چرا و به چه علت؟!

در اين مطلب قصد داريم ده حقيقتي که پشت عادات عجيب ما نهفته است را شرح دهيم. مانند اين که چرا موهاي بدن سيخ مي شود؟ چرا بعد از خنده گريه است و ...

1- چرا موقع خنديدن گريه مي کنيم؟
کارشناسان هنوز علت آن را نمي دانند، اما يک نکته به نظر مي رسد و آن اين که خنديدن و گريه کردن شبيه واکنش هاي روانشناسي است. روبرت پرووين، روان شناس دانشگاه مري لند مي گويد:« هر دوي آنها زماني اتفاق مي افتد که احساسات تا حد زيادي تحريک مي شود.» لي دووفنر استاد دانشگاه ميامي و چشم پزشک انستيتو باسکون مي گويد:« معمولاً گريه با ناراحتي همراه است، اما گريه کردن يک واکنش پيچيده تر انسان است. اشک با احساسات مختلفي تحريک مي شود از جمله درد، ناراحتي و در بعضي موارد خوشحالي بيش از حد. وقتي چنين اتفاقي افتاد، بسيار خوب است زيرا هردوي خنديدن و گريه کردن، با بي اثر کردن هورمون کورتيزول و آدرنالين، استرس را از بين مي برد. بنابراين اگر موقع خنديدن گريه کرديد، شانس به شما رو کرده است.»
 

2- چرا مفصل ها صدا مي دهند؟
 

بيشتر مفاصل بدن انسان، مفاصل دوتايي متحرک مثل بند انگشت ها و شانه ها هستند که دو استخوان را با پوششي به نام کپسول مفصلي به هم وصل کرده اند. داخل پوشش مفصل ها مايع لغزنده و زلالي است که مقداري نيز گازهاي نامحلول در آن وجود دارد. وقتي که مفصل هاي تان را مي کشيد، در واقع به آنها و مايع بين شان فشار وارد مي کنيد و با وارد شدن فشار، گاز نيتروژن محلول رها مي شود. آزاد شدن هوا بين پوشش مفصل ها همان صدايي است که شما مي شنويد. وقتي که گاز آزاد مي شود، مفصل ها انعطاف پذيرتر مي شوند. مثلاً در يوگا قادر هستيد مفصل هاي تان را خوب بکشيد. اما ممکن است متوجه شويد که مفصل هاي تان بعد از يک بار صدا کردن، فوراً صدا نمي دهند، چون گازي که آزاد مي شود بايد دوباره در مايع حل شود و اين فرآيند حدود 15 الي 30 دقيقه طول مي کشد. اگر شما از روي عادت مفصل هاي تان را به صدا درمي آوريد تا تنش تان را از بين ببريد، به جاي آن 30 ثانيه روي نفس کشيدن تان تمرکز کنيد. صدا کردن مفصل ها به آتروز منجر نمي شود اما مي تواند منجر به گرفتگي مفاصل و کم کردن توان و قدرت آنها شود.

3- چرا پياز اشک چشم ها را درمي آورد؟
 

وقتي که شما پياز را پوست کنده و قاچ مي کنيد، سلول هاي پياز را پاره مي کنيد و آنزيم هايي که گازي به نام پروپانتيل سولفکسيد توليد مي کنند، آزاد مي شوند. وقتي که گاز به چشمان شما مي رسد، اشک چشم هاي تان جاري مي شود و اسيد سولفوريک بسيار رقيقي توليد مي شود و چشم را مي سوزاند. در اين موقع مغز به چشم پيغام مي دهد که اشک بيشتري جاري شود و چشم ها قرمز و متورم شود. هرچه بيشتر پياز خرد کنيد، گاز بيشتري توليد شده و بيشتر اشک مي ريزيد. واکنش شيميايي پياز مکانيسم دفاعي است که در برابر آسيب ديدن خود مقاومت مي کند. قبل از اين که پياز را خرد کنيد، آن را داخل فريزر بگذاريد تا از سوزش و اشک چشمان تان جلوگيري کند. دماي سرد، روند آزاد شدن آنزيم ها را کند مي کند.

4- چرا موهاي تان سيخ مي شود؟
 

سيخ شدن موها زماني اتفاق مي افتد که شما يا سردتان است يا ترسيده ايد. در پايه هر مو يک ماهيچه کوچک وجود دارد که منقبض مي شود و برجستگي کوچکي روي پوست ايجاد مي کند و پوست شبيه پوست مرغ پر کنده مي شود. اين واکنش منجر مي شود که گرما در لا به لاي موها محبوس شود و دما حفظ شود. اين حالت زماني که شما آماده واکنش هاي سريع هستيد نيز روي مي دهد. سيخ شدن موها يک مشکل پزشکي نيست. اگر از نمايان شدن اثرات آن ناراحت هستيد، لباس گرم بپوشيد، در محيط هاي آرام قرار بگيريد و از هرگونه ترس و وحشتي جلوگيري کنيد.

5- چرا هميشه دماي بدن تان سرد است؟
 

دماي بدن با فعاليت هيپوتالاموس در مغز تنظيم مي شود. هيپوتالاموس به بدن پيغام مي رساند تا گرما را بيرون کند و سرما جايگزين شود. آهن در اين فرآيند نقش بسزايي دارد. بنابراين افرادي که کم خوني دارند، بيشتر احساس سرما مي کنند. گردش ضعيف خون که بر اثر فشار خون بالا يا مصرف دارو اتفاق مي افتد، در ميان بيماران مي تواند منجر به احساس سرما شود. تيروئيد کم کار هم متابوليسم افراد را تا حدي پايين مي آورد که بدن گرماي لازم را توليد نمي کند. اگر شما جزو آن دسته از افرادي هستيد که مدام نياز داريد ژاکت يا لباس هاي پشمي حتي در تابستان بپوشيد، غذاهاي آهن دار مانند گوشت قرمز کم چرب، لوبيا و سبزيجات برگ دار سبز بخوريد تا با کم خوني شما مقابله کند. همچنين از مصرف نيکوتين که رگ هاي خون را منقبض نموده و گردش خون را ضعيف مي کند، خودداري کنيد.

6- آيا گوش هاي تان هنوز رشد مي کند؟
 

بله، گوش خارجي رشد مي کند. طبق مطالعه اي که توسط پزشکان عمومي کالج انگلستان انجام شد، وقتي که به دنيا مي آييم، سايز گوش ها به تناسب همان موقع است. هرچه بدن بزرگ تر مي شود، گوش ها هم بزرگ تر و برجسته تر مي شوند. آنها تا 10 سالگي به سرعت رشد مي کنند، سپس سالانه 0/22 ميلي متر رشد مي کنند. مطالعات ديگر نشان مي دهد که لاله گوش به خودي خود در طول زندگي مان بزرگ مي شود( لاله گوش مردها بزرگ تر از خانم هاست). بنابراين سايز مجراي گوش که با استخوان و غضروف شکل مي گيرد، تا سن پيري رشد نمي کند.

7- چرا پلک چشم تان مي زند؟
 

اين وضعيت ناراحت کننده خيلي شايع است. اين اتفاق بيشتر مواقع براي پلک پاييني چشم ها مي افتد. کارشناسان معتقدند که خستگي، استرس و مصرف کافئين زياد منجر به اين شرايط مي شود. بنابراين خستگي چشم، تغذيه نامناسب، مصرف بيش از اندازه مشروبات الکلي، و آلرژي ها هم به اين موضوع دامن مي زند. خوشبختانه اين مورد هيچ تأثير مضري ندارد و خود به خود از بين مي رود. براي اين که به اين موقعيت ناراحت کننده خاتمه دهيد، مصرف الکل را قطع کنيد و خوب استراحت کنيد.

8- آيا همه بچه ها بدون خال يا لک به دنيا مي آيند؟
 

البته بعضي از نوزادان، با خال مادرزادي يا ماه گرفتگي به دنيا مي آيند، اما اين درست است که تا پا به اين دنيا نگذاشته اند هيچ خالي ندارند و در معرض نور آفتاب ممکن است لک و خال در پوست شان ايجاد شود. اگر نوزادان زياد در معرض نور آفتاب قرار بگيرند، مخصوصاً آنهايي که پوست زيبا و چشم هاي روشني دارند، بيشتر در معرض لک پوستي قرار دارند و احتمال سرطان پوست براي آنها بيشتر است. لک هايي که روي گونه هاي بچه هاي با موهاي قرمز وجود دارد جزو زيبايي آنها نيست، بلکه لک هاي پوست آنها به دليل آسيب هاي ناشي از آفتاب است و ممکن است به مولکول DNA سلول ها آسيب ديده باشد. بچه ها و بزرگسالاني که لک دارند، بايستي به صورت مداوم تحت نظر متخصص پوست باشند و از کرم هاي ضد آفتاب با SPF 30 يا حتي بالاتر استفاده کنند.

9- چه چيزي باعث خواب گرفتگي و مور مور شدن مي شود؟
 

مورمور شدن به علت نرسيدن جريان خون به عصب تحت فشار ايجاد مي شود. اگر مدت طولاني در يک جا بنشينيد يا حتي وقتي که پاهاي تان را روي هم انداخته ايد، ممکن است روي عصب هاي تان زياد فشار وارد کنيد و باعث مي شويد که مثلاً پاي تان خواب رود يا احساس کرختي کنيد. مور مور شدن بيشتر در دست ها، پاها، و قوزک پا اتفاق مي افتد. اين حس آزاردهنده پيامي را به مغز مي رساند. عوض کردن حالت نشستن، راه حلي است که اين مشکل را برطرف مي کند. اما اين احساس دلخراش به ندرت مي تواند نشانه بيماري هايي مانند ديابت، لوپوس و MS باشد. اگر مور مور شدن بدن با تغيير حالت نشستن تان برطرف نشد، به پزشک مراجعه کنيد.

10- چرا اطراف لامپ ها هاله نور مي بينيم؟
 

اين پديده به علت خطاي کروي اتفاق مي افتد. خطاي کروي يکي از خطاهاي بصري انسان است. در روز، مردمک چشم تنگ شده و اجازه مي دهد که نور با عدسي چشم برخورد کند. در شب وقتي که مردمک هاي چشم گشاد مي شود تا نور بيشتري را وارد کند، چشمان شما مسير بزرگ تري براي لنز در نظر مي گيرد. هرچه لنز دورتر رود، از وضوح نور کاسته مي شود. اگر شما از مرکز دور شويد، اشعه هاي نور به مرکز چشم شما متمرکز نمي شود. اين چرخه را حس مي کنيد، زيرا لنز گرد است. تقريباً همه اين حلقه ها را مي بينند. اما هاله هايي که در اثر تاري لنز به وجود مي آيند، يکي از نشانه هاي آب مرواريد است. ممکن است ديدن ناگهاني هاله نشانه گلوکوم يا افزايش فشار چشم باشد. بنابراين اگر هاله جديدي را مي بينيد، براي تست و آزمايش هاي مختلف به پزشک مراجعه کنيد.
منبع:کوچه ما، شماره 11