عفونت گوش در گفتگو با دکتر بابک ساعدي
عفونت گوش پس از سرماخوردگي شايع‌ترين بيماري کودکان است که سه چهارم کودکان را پيش از آنکه به سه سالگي برسند لااقل يکبار مبتلا مي‌کند. جهت آشنايي بيشتر با عفونت گوش و عوارض آن گفتگويي کرده‌ايم با دکتر بابک ساعدي، جراح و متخصص گوش و حلق و بيني و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران.
آقاي دکتر! عفونت گوش با چه علامتي شروع مي‌شود؟ گوش درد؟
بله. ولي هرگوش دردي را نبايد مساوي با عفونت تلقي کنيم به دليل اينکه 50 درصد دردهاي گوش دردهاي ارجاعي هستند که از قسمت‌هاي ديگر منتشر مي‌شوند يا به تعبيري از هردو مريض، يک مريض که با گوش درد مراجعه مي‌کند هيچ مشکلي در خود گوش ندارد. ممکن است دندان درد داشته باشد يا درد از زواياي ديگري منتشر شده باشد و براي بيمار عارضه گوش درد را ايجاد کرده باشد.
چرا گوش عفونت مي‌کند؟
شايع‌ترين عاملي که سبب عفونت گوش مي‌شود عفونت‌هاي تنفسي قبلي است. بيشتر افراد به دنبال يک سرماخوردگي دچار گوش درد مي‌شوند. گوش داخلي داراي بخشي به نام شيپوراستاش است که ارتباط گوش را با پشت بيني برقرار مي‌کند. به دنبال عفونت‌هاي تنفسي و بسته شدن اين ناحيه ساير ميکروب‌ها اجازه رشد پيدا مي‌کنند و به تعبيري ايجاد اوتيت مديا يا عفونت گوش مياني مي‌کنند.
چه علايمي دارد؟
در ابتدا فقط يک کيپ شدن گوش خواهد بود يعني بيمار احساس مي‌کند گوشش پر است. کم‌کم درد ايجاد مي‌شود که اين درد حالت ضربان دار و شديد خواهد داشت. از آنجا که بيشتر اين افراد، عفونت تنفسي هم دارند همه علايم مربوط به آن را هم خواهند داشت. اگر بيماري پيشرفت کند ممکن است به آن سرگيجه هم اضافه شده و چنانچه ادامه پيدا کند خروج ترشحات خوني و چرکي را هم دارند. اين مرحله يعني اينکه پرده گوش پاره شده است. در اين زمان کاهش شنوايي هم علامت بارزي خواهد بود.
علت اينکه بعضي از افراد به طور مکرر به عفونت گوش مبتلا مي‌شوند، چيست؟
اگر بخواهم علت اين عفونت‌ها را به صورت علمي پاسخ دهم بايد برگردم به محل ارتباطي مجراي گوش با حلق. عدم تکامل اين قسمت فرد را دايما به عفونت‌هاي مکرر مبتلا مي‌کند. اين مشکل را در بچه‌ها زياد مي‌بينيم چرا که پيش از بلوغ اين بخش از گوش به خوبي کار نمي‌کند. به طور معمول از سنين دو سالگي به بعد کودکان دچار عفونت مکرر گوش مي‌شوند که بايد علاوه بر بررسي گوش، لوزه‌ها را هم بررسي کرد. زيرا نشان داده شده که عامل مستعدکننده اين امر و عدم کارکرد صحيح آن بخش از گوش، بزرگي لوزه سوم است. توصيه مي‌کنم در اين موارد حتما به پزشک مراجعه کنند تا لوزه‌ها بررسي شوند زيرا لوزه سوم از طريق مشاهده قابل رويت نيست و بايد حتما راديولوژي انجام شود.
به‌طور معمول عفونت گوش در چه سني شايع است؟
ما اغلب گوش درد را بين شش ماهگي تا شش سالگي مي‌بينيم. در اين زمان است که ما عمده عفونت‌هاي گوش را داريم. پس از شش سالگي به علت بالغ شدن بخش شيپوراستاش، شدت عفونت‌ها کاهش پيدا مي‌کند.
اگر يک فرد 30 سال به بالا به عفونت گوش مبتلا شود شما به چه چيزي شک مي‌کنيد؟
در اين صورت لازم است گوش معاينه شود، آندوسکوپي سينوس و بيني برايش انجام مي‌شود اگر مشکلي در اين نواحي نبود به خود عفونت گوش و مسايل دروني گوش شک مي‌کنيم. در اين موارد لوله‌هاي کوچکي را در داخل گوش تعبيه مي‌کنيم که نقش شيپوراستاش را ايفا مي‌کند و سبب مي‌شود مشکل حل شود.
خيلي‌ها معتقدند که بايد دايم گوش را شستشو داد يا جرم آن را خارج کرد. نظر شما چيست؟
ببينيد، من هميشه اين را مي‌گويم که اگر گوش‌هاي ما نياز به پاک کردن داشتند، خداوند يکي از اجزاي بدن ما را شبيه گوش پاک‌کن مي‌آفريد تا ما بتوانيم اين کار را انجام دهيم. به طورعادي گوش‌ها نيازي به پاک کردن ندارند اما وقتي فردي دچار مشکل مي‌شود، اين مشکل به دليل شرايط طبيعي نيست و به دليل مشکلاتي است که گفتم. بنابراين در اين موارد خاص نياز به درمان وجود دارد. توجه داشته باشيد عفونت‌هاي گوش خارجي به اضافه پارگي پرده گوش، آسيب مجراي گوش و خيلي مسايل ديگر به سبب دستکاري‌هاي زياد گوش است.
آيا افرادي که پرده گوش‌شان پاره شده در معرض عفونت گوش مياني هستند؟
هرگونه پارگي پرده گوش که بيشتر از سه ماه باقي بماند، در دسته عفونت‌هاي مزمن گوش قرار مي‌گيرد. عفونت مزمن گوش را هم با توجه به شدت آسيب به دسته‌هاي مختلفي طبقه‌بندي مي‌کنيم. نوع شديد اين عفونت نياز به عمل جراحي سريع دارد. در غير اين صورت اين عمل، عمل سريعي نخواهد بود اما با گذشت زمان، افراد دچار عفونت‌هاي مکرر مي‌شوند و درمان آن جراحي و برطرف کردن عفونت در آن ناحيه و پيوند پرده گوش از طريق نسوج اطراف آن خواهد بود.
آيا استفاده از هندزفري يا هدفون گوشي‌هاي تلفن همراه يا ضبط و... براي گوش دادن موسيقي موجب عفونت گوش مي‌شود؟
ما يک حدي براي شدت صدا داريم که آيا صدا به گوش آسيب مي‌رساند يا خير. ما تا حد 70 دسي‌بل (واحد اندازه‌گيري صدا) را مجاز مي‌دانيم. هدفون‌ها و هندزفري‌ها شدت صوت را تا چندين برابر مجاز بالا مي‌برند. اگر فردي بخواهد به صداي بلند گوش بدهد قطعا به گوش خود آسيب مي‌رساند. در رابطه با ايجاد عفونت توسط اين وسايل هم بايد بگويم اگر وسيله‌اي وارد مجراي گوش بشود فرد را مستعد عفونت گوش خارجي مي‌کند. اين مشکل را ما در افرادي که از سمعک‌هاي داخل گوشي استفاده مي‌کنند بيشتر مي‌بينيم.
عوارض عفونت گوش شامل چه مواردي است؟
عفونت در داخل گوش به‌خصوص در نوع شديد آن، يک عفونت پيشرونده است. پيشرفت اين عفونت سبب دست‌اندازي به تمام نواحي اطراف گوش مي‌شود. به عنوان مثال ما در اطراف گوش، مغز را داريم. پس اگر عفونت يا آبسه مغزي را به دنبال يک عفونت گوش ديديم نبايد تعجب کنيم. بخش‌هاي داخلي گوش هم در مجاورت گوش هستند که عفونت آنها شنوايي فرد را تحت تاثير قرار مي‌دهد. مساله ديگر که بايد به آن توجه شود اين است که عصب ناحيه صورت از داخل گوش عبور مي‌کند که فلج آن از جمله عوارض عفونت گوش است.
منبع:http://www.salamat.com
/ج
