وقتي آنفلوآنزاي خوکي، يک ماجراي فرهنگي مي شود

وقتي براي اولين بار با عبارت آنفلوآنزاي خوکي يا همان آنفلوآنزاي H1N1 آشنا شديم، هيچ کس فکر نمي کرد که ماجرا اين قدر بغرنج و جدي شود. همه فکر مي کردند که اين همه گيري هم چيزي است از جنس همه گيري هاي ويروسي سالانه و وقت و تواني که از سياست گذاران بهداشت و سلامت مي گيرد، چندان زياد نيست. اما ناگهان همه چيز عوض شد و
سه‌شنبه، 23 آذر 1389
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
وقتي آنفلوآنزاي خوکي، يک ماجراي فرهنگي مي شود

وقتي آنفلوآنزاي خوکي، يک ماجراي فرهنگي مي شود
وقتي آنفلوآنزاي خوکي، يک ماجراي فرهنگي مي شود


 

نويسنده:دکتر محمد رضا شالبافان




 
اين روزها، يکي از موارد اصلي در مورد پيشگيري از ويروس H1N1 عامل آنفلوآنزاي خوکي، توصيه به رعايت «فاصله اجتماعي» است.
وقتي براي اولين بار با عبارت آنفلوآنزاي خوکي يا همان آنفلوآنزاي H1N1 آشنا شديم، هيچ کس فکر نمي کرد که ماجرا اين قدر بغرنج و جدي شود. همه فکر مي کردند که اين همه گيري هم چيزي است از جنس همه گيري هاي ويروسي سالانه و وقت و تواني که از سياست گذاران بهداشت و سلامت مي گيرد، چندان زياد نيست. اما ناگهان همه چيز عوض شد و آنفلوآنزاي خوکي، خبر اول تمام نشريات و رسانه هاي سلامت در سراسر جهان شد و حتي پاي خود را فراتر گذاشت و در حوزه هاي ديگر نيز خودنمايي کرد. معمولاً اولين کاري که سياست گذاران سلامت در اين بين انجام مي دهند، پيدا کردن، سرشماري و درمان موارد مبتلاست. همه اين اقدامات در مورد آنفلوآنزاي خوکي انجام شد اما ماجرا پيچيده تر از اين حرف ها بود و کش و قوس بين اين ويروس و پزشکان به اين راحتي ها قرار نبود که به انجام برسد. در چنين اوضاع و احوالي، معمولاً تيم درمان، ويروس را دور مي زنند و سعي مي کنند در کنار درمان مبتلايان، با هشدارهاي به موقع و در صورت امکان، اصلاح بعضي از اجزاي زندگي، از ابتلاي موارد جديد پيشگيري کنند. اين روزها، يکي از موارد اصلي در مورد پيشگيري از ويروس H1N1، توصيه به رعايت «فاصله اجتماعي» است.
مهم ترين و شايع ترين شيوه ابتلاي بسياري از بيماري ها و به ويژه ويروس هاي آنفلوآنزا، رابطه نزديکي از نوع دست دادن، در آغوش گرفتن و روبوسي است. کاملاً روشن است که وقتي فاصله اجتماعي توسط افراد رعايت شود، احتمال انتقال فرد به فردآنفلوآنزاي خوکي هم که مهم ترين مسير انتقال آن است کمتر مي شود. در اين روزها اغلب کارشناسان بهداشتي توصيه مي کنند که در مکان هاي عمومي حداقل يک متر از ديگران فاصله داشته باشيم.

«فاصله اجتماعي» در فرهنگ هاي مختلف
 

در بسيار از فرهنگ هاي غربي و به ويژه کشورهاي سردسيري چون سوئد و نروژ، مردم ترجيح مي دهند که در خلوت همديگر وارد نشوند و به صورت بسيار شايع، تنهايي خود را با گل و گياه و حيوانات پر کنند. خيلي منطقي است که در چنين جوامعي فاصله اجتماعي افراد بسيار زياد باشد. مثلاً وقتي با هم حرف مي زنند، معمولاً بيشتر از يک متر از هم فاصله مي گيرند. اما اين ماجرا در کشورهاي شرقي و به ويژه کشورهاي عربي کاملاً متفاوت است. در چنين کشورهايي جزو لاينفک فرهنگ افراد آن است که در ابتداي ديدار با يک دوست نيمه صميمي يا غير صميمي هم او را در آغوش بکشند و ديده بوسي بکنند. اين اتفاق که احتمالاً به واسطه خون گرمي مردم در اين جوامع رخ مي دهد، متعاقب خود فاصله اجتماعي را در بين مردم چنين جوامعي کم و همان گونه که گفته شد احتمال ابتلا به آنفلوآنزاي خوکي را زياد مي کند.

چه جاهايي «فاصله اجتماعي» کم مي شود؟
 

در محل هايي که انسان ها ناچار به اجتماع کردن هستند و بر همين اساس، در کنار هم و با فاصله نزديک مي ايستند و مي نشينند، فاصله اجتماعي ناخواسته کم مي شود و احتمال انتقال آنفلوآنزاي خوکي بالا مي رود. نخستين و معمولي ترين جايي که چنين اتفاقي مي افتد مدارس است. مدارس به چند دليل در راس اين فهرست جاي مي گيرند. نخست آنکه تعداد بسيار زيادي از کودکان، ساعات قابل توجهي از روز را در کنار هم و در فاصله نزديک سر مي کنند و دوم آنکه کودکان، به واسطه اينکه دستگاه ايمني بدن شان در حال تکامل است، بالقوه نسبت به ابتلا به چنين عفونت هايي همواره مستعدتر هستند. البته در کنار مدارس بايد به محل هايي چون محيط کار، استاديوم ها و مسابقات ورزشي و کنسرت هاي موسيقي و سينماها نيز اشاره کرد که حضور در آنها نيز مي تواند احتمال ابتلا به آنفلوآنزاي خوکي را افزايش دهد. ناگفته پيداست که وسايل حمل و نقل عمومي هم يکي از مهم ترين مکان هايي هستند که فاصله اجتماعي در آنها تقريباً به صفر مي رسد.

مدرسه باز بهتر است يا بسته؟
 

روشي که احتمالاً در آغاز به ذهن تمام سياست مداران با خواندن مطالب بالا به عنوان اولين راه حل معضل آنفلوآنزاي خوکي خطور مي کند آن است که تا اطلاع ثانويه محل تمام اجتماعات انساني را تعطيل کنيم. اين درحالي است که تا چندي ديگر در بسياري از کشورهاي جهان سال تحصيلي جديد آغاز مي شود و تصميم گيري اين مورد مي تواند بسيار مهم وحياتي باشد. در چند روز گذشته، مرکز کنترل و پيشگيري بيماري ها در آمريکا رسماً اعلام کرد که مدارس نبايد تعطيل شوند. اين مراکز براي اخذ چنين تصميمي به دلايلي استناد کرده است و مهم ترين آنها به امکان مداخله مدارس در کنترل شيوع اين ويروس باز مي گردد. بر اساس آخرين دستورالعملي که توسط اين مرکز ارايه شده است با توجه به احتمال بي توجهي به علايم آنفلوآنزاي خوکي در کودکاني که به خاطر تعطيلي مدارس در خانه مانده اند و با نگاه به هزينه سنگين تعطيلي مدارس براي جامعه و والدين، مدارس به فعاليت خود بر اساس تقويم معمول ادامه مي دهند و تنها کودکاني که داراي علايم آنفلوآنزاي خوکي هستند بايد از آمدن به مدرسه منع شوند. بر اساس اين راهنما، مدارس بايد تمام تلاش خود را براي آشنايي کودکان با شيوه هاي انتقال اين ويروس و از جمله توصيه و آموزش کودکان براي ممانعت از عطسه و سرفه، بدون محافظ و استفاده از ماسک به عمل بياورند. البته اين توصيه براي مدارس و دانش آموزان سالم و در شرايط خاص است و گرنه مرکز کنترل پيشگيري از بيماري ها توصيه کرده است که زنان باردار از حضور در محل کار و تحصيل خودداري کنند و مدارس ويژه کودکان استثنايي نيز تعطيل شوند. يکي از دلايلي که اين تصميم مهم را سبب شده و تا اندازه اي همه را نيز آرام مي کند آن است که به گفته اين مرکز نمودار مبتلايان به آنفلوآنزاي خوکي در حال حاضر رو به رشد نيست و به اصطلاح صاف شده است. همچنين کشندگي ويروس آنفلوآنزاي خوکي تنها سه درصد است و در مجموع بسته شدن مدارس با توجه به هزينه هاي فراوان اجتماعي اقتصادي به صرفه نيست. نکته ديگري که در اين راهنما بر آن تاکيد شده آن است که کارکنان مدارس بايد خود مرتباً دست هايشان را بشويند و اين کار را به کودکان نيز موکداً آموزش دهند. همچنين توصيه شده است که از تشکيل کلاس هاي مشترک بين دانش آموزان کلاس هاي مختلف خودداري شود و ترجيحاً کلاس ها در محيط باز برگزار شود. علاوه بر اين توصيه شده که اردوهاي علمي و تفريحي داخلي شهري کلاس ها به تعويق بيفتد و دانش آموزان براي اجتناب از استفاده از اتوبوس و وسيله نقليه عمومي ترغيب شوند. مرکز کنترل و پيشگيري بيماري ها همچنين توصيه کرده است که براي افزايش فاصله اجتماعي ميان دانش آموزان، کلاس ها به گروه هاي کوچک تقسيم شوند و ضمن استفاده از فضاي بيشتر براي برگزاري کلاس ها، فاصله نيمکت ها، بيش از پيش تعيين شود.

کودکي که علايم آنفلوآنزاي خوکي دارد چه زماني بايد به مدرسه برگردد؟
 

مطابق آخرين راهنماي مرکز کنترل و پيشگيري بيماري ها، کودکي که به واسطه علايم آنفلوآنزاي خوکي، از حضور در مدرسه باز مي ماند، مي تواند پس از درمان، در صورتي که 24 ساعت را بدون تب سپري کرده است به مدرسه برگردد. البته اين در صورتي است که تب کودک با داروي تب بر کنترل نشده باشد. اين درحالي است که تا پيش از اين راهنما، بر اساس راهنماي پيشين همين مرکز کودکان مبتلا به آنفلوآنزاي خوکي بايد هفت روز پس از قطع تب در خانه مي ماندند و پس از آن قادر به برگشتن در ميان همکلاسي هاي خود بودند.

فاصله اجتماعي چيست؟
 

همه ما وقتي در حال صحبت کردن با فرد ديگري هستيم، به طور طبيعي و ناخودآگاه در فاصله مشخصي از او قرار مي گيريم. البته اين فاصله به موارد متعددي چون جنس، سن و ميزان صميميت ما به طرف مقابل وابسته است. به اين فاصله (فاصله اجتماعي) گفته مي شود.
در سال 1925 دکتر اموري بوگارد، استاد جامعه شناسي دانشگاه جنوبي کاليفرنيا براي اولين بار درباره نحوه اندازه گيري فاصله اجتماعي معيارهاي مشخصي را ارايه کرد. معيارهايي که بعدها به معيار «فاصله اجتماعي بوگارد» معروف شدند. فاصله اجتماعي به درجه نزديکي يا قابل پذيرش بودن يک فرد يا گروه براي فرد يا گروه ديگر اطلاق مي شود. براساس تحقيقات پرفسوربوگارد فاصله اجتماعي انسان ها به ترتيب صميميت به بيگانگي با رتبه يک تا هفت مشخص مي شود و براي هر کدام يک مثال رايج از زندگي روزمره گنجانده مي شود. رتبه يک در اين ميان به رابطه يک زن و شوهر و رتبه دو به رابطه دو دوست صميمي و رتبه سه به رابطه دو همسايه صميمي در خيابان اختصاص دارد. رتبه هاي چهار، پنج و شش و هفتم نيز به ترتيب به رابطه دوهمکار، دو همشهري و رابطه با يک مهمان خارجي و رابطه با يک متجاوز خارجي برمي گردد. براساس نتايج پژوهش هاي دکتر بوگارد قوميت هاي گوناگون آمريکايي هرکدام در ارتباطات خود فاصله متفاوتي را با سايرين رعايت مي کنند. تحقيقات دکتر بوگارد در سال هاي 1946، 1956 و 1966 هم تکرار شد اما نتيجه جالب آنها اين بود که به طور ميانگين فاصله اجتماعي درجامعه آمريکا به صورت تدريجي رو به کاهش است.
منبع: روزنامه سلامت ،شماره 233



 



نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط