تنگه اي براي رفع دل تنگي

سفر و تفرج در تنگه واشي فقط يك روز وقت تهراني ها را مي گيرد
 

اگر مي خواهيد از سفر خود يك روزه تابستاني در حوالي تهران بهترين استفاده را بكنيد، در اين روزهاي گرم مرداد بايد دنبال جايي باشيد كه آبي خنك داشته باشد، دشت سرسبز فراخ و سايه بلند كوهستان، مسير دسترسي معقولي هم داشته باشد كه بشود يك روز آخر هفته را آنجا گذراند. دل را به كوه و دشت و رودخانه زلال زد و برگشت؛ براي ادامه زندگي سخت شهري. با اين اوصاف انتخاب هاي چنداني نداريد؛ چون تفرجگاه هاي اين حوالي يا كوه دارند يا دشت و اگر هر دو را دارند، از آب و خنكي خبري نيست. اگر از ما بپرسيد، پيشنهاد مي كنيم كه راه فيروزكوه را بگيريد و سراغ تنگه دلگشايي را بگيريد كه تلفيقي است از آب و كوه و دشت و سرسبزي و طراوات و حتي تاريخ، كه بهشتي را به نام «تنگه واشي» در 120 كيلومتري تهران ساخته است. اين بهشت هم بهايي دارد و براي اين گشت و گذار بايد قيد لباس پلوخوري را بزنيد و در اقامت يك طبيعت گرد مجهز به تنگه قدم بگذاريد.

نكته
گردشگران نادان
 

اگر شما هم اين كتيبه تاريخي را از نزديك ببينيد، آرزو مي كنيد كه اي كاش اين كتيبه در تنگه واشي نبود و شما آن را به اين حال و روز فعلي نمي ديديد. كتيبه اي كه آق ممدها زيرش يادگاري ها نوشته اند. فقط مي توان اميدوار بود اگر اين هنرمندان گمنام روزي دوباره گذرشان به اينجا بيفتد از كرده خودشان شرمنده شوند.

چطور برويم؟
سفر به تنگه تاريخي
 

اگر هواي خنكاي تنگه واشي را داريد، بهترين روش رفتن با خودروي شخصي است
- خودروي شخصي: براي رفتن به اين تنگه بايد به جاده فيروزكوه برويد و حدود دو كيلومتر مانده به شهر فيروزكوه، وارد يك جاده فرعي در سمت چپ جاده بشويد؛ يعني همان خروجي كنار بيمارستان. بعد از حدود 13 كيلومتر كه از جاده اصلي جدا شديد به روستاي سرسبز«جليزجند» مي رسيد كه كشتزارهاي حاصلخيز و يك رودخانه پر آب هم دارد. در ورودي، شوراي روستا يك دكه كوچك كنار جاده گذاشته كه از شما بسته به اينكه سوار سواري باشيد يا ميني بوس،500 تا 1000 تومان ميگيرد كه صرف راهسازي و نظافت منطقه خواهد شد. بعد از جليز جند دوباره بايد پنج كيلومتر مسير خاكي را طي كنيد تا به پاركينگ هاي تنگه واشي برسيد و وسيله تان را همين جا پارك كنيد. البته در اينجا انتظار يك پاركينگ مجهز را نبايد داشته باشيد و بيشتر يك محوطه باز پر از خودروست. از اينجا ديگر عمليات آبي - خاكي است و بايد از خودرو پياده شويد و پاچه شلوار را هم بالا بزيند. اين جدول پايين صفحه مي تواند راهنماي خوبي براي برنامه ريزي شما براي سفر باشد.
- تاكسي و ميني بوس: اگر وسيله شخصي نداريد، مي توانيد به ترمينال شرق برويد و سراغ ايستگاه فيروز كوه را بگيريد. اگر سوار ميني بوس شويد براي هر نفر 2 هزار و 500 تومان و اگر با تاكسي برويد براي هر نفر 6 هزار تومان بايد بپردازيد. اما به فيروزكوه كه رسيديد، براي رسيدن به تنگه بايد دربست بگيريد. خودروهاي دربست حدود پنج، شش هزار تومان از شما مي گيرند و تا پاركينگ مي برند. البته همان جا بايد با راننده قرار برگشت را هم بگذاريد و گرنه وقت برگشت كه خسته تر هستيد، دچار مشكل خواهيد شد.

هم بزم و هم رزم
 

با آنكه خيلي ها براي لذت بردن از خنكاي تنگه واشي و طبيعت سرسبز دورو برش راهي اين منطقه مي شوند، اما اگر اين كتيبه كه فتحعلي شاه دستور ساختنش را داد، روي اين صخره ها كنده كاري نمي شد، اينجا تنگ واشي نمي شد. تصويري از جنگاوري خانواده قاجار كه البته تخيلات هنرمند حكاك در خلقش بي تاثير نبوده. اما اين روزها گردشگراني كه به اينجا مي آيند هواي رزم هم دارند، هواي رزم با اين اشكال تاريخي و با چاقو به جنگ آنها مي روند.

زمان بندي سفر
سحر خيز باشيد
 

ساعت          برنامه
6:00         حركت از تهران
9:50         روستاي جليزجند
10:10        شروع حركت
12:30        آبشار واشي
13:00       حركت براي بازگشت
15:45      حركت به سمت تهران
19:45      تهران

كجاست؟
سرچشمه سرما
 

تنگه واشي پا در آب دارد و حصاري از سنگ هاي بلند بر سرودورنمايي از دشتي سر سبز كه گرماي تابستان به آن راه ندارد. اگر از اسم اينجا بپرسيد، از عبارت واشي يا سوباشي كه به زبان تركي به معني «سرچشمه» است. گرفته شده، سرچشمه اي در نزديكي پايتخت كه براي سفري يك روزه براي آن بايد برنامه ريزي كرد.

نكات طلايي
 

- نبود پاركينگ استاندارد در اين سفر يك دردسر است و امنيت خودروها بر عهده خودتان است.
- قبل از آغاز پياده روي كرم ضد آفتاب روي پوست تان بزنيد.
- حتما كفش مناسب همراه ببريد؛ چون ميانه راه مخصوصا وقت عبور از رودخانه اذيت خواهيد شد.
- اين مسير براي سالمندان و كودكاني كه كمتر از هفت سال دارند سخت و طاقت فرساست.
- اگر قصد داريد ناهار را در تنگه بخوريد، بارتان را سنگين نكنيد و غذاي سبك برداريد.
- در تنگه واشي گياه كمياب «باريچه» كه مصارف مهم صنعتي و دارويي دارد مي رويد. چيدن باريچه جرم است.
- تقريبا بعد از روستا، خبري از آنتن موبايل نيست.
- چراغ قوه، طناب و جعبه كمك هاي اوليه فراموش نشود.
- طبيعت تنگه واشي به دليل تخريب هاي مسافران در سال هاي اخير به شدت آسيب ديده. نه زباله هايتان را در طبيعت رها كنيد و نه روي تخت سنگ ها يادگاري بنويسيد.
- به ترافيك طولاني آخر هفته در جاده فيروزكوه هم فكر كنيد، ممكن است سفرتان را چندين ساعت طولاني تر كند.

دره تاريكي
 

اگر زير باد كولر راحت نشسته ايد. فكر نكنيد كه اين مسافراني كه راه خاكي را در پيش گرفته اند هم همين قدر باد خنك بهشان مي خورد، احتمالا له له مي زنند تا به آن دالان صخره اي روبرو وارد شوند و از گرماي تيز آفتاب خلاص شوند. به اين دره تاريك و خنك كه برسند، شايد آنقدر سردشان شود كه آرزوي ذره اي از گرماي بيرون تنگه را كنند.

دوش آب سرد
 

اين آبشار خنك كه اين آقا زيرش ايستاده و به نظر مي رسد فعلا خيال بيرون آمدن ندارد، پاداش كساني است كه گرماي دشت و چند ساعت نشستن در خودرو را به جان خريده باشند. البته همه مسافران هم دل رفتن زير اين آب سرد را ندارند و رفتن تا مچ به آب سرد را ترجيح مي دهند.

نكته
پدر فداكار
 

شايد مدت ها از زماني كه فرزندتان روي كول تان گرفته ايد، مي گذرد. اما در سفر به تنگه واشي اين فرصت را داريد كه خاطرات قديمي را زنده كنيد و مهربان تر شويد. سرماي آب ممكن است بچه هاي كوچك را اذيت كند و آن وقت شما مجبور هستيد كه جورشان را بكشيد. البته اگر هم چندان حساس نيستيد، مي توانيد گاهي بچه را زمين بگذاريد كه او سرماي آب را تجربه كند.

چطور برگرديم؟
پياده روي در رودخانه
 

از زماني كه از خودرو پياده مي شويد، حدود سه ساعت تا انتهاي مسير پياده روي در پيش داريد كه البته با حساب مسير برگشت بايد آن را دو برابر كنيد.
مسير پياده روي كه در پيش داريد از دو تنگه اصلي تشكيل شده كه در انتهاي تنگه دوم به آبشار و انتهاي راه خواهيد رسيد. از پاركنيگ تا تنگه اول حدود 10 دقيقه پياده روي داريد.
- تنگه اول: در تنگه اول با يكي از جذاب ترين بخش هاي سفر روبه رو مي شويد؛ يعني دالاني به طول 300 متر و ديواره هاي صخره اي بلند به ارتفاع 100 متر در انتظار شماست و رودخانه اي كه در ميانه يك دره سنگي قرار دارد. اين رودخانه از كوه هاي ساواشي سر چشمه مي گيرد و از ميان دشت مي گذرد در فصل تابستان عمق آب كم مي شود و در بعضي نقاط از زير زانو بالاتر نمي آيد.
- كتيبه قاجاري: هنوز از اين تنگه بيرون نرفته ايد كه اگر سرتان را بالا بگيريد و به ديواره هاي تنگه نگاهي بيندازيد، نقش برجسته اي مربوط به زمان فتحعلي شاه را مي بينيد كه به دليل شيب ديواره تنگه حالت مسقف دارد. حكاك اين كتيبه كه 185 سال عمر دارد، سه سال طول كشيده و هنرمندان دوره قاجار آن را به يادگار گذاشته اند. اين كتيبه هفت متر طول دارد و شش متر عرض و وقايع زمان فتحعلي شاه روايت مي كند نقش شكارگاه باتصاويري از اسب و شكارگاه دارد كه دراطراف آن هم عباس ميرزا، علي قلي ميرزا و علي نقي ميرزا پسران فتحعلي شاه و همين طور نوادگانش مشغول شكارند. اين كتيبه نشان مي دهد كه احتمالا اين محل در دوره اين شاه قاجار، شكارگاه درباري بوده كه متاسفانه هجوم گردشگران به اينجا و حكاكي بعضي از آنها در حاشيه كتيبه، بخشي از اين اثر تاريخي را تخريب كرده. كتيبه تنگه واشي يكي از سه كتيبه معروف دوره قاجار است؛ دومي در چشمه علي شهر ري و آن ديگري در نزديكي تونل واناي جاده هراز قرار دارد.
- فضاي باز: حد فاصل ميان اين دو تنگه جاده باريكي است كه اطرافش درخت و سبزه زار است. بعد از خروج از تنگه اول به دشتي باز و وسيع مي رسيد كه محل مناسبي براي خوردن ناهار است، البته براي زمان برگشت. اگر قصد ناهارخوري داشتيد بهتر است دنبال پيدا كردن سايه باشيد، چون در غير اين صورت پوستتان خواهد سوخت. پياده روي در پهنه دشت و آفتاب تند باعث مي شود دلتان براي آب خنكي كه از آن گذشته ايد تنگ شود. لباس هايتان خشك شده اما اگر زود بجنبيد، دوباره به آب مي رسيد.
- تنگه دوم: فاصله تنگه اول تا دوم حدود 40 دقيقه است. تنگه دوم پهن تر از تنگه اول است و رودخانه كوچكي از وسطش عبور مي كند كه باز هم مجبوريد در آب برويد. غير از پهني، تنگه دوم تفاوتش با اولي اين است كه تنگه اول آب بيشتري دارد و ارتفاع آب بين 40 تا 50 سانتي متر است و تنگه دوم آب كمتري دارد. البته هواي گرم مرداد ماه گولتان نزند؛ چون آب تنگه ها در تابستان هم بسيار سرد است. مي توانيد چند دقيقه اي استراحت كنيد و دوباره راه بيفتيد.
- آبشار: در انتهاي مسير آبشاري با هشت متر ارتفاع منتظر شماست كه حتي در تابستان آبش حسابي سرد است. حتي اگر زير آبشار هم نرويد، باز هم قطرات ريز معلق خيستان خواهد كرد. حسابي كه خنك شديد و استراحت كرديد مي توانيد برگرديد. البته اگر دلتان كمي ماجراجويي مي خواهد مي توانيد براي ديدن سرچشمه، سمير كنار آبشار را بالا برويد. سرچشمه آبشار حدود 50 متر بالاتر است و راهش چندان هم صعب العبور نيست. اما خيلي ها ديگر ناي بالا رفتن از اين راه را هم ندارند كه راه كنار آبشار را بالا بروند.

نكته
پير و جوان بشتابيد
 

تنگه واشي مقصد هر گردشگري مي تواند باشد، از كودكان خردسال گرفته تا سالمنداني كه آب براي مفاصل شان ضرر دارد معمولا در روزهاي تعطيل اهالي روستاهاي نزديك اسب و قاطرشان را مي آورند و با دريافت چند هزار تومان همراهان شما را از دو تنگه عبور مي دهند. چون خسته ايد ممكن است هر قيمتي كه به شما پيشنهاد شود را بپذيريد، اما عجله نكنيد، حتما چانه بزنيد. در روزهاي تعطيل آن قدر اسب و قاطر در تنگه هست كه صاحبان اين حيوانات هم مجبور شوند قيمت ها را پايين بياورند، نظر ما را مي خواهيد، چنانچه بيماريد و آب سرد براي مفاصل تان ضرر دارد كه هيچ و اين سواري خيلي هم به صرفه است. در غير اين صورت پياده برويد كه مزه تمام سفر به خنكي و سرماي آب رودخانه اش است.
منبع: سرزمين من ش 4