رابطه زناشويي پس از زايمان

گفتگو با دکتر ملک منصوراقصي متخصص زنان و زايمان
خيلي از همسران تصور مي‌کنند پس از زايمان بايد تا هفته‌ها رابطه زناشويي نداشته باشند؛ چون ممکن است برقراري چنين رابطه‌اي باعث آسيب به مادر شود. باور غلط ديگري که در اين مورد رواج دارد، بهتر بودن سزارين نسبت به زايمان طبيعي براي برقراري رابطه زناشويي بعد از آن است. البته بعضي اوقات هم مشغوليت بچه‌داري باعث مي‌شود که زوج‌ها خودشان و يا رابطه زناشويي‌شان را فراموش کنند که اين نکته هم مي‌تواند در درازمدت عوارض نامطلوبي بر روابط زوجين بگذارد. درباره اين موارد با دکتر ملک‌منصور اقصي، متخصص زنان و زايمان و استاد دانشگاه تهران گفتگو کرده‌ايم.

بعد از زايمان، تا چه مدتي محدوديت و منع رابطه زناشويي وجود دارد؟
 

در يک مدت زمان خاص پس از زايمان، توصيه ما اين است که رابطه زناشويي وجود نداشته باشد و علت آن هم اين است که مي‌خواهيم محل چسبندگي جفت ترميم پيدا کند چون مثل يک زخم باز مي‌ماند. جفت از ديواره کنده شده و خو‌ن‌ريزي‌هاي معمول بعد از زايمان، از همين محل است. تا اين زخم ترميم پيدا نکرده، بهتر است رابطه‌ زناشويي نداشته باشند. اين زمان حدود 3 هفته طول مي‌کشد. در قديم مي‌گفتند تا 6 هفته. اما امروز مي‌گويند تا 3 هفته هم کفايت مي‌کند.

آيا اين مدت براي زايمان طبيعي و سزارين فرق دارد؟
 

مسلما شرايط زايمان طبيعي و سزارين باهم فرق مي‌کند. اگر زايمان طبيعي باشد چون در محل، ممكن است برش و بخيه زده شده باشد و اين زخم در طول 2 هفته بهبود پيدا مي‌کند، چنانچه مشکل خاصي پيدا نکند، همين 3 هفته کافي است.

در مورد سزارين چه طور؟
 

بستگي دارد به نوع سزاريني که انجام شده است.اگر همراه با چسبندگي زياد يا بروز عفونت باشد، ممکن است رابطه‌ زناشويي همراه با درد باشد. يعني پس از رابطه‌ زناشويي، زن يک درد مبهمي در ناحيه لگن خود حس مي‌کند. در حقيقت، با حركت احساس درد مي‌کند. بالاخره سزارين يک برش است. شکم باز شده و دست خورده، در بهترين شرايط هم سزارين تا حدي چسبندگي ايجاد مي‌کند. بنابراين زايمان طبيعي از اين جهت بهتر است و برخلاف تصور عوام که فکر مي‌کنند سزارين براي رابطه زناشويي‌شان بهتر است، بايد اشاره شود كه پس از يك زايمان طبيعي و سالم، رابطه زناشويي در مقايسه با سزارين مطلوب‌تر است.

آيا اين چسبندگي، به غير از درد محدوديت ديگري هم براي رابطه زناشويي ايجاد مي‌کند؟
 

نه، فقط همان درد را ايجاد مي‌کند. پس از زايمان نکته‌ ديگري که وجود دارد، زماني است که مادر شير مي‌دهد. در اين شرايط فعاليت تخمدان‌ها متوقف شده و اين مي‌تواند باعث کم شدن ترشحات واژن و خشکي آن شود. اگر زن چنين احساسي را دارد، بهتر است از ژل‌هاي لوبريکانت استفاده کند که محلول در آب است.

برخي خانم‌ها تصور مي‌کنند بعد از زايمان طبيعي ممکن است نتوانند مثل قبل رابطه زناشويي برقرار کنند. آيا چنين تصوري درست است؟
 

يکي از تغييرات فيزيولوژيک که در طول بارداري اتفاق مي‌افتد هيپرتروفي يا افزايش حجم دستگاه تناسلي است؛ يعني يک مقداري بافت بزرگ‌تر و متورم‌تر مي‌شود. خود کانال زايماني نيز بازتر مي‌شود. رحمي که قبلا 100 گرم بوده حالا مي‌شود 1000 گرم. بعد از زايمان، تمام اين تغييرات طي 6 هفته بر مي‌گردد به حالت عادي. پس تغييرات چنداني براي اندام‌ها براي طولاني مدت اتفاق نمي‌افتد.

در جايي مي‌خواندم که براي پيشگيري از تغيير شکل‌هاي مختصري که ممکن است بعد از بچه‌دار شدن اتفاق بيفتد، تمرين‌هايي وجود دارد. آيا اين حرف درست است؟
 

بله، تمرين عضلات کف لگن، ورزشي است که حتي براي خانم‌هايي که باردار نيستند، مي‌تواند رضايت ناشي از رابطه زناشويي را افزايش دهد. براي خانم‌هايي که اختلالات جسمي دارند و يا دير به ارگاسم مي‌رسند، توصيه مي‌شود در طول روز مرتب اين عضلات را تقويت کنند. براي تقويت، عضلات را بايد به صورت متناوب منقبض و منبسط کنند. ابتدا نيز اين کار را با دفعات کم شروع کرده و کم کم آن را افزايش دهند. طول مدت انقباض و انبساط را هم مي‌توانند افزايش دهند. به عنوان مثال اول 3 ثانيه، و بعد کم کم مدت را تا 10 ثانيه افزايش دهند. اين تمرين حتي براي دوران يائسگي که عضلات كف لگن ضعيف مي‌شوند نيز مفيد است البته توصيه مي‌شود که در دوران بارداري نيز خانم‌ها اين کار را انجام دهند.

بسياري از خانم‌ها پس از زايمان و در زمان شير دادن، از ترس باردار شدن ترجيح مي‌دهند که رابطه زناشويي نداشته و يا در حداقل ممکن داشته باشند. روش درست براي جلوگيري در اين دوران چيست؟
 

توصيه مي‌کنيم که خانم‌ها هفته‌ ششم پس از زايمان به مراکز بهداشت مراجعه کنند. مشاور با توجه به شرايطي که زن و مرد دارند روش قابل اطميناني را براي جلوگيري به آنها معرفي مي‌کند چرا که فقط 40 روز اول پس از زايمان احتمال بارداري وجود ندارد و بعد از آن به علت احتمال حاملگي، جلوگيري صورت بگيرد.
منبع:http://www.salamat.com