راهنماي خريد محصولات ضدحساسيت در گفتگو با دكتر مريم يوسفي، متخصص پوست و مو
اگر شما در بخش آرايشي-بهداشتي يك داروخانه جست‌وجو كنيد، محصولات مخصوصي را مي‌بينيد كه روي آنها نوشته‌اند: «ضدحساسيت» يا «مخصوص پوست حساس»؛ ولي چه کساني بايد از اين محصولات استفاده كنند؟ دكتر مريم يوسفي، متخصص پوست و مو و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي، به اين پرسش پاسخ مي‌دهد.
خانم دكتر! چرا پوست بعضي‌ها حساس است و بايد از محصولات آرايشي-بهداشتي ضدحساسيت استفاده كنند؟
آنهايي که پوست حساس دارند و با اين مشکل به متخصصان پوست مراجعه مي‌کنند، خيلي زيادند و اغلب از اين مساله شاکي‌اند که با مصرف هر نوع کِرِم آرايشي - بهداشتي، پوست صورتشان دچار قرمزي و سوزش مي‌شود. 40 درصد افراد تصور مي‌کنند که پوستشان حساس است. با توجه به همين شيوع بالاست که کارخانه‌هاي توليدکننده محصولات آرايشي - بهداشتي تصميم گرفته‌اند گروهي از محصولات خود را ويژه «پوست‌هاي حساس» نام‌گذاري کنند و در اين محصولات، تا حد امکان، کمتر از مواد آلرژن (حساسيت‌زا) استفاده کنند.
از كجا بفهميم كه پوستمان حساس است يا نه؟
علايمي مانند سوزش پوست، سوزن‌سوزن‌شدن، خارش و سفتي پوست به دنبال مصرف برخي مواد روي پوست يا حتي بعد از قرار گرفتن در برخي محيط‌هاي خاص مي‌تواند نشانه‌اي از ابتلا به اين بيماري باشد. اين نشانه‌‌ها که اغلب روي پوست صورت و به خصوص روي خط خنده ديده مي‌شوند، طي يک ساعت پس از مصرف دارو يا کِرِم خاص ظاهر مي‌شوند. شايع‌ترين موادي که موجب آزردگي پوست‌هاي حساس مي‌شوند، عبارتند از پروپيلن گليکول، بنزوييک‌اسيد، هيدروکسي اسيدها و اتانول.
پوست چه کساني حساس‌تر است و مجبورند محصولات ضدحساسيت بخرند؟
خانم‌هايي که نزديك به سن يائسگي هستند، بيشترين افرادي هستند که از داشتن پوستي حساس شکايت مي‌کنند اما به نظر مي‌رسد که با افزايش سن، شيوع پوست حساس نيز کاهش يابد.
لايه شاخي پوست، سد مهمي است که از لايه‌هاي دروني پوست در مقابل محيط بيروني محافظت مي‌کند. افراد مبتلا به پوست حساس ممکن است نقصي در لايه شاخي داشته باشند که موجب کاهش مقاومت نسبت به مواد محرک بيروني مي‌شود. برخي از قسمت‌هاي پوست از قسمت‌هاي ديگر، حساس‌ترند و يافتن اين مناطق هنگام مصرف برخي داروهاي پوستي مانند اسيدهاي ميوه يا ترتينويين مهم است؛ چون استعمال اين مواد روي مناطق حساس موجب سوزش و قرمزي خواهد شد که اغلب توسط بيماران قابل‌تحمل نيست.
نقاط حساس پوست صورت كدامند؟
خط خنده منطقه بسيار حساسي در ناحيه صورت است. منطقه ديگري که خيلي حساس است، پوست اطراف چشم است. پوست اين منطقه بسيار نازک است و بنابراين نفوذ مواد محرک در آن افزايش مي‌يابد. همچنين عروق خوني از طريق اين پوست نازک راحت‌تر مشاهده مي‌شوند و بنابراين وقتي التهابي رخ مي‌دهد، قرمزي در پوست اطراف چشم بسيار بارزتر خواهد بود و به همين دليل، بسياري از افراد، هنگام استعمال ضد آفتاب در حوالي چشم‌هاي‌شان، احساس سوزش مي‌کنند.
منطقه سوم که حساسيت بالايي در صورت دارد، کناره‌هاي بيني است؛ به خصوص شيارهاي بيني. به نظر مي‌رسد که اين مساله به دليل تراکم بالاي غدد سباسه (غدد ترشح‌کننده چربي در پوست) و اثر مسدودکنندگي چين پوستي کنار بيني باشد.
مناطق حساس پوست را مي‌توان قبل از انجام لايه‌برداري‌هاي شيميايي پوست با وازلين پوشاند.
اين که اين افراد از مواد ضدحساسيت استفاده كنند کافي است يا مراقبت خاص ديگري هم لازم است؟
از نظر طبي، اولين قدم در برخورد با بيماران مبتلا به پوست حساس، پيدا کردن علت مشکل آنهاست. مهم است که ابتدا بيمار توسط متخصص پوست و مو معاينه شود و علل بيماري پوستي (مانند روزاسه، درماتيت سبوره و...) تشخيص داده شده و تحت درمان مناسب قرار گيرد. گاهي ممکن است بيمار مبتلا به كهير تماسي باشد به عنوان نمونه، موادي مانند بنزوييک اسيد، فرمالدييد، حنا، منتول، پروپيلن گليکول، ساليسيليک اسيد، الکل‌ها و اسكوربيک اسيد مي‌توانند موجب کهير تماسي شوند. گرفتن شرح حال در يافتن علت ايجاد پوست حساس بسيار اهميت دارد. فرد بايد از مصرف داروها يا کِرِم‌هايي که موجب قرمزي يا حساسيت پوست مي‌شوند، خودداري کند. گاهي لازم است بيمار به تشخيص متخصص پوست، يک تست پوستي به نام «پچ‌‌تست» را انجام بدهد که معلوم شود آيا به ماده خاصي حساسيت دارد يا نه.
شما کدام مواد آرايشي - بهداشتي را به اين افراد توصيه مي‌كنيد؟
بيماران مبتلا به پوست حساس بايد از شوينده‌هاي بسيار ملايمي مانند پن‌ها يا پاک‌کننده‌هاي مخصوص پوست حساس براي تميز کردن پوست خود استفاده کنند و از مصرف صابون‌هاي معمولي و شامپوها براي شست‌وشوي صورت پرهيز کنند. هر کِرِمي که مصرف آن موجب تحريک پوستي مي‌شود، ديگر نبايد مصرف شود. حتي اين بيماران در مصرف ضدآفتاب نيز بايد دقت کنند و بهترين ضدآفتاب‌ها براي آنها ضدآفتاب‌هاي فيزيکال است که عاري از فيلترهاي شيميايي هستند. بيماران بايد از مرطوب‌کننده‌هاي بسيار ملايمي که مخصوص پوست‌هاي حساس است، استفاده کنند. يکي از بهترين چرب‌کننده‌ها در اين افراد وازلين است. مصرف کِرِم‌هايي که حاوي هيدروکسي اسيدها، مواد گياهي، ويتامين E و C، لانولين، پروپيلن گليکول و رتينوييدهاست در افراد با پوست‌هاي حساس بايد منع شود.
به طور کلي، مصرف کِرِم‌هايي که روي آنها نوشته شده: «مخصوص پوست‌هاي حساس» به احتمال زياد، حاوي اجزايي است که اين افراد مي‌توانند با خيال راحت‌تر از آنها روي پوست صورتشان استفاده کنند.
منبع:www.salamat.com
