NICU يعني ICU نوزادان

در بخش مراقبت‌هاي ويژه نوزادان چه مي‌گذرد؟
 

بخش مراقبت‌هاي ويژه نوزادان يا ان.آي.سي.يو قسمتي از بيمارستان است که براي ارايه خدمات درماني و مراقبتي به نوزادان «بيمار» يا «نارس» در نظر گرفته مي‌شود.
در اين بخش، اقدامات طبي و مداخلات پزشکي گوناگوني براي نوزادان انجام مي‌شود. «ان.آي.سي.يو»هاي اوليه در فاصله سال‌هاي 1950 تا 1960 ميلادي توسط متخصصان کودکان و با هدف درمان نوزدان بدحال به وجود آمدند. تامين گرماي لازم براي نوزاد، جداسازي او از محيط آلوده خارج از رحم مادر،‌ پيشگيري از انتقال عفونت، تغذيه مخصوص و دسترسي آسان و سريع به ابزار و تجهيزات پزشکي تخصصي و پزشکان و پرسنل متخصص از مهم‌ترين عواملي بودند که فضا را براي بستري نوزادان و درمان آنها در اين بخش آماده کردند.
امروزه تقريبا همه بيمارستان‌هاي تخصصي زايمان و کودکان و برخي بيمارستان‌هاي بزرگ عمومي و چندتخصصي به بخش «ان.آي.سي.يو» مجهز شده‌اند. در اين بخش، نوزادان معمولا در دستگاه‌هاي مخصوصي به نام «اينکوباتور» و «وارمر» يا «گرم کننده تابشي» نگهداري مي‌شوند. دماي اين دستگاه‌ها بر حسب وزن و نياز جسماني نوزادان تنظيم مي‌شود. برخي نوزادان که با وزني کمتر از معمول به دنيا مي‌آيند يا به دنبال زايماني سخت متولد مي‌شوند، نيازمند کمک و حمايت تنفسي نيز هستند که بسته به وخامت وضعيت تنفسي‌شان، با استفاده از تجهيزات مختلف موجود در اين بخش تحت درمان قرار مي‌گيرند. ورود و خروج افراد در اين بخش نيز محدود به پرسنل و والدين نوزادان است تا محيط براي نگهداري نوزادان، پاک و عاري از عوامل بيماري‌‌زا باقي بماند. حتي همين تردد محدود نيز بايد با رعايت مقررات بهداشتي لازم براي کنترل عفونت و پيشگيري از انتقال آلودگي به «ان.آي.سي.يو» باشد.

اينکوباتور و وارمر؛ دو کلمه‌اي که در NICU زياد مي‌شنويد
 

«اينکوباتور» يا «گرم کن»، دستگاهي است که براي تنظيم شرايط محيط نوزاد ساخته شده است. درجه حرارت، روشنايي، رطوبت، ميزان اکسيژن، جداسازي نوزاد از محيط اطراف و محافظت از او در برابر عوامل عفوني از عواملي هستند که با توجه به نيازهاي هر نوزادي تنظيم مي‌شوند تا او در بهترين شرايط نگهداري شود. ولي اگر مشکل نوزاد، حادتر باشد و ضرورت پيدا کند که چند نفر از اعضاي تيم درماني با هم براي نوزاد، کارهاي درماني را انجام بدهند، ممکن است نوزاد در دستگاهي به نام «وارمر» يا « گرم کننده تابشي» قرار داده شود تا دسترسي به او و انجام مداخلات درماني آسان‌تر شود. به‌علاوه، در وارمر، حرارت مستقيم از بالاي دستگاه به نوزاد مي‌تابد و او را گرم نگه مي‌دارد. البته گرما و رطوبت اين دستگاه نيز مانند «اينکوباتور» قابل تنظيم است.

NICUهاي امروزي
 

«ان.آي.سي.يو»ها امروزه بيشتر مخصوص نوزاداني هستند که وزني بسيار کمتر از معمول يا بيماري‌هايي بسيار شديد دارند. بعضي از اين نوزادان حاصل بارداري‌هاي چندقلويي هستند اما بيشترشان نوزادان نارسي هستند که زودتر از زمان مقرر متولد شده‌اند. امروزه زايمان زودرس و روش‌هاي پيشگيري از آن، توجه بسياري از متخصصان را به خود جلب کرده و با اينکه طب نوين با کمک‌هاي پرستاري به خوبي مي‌تواند از نوزادان نارس تا رسيدن به سن و وضعيت عادي مراقبت و حمايت کند، نمي‌توان منکر شد که پيشگيري از تولد اين نوزادان و به تعويق انداختن اين زايمان‌ها بسيار ارزشمند‌تر است.
در 10 سال گذشته سعي شده که شرايط بهتري براي والدين نوزادان فراهم شود تا بيشتر به مشارکت در نگهداري از نوزادشان تشويق شوند و در طول مدت بستري نوزادشان در «ان.آي.سي.يو»، ضمن رعايت مقررات لازم، بتوانند در کنار او بمانند. جالب است بدانيد که اخيرا ثابت شده که بهترين «اينکوباتور» براي نوزاد، آغوش والدين اوست. در «ان.آي.سي.يو»هاي پيشرو، نوزاد را به جاي «اينکوباتور» در آغوش پدر يا مادرش قرار مي‌دهند؛ به طوري که پوست بدنش مستقيما با پوست آنها در تماس باشد و گرماي لازم را از اين طريق به دست آورد؛ ضمن اينکه هر نوع وسيله کمک‌تنفسي لازم يا هر کدام از تجهيزاتي که لازم باشد نيز به نوزاد متصل مي‌ماند. به اين روش، اصطلاحا «مراقبت کانگورويي» گفته مي‌شود. البته نوزاداني که بسيار نارس يا بيمارند، تحمل تحريکات لمسي زياد را ندارند و در مورد آنها از اين روش استفاده نمي‌شود. همچنين در مورد وسايلي که در بخش‌هاي ويژه به نوزادان متصل مي‌شود (مانند حسگرهاي پوستي درصد اکسيژن يا پالس اکسي متر و سوزن‌ها و سرنگ‌ها) انواع بسيار ظريفي به بازار آمده‌اند که کوچک و سبک بوده و مختص نوزادان بسيار نارس و کم‌وزن طراحي و ساخته شده‌اند. حتي ماشين‌ها و دستگاه‌هاي آزمايشگاهي بسيار حساسي نيز ساخته شده که با مقادير خيلي کمي از نمونه خون، اندازه‌گيري و آزمايشات لازم را انجام مي‌دهد تا هنگام نمونه‌گيري، خون زيادي از نوزادان گرفته نشود و به هدر نرود. خيلي از اشکالات «ان.آي.سي.يو»هاي قديمي، به مرور زمان برطرف شده است. مثلا اصطلاح «تعويض خون» که سابقا به وفور درمورد نوزادان شنيده و انجام مي‌شد، به تدريج با راه‌حل‌هاي بهتري جايگزين شده و خوشبختانه بسيار کمتر استفاده مي‌شود و امروزه روش‌هاي زيادي براي پيشگيري از ناسازگاري‌هاي خوني مادر و نوزاد وجود دارد که به کمک پزشکان آمده است اما درمان بعضي از بيماري‌ها مانند اختلالات تنفسي و خون‌ريزي‌هاي مغزي هنوز چندان آسان نيست و به همين دليل، خيلي از پزشکان و محققان همچنان مشغول تحقيق و به دست آوردن راه‌حل‌هاي ساده‌تري براي آنها هستند. بعضي از نوزادان نارسي که به برکت وجود «ان.آي.سي.يو»‌هاي قديمي، جان‌شان نجات داده شده و زنده مانده‌اند، نياز به مراقبت‌هاي خاص و دايمي در تمام طول زندگي داشتند که همواره باعث نگراني والدين و پزشکان و احتمال وجود مشکلات و معلوليت‌هايي مانند فلج مغزي و اختلالات يادگيري در اين نوزادان مي‌شد اما خوشبختانه امروزه بسياري از محققان سرگرم کشف راهکارهاي مفيدتر و تازه‌تري براي حل اين‌گونه مشکلات هستند.

حرف آخر
 

دوران بستري نوزاد در «ان.آي.سي.يو»، بسته به نوع بيماري و شرايط نوزاد، از يک روز تا چند ماه متغير است اما احتمال بهبود و بقاي نوزاداني که در اين بخش بستري مي‌شوند، صرف‌نظر از سن تولد آنها، به‌طور متوسط در حدود 70 درصد است و مي‌توان گفت که با وجود اين بخش‌ و پيشرفت‌هاي طب نوين در رشته‌هاي تخصصي نوزادان، شانس زنده ماندن نوزادان بسيار نارس به طور چشم‌گيري افزايش يافته است. قبل از به وجود آمدن اين بخش‌‌ها، نوزاداني که در بدو تولدشان وزني کمتر از 1400 گرم داشتند، به ندرت زنده مي‌ماندند اما امروزه به يُمن وجود ان.آي.سي.يو، نوزاداني با سن 2 هفته و وزن 500 گرم هم شانس زيادي براي زنده ماندن دارند!
منبع:www.salamat.com