حرف زدن در خواب در سالمندان
حرف زدن در خواب در سالمندان، در دسته اختلالات پاراسومنیا قرار می گیرد و زمانی رخ می دهد که فرد در حال خواب است. البته باید توجه داشت که این پدیده همیشه حالت بیماری ندارد و ممکن است امری عادی تلقی شود. حتی در شکلِ مرضی خود نیز تهدید خاصی برای فرد به همراه ندارد. شاید مهم ترین نکته در مورد این اختلال، امکان آزار اطرافیان و همچنین کاهش اعتماد به نفس سالمند باشد. به همین دلیل، بهتر است علت این عارضه بررسی و زمینه درمان آن فراهم شود.
علل حرف زدن در خواب سالمندان
علت دقیق حرف زدن در خواب در سالمندان هنوز به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، تحقیقات نشان میدهد این پدیده اغلب در سالمندانی که فاقد بیماری زمینهای هستند نیز رخ میدهد. اگرچه به طور کلی صحبت کردن در خواب رویدادی بیضرر و تصادفی محسوب میشود، اما در مواردی میتواند با بیماریهای جدیتر مرتبط باشد.
بیماری پارکینسون
مطالعات نشان میدهند افراد مبتلا به بیماری پارکینسون هفت برابر بیشتر در معرض ابتلا به اختلال رفتاری خواب REM (RBD) قرار دارند RBD . نوعی اختلال خواب است که در آن فرد به طور فیزیکی رویاهای واضح و غالباً ناخوشایند خود را با تولید صداهای کلامی و انجام حرکات ناگهانی و خشن در مرحله خواب REM اجرا میکند.
اختلالات روانپزشکی
علاوه بر این، پژوهشها حاکی از آن است که احتمال تجربه حرف زدن در خواب در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و سایر شرایط روانپزشکی، دو برابر بیشتر است. به عنوان مثال، PTSD میتواند خطر بروز اختلال رفتاری خواب REM و سایر اختلالات خواب را در این افراد افزایش دهد.
کمبود خواب در سالمندان
کمبود خواب در سالمندان میتواند یکی از عوامل محرک حرف زدن در خواب باشد. این حالت زمانی رخ میدهد که کمبود خواب، عملکرد طبیعی مغز را تحت تأثیر قرار داده و کیفیت کلی خواب را کاهش میدهد.
بیخوابی در سالمندان
بیخوابی از شایعترین اختلالات خواب در دوره سالمندی محسوب میشود که میتواند به صورت دشواری در به خواب رفتن، تداوم خواب یا بیدار شدن زودهنگام بروز کند. این اختلال نه تنها باعث تشدید صحبت کردن در خواب میشود، بلکه میتواند چرخه معیوبی ایجاد کند که در آن بیخوابی منجر به صحبت در خواب شده و این مسئله خود موجب اختلال بیشتر در خواب میگردد.توجه:
کمبود خواب عملکرد مغز را مختل میکند
بیخوابی میتواند هم علت و هم نتیجه حرف زدن در خواب باشد
این شرایط در سالمندان نیاز به بررسی و مدیریت تخصصی دارد
مصرف داروها
سالمندان معمولاً به دلیل ابتلا به بیماریهای مختلف، داروهای بیشتری نسبت به سایرین مصرف میکنند. صحبت کردن در خواب میتواند از عوارض جانبی برخی از این داروها یا بیماریهای مرتبط باشد. برای مدیریت این وضعیت، توصیه میشود راهنمای داروهای مصرفی خود را با دقت مطالعه کنید و در صورت مشاهده عوارض جانبی، با پزشک معالج خود مشورت نمایید.
اختلال در متابولیسم بدن
اختلال در عملکرد متابولیسم بدن میتواند یکی از عوامل مؤثر در بروز صحبت کردن در خواب باشد. برای بهبود و تقویت متابولیسم، قرار گرفتن در معرض نور خورشید در ساعات صبح توصیه میشود. این کار علاوه بر کمک به تنظیم سوخت و ساز بدن، موجب تولید ویتامین D نیز میگردد.
تب
بروز تب شدید میتواند یکی از عوامل موقت در ایجاد حرف زدن در خواب باشد. در چنین شرایطی، مغز که تحت تأثیر افزایش دمای بدن قرار گرفته، در حالت غیرعادی عمل میکند. بدن نیز انرژی خود را به طور کامل بر مقابله با بیماری و تقویت سیستم ایمنی متمرکز میکند. این تغییرات فیزیولوژیک میتوانند منجر به برهم خوردن چرخه طبیعی خواب و بروز پدیدههایی مانند صحبت کردن در خواب شوند.
رابطه تغذیه با حرف زدن در خواب در سالمندان
تغییرات در رژیم غذایی میتوانند از جمله عوامل مؤثر در بروز مشکلات خواب، به ویژه صحبت کردن در خواب، محسوب شوند. در ادامه، مهم ترین عوامل مرتبط با تغذیه که ممکن است در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند، بررسی میشوند:
پرخوری و کمخوری
هر دو حالت پرخوری و کمخوری میتوانند فرد را مستعد اختلالات خواب کنند. توصیه میشود پیش از خواب، وعده غذایی سبکی مصرف شود تا به بهبود کیفیت خواب کمک کند. پرخوری باعث ایجاد اختلال در عملکرد سیستم گوارش شده و در نهایت میتواند به بیخوابی منجر گردد.
مصرف نوشیدنیها و غذاهای حاوی کافئین
نوشیدنیها و غذاهای حاوی کافئین مانند قهوه، نوشابه و شکلات میتوانند منجر به بیخوابی شوند. این تأثیر در گروههای سنی حساس مانند کودکان و سالمندان که متابولیسم کندتری دارند، شدیدتر بروز میکند.
مصرف غذاهای چرب
مصرف غذاهای با چربی بالا میتواند موجب اختلال در عملکرد سیستم گوارش شده و در نتیجه به بروز بیخوابی منجر شود.
مصرف غذای سنگین
سالمندانی که از اختلالات گوارشی مانند ریفلاکس معده یا ترش کردن رنج میبرند، باید از مصرف غذای سنگین در ساعات نزدیک به خواب خودداری کنند. مصرف این نوع غذاها میتواند موجب بازگشت محتویات معده به مری شده و از این طریق به بروز مشکلات خواب مانند ترش کردن و اختلال در کیفیت خواب منجر شود.
خوابیدن با معده پر
خوابیدن بلافاصله پس از مصرف غذا میتواند منجر به تحریک اسید و ترشحات معده و همچنین دیواره دستگاه گوارش شود. این وضعیت با ایجاد اختلال در فرآیند هضم، موجب تغییر در ساختار خواب و کاهش کیفیت آن میگردد.
زمان مراجعه به پزشک
اگرچه صحبت کردن در خواب معمولاً یک وضعیت پزشکی جدی محسوب نمیشود، اما در موارد زیر مراجعه به پزشک توصیه میگردد:اختلال در کیفیت خواب: اگر صحبت کردن در خواب به حدی شدید است که استراحت شبانه شما را مختل میکند
تأثیر بر زندگی روزمره: اگر در طول روز احساس خستگی مفرط میکنید یا قادر به تمرکز نیستید
علائم همراه نگرانکننده: اگر صحبت کردن در خواب با نشانههایی مانند راه رفتن در خواب، کابوسهای شدید، یا علائم آپنه خواب همراه است
شروع دیرهنگام: اگر صحبت کردن در خواب پس از ۲۵ سالگی برای اولین بار آغاز شده باشد
شک به اختلالات زمینه ای: اگر احتمال میدهید این مسئله میتواند نشانهای از مشکلات جدیتر مانند اختلالات روانپزشکی یا تشنجهای شبانه باشد
در چنین مواردی، مراجعه به پزشک برای ارزیابی کامل و تشخیص دقیق ضروری است.
درمان حرف زدن در خواب
برای درمان اختلال حرف زدن در خواب سالمندان، رویکرد چند بُعدی زیر توصیه میشود:
تشخیص علت زمینهای
بررسی دقیق توسط پزشک متخصص برای شناسایی ریشه اختلالتشخیص تفریقی بین عوامل جسمی، روانی و محیطی
دارودرمانی
در بیشتر موارد نیاز به دارو وجود نداردصرفاً در صورت تشخیص اختلال روانی همراه، تحت نظر پزشک تجویز میشود
رواندرمانی
درمان شناختی-رفتاری (CBT) به عنوان مؤثرترین روشبهبود وضعیت هیجانی و کاهش تنشهای روزانه
آموزش تکنیکهای مدیریت استرس و اضطراب
رعایت اصول بهداشت خواب
تنظیم دمای مناسب محیط خواب (۱۸-۲۲ درجه سانتیگراد)پایبندی به برنامه خواب منظم
بهینهسازی محیط خواب از نظر نور و صدا
پرهیز از محرکها قبل از خواب