مصرف داروهاي ضد افسردگي در دوران بارداري

آمريکايي ها بيش از هر نوع داروي ديگري، از داروهاي ضد افسردگي استفاده مي کنند . زنان باردار نيز از اين قضيه جدا نيستند . از هر هشت زن باردار آمريکايي، يک نفر از يک داروي ضد افسردگي از خانواده مهار کننده هاي انتخابي باز جذب سروتونين SSRIS براي درمان افسردگي يا ديگر اختلالات خلقي استفاده مي کند . مطالعات اخير نشان مي دهد که اين داروها مي توانند عوارض جانبي زيادي روي سلامت جنين داشته باشند، از جمله، اين داروها مي توانند موجب افزايش خطر ناهنجاري هاي قلبي نادر، زايمان زودرس، کم وزني نوزاد هنگام تولد و علائم ترک دارو در نوزاد شوند . به رغم اين خطرات، هنوز بسياري از پزشکان معتقدند مزاياي اين داروها بيشتر از عوارض احتمالي اين داروهاست .
نگراني در مورد مصرف داروهاي SSRIS در دوران بارداري، اولين بار در سال هاي دهه 1980 در نشريات علمي مطرح شد، اما مورد توجه جدي قرار نگرفت تا آنکه در سال 2005 اداره دارو و غذاي آمريکا، اعلام کرد که نوزادان متولد شده از مادراني که در سه ماهه اول بارداري خود از داروي پاروکسيتين (با نام هاي تجاري seroxa , paxil) استفاده کرده اند، دو برابر بيشتر از ساير نوزادان علائم ناهنجاري قبلي را نشان مي دهند .
در مطالعه اي که در سال 2005 در نشريه پزشکي lancet منتشر شد، محققان دريافته بودند که کودکاني که از مادران مصرف کننده پاروکسيتين متولد مي شوند، در چند روز اول علائم سندروم ترک دارو، مثل تشنج يا گريه هاي غير طبيعي رنج مي برند .
اخيراً خطرات استفاده از ساير داروهاي (ssris) در دوران بارداري نيز روشن شده است . در مطالعه اي که در شماره سپتامبر نشريه (British medical journal) منتشر شده است، محققان 500/000 کودک دانمارکي که مادران آنها از داروهايي چون سرترالين، سيتالوپرام و فلوکسيتين استفاده مي کردند، را مورد مطالعه قرار دادند و نشان دادند احتمال نقايص قلبي در اين کودکان بيشتر از ساير کودکان است، اگر چه خطر کلي هنوز نسبتاً پايين بود . يک مطالعه ديگر نيز نشان داد که احتمال تولد نوزاد نارس و کوچک، در مادراني که در ماه هاي آخر بارداري خود از داروهاي ssris استفاده مي کنند، بيشتر از ساير زنان است . در مطالعه اي که در اکتبر 2009 در نشريه archives pediatricand aisoscan medicine منتشر شد . محققان اعلام کردند که زنان مصرف کننده داروهاي ssris، دو برابر بيشتر از زنان معمولي دچار زايمان زودرس مي شوند و احتمال آنکه نوزاد آنها نيازمند مراقبت هاي ويژه نوزادان نارس باشد، بيشتر از موارد طبيعي است .
با توجه به آنچه گفته شد آيا زنان باردار در هنگام بارداري لازم است داروهاي ضد افسردگي خود را قطع کنند ؟
«اميلي» از دانشگاه تنه ريف اسپانيا، طي مقاله اي مي نويسد ؟ «بارداري، به طور حتم نمي تواند عامل قطع داروهاي ضد افسردگي در زنان شود . عدم درمان افسردگي خود مي تواند موجب افزايش خطر تولد نوزاد نارس، کم وزن و همچنين تهديد حيات جنين شود .»
«سنگوي دارن توه» متخصص همه گير شناسي از دانشگاه هاروارد مي گويد: «در نظر نگرفتن اثر داروها بر افسردگي مادر کاملا دشوار است .»
سانز و توه مي گويند همه زنان باردار تنها براي افسردگي از داروهاي ضد افسردگي استفاده نمي کنند، برخي از زنان ممکن است براي اختلال وسواس، درمان درد و يا علايم پيش از قاعدگي شديد از اين داروها استفاده کنند .در اين موارد داروهاي ايمن تر و بهتري وجود دارد که مي توان جايگزين داروهاي ضد افسردگي شود . (توجه شود که داروهاي غيرافسردگي دسته اي از داروها هستند که در بسياري از اختلالات به غير از افسردگي نيز استفاده مي شوند . براي نمونه اين داروها در درمان بيماري وسواس، درمان برخي از انواع دردها و کاهش علائم پيش از قاعدگي مؤثرند).
در سپتامبر 2009 انجمن اعصاب و روان آمريکا طي گزارشي اعلام کرد که درمان دارويي در مادران باردار دچار افسردگي خفيف و ديگر اختلالات خلقي توصيه مي شود . در اين گزارش به پزشکان توصيه مي کند که بين افسردگي واقعي با موارد غم و اندوه و کاهش احساسات، تفکيک قائل شوند .
منبع: scientific American mind , april march , 2010
منبع: مجله اطلاعات علمي شماره 368