يك روش علمي براي مطالعه
نويسنده :سيده مريم طباطبايي ندوشن
(اهميت و ابزار خلاصه نويسي)
يكي از دغدغه هاي اصلي دانش آموزان و دانشجوها و حتي اونايي كه به نحوي مشغول يادگيري هستن ، اينه كه چه كار كنن يا چطور درس بخونن تا موفق تر از گذشته باشن . همه دوست دارن سال جديد تحصيلي ، براشون سرشار از موفقيت باشه . تحقيق اين خواسته، مشروط به اينه كه علاوه بر بيشتر كردن تلاش و همت، راه هاي درست ، يا به عبارتي كوتاه ترين راه درست به موفقيت رو بدونيم.
در اين برنامه ، درباره يك روش علمي مطالعه كه كيفيت يادگيري رو بالا مي بره ، با شما صحبت مي كنيم . اين روش علمي ، خلاصه نويسيه ،اول به اين مي پردازيم كه اصلاً چرا بايد خلاصه نويسي كنيم . به چهار دليل ، خلاصه نويسي و يادداشت برداري پيشنهاد مي شه :
اول اينكه خلاصه نويسي ، يكي از اصول مهم مطالعه ودقيق خوانيه كه در عميق تر كردن يادگيري ، خيلي مؤثره .دوم اينكه حجم مطالب خلاصه شده و مدت زمان مطالعه اونا كمتر مي شه و امكان مرور مطالب رو هم به ما مي ده. سوم اينكه اگه خلاصه نويسي به شيوه صحيح انجام بشه ، موقع مرور كردن ،مفيدتر و مؤثرتر از شرح مطالب ، در ذهن جا مي گيره؛ و آخرين دليل ما براي استفاده از اين روش علمي، اينه كه با اين روش ، مي تونيم تمام مطالب و نكته هاي مرتبط با يك موضوع رو كه در كتاب هاي درسي ، جزوه ها ، كتاب هاي كمك آموزشي يا هر منبع ديگه اي پراكنده هستن ،يك جا جمع كنيم و به اين ترتيب به يك مجموعه منسجم برسيم.
فكر مي كنم اين چهار تا دليل كافي باشه تا شما رو در استفاده از اين روش علمي ، قانع كنه .
ابزار خلاصه نويسي
خلاصه نويسي ،علاوه بر ابزارهاي رايجي كه براي مطالعه در اختيار داريد ، يك ابزار مجزا هم لازم داره و اون يك دفترچه يادداشته . يادتون باشه كه هيچ وقت داخل برگه هاي پراكنده و صحافي نشده ، خلاصه نويسي نكنيد ؛ چون با گذر زمان و مطالعه بيشتر ، حجم يادداشت ها و خلاصه ها زياد مي شه و ترتيب اونا در برگه هاي پراكنده به هم مي خوره .مي تونيد از يك سررسيد قديمي يا حتي يك دفترچه يادداشت خيلي ساده براي اين منظوراستفاده كنيد.
فنون خلاصه نويسي
چيزي كه ما از اون با عنوان كلي خلاصه نويسي ياد كرديم، شامل فنون مختلفيه ؛ از جمله علامت گذاري و خط كشي زير جمله هاي مهم ، حاشيه نويسي ، دسته بندي و يادداشت برداري ، ولي اصلي ترين روش خلاصه نويسي ،يادداشت برداريه . يعني
يادداشت كليدي ترين نكته هاي هر مطلب در دفترچه جداگونه تا بتونيم بعداً اونا رو مرور كنيم.موقع يادداشت برداري ، دو تا نكته رو نبايد فراموش كرد: اول اينكه يادداشتمون بايد خلاصه و كليدي باشه؛ يعني حجمي كمتر از متن اصلي داشته باشه. بعضي ها خط به خط متن رو مهم تلقي مي كنن و همه رو يادداشت مي كنن كه اين كار هيچ خاصيتي نداره و با اين كار از فوايد خلاصه نويسي هم محروم مي شيم.
دومين ويژگي يادداشت برداري كه خيلي مهمه ،«تداعي گر» بودن يادداشت هاست. يادداشت هاي ما بايد بتونه غرض اصلي پاراگراف يا متن رو به ما منتقل و يادآوري كنه .به بيان ساده؛ يادداشت ها بايد مفيد ، ولي مختصر باشن.
حالا كه «يادداشت برداري» رو به عنوان «اصلي ترين» نوع خلاصه نويسي معرفي كرديم ، بد نيست از «بهترين روش» يادداشت برداري هم حرف بزنيم . بهترين روش يادداشت برداري «درخت حافظه» نام داره.
اين روش رو اولين بار ، توني بوزان كه يك روان شناسه ، معرفي كرد. درخت حافظه ، در به خاطرسپاري مطالب ، كمك زيادي به ما مي كنه . البته بيشتر براي مطالبي كاربرد داره كه قابل سازمان دهي هستن.
روش كار به اين ترتيبه كه «تزاصلي» ؛ يعني كليدي ترين نكته كل متن رو، به شكل افقي ، وسط كاغذ مي نويسيم ؛ بعد با ايجاد شاخه هاي مختلف ، «نكته هاي اصلي» رو به اون متصل مي كنيم. هر نكته اصلي مي تونه خودش به چندين نكته فرعي و جزئي تقسيم بشه .
منبع:نشريه گلبرگ ،شماره 123.
/ج
يكي از دغدغه هاي اصلي دانش آموزان و دانشجوها و حتي اونايي كه به نحوي مشغول يادگيري هستن ، اينه كه چه كار كنن يا چطور درس بخونن تا موفق تر از گذشته باشن . همه دوست دارن سال جديد تحصيلي ، براشون سرشار از موفقيت باشه . تحقيق اين خواسته، مشروط به اينه كه علاوه بر بيشتر كردن تلاش و همت، راه هاي درست ، يا به عبارتي كوتاه ترين راه درست به موفقيت رو بدونيم.
در اين برنامه ، درباره يك روش علمي مطالعه كه كيفيت يادگيري رو بالا مي بره ، با شما صحبت مي كنيم . اين روش علمي ، خلاصه نويسيه ،اول به اين مي پردازيم كه اصلاً چرا بايد خلاصه نويسي كنيم . به چهار دليل ، خلاصه نويسي و يادداشت برداري پيشنهاد مي شه :
اول اينكه خلاصه نويسي ، يكي از اصول مهم مطالعه ودقيق خوانيه كه در عميق تر كردن يادگيري ، خيلي مؤثره .دوم اينكه حجم مطالب خلاصه شده و مدت زمان مطالعه اونا كمتر مي شه و امكان مرور مطالب رو هم به ما مي ده. سوم اينكه اگه خلاصه نويسي به شيوه صحيح انجام بشه ، موقع مرور كردن ،مفيدتر و مؤثرتر از شرح مطالب ، در ذهن جا مي گيره؛ و آخرين دليل ما براي استفاده از اين روش علمي، اينه كه با اين روش ، مي تونيم تمام مطالب و نكته هاي مرتبط با يك موضوع رو كه در كتاب هاي درسي ، جزوه ها ، كتاب هاي كمك آموزشي يا هر منبع ديگه اي پراكنده هستن ،يك جا جمع كنيم و به اين ترتيب به يك مجموعه منسجم برسيم.
فكر مي كنم اين چهار تا دليل كافي باشه تا شما رو در استفاده از اين روش علمي ، قانع كنه .
ابزار خلاصه نويسي
خلاصه نويسي ،علاوه بر ابزارهاي رايجي كه براي مطالعه در اختيار داريد ، يك ابزار مجزا هم لازم داره و اون يك دفترچه يادداشته . يادتون باشه كه هيچ وقت داخل برگه هاي پراكنده و صحافي نشده ، خلاصه نويسي نكنيد ؛ چون با گذر زمان و مطالعه بيشتر ، حجم يادداشت ها و خلاصه ها زياد مي شه و ترتيب اونا در برگه هاي پراكنده به هم مي خوره .مي تونيد از يك سررسيد قديمي يا حتي يك دفترچه يادداشت خيلي ساده براي اين منظوراستفاده كنيد.
فنون خلاصه نويسي
چيزي كه ما از اون با عنوان كلي خلاصه نويسي ياد كرديم، شامل فنون مختلفيه ؛ از جمله علامت گذاري و خط كشي زير جمله هاي مهم ، حاشيه نويسي ، دسته بندي و يادداشت برداري ، ولي اصلي ترين روش خلاصه نويسي ،يادداشت برداريه . يعني
يادداشت كليدي ترين نكته هاي هر مطلب در دفترچه جداگونه تا بتونيم بعداً اونا رو مرور كنيم.موقع يادداشت برداري ، دو تا نكته رو نبايد فراموش كرد: اول اينكه يادداشتمون بايد خلاصه و كليدي باشه؛ يعني حجمي كمتر از متن اصلي داشته باشه. بعضي ها خط به خط متن رو مهم تلقي مي كنن و همه رو يادداشت مي كنن كه اين كار هيچ خاصيتي نداره و با اين كار از فوايد خلاصه نويسي هم محروم مي شيم.
دومين ويژگي يادداشت برداري كه خيلي مهمه ،«تداعي گر» بودن يادداشت هاست. يادداشت هاي ما بايد بتونه غرض اصلي پاراگراف يا متن رو به ما منتقل و يادآوري كنه .به بيان ساده؛ يادداشت ها بايد مفيد ، ولي مختصر باشن.
حالا كه «يادداشت برداري» رو به عنوان «اصلي ترين» نوع خلاصه نويسي معرفي كرديم ، بد نيست از «بهترين روش» يادداشت برداري هم حرف بزنيم . بهترين روش يادداشت برداري «درخت حافظه» نام داره.
اين روش رو اولين بار ، توني بوزان كه يك روان شناسه ، معرفي كرد. درخت حافظه ، در به خاطرسپاري مطالب ، كمك زيادي به ما مي كنه . البته بيشتر براي مطالبي كاربرد داره كه قابل سازمان دهي هستن.
روش كار به اين ترتيبه كه «تزاصلي» ؛ يعني كليدي ترين نكته كل متن رو، به شكل افقي ، وسط كاغذ مي نويسيم ؛ بعد با ايجاد شاخه هاي مختلف ، «نكته هاي اصلي» رو به اون متصل مي كنيم. هر نكته اصلي مي تونه خودش به چندين نكته فرعي و جزئي تقسيم بشه .
منبع:نشريه گلبرگ ،شماره 123.
/ج
