندران) كوتاه كرد. خليفه‏ي وقت عباسي با اعزام لشكري به فرماندهي دو سردار ترك، داعي كبير را با شكست و اضمحلال مواجه ساخته و بخش‏هاي عظيمي از طبرستان را اشغال نمود. اما پس از مدتي، داعي كبير با كمك ديلميان مجدّداً بر طبرستان تسلط يافت و شهر آمل را در 22 رمضان سال 255 قمري در استيلاي خويش قرار داد.

12) درگذشت "ابن ماجه" محدث بزرگ اهل‏سنت(273 ق): ابوعبداللَّه محمد بن يزيد بن ماجه‏ي قزويني معروف به "ابن ماجه" از مشاهير و بزرگان حديث اهل‏سنت، در سال 209 ق در قزوين به دنيا آمد. ابن ماجه از پيشوايان علم حديث محسوب مي‏شود و در تمامي شعب آن دانا و منحصر به فرد مي‏باشد. ابن ماجه براي تكميل آن علم شريف به ري، مصر، عراق، شام، مكه، بغداد و كوفه مسافرت‏ها كرد و از بزرگان اين رشته، استماع حديث نبوي نمود. كتاب سُنَنِ ابن ماجه در حديث را يكي از صحّاح سته‏ي اهل سنت مي‏نامند و اين كتاب بسيار معروف و مورد استناد شيعه و سني است. وي در تاريخ و تفسير نيز عالم و متبحر بوده و داراي تاليفاتي مي‏باشد. تاريخ قزوين و تفسير قرآن مجيد نيز از آثار اوست. ابن ماجه در 64 سالگي درگذشت.

13) رحلت آيت‏اللَّه "شيخ عبدالحسين تهراني" مشهور به "شيخ العراقين" (1286 ق): آيت اللَّه حاج شيخ عبدالحسين تهراني معروف به شيخ العراقين از علماي بزرگ ايران و دانشمندي فقيه و زاهدي پارسا بود كه از درك و حافظه‏اي بسيار نيرومند بهره مي‏بُرد. اين عالم بزرگ كه از شاگردان شيخ محمدحسن نجفي، صاحب كتاب جواهر، بود، در فقه، حديث و تفسير قرآن، استادي كم نظير به شمار مي‏رفت و مرجع افاضل بود. شيخ العراقين در حمايت از دين و رفع شُبهات مُلحدين، تلاش زيادي از خود نشان داد و در تعمير حرم‏هاي مبارك ائمه‏ي معصومين در عراق، همّتي عالي ورزيد. طلاكاري گنبد منور امام حسين(ع) و توسعه‏ي صحن شريف آن حضرت و نيز طلاكاري گنبد بارگاه ملكوتي عسكريّين (امام هادي و امام عسكري) در سامرا از آن جمله‏اند. از اين عالم وارسته ترجمه‏ي كتاب نجم العِباد و كتابي در طبقات رُوات برجاي مانده است. شيخ العراقين به جمع‏آوري كتب و آثار مذهبي علاقه‏ي بسيار داشت و وصيت كرد تا پس از مرگش، كتابخانه‏ي بزرگ و غني او را وقف دانش‏پژوهان و اهل علم و مطالعه نمايند. اين عالم بزرگوار در كاظمين درگذشت و بدن پاك وي را به كربلا منتقل كرده و در جوار بارگاه حسيني به خاك سپردند.

14) 2سپتامبر سال1945ميلادي: با امضاي قرارداد تسليم بدون قيد وشرط ژاپن برعرشه ناوهواپيما برميسوري جنگ جهاني دوم خاتمه يافت. پس ازشكستهاي پي درپي ژاپن ازقواي متفقين درجنگ جهاني دوم و بمباران اتمي هيروشيما و ناگازاكي به فرمان دولت امريكا، ژاپن ناچارتسليم شد. بعد ازاين واقعه براساس شرائط مقرر دركنفرانس پوتسدام، متفقين ژاپن را اشغال كردند و فرماندهي كل ژاپن به ژنرال مك آرتورامريكايي سپرده شد. درسال1951ميلادي 49كشوربا ژاپن پيمان صلح امضا كردند و يك سال بعد ژاپن مجدداً حاكميت خود را بدست آورد.

15) آغاز قيام "اردشير بابكان" سرسلسله پادشاهان ساساني عليه اشكانيان (223م): بر اثر انحطاط دولت مركزي اشكانيان و ضعفي كه به سبب جنگ‏هاي مكرر و طولاني آن با امپراتوري روم به اين پادشاهي ايران وارد شده بود، اردشير بابكان، يكي از اميران دست نشانده پارس، قدرتي به هم رسانيد و بر ضد اردوان پنجم، بيست و هشتمين و آخرين پادشاه اشكاني سر به شورش برداشت. اردشير پس از تسخير كرمان و اصفهان، اردوان پنجم را در منطقه‏اي ميان بهبهان و شوشتر در خوزستان فعلي شكست داد و وي را كشت. با قتل اردوان پنجم، اردشير بابكان خود را شاه خواند و پس از استيلا بر تمامي ايران، سلسله پادشاهي ساسانيان را اعلام كرد. وي تمام شاهزادگان اشكاني را از دم تيغ گذراند و بدين ترتيب دولت اشكاني پس از 470سال حكومت، منقرض شد. با انقراض اشكانيان، حكومت ساسانيان آغاز شد كه حدود 430 سال به طول انجاميد. در دوره ساسانيان، آيين زرتشتي رسميت يافت و آيين مزدك نيز پديد آمد. سلطنت ساسانيان، با ظهور اسلام و شكست سپاهِ ايران از لشگر اسلام و نيز پذيرش دين مبين اسلام توسط ايرانيان، خاتمه يافت و از آن پس، ايران، جزئي از قلمرو اسلام محسوب گرديد.

16) مرگ "ويليام هَميلْتون" رياضي‏دان بزرگ ايرلندي (1865م): ويليام راون هَميلْتون، رياضي‏دان ايرلندي، در چهارم اوت 1805م در دوبْلين پايتخت ايرلند به دنيا آمد. وي از كودكي نزد عمويش كه از روحانيون كليسا بود به فراگيري علوم ديني پرداخت. آثار نبوغ و هوش فراوان، از طفوليت در هميلتون نمايان شد به طوري كه در سه سالگي خواندن و نوشتن را آموخت و تا سن 14 سالگي به زبان‏هاي لاتين، يوناني، عبري، سانسْكريت، عربي و فارسي تسلط يافت. ويليام در ابتدا به آثار شعرا و نويسندگان يونان و روم علاقه داشت و اكثر اوقات خود را به مطالعه ادبيات مصروف مي‏داشت. در 15 سالگي مسير زندگي هميلتون در اثر برخورد و مصاحبه با يكي از رياضي‏دانان امريكايى به كلي تغيير كرد و از آن پس به رياضيات علاقه‏مند شد. در اين زمان اين ايده را در نظر گرفت كه هيچ چيز به قدر مطالعات و تحقيقات علمي، فكر و ذهن انسان را پرورش نمي‏دهد و او را برتر از ديگران نمي‏سازد. از اين رو كتاب‏هايى از دانشمندان بزرگي هم‏چون نيوتن و لاپْلاس را مطالعه كرد و پيشرفت قابل توجهي در رياضيات نمود، تا اين‏كه وارد كالج دوبلين شد و در 21 سالگي رساله‏اي به آكادمي سلطنتي ايرلند فرستاد. وي در اين رساله در صدد آن بود كه هندسه نور را از نو بنيان نهد و روشي واحد براي حل كليه مسائل مربوط به آن ابداع كند. اين كار باعث شد، تا علي‏رغم اين‏كه هنوز تحصيلات دانشگاهي را به پايان نبرده بود، در 23 سالگي به استادي كرسي نجوم كالج ايرلند برگزيده شود و به تدريس بپردازد. او ضمن يك رشته سخنراني در باب نجوم و رابطه آن با فيزيك و حكمت الهي، چنان مهارت خود را در اين زمينه ثابت كرد كه همه را وادار به تحسين نمود. هميلتون در 43 سالگي به رياست آكادمي سلطنتي ايرلند رسيد و پس از چندي به كشف بزرگ‏تري در رياضيات نائل آمد و آن، حساب كواتِرْنيون بود. كواترنيون، نوعي از اعداد مختلط است كه در تعبير و تفسير فضاي چهار بُعدي مورد استفاده قرار مي‏گيرد. از آن پس، هميلتون تمام تلاش خود را مصروف پيشرفت و تكامل دستگاه محاسبه جديد نمود و با به دست آوردن قاعده ديگري در موضوع جبر و مقابله، مكتب جديدي در رياضيات بنيان نهاد. ويليام راون هميلتون به عنوان بزرگ‏ترين رياضي‏دان بريتانيايي پس از اسحاق نيوتن، سرانجام در دوم سپتامبر 1865م در شصت سالگي درگذشت.

17) روز ملي و استقلال كشور "جمهوري دموكراتيك ويتنام" از فرانسه (1945م): كشور جمهوري سوسياليستي ويتنام با 331/041 كيلومتر مربع مساحت، در جنوب شرقي آسيا و در همسايگي چين، لائوس و كامبوج واقع شده است. جمعيت ويتنام بيش از 80 ميليون نفر است كه بيشتر مردم از نژاد زرد و پيرو آيين بودا مي‏باشند. پايتخت ويتنام، هانُويْ و واحد پولش دونْگْ است. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت ويتنام تا سال 2025م در حدود 108 ميليون نفر گردد. ويتنام محل سكونت اقوام كهن آسيايى است كه در هزاره قبل از ميلاد، در جنوب چين زندگي مي‏كردند و با گسترش امپراتوري چين، در سرزمين كنوني ويتنام سكني گزيدند. با اين حال از حدود 200 سال قبل از ميلاد مسيح(ع) به مدت 10 قرن تحت سلطه چين قرار داشتند. از قرن دهم ميلادي، پادشاهي "هندو بودائي" در آن منطقه، كه آنام ناميده مي‏شد، شكل گرفت كه تا قرن شانزدهم ادامه يافت. تجزيه پادشاهي آنام با نفوذ اروپائيان در اين منطقه هم‏زمان شد. پس از گسترش دامنه حضور كشورهاي استعمارگر غربي، از اوائل قرن نوزدهم، فرانسويان بر ديگر رقبا برتري يافتند و با تصرف تمامي اين منطقه، آن را "هندوچين فرانسه" ناميدند. قرن بيستم، شاهد آغاز قيام‏هاي پراكنده عليه استعمارگران فرانسوي بود و در فاصله دو جنگ جهاني، اين مبارزات، سازمان يافته‏تر گرديد. پس از اتمام جنگ، شورش‏هاي استقلال‏طلبانه مردم به رهبري هوشي‏مينه شدت گرفت و سرانجام در دوم سپتامبر 1945م تأسيس جمهوري دموكراتيك ويتنام رسماً اعلام شد. كشور ويتنام با توطئه غرب به ويژه امريكا، در سال 1955م به دو ناحيه شمالي و جنوبي تقسيم شد و جنگي مرگبار به اين كشور تحميل گرديد. در نهايت با شكست خفّت بار امريكا در اين جنگ، هر دو ناحيه ويتنام در سال 1976، با هم متحد شده و جمهوري واحدي را تشكيل دادند.

18) تسليم نهايي كشور ژاپن در برابر متفقين و پايان يافتن كامل جنگ جهاني دوم (1945م): به دنبال حملات هوايى ژاپن به امريكا در جريان جنگ جهاني دوم، نيروهاي امريكايى نيز به شدت به ژاپن و متصرفاتش حمله برده و تلفات سنگيني به ژاپن وارد آوردند. پس از مرگ روزولت رئيس جمهور امريكا كه در آوريل 1945 اتفاق افتاد، معاونش هاري ترومن به رياست جمهوري امريكا دست يافت و او بود كه اجازه استفاده از بمب هسته‏اي را در جنگ عليه ژاپن صادر كرد. درنتيجه، در ششم و نهم اوت همان سال، دو بمب هسته‏اي بر روي شهرهاي هيروشيما و ناكازاكي فرو ريخته شد. در اثر انفجار عظيم اين دو بمب و تاثيرات تشعشعات راديواكتيويته ناشي از انفجار آن‏ها، بيش از 200 هزار ژاپني كشته و ده‏ها هزار نفر ديگر مصدوم شدند و خسارات فراواني به بار آمد. در نهايت پس از آن كه در هشتم مه، تمامي واحدهاي آلمان در اروپا تسليم شدند، در 14 اوت همان سال، ژاپن شكست خود را اعلام كرد و تسليم بي‏قيد و شرط را پذيرفت. با خاموش شدن آتش جنگ جهاني دوم، ژاپن نيز در دوم سپتامبر 1945م به طور كامل خود را تسليم متفقين كرد و با اين تسليم جنگ در آسيا كه از ژوئيه 1937م آغاز شده بود پس از هشت سال پايان يافت.پس از شكست ژاپن، متفقين به مدت هفت سال ژاپن را تحت اشغال خود داشتند. استعمال بمب هسته‏اي در ژاپن كه به انهدام كامل دو شهر پرجمعيت ژاپن و كشتار فجيع صدها هزار نفر انجاميد بزرگ‏ترين فاجعه بشري در طول جنگ جهاني دوم به شمار مي‏آيد.

19) مرگ "ايليا اِرِنبورگْ" اديب و نويسنده بزرگ روس (1967م): ايليا گريگوريويچ اِرِنْبورْگْ، داستان پرداز، منتقد و نمايش‏نامه‏نويس بزرگ روسي در 17 ژانويه 1891م در كيِف اوكراين به دنيا آمد و از بيست سالگي به سرودن اشعار پرداخت. او از دوران دانشجويي به فعاليت‏هاي انقلابي روي آورد و پس از چندي، راهي فرانسه شد تا اين‏كه هم‏زمان با پيروزي انقلاب شوروي در سال 1917م به كشورش بازگشت. اِرِنبورگ سال‏هاي طولاني با سمت خبرنگاري، در اروپاي غربي و فرانسه به سر برد و در طي دوران جنگ داخلي اسپانيا راهي اين كشور گرديد. از اين رو به علت فعاليت‏هاي هنري خويش و به ويژه خبرنگاري، به دريافت عالي‏ترين نشان‏هاي ادبي و اجتماعي كشور شوروي نائل آمد. در مورد ارزيابي آثار ارنبورگ بايد گفت كه كيفيت و حاصل كار رمان‏ها و داستان‏هاي كوتاه او، ناموزونند. ايده‏هاي محوري آن‏ها معمولاً جالب توجه، و طنز او، گزنده است. با اين همه، شخصيت‏هاي داستان‏هاي او بد پرورده شده‏اند، به زبان خودشان سخن نمي‏گويند و بي‏روح مي‏مانند. بدين سان مي‏توان گفت كه ارنبورگ، روزنامه‏نگار و خاطره‏نويسي برجسته، شاعري ميان‏مايه و رمان‏نويس و داستانِ كوتاه‏نويسي خوب و گاه عالي بود. اِرِنبورگ تنها نويسنده شوروي زمان خويش بود كه درباره زندگي و فرهنگ غرب، آگاهي وسيعي دارد و با ادراك عميق و لحن انتقادآميز درباره آن بحث مي‏كند. مقاله‏هاي بي شمار وي پيوسته مورد پسند عامه مردم قرار داشت و در مقاومت مردم شوروي در برابر ارتش آلمان در جريان جنگ جهاني دوم از نفوذ فراوان برخوردار بود. اِرِنبورگ در وصف و صراحتِ بيان، استادي و نيرومندي خاص دارد. مجموع آثارش كه حاكي از احساس پرشور برادري و همبستگي افراد بشر با يك‏ديگر و نمودار ادبيات زمان جنگ است، در خارج از روسيه، محبوبيت عام يافته و به زبان‏هاي متعدد ترجمه شده است. از اِرِنبورگ آثار متعددي برجاي مانده كه راه‏هاي اروپا، انديشه‏هايي درباره آينده، حكايات جنگي، صلح، توفان و رويدادهاي زمين از آن جمله‏اند. هم‏چنين ماجراهاي شگفت‏انگيز ژوليو ژورِنيتو را كه هجو غرب است بهترين كار او مي‏دانند. ايلْيا اِرِنْبورْگْ سرانجام در دوم سپتامبر 1967م در 76 سالگي درگذشت.

20) درگذشت ژانت ميخاييلي طراح و تصوير ساز 1385 ش : هنرمند ایرانی تصویرگر مشهور کتاب‌های آموزشی کودکان، نوجوانان و دانش‌آموزان، برنده چندین جایزه ایرانی و بین‌المللی و نامزد دریافت جایزه ادبی آسترید لیندگرن بود. سی‌سال تصویرگری کتاب‌های کودک و نوجوان، طراحی مجلات رشد طراحی کتب درسی و پیک‌های نوروزی و تصویرگری بیش از ده جلد کتاب شعر و داستان بخشی از فعالیت‌های ژانت میخائیلی تصویرگر است. ژانت در ۱۱ شهریور ۱۳۸۵ پس از یک دوره سخت بیماری درگذشت.

/ن

11 شهريور 1389 / 22 رمضان 1431 / 2 سپتامبر 2010

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته