مبارزه عليه بزهکاری اطفال در اروپا (3)

مقررات بلژيك
 

در حال حاضر، مجازاتهاي قابل اجرا عليه بزهکاران خردسال، بر اساس قانون «حمايت از اطفال» (8 آوريل 1985) مشخص شده اند. هدف اين قانون بيشتر بازپروري اطفال بزهکار است تا مجازات آنها.
به دليل رشد قابل توجه بزهکاری در بلژيک و رضايت بخش نبودن اوضاع کنوني، موجب ارائه پيشنهادهايی مبنی بر اصلاح اين قانون شده است. تدابير پيش بيني شده می بايست مبتنی بر واکنش اجتماعي بهتر و مناسب تر با آثار بزهکاري اطفال باشد. پيش نويس در حال تهيه توسط وزرات دادگستري بدنبال جايگزينی مدل «حمايتي» که هدف اوليه اش خود طفل است، با مدل «ضمانت اجرايی کيفری به عنوان واکنش قضايی عليه بزهکاری اطفال» است. اين مدل مجازات بدنبال ايجاد مسئوليت براي طفل، تقويت و استوار کردن جايگاه اجتماعی او، و ترميم خسارات وارده بر بزهديده است.
اين اصلاحات در چارچوب اصلاح ساختار قضايي کشور در حال انجام است.

مقررات اسپانيا
 

لايحه «قانون دادگستری اطفال» در 3 نوامبر 1998به مجلس نمايندگان تقديم شد. اين تغييرات بر اساس ماده 19 قانون مجازات جديد (1995) مبني بر تهيه و تصويب مواد مسئوليت کيفري اطفال انجام شد.
همچنين اين لايحه قانوني مجموعه اي از اقدامات قابل اعمال عليه اطفال بزهکار را پيش بيني نموده است. اين لايحه، مصلحتِ صغير را مورد توجه قرار داده و مسئوليت همزمان والدين را در امور مدني برسميت شناخته است. متن ذيل به دنبال تحليل اين مقررات پيشنهادی است.

1. توسعه اقدامات نوين
 

اين تدابير که به تناسب شدت جرم ارتکابي، سن طفل بزهکار، شخصيت و رشد فکری او، تعيين می شوند، می تواند شامل اقداماتی چون مجازاتهاي جانشين حبس، مجازات سالب آزادي و اقدامات ترميمي نسبت به خسارات باشد.
اين تدابير علاوه بر اطفال 13 تا 18 سال، قابل اجرا عليه جوانان 18 تا 21 سال نيز می باشد؛ مشروط بر آنکه جرم ارتکابی، از جمله جرايم شديد نبوده باشد.

1) مجازاتهاي جايگزين حبس
 

(الف) ضبط گواهينامه رانندگي موتورسيکلت يا ساير وسايل نقليه موتوري
ضبط يا ممنوعيت کسب مجوز شکار يا گواهينامه رانندگي وسايل نقليه موتوري، و يا ممنوعيت استفاده از اسلحه، می تواند به عنوان مجازات فرعی اعمال شود؛ مشروط بر اينکه جرم ارتکاب يافته به وسيله يکی از وسائل مزبور صورت پذيرفته باشد.
(ب) توبيخ
بر اين اساس، قاضي به شيوه اي ملموس و واضح، نتايج سوء جرم ارتکابي را به طفل بزهکار توضيح مي دهد و از او مي خواهد تا ديگر مرتکب تکرار جرم نشود.
(ج) انجام فعاليتهای آموزشی- اجتماعي
اين اقدام بدنبال تسهيل فرايند اجتماعي شدن طفل بزهکار است. در اين روش، طفل بزهکار مکلف است تا در برنامه اي که قبلا طراحی شده و يا به طور ويژه برای هر طفل بزهکار توسط صاحبان مشاغل تهيه شده است، مشارکت نمايد.
(د) کارهاي عام المنفعه
طفل مي بايست به طور رايگان کارهايي را به نفع جامعه يا به نفع اشخاص نياز مند و سالمندان انجام دهد. مدت زمان اين فعاليت های به تناسب شدت جرم از 50 تا 200 ساعت در نوسان خواهد بود.
(هـ) نگهداري در يک خانواده پذيرا يا يک گروه آموزشی
طفل نزد يک خانواده داوطلب يا يک گروه آموزشی که نقش آن جامعه پذيرکردن طفل است سپرده مي شود. مدت زمان اين نگهداري توسط قاضي تعيين مي شود.
(و) آزادي تحت مراقبت ساده
طفل در محيط پيرامونی والدين، قيم يا مراقب خود باقي مي ماند، لکن می بايست توسط کارورز (صاحب حرفه)، يا هر شخص ناظر ديگری، پيگيري دوره آموزشی، حضور در محل کار و نيز عدم ارتکاب مجدد جرم، تضمين گردد.
(ز) آزادي تحت مراقبت شديد
طفل مي بايست با دقت بسيار، فعاليتهای اجتماعي- آموزشی که به تناسب شخصيت او تهيه شده است را تحت نظارت کارورز، رعايت کند. اين نوع اقدام مي تواند همراه با يک يا چند الزام (همچون رفت و آمد به مدرسه، پيگيري يک برنامه آموزشی خاص، اقامت در يک محل مشخص) يا ممنوعيت (از قبيل رفتن به برخي مکانها، غيبت از محل اقامت بدون اجازه قبلي) همراه شود.
(ح) الزام آخر هفته
طفل مي بايست الزاما از جمعه شب تا يکشنبه شب در اقامتگاه خود باقي بماند. او حق غيبت از اين محل را جز براي انجام فعاليتهای اجتماعي – آموزشی که توسط قاضي برای جرائم مهم تعيين شده، ندارد. مدت زمان اين ضمانت اجرا براي جرائم کوچک حداکثر 4 هفته و برای جرائم شديد می تواند به 6 هفته نيز برسد.
(ط) حضور در يک مرکز روزانه
طفل در عين سکونت در محيط زندگی خود، مي بايست بخش قابل توجهی از روز را در يک مرکز روزانه فعاليتهای اجتماعي – آموزشی (که فقدان محيط خانوادگي را جبران مي کند)، سپری نمايد.
(ی) درمان سيار
اين اقدام به اطفال نيازمند به درمان پزشکي، به خصوص براي درمان و ترک اعتياد در نظر گرفته شده است.

2) مجازاتهاي سالب آزادي
 

(الف) بستري کردن جهت درمان
اطفال معتاد به الکل يا مواد مخدر، و يا دارای اختلالات رواني، و همچنين اطفالي امکان بهره مندی از درمان سيار برای آنها وجود ندارد، جهت طی مراحل درمانی، در يک مرکز تخصصی بستري مي شود.
(ب) نگهداری تحت سيستم باز
بزهکاري که در مراکز ويژه اطفال نگهداری می شود، مي بايست تعهدات آموزشی خود را (مدرسه رفتن، دنبال کردن آموزش حرفه اي، ..) به شکل مطلوبی به انجام رساند.
(ج) نگهداري تحت سيستم نيمه باز
بزهکار در مرکز ويژه اطفال نگهداری مي شود و هر بار، در صورت نياز، خارج از اين مرکز اقدامات الزام شده به وی را در راستاي طرح آموزشی خود انجام مي دهد.
(د) نگهداري تحت سيستم بسته
در اين سيستم، کودک بزهکار در همان مرکز نگهداری خود به برنامه های آموزشی خود می پردازد. اين اقدام تنها در خصوص اطفالی که مرتکب جرايم خشونت يا ارعاب آميز شده اند، قابل اعمال است.
اين نگهداری، نمي تواند از 2 سال براي اطفال کمتر از 16 سال تجاوز کند؛ لکن مي تواند براي اطفال بزرگتر از 17 سال تا 5 سال تعيين شود. پس از آزادی نيز، بزهکار می بايست يک دوره آزادي تحت مراقبت را نيز پشت سر بگذارد.

3) اقدامات ترميمي
 

چناچه صغير با بزهديده به توافق برسد که خسارات وارده را جبران کند، يا متعهد شود که در يک دوره آموزش فنی حرفه ای مشارکت فعال داشته باشد، توقيف وی متوقف می گردد.
اين توافق تنها زمانی موجب موقوفی تعقيب می شود که صغير نسبت به خسارات وارده به بزهديده عذرخواهی کرده باشد و او نيز عذرخواهی او را پذيرفته باشد.
به علاوه می بايست فعاليتهايی به نفع زيانديده يا به نفع جامعه به اجرا در آورد. نتيجه چنين توافقي مي تواند پايان دادن به اقدامات اعمال شده عليه صغير باشد. اين روش براي مرتکبين جرائم خشونت آميز يا ارعاب انگيز قابل اعمال نيست.

2. مسؤول دانستن والدين
 

چنانچه طفل کوچکتر از 10 سال مرتکب جرمی گردد، والدين، قيم، يا متوليان نگهداری وی نيز همزمان مسؤول خسارات وارده خواهند بود. اين افراد، می بايست بر اساس ضوابط مسؤوليت مدنی، نسبت به جبران کليه خسارات وارده از سوی مولی عليه خود اقدام لازم به عمل آورند.
منبع:www.lawnet.ir
ادامه دارد...