باورهاي درست و نادرست درباره ي حساسيت هاي غذايي کودکان

تصورات باطل فراواني درباره ي حساسيت هاي غذايي وجود دارد. از اعتقاد به اين که پدران و مادران به طور افراطي به حساسيت هاي غذايي مي انديشند-در حالي که چنين چيزي وجود ندارد-تا اين باور که بچه ها به همه چيز حساسيت دارند.
حساسيت هاي غذايي، فراوان هستند ولي نه آن قدر که بعضي از والدين به آن معتقد هستند.
اکنون بعضي از اين تصورات غلط را بررسي مي نماييم:
1.هر نشانه اي که بعد از خوردن غذا در بدن ديده شود حساسيت غذايي است
حساسيت هاي غذايي در شش تا هشت درصد کودکان بروز مي کند. اما بيش تر پدران و مادران تصور مي کنند فرزندان شان به غذاها واکنش نشان مي دهند در حالي که واقعاً حساسيت نيستند. ممکن است اين کودکان عدم تحمل نسبت به لاکتوز (قند شير)داشته و يا غذايي را دوست نداشته باشند و يا علائم ديگري بروز دهند که هيچ ارتباطي با آلرژي نداشته باشد، مثل بيش فعال بودن.
برخلاف عدم تحمل غذايي، آلرژي هاي غذايي واقعي وقتي اتفاق مي افتند که غذا بخشي از سيستم ايمني بدن را که واکنش نشان مي دهد، هدف قرار دهد. اين واکنش شامل پادتنTgE(اي مي يونو گلوبولين اي)است که باعث مي شود سلول هاي سيستم ايمني خاصي، هيستامين آزاد کنند و اغلب نشانه هاي حساسيت غذايي را بروز دهند.
2.فقط غذاهاي خاصي باعث آلرژي مي شوند
درست است که فقط غذاهاي خاصي احتمال دارد عامل بروز حساسيت غذايي شوند اما کودکان ممکن است به هر غذايي حساسيت داشته باشند، مانند بسياري از ميوه ها و سبزي ها که آن را «سندرم حساسيت خوراکي»مي نامند. مواد خوراکي که احتمال دارد بيش تر حساسيت ايجاد کنند عبارتند از:تخم مرغ، شير، بادام زميني، مغزها، سويا، غلات، ماهي و صدف ها.
3.بچه ها از حساسيت هاي غذايي خلاص نمي شوند
اين موضوع بستگي به اين دارد که حساسيت نسبت به چه چيزي باشد. اگر بتوان براي دو يا سه سال از رژيم حذف استفاده نمود و اين گونه مواد غذايي را در دست رس آن ها قرار نداد، حساسيت آن ها برطرف مي شود. مثلاً بيش از 85درصد بچه ها حساسيت به شير را از دست مي دهند ولي تعداد بسيار کم تري از دست حساسيت به بادام زميني، گردو يا غذاهاي دريايي خلاص مي شوند.
با وجود اين، در حدود20درصد کودکان ممکن است حساسيت نسبت به بادام زميني را پشت سر بگذارند.
4.بادام زميني بيش ترين حساسيت غذايي را در کودکان ايجاد مي کند
احتمال دارد بادام زميني واکنشي حساسيتي براي تمام عمر در کودکان به وجود آورد، اما در بچه هاي کوچک حساسيت به شير متداول تر است.
5.سطح پادتن مثبت در آزمايش حساسيت، به معناي آلرژي داشتن نسبت به يک يا تعداد بيش تري مواد غذايي است.
6.اين باور الزاماً صحيح نيست. بعضي از آزمايش هاي جديدتر حساسيت که متداول شده است نظيرRASTجواب ساده ي «بله يا نه، درباره ي حساسيت کودک به مواد غذايي نمي دهند، بلکه سطحي از پادتن را نشان مي دهند که دامنه ي آن مي تواند از منفي يا کم، بسيار بالا باشد.
کودکاني که مقدار پادتن بدن آن ها منفي، کم يا حتي متوسط باشد، ممکن است عملاً نسبت به آن غذاها حساسيت نداشته باشند. بنابراين اين نوع نتايج آزمايش ها بايد بر اساس نشانه هايي که کودک هنگام خوردن اين مواد غذايي بروز مي دهد تفسير شود.
مثلاً اگر آزمايش RASTسطح پاييني از پادتن را در مورد سفيده ي تخم مرغ نشان دهد ولي کودک شما هر روزه تخم مرغ مي خورد و هرگز علامتي از حساسيت نشان نداده است، به احتمال زياد نسبت تخم مرغ حساسيت ندارد.
تفسير غلط اين گونه آزمايش هاي حساسيت، باعث تشخيص اشتباه مي شود و برخي گمان مي کنند که کودک نسبت به همه چيز حساسيت دارد.
90درصد کودکاني که از حساسيت غذايي رنج مي برند، نسبت به يکي از مواد غذايي زير آلرژي دارند:
ـ شير گاو
ـ تخم مرغ
ـ بادام زميني
ـ دانه سويا-شير سويا
ـ گندم
-مغزها شامل:گردو، بادام، پسته و غيره
-انواع ماهي و صدف
ميوه ها، سبزيجات و دانه ها کم تر باعث حساسيت غذايي مي شوند.
بعضي از مواد غذايي ديگر باعث واکنش هاي حساسيت فصلي در کودکان مي شوند. مثلاً بچه هايي که نسبت به گرده درخت «غان»حساسيت دارند ممکن است در صورت خوردن سيب، هويج، سيب زميني، کرفس، فندق يا کيوي هم واکنش نشان دهند.
بعضي ديگر اگر نسبت به گياه آمبروسيا (چاي مکزيکي)حساسيت داشته باشند، نسبت به موز، خربزه يا طالبي هم آلرژي پيدا مي کنند. اين واکنش ها را «سندرم آلرژي خوراکي»مي نامند.

عناصر يا اجزاي مخفي
 

اگر کودکي نسبت به شير حساسيت داشته باشد، ننوشيدن آن آسان است، اما چگونه مي توان از مواد غذايي که شير ممکن است جزيي از آن ها باشد احتراز کرد؟ مثلاً اگر پروتئين شير را به عنوان جزء مخفي در خود داشته باشند شناختن و نخوردن آن ها مشکل مي باشد.
قانون جديد برچسب هاي غذايي تشخيص اين گونه مواد غذايي را که ممکن است کودک شما نسبت به آن ها حساسيت داشته باشد آسان مي کند. چون در اين برچسب ها به طور مشخص اجزاي تشکيل دهنده نام برده مي شوند و يا بعد از ليست اجزاي تشکيل دهنده از کلمه «شامل بودن» استفاده مي شود مثلاً «شامل شير»

روغن ها در برابر پروتئين ها
 

به طور کلي کودکان به پروتئين هاي غذاها حساسيت پيدا مي کنند، نه به روغن هاي آن ها. به طور مثال روغن بادام زميني يا روغن تصفيه شده سويا معمولاً باعث واکنش هاي حساسيتي در کودکاني که به بادام زميني يا سويا حساسيت دارند نمي شوند.
به هر حال بعضي از روغن هايي نيز که تحت فشار يا از طريق ايجاد فشار سرد تهيه مي شوند نيز مي توانند باعث حساسيت شوند و بايد آن ها را مصرف نکرد.

آن چه که بايد بدانيد
 

*بسياري از کودکان پس از مدتي از حساسيت به شير و تخم مرغ خلاص مي شوند.
*حساسيت هاي ديگر به ندرت دست از سر انسان برمي دارند. به خصوص حساسيت به بادام زميني، مغزها يا غذاهاي دريايي.
*کودکاني که به يکي از مغزها مثلاً گردو حساسيت دارند بهتر است از تمام آن ها پرهيز نمايند.
*اگر کودک شما نشانه هايي از حساسيت غذايي بروز مي دهد، علاوه بر پرهيز غذايي با متخصص اطفال نيز مشورت نماييد.
*افزودني ها و نگه دارنده هاي غذايي نظير سولفات هاMSGو آسپارتام معمولاً باعث آلرژي نمي شوند.
منبع:نشريه پيام زن، شماره 218