نگهداری نمک ید دار
نويسنده:دکتر نسرين اميدوار*
نمک يددار را در ظروف تيره نگهداري کنيد
ما از نظر جغرافيايي در منطقهاي زندگي ميکنيم که به دليل فقير بودن خاک از يد، بيشتر مواد غذايي کشت شده يا حتي دامها يد كافي نداشته و ميزان مورد نياز روزانه به اين ماده معدني از طريق غذا تأمين نميشود. به همين دليل مدتها ايران جزو کشورهايي بود که بيماريهاي مربوط به کمبود يد در آن شيوع داشت. مهمترين علامتي که ميان مردم به عنوان کمبود يد شهرت دارد، بزرگ شدن تدريجي غده تيروييد و بروز بيماري غمباد يا گواتر است. علاوه بر آن بايد گفت اگر خانمهاي باردار در دوران بارداري به کمبود اين ماده معدني مبتلا باشند، خطر اينکه کودکشان دچار بيماريهايي مانند عقبافتادگي ذهني شود، وجود دارد.
به هر حال، به دليل اين کمبود در کشور ما پس از بررسيهاي مختلف، تصميم بر اين گرفته شد که يد به يک ماده غذايي پرمصرف و راحت يعني نمک اضافه شود و در حال حاضر چند سال است که نمکهاي کشور يددار شدهاند. اين برنامه، کمک بسياري کرده است که يد موجود در بدن وضعيت بهتري پيدا کند و البته بررسيهايي که روي ميزان يد موجود در ادرار دانشآموزان کشور هر چند وقت يک بار انجام ميشود، اين موضوع را ثابت کرده است.
اما چند نکته در مورد نحوه استفاده و نگهداري نمک يددار مهم است که به آن اشاره ميکنم. اول اينكه نمک يددار را بايد در شيشههاي تيرهرنگي که درب آنها باز نباشد و نور نبيند، نگهداري کرد تا يد آن از بين نرود. دوم آنكه در موقع پخت هم هر چه ديرتر نمک اضافه شود تا يد بيشتر حفظ شود و بر اثر حرارت از ميان نرود. در عين حال، فراموش نکنيد که مصرف زياد نمک خطر ابتلا به پرفشاري خون را افزايش ميدهد و اينکه نمک يد دارد به اين معني نيست که ما مصرف آن را بالا ببريم بلكه رعايت تعادل قدم اول است؛ زيرا همچنان يکي از توصيههاي سلامت در کشور مانند هر نقطه ديگر از دنيا، مصرف کم نمک است. از اين رو، من توصيه ميکنم سر سفره نمکدان نگذاريم و به همان نمکي که در حين پخت به غذا اضافه شده، بسنده كنيم چون خاک کشور ما فقير از يد بوده و نميتوانيم مواد غذايي ديگري را نام ببريم که غني از يد باشند. انتظار ميرود که ماهيها (از ماهي آزاد، تن و شاه ماهي گرفته تا ميگو) يد بيشتري داشته باشند اما باز هم بستگي به اين موضوع دارد که در چه منطقه و چه آبي پرورش داده شده باشند.
علاوه بر تمام نكات يادشده، ما مواد غذايياي داريم که ميتوانند مانع جذب يد شده و گواترزا باشند؛ مانند خانواده کلم و برخي ريشهها که معمولا مصرف خامشان در مناطقي که شيوع کمبود يد فراوان است يا توصيه نميشود و يا مصرف پخته شده شان پيشنهاد ميشود.
/ج
ما از نظر جغرافيايي در منطقهاي زندگي ميکنيم که به دليل فقير بودن خاک از يد، بيشتر مواد غذايي کشت شده يا حتي دامها يد كافي نداشته و ميزان مورد نياز روزانه به اين ماده معدني از طريق غذا تأمين نميشود. به همين دليل مدتها ايران جزو کشورهايي بود که بيماريهاي مربوط به کمبود يد در آن شيوع داشت. مهمترين علامتي که ميان مردم به عنوان کمبود يد شهرت دارد، بزرگ شدن تدريجي غده تيروييد و بروز بيماري غمباد يا گواتر است. علاوه بر آن بايد گفت اگر خانمهاي باردار در دوران بارداري به کمبود اين ماده معدني مبتلا باشند، خطر اينکه کودکشان دچار بيماريهايي مانند عقبافتادگي ذهني شود، وجود دارد.
به هر حال، به دليل اين کمبود در کشور ما پس از بررسيهاي مختلف، تصميم بر اين گرفته شد که يد به يک ماده غذايي پرمصرف و راحت يعني نمک اضافه شود و در حال حاضر چند سال است که نمکهاي کشور يددار شدهاند. اين برنامه، کمک بسياري کرده است که يد موجود در بدن وضعيت بهتري پيدا کند و البته بررسيهايي که روي ميزان يد موجود در ادرار دانشآموزان کشور هر چند وقت يک بار انجام ميشود، اين موضوع را ثابت کرده است.
اما چند نکته در مورد نحوه استفاده و نگهداري نمک يددار مهم است که به آن اشاره ميکنم. اول اينكه نمک يددار را بايد در شيشههاي تيرهرنگي که درب آنها باز نباشد و نور نبيند، نگهداري کرد تا يد آن از بين نرود. دوم آنكه در موقع پخت هم هر چه ديرتر نمک اضافه شود تا يد بيشتر حفظ شود و بر اثر حرارت از ميان نرود. در عين حال، فراموش نکنيد که مصرف زياد نمک خطر ابتلا به پرفشاري خون را افزايش ميدهد و اينکه نمک يد دارد به اين معني نيست که ما مصرف آن را بالا ببريم بلكه رعايت تعادل قدم اول است؛ زيرا همچنان يکي از توصيههاي سلامت در کشور مانند هر نقطه ديگر از دنيا، مصرف کم نمک است. از اين رو، من توصيه ميکنم سر سفره نمکدان نگذاريم و به همان نمکي که در حين پخت به غذا اضافه شده، بسنده كنيم چون خاک کشور ما فقير از يد بوده و نميتوانيم مواد غذايي ديگري را نام ببريم که غني از يد باشند. انتظار ميرود که ماهيها (از ماهي آزاد، تن و شاه ماهي گرفته تا ميگو) يد بيشتري داشته باشند اما باز هم بستگي به اين موضوع دارد که در چه منطقه و چه آبي پرورش داده شده باشند.
علاوه بر تمام نكات يادشده، ما مواد غذايياي داريم که ميتوانند مانع جذب يد شده و گواترزا باشند؛ مانند خانواده کلم و برخي ريشهها که معمولا مصرف خامشان در مناطقي که شيوع کمبود يد فراوان است يا توصيه نميشود و يا مصرف پخته شده شان پيشنهاد ميشود.
پي نوشت ها :
* متخصص تغذيه و رژيم درماني
منبع:www.salamat.com/ج