دانستني‌هاي کلسترول، تري‌گليسيريد، ال‌دي‌ال و اچ‌دي‌ال
کلسترول، تري‌گليسيريد، HDL ،LDL و... اسم انواع و اقسام چربي‌ها حتما به گوشتان آشناست ولي درباره ارتباط تغذيه و افزايش کلسترول چه مي‌دانيد؟ درباره ارتباط تغذيه و افزايش تري‌گليسيريد، چطور؟
متداول‌ترين بيماري قلبي، بيماري‌هاي عروق کرونر قلب است. بيماري‌هاي عروق کرونر وقتي که موادي مانند کلسترول در ديواره رگ‌هاي خوني سمت قلب تجمع يابند رخ مي‌دهد و در نتيجه مانع جريان خون و اکسيژن به قلب مي‌شوند. غذاها کلسترول بد يا LDL را وارد جريان مناسب خون مي‌سازند. اين نوع کلسترول بد نام برده مي‌شود زيرا به ديواره رگ‌ها چسبيده و آنها را مسدود مي‌کند. غذاهاي مشتق شده از مواد گياهي از قبيل روغن‌هاي گياهي داراي مقدار زيادي چربي‌هاي خوب يا غيراشباع شده هستند. اين مسأله باعث جريان کلسترول در خون و دفع آن از کبد مي‌شود.
کلسترول چيست؟
کلسترول نوعي چربي و از مواد مهم پوشش خارجي سلولي (غشاي سلول) است. کلسترول در خون هم وجود دارد. کلسترول خون از دو منبع اصلي تامين مي‌شود؛ رژيم غذايي و توليد کبدي. کلسترول رژيم غذايي به‌طور عمده از گوشت، مغز، ماهي و غذاهاي لبني به بدن مي‌رسد. به‌خصوص گوشت‌اندام‌هايي مثل جگر از لحاظ کلسترول غني هستند ولي غذاهاي با منشأ گياهي کلسترول ندارند.
پس از صرف غذا کلسترول از روده جذب شده و سپس در داخل يک پوشش پروتئيني بسته‌بندي مي‌شود. اين ترکيب کلسترول پروتئين، شيلوميکرون ناميده مي‌شود. کبد هم مي‌تواند کلسترول را از خون برداشته و هم مي‌تواند آن را توليد و داخل خون‌ترشح کند.
پس از صرف غذا، کبد، شيلوميکرون را از گردش خون برداشته و در مدت زمان بين وعده‌هاي غذايي، کلسترول را توليد و داخل گردش خون مي‌ريزد.
تفاوت LDL و HDL
چون مقدار بالاي کلسترول LDL، با افزايش خطر بيماري‌هاي کرونري قلب در ارتباط است کلسترول LDL، کلسترول بد ناميده مي‌شود. در حقيقت ليپوپروتئين LDL، کلسترول را روي ديواره رگ‌ها نشانده و موجب شکل‌گيري ماده سخت و ضخيمي که همان پلاک کلسترول است، مي‌شود. با گذشت زمان پلاک کلسترول موجب ضخيم شدن ديواره شريان و نازک شدن مجراي عبور خون مي‌شود.اين فرآيند تصلب شرائين (آترواسکلروزيس) ناميده مي‌شود.
چون ليپوپروتئين HDL با برداشتن کلسترول از ديواره شريان و بردن آنها به کبد از تشکيل پلاک جلوگيري مي‌کند، کلسترول خوب ناميده مي‌شود. بنابراين، مقدار LDL بالا و HDL پايين (نسبت بالاي LDL/HDL ) از فاکتورهاي خطر‌ايجاد تصلب شرائين است. در حالي که نسبت پايين LDLبه HDL براي بدن بسيار مطلوب است.
وقتي LDL بالا مي‌رود
کبد نه فقط کلسترول را توليد و به داخل خون مي‌ريزد، بلکه مي‌تواند آن را از گردش خون بردارد. حذف سريع کلسترول LDL از خون و کاهش آن، با تعداد گيرنده‌هاي فعال روي سطح سلولهاي کبدي مرتبط است. دو عامل ارث و رژيم غذايي تاثير چشمگيري بر LDL، HDL و کلسترول تام فرد دارند. به عنوان مثال،هايپرکلسترولمياي فاميلي (FH) يک اختلال ارثي است که در آن شخص بيمار دچار کمبود و يا فقدان گيرنده‌هاي LDL روي سطح سلولهاي کبدي است. در نتيجه افراد مبتلا تمايل بيشتري به پيشرفت تصلب شرائين و حملات قلبي در سنين بالاتر دارند.
رژيم‌هاي غذايي که حاوي مقدار بالاي چربي‌هاي اشباع و کلسترول هستند موجب افزايش مقدار LDL خون مي‌شوند. چربي‌ها به دو گروه اشباع و غيراشباع (براساس ساختمان شيميايي‌شان) طبقه‌بندي مي‌شوند. چربي‌هاي اشباع از گوشت و محصولات لبني تامين شده و مي‌توانند مقدار کلسترول خون را افزايش دهند. همچنين برخي از روغن‌هاي گياهي که از نارگيل، نخل و کاکائو تهيه مي‌شوند هم چربي اشباع بالايي دارند.
تري‌گليسيريد چيست؟
تري‌گليسيريد نوعي چربي است که از سه اسيد چرب تشکيل شده است.تري‌گليسيريد خون هم مثل کلسترول از رژيم غذايي و کبد نشأت گرفته و همانند کلسترول در خون حل نشده و براي گردش در خون بايد با ليپوپروتئين‌ها ترکيب شود. بنابراين بعد از صرف غذا،تري‌گليسيريد و کلسترولي که جذب روده شده‌اند قبل از آزاد شدن به درون گردش خون درون ذرات کروي و ريزي که شيلو ميکرون ناميده مي‌شوند بسته‌بندي مي‌شوند. بنابراين يک شيلوميکرون مجموعه‌اي از کلسترول و تري‌گليسيريد است که با يک ليپوپروتئين احاطه شده است (شيلوميکرون شامل 90درصد تري‌گليسيريد و 10درصد کلسترول است). کبد‌تري‌گليسيريد و شيلوميکرون‌ها را از خون برداشته و دوباره تري‌گليسيريد را سنتز و درون ذرات VLDL (ليپوپروتئين با دانسيته بسيار پايين) بسته‌بندي کرده و داخل گردش خون مي‌ريزد.
وقتي تري‌گليسيريد بالا مي‌رود
اينکه مقدار TG بالا در خون، موجب تصلب شرائين مي‌شود يا نه هنوز مورد بحث است. در حالي که بيشتر پزشکان اعتقاد دارند که مقدار بالاي تري‌گليسيريد، يک فاکتور خطر ابتلا به تصلب شرائين است، اثبات قاطعانه اينکه تري‌گليسيريد بالا به خودي خود موجب اين بيماري مي‌شود يا نه مشکل است. به هر حال، تا حد زيادي مشخص شده است که TG بالا با ديگر عوامل خطر گرفتگي عروق مانند چاقي، HDL پايين، مقاومت به انسولين و ديابت مليتوس کنترل نشده و LDLبالا در ارتباط است.
در تعدادي از مردم، مقادير بالاي تري‌گليسيريد (هايپرتري‌گليسيريدميا) ارثي است اما اغلب هايپرتري‌گليسيريدمياها به وسيله عوامل غير ارثي مانند چاقي، مصرف بي‌رويه الکل، ديابت مليتوس، بيماري‌هاي کليوي و داروهاي محتوي استروژن مثل قرص‌هاي ضدبارداري ايجاد مي‌شوند.
منبع:http://salamat.com
/م
