گفتگو با دکتر جواد عموزاده، فوق‌تخصص قرنيه
آيا اين باور درست است که اگر فرد دچار ضعف بينايي (عيب انکسار) از عينک تجويز شده استفاده نکند، شماره عينک وي افزايش مي‌يابد؟
خير. استفاده کردن يا نکردن از عينک تجويز شده هيچ اثري در افزايش شماره عينک ندارد و تغيير آن به مرور زمان ناشي از سير طبيعي افزايش شماره عينک است.
بعضي از بيماران معتقدند که چون از عينک استفاده مي‌کنند، چشم آنها تغيير حالت داده است. نظر شما چيست؟
استفاده از عينک سبب تغيير حالت چشم نمي‌شود. افرادي که از عينک استفاده مي‌کنند، شماره چشم آنها يا مثبت است يا منفي، عدسي (شيشه عينک) داراي اين خاصيت است که فقط ظاهر چشم از وراي عينک با شماره منفي، کوچک‌تر و با شماره مثبت، درشت‌تر به نظر مي‌رسد.
گفته مي‌شود اگر چشم بيماري غير از عيب انکساري مشکل ديگري نداشته باشد و از عينک با شماره غلط استفاده کند، دچار عوارض مي‌شود آيا صحيح است؟
اگر در سنين زير 7 تا 9 سالگي کودک از عينک با شماره غلط استفاده کند، در بعضي موارد مي‌تواند دچار صدمه چشمي شود ولي در بزرگسالان اگر شماره عينک خيلي خطا داشته باشد، قابل تحمل نيست و اگر کمي خطا داشته باشد، بيمار فقط دچار خستگي چشم شده و نياز به کنترل شماره عينک خود به خود احساس مي‌شود ولي در افرادي که دچار لوچي چشم يا انحراف مخفي هستند، خطاي شماره عينک مشکل‌ساز مي‌شود.
اينکه افراد نزديک‌بين با افزايش سن ديد بهتري پيدا مي‌کنند، صحيح است؟
در سن پيرچشمي يعني بعد از حدود 40 سالگي افراد نزديک بين براي ديد نزديک يا از استفاده از عينک بي‌نياز مي‌شوند يا به عينک با شماره کمتري نياز دارند ولي از آنجايي که در اين افراد ضعف بينايي دور از بين نرفته، براي ديد دور بايد از عينک استفاده کنند.
اين باور که تماشاي زياد تلويزيون و يا کار با کامپيوتر سبب ضعف بينايي مي‌شود، درست است؟
خير. بسياري از والدين نگران هستند چون کودک‌شان نزديک به تلويزيون مي‌نشيند، چشمش ضعيف مي‌شود. اين مساله هنوز ثابت نشده است ولي در اين صورت فقط بايد کودک معاينه چشم پزشکي داشته باشد زيرا ممکن است چون دچار ضعف بينايي بوده و براي بهتر ديدن فاصله نزديک را انتخاب کرده باشد. اگر ضعف بينايي نداشته باشد، تنها خستگي چشم ايجاد مي‌شود.
بيشتر افراد تک چشمي معتقدند که استفاده زياد از چشم سالم موجب ضعيف شدن آن مي‌شود. نظر شما چيست؟
خير. استفاده از يک چشم سبب ضعف بينايي نمي‌شود ولي افراد تک چشمي بايد مراقب چشم سالم خود باشند. اينکه اگر زياد مطالعه داشته باشند يا زياد از يک چشم استفاده کنند سبب صدمه به چشم سالم شود، صحيح نيست.
نظر شما درباره شستشوي چشم سالم با آب سرد يا چاي چيست؟
از آنجايي که چاي تا حدودي قابض بوده و موجب تنگي عروق مي‌شود و همچنين به علت داشتن ترکيبات تئين ممکن است تا حدودي حس قرنيه را کم کند، فرد احساس آرامش مي‌کند ولي جنبه درماني ندارد. کمپرس آب سرد هم در موارد حساسيت‌هاي چشمي موثر است. اگر چشمي دچار خشکي يا بيماري نباشد، خود اشک از نظر فيزيولوژي چشم عمل شستشو آن را انجام مي‌دهد. مگر اينکه چشم مشکل داشته و يا دچار خشکي شده باشد که در اين صورت از اشک مصنوعي يا طبيعي مي‌توان سود جست.
درست است که کشيدن سرمه موجب تقويت چشم‌ها مي‌شود؟
از لحاظ علمي ثابت شده نيست.
آيا برچسب قطره استريل چشمي مجوزي براي استفاده خودسرانه از آن است؟
خير. تمام قطرههاي چشمي بايد استريل باشند ولي قطرههاي استريل چشمي هر کدام داراي ترکيبات متفاوتي مي‌باشند که با توجه به نوع بيماري تجويز مي‌شوند، بعضي براي درمان عفونت‌هاي چشمي، التهاب و حساسيت، آب‌سياه و... استفاده مي‌شوند و تنها، داشتن برچسب قطره استريل چشمي مجوزي براي استفاده خودسرانه و بدون تجويز چشم پزشک نيست.
آيا استفاده از قطرههاي بي‌حس‌کننده که همواره همراه جوشکاران است، درست است؟
تجربه نشان مي‌دهد که به‌طور معمول قطره تتراکائين چشمي مورد استفاده خودسرانه جوشکاران قرار مي‌گيرد که خودش قطره بي‌خطري نيست. شايد يکي دو بار استفاده از آن سبب آسيب چشمي نشود ولي اگر زياد مورد استفاده قرار گيرد، ممکن است به علت بي‌حسي‌اي که در قرنيه ايجاد مي‌کند، موجب ذوب شدگي قرنيه شود. باز هم يادآور مي‌شوم که خودسرانه و بدون تجويز چشم‌پزشک از هيچ نوع قطره چشمي استفاده نشود. در اصل مي‌توان گفت قطره تتراکائين چشمي، قطره‌اي است که بايد در مراکز يا مطب‌هاي چشم پزشکي از آن استفاده شود نه اينکه به آساني در دسترس بيماران قرار گيرد.
درست است که هنگام بروز عفونت‌هاي چشمي بايد چشم را بست؟
خير. اولا عفونت چشمي چنين تعريف مي‌شود: چشم قرمز شود، پلک‌ها متورم شود و چشم داراي ترشحات چرکي باشد يا اينکه آن‌قدر ترشح زياد باشد که صبح‌ها هنگام بيدار شدن چشم‌ها به سختي باز شوند. با اين علايم برخي بيماران با چشم‌هاي بسته مراجعه چشم پزشکي دارند که اين خود سبب تشديد عفونت مي‌شود. توصيه اين است که در کنار استفاده از داروهاي تجويز شده و رعايت شديد نکات بهداشت شخصي، به علت مسري بودن بيماري از بستن چشم نيز خودداري شود.
اينکه حساسيت بهاره هم مسري است، درست است؟
يکي از تشخيص‌هاي افتراقي چشم قرمز مزمن، ورم ملتحمه بهاره است که با خارش شديد چشم همراه است و از نظر کلينيکي فرم‌هاي گوناگوني دارد و هر ساله هم تکرار مي‌شود ولي مسري نيست. در درمان آن از قطره نفازولين که منقبض کننده عروق است، استفاده مي‌شود. شستشو با آب سرد هم که تا حدودي همين مکانيسم را دارد، مي‌تواند مفيد باشد. در اين حالت از قطرههاي کورتون‌دار چشمي به هيچ‌وجه نبايد خودسرانه استفاده شود. به اصطلاح مي‌توان گفت که استفاده از اين قطره‌ها مانند آب روي آتش است. به طور موقت تا زمان استفاده از قطره، بيماري خاموش است ولي پس از قطع قطره در بعضي موارد دوباره همان علايم هويدا و مزيد بر آن ممکن است عوارض ناشي از استفاده از قطرههاي کورتون‌دار هم ظاهر شود. در اينجا بايد بگويم که يکي از عوارض مهم استفاده خودسرانه از قطرههاي کورتون‌دار چشمي، آب سياه است. به خصوص در افرادي که زمينه ارثي آب سياه داشته باشند. تحقيقات نشان داده است که اگر فردي به مدت شش هفته روزي چهار بار از قطرههاي کورتون‌دار چشمي استفاده کند، دچار آب سياه يا گلوکوم خواهد شد. همچنين مقالات ديگري هم گوياي اين مدعاست که اگر سن پايين باشد و مدت استفاده از قطره هم کوتاه‌تر باشد، به همين دليل لازم است اين قطره زير نظر چشم‌پزشک و حتما تا زمان مشخصي که تعيين مي‌شود، استفاده شود.
آيا ممکن است فردي که ديد طبيعي 10/10 دارد، آب سياه هم داشته باشد؟
چون در مراحل اوليه ابتلا به آب سياه، ديد محيطي گرفتار مي‌شود ممکن است بيمار مشکل خاصي را احساس نکند ولي با تست‌هاي پاراکلينيکي مانند پريمتري و جي.دي.ايکس مي‌توان به تشخيص رسيد. به همين دليل ارزيابي فشار چشم در ميانسالي همواره توصيه مي‌شود.
اين باور که افرادي که از لنز سخت استفاده مي‌کنند، در طول روز از عينک هم به عنوان جايگزين مي‌توانند استفاده کنند درست است؟
خير. چون استفاده از لنز سخت سبب تغييرات موقت در قرنيه شده و شماره عينک تغيير مي‌کند، بنابراين نمي‌توان در کوتاه‌مدت به تناوب از عينک و لنز سخت استفاده کرد.
درباره لنز نرم چطور؟
بله. در اين افراد برخلاف کساني که از لنز سخت استفاده مي‌کنند، استفاده متناوب از عينک و لنز امکان‌پذير است.
بيماراني که براي اصلاح‌ديد تحت عمل‌هاي ليزيک، لازک و يا پي.آر.کِي قرار گرفته‌اند و به ديد 10/10 رسيده‌اند، آيا ديگر به عينک نيازي ندارند؟
در صورتي که اصلاح کامل ديد دور ايجاد شده باشد، ديگر به عينک نيازي نيست. اما اين افراد هم مانند ديگران پس از سن چهل سالگي ممکن است به علت پيرچشمي براي ديد نزديک عينک نياز داشته باشند.
منبع: http://www.salamat.com
ae
