خونخوار رودخانه ها

شايد شما هم افسانه هاي ترسناک پيراناها را شنيده باشيد و اما واقعيت...
 

پيراناها به خاطر شکار گروهي جانوران در گله هاي بزرگ بدنام شده اند. اما تحقيقات جديد نشان مي دهد آنها براي حفاظت در برابر شکارچي هايي مثل قره غازها، تمساح ها و دلفين ها به صورت گروهي زندگي مي کنند.آنها از انسان ها نيز گريزان هستند و تنها در صورتي که بوي خون بشنوند (مثلا اگر زخم باز داشته باشيد و به رودخانه برويد) ممکن است سرو که شان پيدا شود.

افسانه هاي اشتباه
 

حرف هاي زيادي درباره اينکه چطور پيراناها مي توانند در چند دقيقه يک انسان يا گاو را تا استخوان بخورند، شنيده ايم. اين داستان ها به ويژه به پيراناي شکم سرخ (Serrasalmus nattereri)بازمي گردد. يک خرافه برزيلي هم هست که مي گويد آنها به سرعت مشغول گشت زني در رودخانه ها هستند و از هر گله گاو، نخستين گاوي که به آب بزند قرباني آنها مي شود تا بقيه اجازه عبور داشته باشند. اما تحقيقات نشان داده است که چنين اتفاقي بسيار بعيد است و اين ماهي ها اين قدرها هم خون خوار نيستند. با اين حال يک بررسي در سورينام نشان داده در جاهايي که سطح آب ها خيلي پايين باشد، پيراناها ممکن است به انسان حمله کنند.

رابطه با انسان
 

در آمريکاي جنوبي پيرانا جزو ماهي هاي رايج خوراکي است که در بازارهاي محلي خريد و فروش مي شود. نمونه هاي خشک شده آنها هم به عنوان سوغاتي توسط توريست ها خريداري مي شود. دندان هاي آنها توسط سرخ پوستان محلي براي ساخت ابزار و سلاح استفاده مي شود. صيد آنها با قلاب دشوار است. زيرا وقتي يک پيرانا به قلاب مي افتد، بلافاصله توسط پيراناهاي ديگر خورده مي شود. بسياري از گونه هاي آنها هم (به خصوص pygocentrus nattereri)به عنوان ماهيان آکواريومي خريد و فروش مي شوند. يکي از دشواري هاي نگهداري آنها در آکواريوم هم به خوي هم نوع خوار آنها باز مي گردد.

حکايت آقاي روزولت!
 

تدي روزولت، يکي از رئيس جمهورهاي خيلي قديمي آمريکا در سال 1914 يک کتاب نوشت به نام «به سوي برزيل رام نشده» و حسابي از ماهي پيرانا هيولا ساخت.ظاهرا براي اينکه به آقاي تدي نشان بدهند که رودخانه هاي برزيل خيلي خفن هستند، يک قسمت از رودخانه را با تور بسته اند، بعد لاشه گاو انداخته اند درآب و خلاصه نمايش پرزرق و برقي از خون و وحشت نشان تدي دادند. ايشان هم بدجوري تحت تاثير قرار گرفته و قضيه را در کتاب اش منعکس کرده است.

هاله 120 درجه يعني چه؟
 

نام: piranha
تنوع گونه ها: 30 تا 60 گونه
طول :14-26 سانتي متر طول حيوان بالغ. بعضي نمونه ها تا 43 سانتي متر طول داشته اند.
پراکنش: رودخانه هاي آمريکاي جنوبي، حوضه آمازون، اورينوکو،گويان، پاراگوئه، و رودخانه هاي سائوفرانچسکو. پيراناهاي آکواريومي در چند رودخانه آمريکاي شمالي از جمله رودخانه پتومک و درياچه هاي شمالي تر در ايالت هاي ميسوري و ويسکانسين ديده شده اند، با اين حال طي زمستان هاي سرد در آب هاي خنک زنده نمي مانند. پيراناها در درياچه مصنوعي کاپتاي در جنوب شرقي بنگلادش هم ديده شده اند.
اخيرا گزارش هاي متعددي از حضور پيرانا در رودخانه کارون در جنوب غربي ايران به دست مي رسد. احتمالاً افرادي اين ماهي هاي فرصت طلب را از آکواريوم به اين رودخانه ريخته اند. نگارنده شاهد دو پيراناي زنده صيد شده از کارون بوده است. اين دو ماهي نه به هم رحم کردند، نه به يک لاک پشت که در آکواريومشان زندگي خوبي را سپري مي کرد، نه به ما! اگر اطلاعات بيشتر مي خواهيد هم به رود کارون مراجعه فرماييد.
مشخصات: هر پيرانا يک رديف دندان تيز در هر آرواره دارد. دندان ها بسيار تيز و در کنار هم فشرده هستند که براي کندن و قيمه قيمه کردن گوشت شکار يا لاشه استفاده مي شود.
بوم شناسي: پيراناها ماهيان مهمي در زيست بوم خود هستند. پيراناها اگرچه به نهرهاي کم ارتفاع محدود هستند، اما در انواع زيستگاه هاي اين نهرها زندگي مي کنند، يعني هم در آب هاي خروشان و هم در آب هاي راکد.آنها هم شکارگر هستند و هم لاشه خوار، بنابراين تاثير زيادي روي ماهي هاي زيستگاه خود دارند. بعضي گونه ها از دانه هاي گياهي هم تغذيه مي کنند. با اين وجود برخلاف ماهي هاي گياهخوار ديگر، پيراناهاي گياهخوار دانه هاي گياهي را کاملا مي جوند و بنابراين به عنوان پخش کننده هاي بذر گياهان شناخته نمي شوند. به هرحال آنها همه چيز خوارند و در بعضي مراحل زندگي از گياهان تغذيه مي کنند.
منبع: نشريه دانستنيها شماره 20