جفت گیری وتکثیر قناری
راهكارهای تازه در مورد بهتر آماده كردن ماده قناريها
1ـ دادن مكمل های غذای مناسب 2ـ هريك روز درميان دادن تخم مرغ همراه باكنجد وويتامين .توجه درهر دوهفته يك بار قناری را دردست گرفته وبه منظور جلوگيري از چاق شدن وتجمع چربي اضافي قناري را مورد معاينه قراردهيد. درصورت بروز چاقی بايد حتما اقدام به لاغري آن بپردازيد هفته اي يك بار دادن برگ كاهو دربرگهاي كوچك وفسفري رنگ يعني زير1سانتي متر وهفته اي يك بار هم دادن كاسني يا عرق كاسني بسيار مفيد مي باشد .به منظور پاكسازي كبدي .ميتوانيد از سيب رنده شده و آب گرفته وهمينطور هويج رنده شده آب گرفته شده (تفاله) تركيب نموده ودر اختيار ماده قناري بمنظور بالا بردن متابولیسم (سوخت وساز) بسيار مفيد است (هفته اي يك بار) ـ گرما ي مكان زندگي كمي بايد بالا باشد . نكته مهم در آماده ساختن ماده قناري اين است كه ماده قناري را بطور انفرادي در قفس نگهداري مي نماييد وقفس نرها در بالا وقفس ماده در پايين باشد تاماده قناري مبادرت به جنب وجوش نمايد وبال بال زده(ملخك ) وجيرحير كند . باحركت زياد از حد وتغذيه خوب ماده بطور حتم آماده ميشود.
قناری نر وماده درکنارهمدیگر
قناري ، اين پرنده ظريف و زيباس خانگي ، نياز به نگهداري و توجه دائم نگهدارنده خود دارد . بطور قطع نگهداري يك جفت قناری بسيار دلپذيرتر است . آواز پرنده نه به خاطر صاحب خود بلكه به منظور محدودسازي منطقه زيست و نيز پيدا كردن جفت ميباشد . رفتار قناری اعم از خانگي و وحشي براساس حالتهاي متقابل نرو ماده آنها استوار است . اين رفتار كه براي حفظ نو ميباشد ، تكثير و پرورش قناري را بسيار جالب و هيجان انگيز ساخته است . قفس نيز به مفهوم منطقه قناري هاي خانگي است و لذا نبايد كوچك انتخاب شود . قفسي جفتکن به طول حداقل 50 سانتيمتر براي تحرك پرنده لازم است . براي انواع درشت قفسي بزگ لازم است ( 70 تا 80 سانتيمتر ).
بهترین فصل برای تکثیرقناری
مهمترين سؤال در امر پرورش قناری برای مبتديان آن است كه " چه هنگامی نر و ماده را جفت كنيم ؟" سؤال كلی تر آن است كه " چه زمانی مناسب برای جوجه دار شدن قناری است ؟" جواب اصولی هر دو سؤال به قرار زير است :
شروع فصل بهار
تعيين روز مشخصي براي شروع، به همان اندازه بي اساس است كه ادعا شود با شروع فصل بهار ديگر سرماي زمستاني پديدار نخواهد شد. اما ميتوان گفت كه پرورش دهندگان معمولاٌ در اوايل بهار مبادرت به اين مهم مينمايند . اين بدون شك بهترين زمان است ، زيرا كه طبيعت نيز مجدداٌ فعاليت خود را از سر مي گيرد . در صورتي كه فضاي مزبور مجهز به شوفاژ و يا بخاري است ميتوان زودتر نيز اقدام باين امر نمود. زيرا پرنده در فضاي گرم آمادگي لازم را داشته و ممانعت از آن صحيح نخواهد بود . مضافاٌ آنكه پريود سالانه پرنده بر هم خورده و پرورش جوجه ها طبيعي صورت نمي پذيرد . مهم آنست كه پرنده خصوصيات طبيعي خود را در سلسله مراتب صحيح پشت سر بگذارد . بنابراين ، اوايل فروردين ماه زمان صحيح جفت كردن قناري است ، مشروط بر آنكه مقتضيات نحيط و شرايط آب و هوايي ، تارخ زودتري را ايجاب ننمايد . در اين هنگام ماده ها ناآرام شده و باصداي واضحي مبادرت به طلب كردن نرها مي كنند . دائماٌ حركت كرده و بالها را بر هم مي زنند . از ميله اي به ميله ديگر و سپس به جداره قفس مي پرند . نهايتاٌ نيز پر ي پوشالي را به نوك مي گيرند كه اين شروئع لانه سازي است . حالا ديگر ماده ها كمتر از حد معمول تحمل يكديگر را داشته و به نزاع مي پردازند . حال زمان انتقال آنان به قفس پرورش كه در آن لانه قرار گرفته فرارسيده است . در صورت تمايل ميتوانيد در قفس هاي بزرگ ، بين ميله مقداري پوشال یاپنبه طبیعی اضافي در اختيار پرنده قراردهيد . جالب توجه آن خواهد بود كه قناري ماده كدام روش را انتخاب خواهد نمود . ( استفاده مستقيم از لانه و يا ساختن آن بكمك پوشال اضافي ) . قناري نر براي يافتن محلي مناسب لانه كمك مي نمايد ، اما نهايتاٌ قناري ماده است كه براي مكان نصب لانه و محل پرورش جوجه ها تصميم آخر را مي گيرد . از اين هنگام بايد روزانه مقداري تخم مرغ پخته تازه و خوراك نرم در دسترس پرندگان قرار گيرد ! تغذيه با تخم مرغ پخته به اين هنگام و ضمن پرورش جوجه ها حائز اهميت خاص مي باشد . بهتر آن است كه تخم مرغ پخته رنده شده در نان سوخاري مخلوط و ارائه گردد . اين خوراك به منزله غذاي اضافي براي آماده سازي والدين و نيز خوراك جوجه ها مي باشد كه در تمامي دنيا مبناي اصلي پرورش قناري است . به خوراك مزبور ميتوان مقداري تخم خشخاش اضافه نمود . امروزه براي اشخاصي كه فرصت يا علاقه اي به فراهم آوردن خوراك مزبور ندارند ، خوراك آماده ارائه مي شو كه تنها نيازمند به مرطوب سازي است . خوراك پرورش قناري بايد صرف نظر از محتوياتش سبك ، مرطوب ، غير چسبنده و مطلوب باشد . خوراك خيس و لغزنده مطلوب نظر پرنده نبوده و براي جوجه ها خطرناك است . برعكس قناري ماده تمايل چنداني به خوراك خيلي خشك نيز ندارد ، زيرا كه موجب عدم بروز لزجي كافي جهت تغذيه جوجه ها خواهد بود . اما تمايل قناري هاي ماده در اين زمينه متفاوت است و معقول آن خواهد بود كه نگهدارنده به خواست فردي پرندگان توجه نمايد . توصيه ميشود كه خوراك ترجيحاٌ خشك ارائه شود تا خيلي مرطوب . بيسكويت پرندگان نيز براي پرورش قناري مناسب است . امروزه انواع گوناگوني از آن ارائه ميشود . بيسكويت را به تنهايي ارائه نموده و توجه نماييد كه خيس نشود ( از قرار دادن آن در نزديگي ظرف نوشابه و يا ظرف نوشابه و يا ظرف استحمام خودداري كنيد ). بيسكويت قناري نيز داراي مقادير كافي تخم مرغ بوده و خود ميتوانيد آن را داخل فرطبخ نماييد. در سورتي كه دماي محيط از 15 درجه سانتيگراد تنزل نمايد ، بايد از تغذيه تخم مرغ خودداري شود ، زير كه احتمال سو، هاضمه زياد خواهد بود. لذا درروزهاي سرد قطعه اي بيسكويت خشك را توصيه مي نماييم. اين شامل ميوه و سبزيجات نيز مي شود كه بهتر است در روزهاي سرد از تغذيه آنها خودداري شود ، زيرا احتمالاٌ زيان آنان بيشتر از مزايايشان خواهد بود . پوشال لانه را به مقادير زياد در اختيار پرنده نگذاريد ، زيرا به زودي تمامي آن كثيف شده و زمان دقيق لانه سازي قناري ماده را نمي دانيم . باقراردادن مقدار كمي پوشال ميتوان تشخيص داد كه پرنده در چه مرحله اي است . اما براي جفت آماده پوشال كافي در دسترس قرار مي دهيم . قناري ماده قادر است در ظرف يك روز لانه خود را تمام كند.
فصل بهار زمان تكثير
اوايل بهار زمان مناسب براي تكثير قناري است . اگر چه اين تاريخ از نسل ها قبل بين پرورش دهندگان رايج گشته ؛ برخي نيز با امكان استفاده از نور مصنوعي و شوفاژ ، زودتر به آن مبادرت مي ورزند . در آغاز بهار قناري هاي نر و ماده را به اصطلاح جفت مي كنند . برخي انواع فينچ هاي وحشي پيش از آن كه درختان كاملا فعال گردند و برگ هايشان كامل شود ، شروع به تكثير مي نمايند . اوايل بهار ، با طولاني شدن روز ها ، رفتار قناري نيز تغيير مي كند . آن ها نا آرام مي شوند ، بال هايشان را به هم مي زنند و با صدايي مخصوص جفت خود را مي طلبند . قناري ماده پوشال يا پري را به منقار مي گيرد و با هيجان به اين طرف و آن طرف مي پرد و بال هايشان را بر هم مي زنند . قناري نر نيز شروع به تغذيه ي نوع ماده مي كند . در اين حال قناري ماده ژست جوجه هاي كوچك را به خود مي گيرند و به اصطلاح " به گدايي خوراك " مي پردازد. اين ويژگي ها شروع جفت گيري و تكثير را نمايان مي سازد . كساني كه مبادرت به تكثير پرندگان مي نمايند بايد قدري پرنده شناس نيز باشند . رعايت قوانين اصولي طبيعت به هنگام تكثير و پرورش حيوانات در قفس ضروري است . اين امر نياز به تجربه و زبر دستي خاصي دارد و در عين حال هيجان انگيز نيز مي باشد . تخم پرندگان را مي توان معجزه ي طبيعت تلقي كرد . در برخي اديان و سنت هاي قديمي ، در بعضي از كشور هاي جهان از قبيل هند ، مصر و ژاپن ، مردم معتقدند كه خداوند تمامي دنيا را يكجا خلق نموده ، و آن را از تخم بيرون آورده است . تخم به مفهوم سمبول زندگي بوده و هست .
تكثير و پرورش قناري
جفت گيری
قناري نر ، هنگام جفت گيري ، با صدايي بلند و گلويي باد كرده آواز مي خواند ، به گونه اي خاص از يك پا روي پاي ديگر استوار مي گردد و با سينه ي بر خواسته به سوي قناري ماده معطوف و او را به خود جلب مي كند . اين رفتار سرآغاز زندگي زناشويي آنان است . قناري ماده نيز عكس العمل خاصي در قبال اين دعوت بروز مي دهد و در صورت آمادگي حالت خميده ای به خود مي گيرد و شروع به لرزاندن پرهايش می كند . در اين لحظه قناري نر روی ماده می پرد و عمل لقاح صورت مي پذيرد . در صورت موفقيت آميز بودن عمل لقاح ، قناري نر به كنار ماده می پرد و با فرمی خميده به باز كردن منقارش می پردازد . هر دو نيز صدايي ظريف ايجاد مي كنند . برای انتقال اسپرم ، قناري نر مخرجش را به مخرج قناری ماده فشار مي دهد . مهارت خاص قناري به منظور جفت گيري موفقيت آميز بسيار موثر است . او بايد با حالتی بايدار و به كمك چنگال هايش خود را روي پشت قناري ماده حفظ كند و براي حفظ تعادل بال هايش را شديدا بر هم زند . تمامي پرندگان به طور ذاتي قادر به انجام عمل لقاح مي باشند . اين پديده حياتي بقاي نسل همانند ساي جفت حيوانات ، به طور ژنتيكي در آنان برنامه ريزي شده است . معمولا عمل لقاح با يك سري فعاليت هاي ديگر همراه مي باشد كه نهابتا به جفت گيري ختم مي شود . پرندگان تنها در زمان محدودي از سال قادر به بقاي نسل مي باشند. تنها در اين زمان است كه نر ها قادر به اسپرم دهي و ماده ها نيز توانايي تخم گذاري دارند . اما برخي از پرندگان نظير مرغ خانگي و مرغ عشق و برخي فينچ ها و غيره از حالتي استثنايي برخور دارند . حتي در تعداد قليلي از قناريان نيز با تغذيه مخصوص و درجه حرارت مطلوب اين ريتم ساليانه بر هم زده مي شود . اما نتايج حاصله بسيار نا مطلوب بوده اند . آنان به طور دايمي دست خوش پرريزان شده و قادر نخواهند بود ريتم طبيعي خود را بدست آورند . لانه سازي و خوابيدن روي تخم ها با انتخاب محل لانه توسط قناي نر و ماده ، تخم گذاري شروع مي گردد . اما معمولا در داخل قفس ، محل قرار گرفتن لانه از قبل مشخص بوده و همه چيز در اختيار پرندگان قرار دارد . با مشاهده قناري هاي ساكن پاسيو مي توان به اهميت لانه سازي و صرف انرژي مربوط براي خانواده قناري پي برد . ساختن لانه به عهده قناري ماده است . در اين حال قناري نر نقش كمكي داشته و پوشال در اختيار ماده قرار مي دهد . قناري هاي ماده تبحر خاصي در ساختن لانه داشته و فرم نيم كروي مطلوبي در ميان آن پديد مي آورند . در صورتي كه لانه نزديك ديوار آويزان باشد . احتمال فرم نا مطلوب براي لانه موجود است . در اين صورت بايد خود براي ايجاد فرم نيم كروي داخل لانه كمك قناري ماده باشيم . قناري ماده به منظور ساختن لانه ي مطلوب به دفعات چرخيده و با نوك و پاهاي خود فرم ايده آل خود را پديد مي آورد . با ظهور چنين حالتي شروع تخم گذاري كاملا نزديك بوده و دو تا سه روزي بيشتر به آن نمانده است . يك روز قبل از تخم گذاري مخريج قناري ماده متورم و ملتهب خواهد بود . صبر و تحمل در اين زمان بسيار مهم است و نبايد با كنترل و مداخله پي در پي ، مزاحم پرندگان شد . مداخله زياد اغلب عواقب نا مطلوبي به همراه خواهد داشت . همان گونه كه اشاره شد ، امكان عملي ساختن تمامي مراحل لازم ، براي پرنده از اهميت ويژه اي برخوردار است . مراحل جستجوي محل مناسب لانه و ساختن آن ، جفت گيري ، تغذيه قناري ماده توسط نر ، تخم گذاري ، خوابيدن روي تخم ها و رفتار مهم ديگر بايد به ترتيب سلسله مراحل انجام پذيرند . لذا مداخله نگهدارنده در هر كدام از اين مراحل ، حتي در صورتي كه از نظر وي امري كامل نباشد ، كاملا نابجا خواهد بود . به عنوان مثال قناري هاي ماده اي كه از ساختن لانه خود داري كرده و يا لانه مطلوبي نمي سازد ، بايد به حال خود گذارده شوند . نگهدارنده مي تواند قدري كمك پرنده بوده و لانه اش را به فرم مطلوب در آورد. اما بر هم زدن لانه و دور ساختن تخم ها كار بسيار اشتباهي است . اين امر ممكن است موجب بر هم زدن ريتم پرنده و اختلال در امر تكثير و پرورش گردد ، مضافا آن كه طبيعي هم نيست . پرندگان بايد خواسته هاي طبيعي و ذاتي خود را به مرحله ي اجرا در آورند . تنها در صورت فراهم ساختن امكانات لازم نتيجه مطلوبي عايد نگهدارنده خواهد شد . در صورتي كه قناري نر از ابتدا همراه ماده نبوده ، بايد حداكثر با شروع لانه سازي در كنارش قرار گيرد . قبل از آن احتمال بروز اختلاف و زد و خورد بين آنان وجود خواهد داشت . در صورتي كه جفت قناري دايم به زد و خورد پرداخته و تحمل يكديگر را ندارند ، بايد مبادرت به جدا سازي آنان كرد . در اين صورت مي توان قناري نر را به صورت آزمايش و به هنگام غروب ، مجددا داخل قفس ماده نمود . تخم گذاري معمولا صبح زود و حدود ساعت هفت تا هشت انجام مي پذيرد . قناري ماده به هنگام درد و فشار براي خارج ساختن تخم روي پا ايستاده و منقارش را باز مي كند . در اين حال فشاري كه به پرنده مي آيد به خوبي قابل استنباط است . آن گاه براي رفع خستگي و تجديد قرا مجددا مي نشيند . بهترين كار آن است كه پرنده را به حال خود گذاشت . به هنگام ظهر تخم را با احتياط خارج نمود . ( بهتر است از قاشقي استفاده شود ) به جاي آن تخمي مصنوعي قرار مي دهيم . با تخم هاي روز هاي بعد نيز به همين ترتيب عمل مي نماييم . تخم ها را لاي پنبه و يا ماسه ي نرم نگهداري مي كنيم . تخم آخر پرنده معمولا كوچكتر و با رنگي مغاير با ساير تخم هايش است . پس از آن كه به هنگام غروب تخم هاي مصنوعي را برداشته و تخم هاي اصلي را زير قناري ماده قرار مي دهيم . مزيت اين امر در آن است كه تخم ها هم زمان به جوجه تبديل گشته و از شرايط مشابهي برخوردار خواهند بود . در غير اين صورت جوجه ها به فواصل زماني مختلفي از تخم بيرون آمده و بزرگ تر ها مجال خوردن به كوچك تر ها نخواهند داد . تخم ها را به هنگام ظهر برداريد و در دماي معمولي نگهداريد . قناري ها نيز مانند ساير فينچ ها به صورت جفت زندگي كرده و از منطقه و خصوصا لانه خويش مراقبت شديدي به عمل مي آورند . والدين در تغذيه و پرورش جوجه ها سهيم هستند . جوجه ها پس از سيزده روز سر از تخم در مي اورند و در نتيجه درجه حرارت نامناسب و ساير اختلالات ، ممكن است اين زمان تا شانزده روز به درازا بيانجامد . در اين هنگام نيز بايد از مداخله نابجا و دست كاري غير ضروري اجتناب به عمل آيد . اما نتيجه مطلوب پس از سيزده روز خوابين روي تخم ها حاصل مي شود . در صورتي كه تبديل تخم به جوجه بيش از 14 روز به طول انجامد ، احتمال بروز مشكلاتي براي خارج شدن جوجه از تخم وجود خواهد داشت . جوجه هاي قناري نيز همانند جوجه هاي مرغ سر از تخم در مي آورند : آنان به كمك بر آمدگي موجود روي نوك خويش كه اصطلاحا " دندان تخم " ناميده مي شود ، شروع به شكستن تخم از داخل مي نمايد . حال جوجه شروع به تنفس كرده و به آزاد سازي تدريجي خويش از تخم ادامه مي دهد . پس از آن كه اين سوراخ كوچك بزرگ تر شد ، معمولا پوسته تخم به دو نيمه تقسيم شده و جوجه نهايتا از پوسته خارج مي شود . قناري مادر در اين هنگام مبادرت به خارج ساختن پوسته ها از داخل لانه مي نمايد . در اين حال نگهدارنده كار عمده اي از دستش ساخته نيست و از تمامي اين فعل و انفعالات به كمک خصيصه ذاتی جوجه و مادر صورت مي پذيرد . جوجه ها از تخم در مي آيند هيجان انگيز ترين و جالب ترين تجربه در پرورش قناري ، شنيدن صداي جوجه هاي تازه از تخم در آمده مي باشد. از روز قبل از در آمدن جوجه ها بايد مبادرت به تغذيه مخصوص با خوراك نرم تخم مرغ نمود . از دادن اين خوراك به پرنده در حين دوازده روز ديگر بايد اجتناب كرد . ارايه خوراك مقوي به پرنده هنگام خوابين روي تخم ها ممكن است موجب بروز اختلالاتي گردد و از جمله ان كه قناري ماده به طور مداوم روي تخم ها نخوابد . در پرندگان وحشي نيز انجام وظيفه به هنگام خوابيدن روي تخم ها موجب محدود سازي امر تغذيه آنان مي گردد. جوجه ها ساعت ها به خوراك نيازي نخواهند داشت ، زيرا كه باقي مانده زرده ي تخم را در روز زآخر به داخل معده خود كشيده و از آن تغذيه مي نمايند . اما ارايه خوراك تخم مرغ از روز دوم ضروري است و از روز چهارم مي توان مبادرت به تغذيه ميوه و سبزي تازه كرد . از آن پس رشد جوجه ها بسيار سريع خواهد بود . به همين نسبت قدرت هضم و اشتهاي آنان نيز سريع و بالا مي باشد . قناري ماده كوشش زيادي در تميز نگاه داشتن لانه از خود نشان مي دهد . قناري ماده فضله جوجه ها را كه توسط پوسته اي محاط شده اند ، فورا با نوك گرفته و از لانه خارج مي سازد . پس از حدود هفت روز فضله ي جوجه ها فاقد اين پوسته خواهد بود . از آن پس جوجه ها خود را به كنار لانه كشيده و فضله ي خود را به حالت نيمه ايستاده به خارج لانه مي اندازند . اين زمان مناسب براي حلقه انداختن به پاي جوجه ها است . در صورتي كه حلقه خيلي زود به پاي جوجه گردد ، احتمال بيرون آمدن آن زياد خواهد بود ، و اگر حلقه ها دير تر از اين به پاي جوجه گردد ، احتمالا موجب زخم كردن پاي پرنده خواهد شد .
چگونگی پديد آمدن تخم
اولين مرحله ي تكثير جفتي ، تبديل سلول ها به انواع جنس آنان در عضو تناسلی است . سلول های تخم پرندگان ماده از نوع سلول هاي ساده محسوب مي شوند . تمامي سلول هاي تخم ناشي از تخمدان ها از بدو تولد جدا هستند . اسپرم هاي نوع نر نيز پيدايش مشابهي دارند . اما قابليت نطفه دار شدن تخم و اسپرم زماني ظاهر می گردد كه پرندگان به آمادگی جنسی رسيده باشند . مشخصات ارثي يك موجود جاندار كه آنان را " ملكول هاي ؟؟؟ " مي نامند ، داخل هسته سلول ها قرار دارند . در صورتي كه سسلولي به طور غير جنسي قسمت شود ، مولكول هاي ؟؟؟ به طور جفت تشكيل خوشه هاي كروموزوم را خواهند داد كه آن را حالت ديپلوييد ( واژه اي يوناني به مفهوم دو برابر مي باشد ) مي نامند . جفت كروموزوم ها جدا گرديده و هر يك نوع مشابهي را پديد مي آورند . اين امر موجب ان مي گردد كه ژن ها و كروموزوم هاي سلول هاي جديد با نوع مادر يكسان باشند . بدين ترتيب نقشه ساختماني سلول ها تغيير نيافته و با رشد جاندار سلول هايي يكسان جايگزين انواع فرسوده مي گردند . اما به هنگام تشكيل سلول هاي تناسلي تقسيم سلول ها به گونه ديگري صورت مي پذيرد ، زيرا كه تعداد كروموزوم ها بايد نصف گردد تا پس از ادغام سلول هاي تخم و اسپرم دو برابر نشده و نهايتا تعداد اوليه را داشته باشند . اين پديده را كه در آن كروموزوم ها نصف مي گردند تقسيم به جز يا مايوزه مي نامند . سلول هاي شامل نصف كروموزوم اصطلاحا هاپلوييد ( ؟؟؟؟) ناميده مي شوند . به عنوان مثال سلول هاي بدن جوجه مرغ داراي 78 كروموزوم و سلول هاي تناسلي تخم و اسپرم آنان داراي 39 كروموزوم اند . لذا پس از عمل لقاح مجددا 78 كروموزوم موجود خواهد بود . شمارش كروموزوم ها بسيار دشوار بوده و تنها دانشمندان بيولوژي قادر به انجام آن اند . تا به حال تركيبات كروموزوم هاي قناري ها مورد بررسي قرار نگرفته است ( تا آنجا كه مولف اطلاع دارد ) حتي براي دانشمندان نيز شمارش تعداد دقيق كروموزوم ها غير ممكن است ، زيرا كه معمولا علاوه بر كرو موزوم هاي اصلي با يك سري كروموزوم هاي ميكروبي نيز مواجه ايم . براي تكثير و پرورش قناري نيازي به آگاهي به اين امر نيست . چند صباحي قبل از تخم گذاري فرم سلول هاي تخمي و نيز هسته آن ها توسعه نسبتا سريعي از خود نشان مي دهند . تغيرات هسته سلول ها ، تخم را براي تركيب با اسپرم آماده ساخته و در پلاسماي آن زردي به وجود مي آيد كه جهت تغذيه نطفه باردار تا به هنگام از تخم در آمدن حياتي است . بدين خاطر اندازه تخم به ميزان قابل توجهي بزرگ است . خصوصا تخم پرندگان از نظر نسبي داراي حجم و وزن نسبتا بزرگي است كه بزرگي نطفه دار آن نيز محسوس تر مي باشد . به عنوان مثال زرده تخم يك پرنده وحشي ژاپني در زمان تكثير وزني برابر 1500 ميلي گرم داشته ، و در حالي كه اندازه ي معمولي آن 15 ميلي گرم است . مواد مورد نياز براي ساخت و تكميل سازي زرده توسط سلول هاي هم جوار تامين مي گردد . سلول هاي تغذيه مواد لازم را به زرده تخم مي رساند . اما آنان تنها در ابتداي تشكيل تخم قادر به تغذيه آن اند . با رشد تخم و وارد شدن آن به لوله ي تخم ، حول و حوش آن را سلول هاي ورقي مكنده فرا گرفته و از طرق آن ها است كه ادامه ي تغذيه تخم صورت مي پذيرد . تا زماني كه تمامي زرده را پوسته اي بپوشاند ، مواد خوراكي موجب تغذيه و رشد زرده خواهند بود . سلول هاي ورقي مكنده ، خود موجب تغذيه مستقيم تخم با مواد خوراكي نبوده ، بلكه سبب جدايي كروموزوم هاي تناسلي ( استروگن ) گرديده كه كبد را وادار به توليد خوراك لازم براي زرده تخم مي مايد . بنابراين مواد لازم جهت تغذيه زرده توسطكبد به سلول هاي ورقي مكنده و از آن جا به تخم هدايت مي شوند. پس از توسعه كامل تخم ، سلول هاي ورقي مكنده تغييري عمده در توليد هورمون ها پديدآورده و به ساختن كروموزوم تناسلي ديگري به نام پرو گسترون ( ؟؟؟؟ ) پرداخته كه موجب از بين بردن سلول هاي ورقي مكنده مي گردند . در اين حال تخم رسيده ، از تخمدان خارج و وارد لوله تخم شده و پس از برخورد به اسپرم ها بارور مي شوند . با توجه به اين تغيير و تحولات پيچيده ارگان هاي بدن پرنده ، مي توان به نقش پريود سالانه قناري ها در تكثير و پرورششان پي برد . خوراك صحيح پرنده خصوصا در فصل زمستان و قبل از جفت كردن نقشي حياتي روي توسعه مطلوب تخم و جوجه ها خواهد داشت . بارور ساختن تخم ، شروع زندگي بارور ساختن يعني برخورد تخم و اسپرم ها به مفهوم شروع زندگي است . با ادغام ژن های دو پرنده ريشه و بنيان ارثی جوجه ها نيز مشخص مي گردد. اطلاعات ژنتيكي موجب تغيير فرم نسل هاي قناري شده و تعيين كننده ظاهر ، رفتار و حالات پرنده گرديده است . نتيجه اين تركيب ژنتيكي تعيين كننده توانايي ادامه حيات جوجه ها و انتقال خون آنان به نسل هاي آينده مي باشد . اما بارور شاختن بيش از تركيب بيولوژيكي ژن ها و امور مربوط به وراثت است . به عنوان مثال اسپرم ها دو وظيفه به عهده دارند : يكي انتقال امور ارثي و ديگر كمك به توسعه تخم مي باشد . عمل باروري تنها زماني انجام مي پذيرد كه تخم و اسپرم به هنگان برخورد كامل و توسعه يافته باشند . تكامل تخم مطابق شكل مشخصي صورت مي پذيرد . تخم هاي تكامل يافته وارد لوله تخم مي گردد كه آن را اصطلاحا پرش تخم يا ؟؟؟؟ مي نامند. پرندگان آواز خوان و از جمله قناري روزانه يك پرش تخم دارند . 24 ساعت بعد تخم گذاري نموده و اين عمل آن قدر ادامه مي يابد تا تمامي تخم ها خارج مي شوند . از داخل تخم ، كه خود با پوسته آهكي مقاومي حفاظت مي شود ، مطابق برنامه مشخص ، جنين توعه و تكامل مي يابند . داخل لانه عايق شده و در اثر گرماي بدن قناري ماده پس از 13 روز تخمهاي نطفه دار به جوجه بدل مي شوند . چشم هاي جوجه هاي تازه ، بسته بوده و هيكلي نحيف و ضعيف داشته ظاهرشان هنوز شكل جنيني دارد . آنان توسط خوراك نيمه هضم داخل چينه دان والدين تغذيه مي گردند .
تغذيه جوجه ها
نر و ماده مبادرت به تغذيه ي جوجه ها مي نمايند . اهميت قفس تكي در اين زمان محسوس خواهد بود علاوه بر مهارت و مرغوبيت والدين ، نقش دو گانه ي آنان نيز در امر تغذيه و پرورش مطلوب جوجه ها ، بسيار موثر است . تقريبا زندگي جوجه ها در داخل لانه شانزده روز به طول مي انجامد . از روز چهاردهم بايد از دست زدن به لانه اجتناب به عمل آيد . زيرا كه رفتار آنان تغييرات عمده اي را نمايان مي سازد . با نزديك شدن به لانه تا به آن هنگام خود را جمع نموده و سر خود را پايين برده و به مخفي ساختن خويش مي پردازند . اين رفتار به هنگام كنترل لانه و يا لرزش آن نيز مشاهده مي شود . اما از آن پس غريزه فرار در آنان ملاحظه مي گردد . احتمال پرش جوجه از داخل لانه به هنگام نزديكي دست وجود دارد . معمولا جوجه اي را كه يك بار از لانه خارج شده ، نمي توان مجاب به ماندن داخل لانه نمود . جوجه ها بايد فضاي كافي جهت بال و پر زدن در اختيار داشته باشند . آنان محيط خود را به زودي شناخته و در حافظه ي خود ثبت مي نمايند . تخمين صحيح فواصل بين ميله ها از آن جمله اند . آنان همانند پرندگان وحشي جداره ها را گرفته و مبادرت به بال زدن سريع مي كنند . دو تا سه روز پس از آن بال هايشان را مناسب تر و ماهرانه تر بر هم مي زنند . از نظر نگهدارنده چنين استنباط مي شود كه روز به روز بر تبحرشان افزوده مي شود . از اولين پرواز تا عدم وابستگي به والدين جوجه ها مدت 15 تا 17 روز در لانه مي مانند . در اين زمان پر هاي آنان تقريبا كامل شده است . تنها پرهاي كوچك جوجگي سر و د كوتاهشان نشان دهنده نوجواني آنان است . همچنين رنگ پر هاي جوجه ها مات تر بوده و آن جلاي پرندگان بالغ را ندارد . معمولا ابتدا قوي ترين جوجه مبادرت به ترك لانه مي نمايد . بي هدف در كف قفس به اين طرف و آن طرف پريده و والدين خود را صدا مي زند . او به زودي مراجعت به لانه را آموخته و به جمع خانواده مي پيوندد. در اين روزها نيز بهتر است پرنده ها به حال خود گذارده شوند . توصيه مي گردد كه در روز دوازدهم قفس و خصوصا ناحيه ي لانه تميز شود . در اين زمان به هنگام قرار دادن خوراك به داخل قفس نيز بايد با احتياط عمل نموده و موجب ترس جوجه ها نشد . در غير اين صورت احتمال پرش نا بجاي جوجه ها و گير كردن بال ها و انگشت هايشان لاي ميله موجود خواهد بود . زمان استقلال يافتن جوجه ها مرحله ي حساسي از زندگي اشان را تشكيل مي دهد .
نوك آنان بسيار نرم و ظريف است . آنان قادر به پوست كندن تخم ها نمي باشند . لذا بايد خوراك نرم تخم مرغ هنوز در اختيارشان قرار گيرد . بهتر آن است كه اين خوراك را در ظرف نسبتا بزرگي و در كف قفس قرار داد . در اين محل بهتر است خوراك در ديد آنان بوده و قادر باشند دسته جمعي تغذيه نمايند . تغذيه ي گروهي لطف خاص خود را دارد . رفته رفته مي توان تخم مرغ را خشك تر ارايه كرده و ميزان آن را كاهش داده و بدان دانه افزود . بهتر آن است كه ابتدا دانه ها را توسط يك بطري يا غلطك به صورت نيمه خورد در آورد . تا خوردن آن براي جوجه ها آسانتر باشد . بدين ترتيب جوجه ها رفته رفته به خوردن دان و پوست كردن آن خو خواهند گرفت . حال بهتر است كه جوجه ها را از والدين جدا ساخت . علت آن اين است كه قناري ماده مبادرت به درست كردن لانه و تخم گذاري دوم خود مي نمايد . تمايل به انجام اين كار آن چنان است كه ممكن است به مبادرت به كندن پر هاي جوجه هاي خويش براي تكميل لانه نمايد . خصوصا پرهاي روشن كوچك جوجه ها در معرض خطر مي باشند . مساله ي پر كندن جوجه ها مساله اي است كه تمامي پرورش دهندگان كو و بيش با آن مواجه هستند . از جمله علل بروز اين اختلال را مي توان كوچكي قفس ، خواسته هاي ذاتي قناري ماده براي دسترسي به مواد مناسب لانه سازي و تمايل وافر به توليد مثل دانست . پس از 22 روز جوجه ها را از والدين جدا نموده وآن ها را داخل مهد كودك قرار مي دهيم . در اين قفس وسيع كه امكان حمام كردن براي پرنده مهيا است ، پدر جوجه ها و يا قناري كاردان و مورد اطمينان ديگر هدايت جوجه ها را به عهده خواهد گرفت .
قناری وزندگی گروهی عنوان اين فصل را می توان " زندگی در پاسو " نيز ناميد ، زيرا بهتر است گروهی قناری در فضای بزرگ نگهداری شوند . قناريهايی كه در مكانی كوچك نگهداری می شوند ، دچار حالتی نامطلوب و عصب می گردند . در صورت كمبود جا می توان قناری های نر و ماده را نيمه دوم سال به صورت گروه نگهداري كرد . زندگی ريوديك پرنده در طول سال مجاز كننده اين كار است و قناريهای وحشی در محيط طبيعی نيز بدين گونه عمل می نمايند .پرنده يك عنصر شيميايی نيست كه تنها عكس العمل خاصی داشته باشد .قناريهای گروهی معمولاٌ با يكديگر خوب كنار مي آيند . مسلماٌ برخوردهايی برسر خوراك و يا به هنگام استحمام و يا برای دسترسی به محلی بهتر روی ميله صورت ميگيرد كه زياد و جدی نيست . زندگی گروهی در طبيعت برای پرنده امتيازات زيادی دارد . از آن جمله جستجوی خوراك ، پرهيز از دشمنان و خوابيدن در گروه را می توان نام برد . زندگی گروهی را در بسياریاز پرندگان ديگر و در اواخر پاييز و زمستان می توان ملاحظه كرد . زندگيی گروهی برای پرندگان مهاجر نيز امتيازات زيادی از نظر ايمنی فردی دارد . تكثير كنندگان قناريهای آوازخوان به خصوص و بسياری از تكثير كنندگان قناريهای رنگي ، ميله های يك نفره در پاسيو ارائه مي دهند . آواز يك قناري نر موجب تحريك ساير نرها مي شود و ممكن است به زد و خورد شديد بين آنها منتهي گردد . باارائه ميله يك نفره هر ياز پرندگان محل خود را اختيار مي كند و مي تواند نرينگي خود را به رخ ماده ها بكشد . دراين ميان ميله هاي فوقاني ل محسوب مي شود و استفاده از آن مرجع است . ظرف آب و خوراك بايد چنان ارائه شوند كه قناری درجه پايين تر نيز امكان كافی جهت استفاده از آنها را داشته باشند . در زندگي گروهی می توان سلسله مراتب قدرت را نيز به خوبی مشاهده كرد .
منبع: www.canarycity.com