او جاسوس شما نيست

چگونه ارتباطي صحيح با فرزند همسرمان داشته باشيم؟
ازدواج و پيوستن دو خانواده و ايجاد پيوند زناشويي با زن يا مردي که داراي فرزند يا فرزنداني است، مي تواند تجربه رضايت بخش و ارزنده اي باشد. چنانچه شما فرزندي نداريد، شانس سهيم شدن زندگي خود را يک فرد جوان تر و کوچک تر داريد تا به رشد و شکوفايي شخصيت او کمک کنيد. اگر داراي يک يا چند فرزند هستيد، مي توانيد به هر دو طرف فرصت هاي بيشتري به منظور برقراري ارتباط و ايجاد پيوند خواهري و برادري بدهيد.
در بعضي مواقع اعضاي جديد خانواده بدون هيچ مشکلي با يکديگر کنار مي آيند، اما در خيلي از موارد شما مي بايد آمادگي بروز مشکلات و سختي ها را نيز داشته باشيد. جداي اينکه، همانند يک پدر يا مادر واقعي ايفاي وظيفه مي کنيد- هر روز مسئوليت هاي شما بيشتر مي شود- طبيعتاً دچار پريشاني و آشفتگي خواهيد شد و حتي برخي مشکلات پيش آمده موجب ايجاد تضاد و کشمکش بين شما و همسرتان، فرزندان او و حتي همسر سابق او شود.
اگرچه هيچ فرمول مطمئن و خطاناپذيري براي ايجاد يک خانواده کامل و بي عيب و نقص وجود ندارد (هر خانواده اي مشکلات خاص خود را داراست) بسيار با اهميت است که موقعيت جديد به وجود آمده در زندگي تان را با بردباري و ادراک صحيح و درست به پيش ببريد.
در اينجا به برخي از مواردي که مي توانيد غير حقيقي را راهنمايي و کمک کرده تا بتوانند راحت تر و با شيوه بهتري خود را با شرايط و وظايف جديد وفق دهند اشاره مي شود.

شروعي آهسته وگام به گام
 

اولين قدم، توجه به اين مطلب است که شخص بزرگسال ديگري به غير از والدين حقيقي کودک، وارد زندگي او شده است نت همانند يک عضو مهربان و به عنوان يک ناصح و مربي انجام وظيفه کند.
ممکن است خيلي سريع توقع برقراري يک رابطه عاطفي و نزديک را با فرزند همسر خود داشته باشيد اما در صورت عدم ايجاد آن، قطعاً به فکر مي افتيد که چه عملکرد ناصحيح و اشتباهي موجب به تعويق افتادن اين جريان شده است. ايجاد رابطه نزديک و صميمي نياز به وقت و زمان دارد.
بهتر است عجله و شتاب نداشته باشيد. اجازه دهيد تمامي اين مراحل قدم به قدم و به شکلي طبيعي به جلو رود. چرا که کودکان هوشيارانه قادر به تشخيص و شناخت رفتارهاي واقعي يا تصنعي بزرگسالان هستند. تنها نقش يک نامادري و ناپدري مهربان و صميمي را بازي کردن، دردي را دوا نخواهد کرد. مضافاً اينکه شما بايد با صبر و حوصله قادر به بسط و پرورش يک رابطه بسيار پربار و معنا را پيدا خواهيد کرد که لزوماً نبايد مشابه روابط کودک با والدين حقيقي اش باشد.

عوامل مؤثر در روابط شما
 

بچه هايي که غم و ماتم، فقدان يکي از والدين حقيقي خود به علت طلاق و جدايي يا مرگ هستند، قبل از آنکه شما را به عنوان يک پدر و مادر جديد بپذيرند، نياز به زمان بيشتري براي التيام و بهبودي تألمات روحي دارند. براي آنها پدر يا مادر از دست رفته، همچنان زنده و پابرجاست و ازدواج مجدد يکي از والدين مي تواند به معني تمامي اميدها و قطع حلقه ارتباطي مابين والدين حقيقي او باشد. حتي اگر چندين سال از جدايي و متارکه يا مرگ والدين او گذشته باشد. (با اينکه ديگر کودک به اندازه کافي رشد و بزرگ شده) اما باز اغلب بچه ها، براي مدت هاي طولاني به اين نوع نگرش و باور خود اميد داشته و پايبند هستند. اين واقعيت آنها را خشمگين و عصباني و احساسات شان را جريحه دار مي کند و برايشان گيج کننده است.
از عوامل اثرگذار بر روابط والدين غير حقيقي مي توان به موارد زير اشاره کرد:

کودکان در چه سنيني هستند؟
 

عموماً بچه هاي کوچک تر، نسبت به کودکان بزرگ تر در برقرار و ايجاد رابطه عاطفي با والدين جديد خود راحت تر عمل مي کنند.

چه مدت از آشنايي شما با آنها مي گذرد؟
 

معمولاً هرچه مدت آشنايي شما با کودک بيشتر باشد، مسلماً روابط بهتري را مي توانيد با او برقرار کنيد، موارد استثنايي هم وجود دارد؛ از جمله اينکه قبلاً با والدين حقيقي او آشنايي داشته يا دوست خانوادگي آنها بوده ايد و ذهنيت و شناخت قبلي شما، موجب جذب و توجه بيشتر کودک به شما و ايجاد رابطه نسبتاً بي اشکال شود.
وعده هاي ملاقات شما با پدر يا مادر حقيقي کودک، به منظور صحبت و شناخت بيشتر در امر ازدواج چه مدت بوده است؟
بازهم موارد استثناء وجود دارد. اما نوعاً و به طور خاص، اگر شما در امر ايجاد ارتباط و مصاحبت و نهايتاً ازدواج با فرد مقابل تعجيل نداشته باشيد، کودکان حس خوبي نسبت به اين امر داشته و پذيرش پيوند زناشويي شما با مادر يا پدر حقيقي او راحت تر است.

رابطه همسرتان با زوج يا زوجه قبلي چگونه است؟
 

اين عامل بسيار مهم و حياتي است. وجود تضاد و کشمکش مابين همسر شما با همسر سابق او، موجب بروز يک تفاوت بزرگ واثرگذار بر چگونگي مقبوليت و پذيرش شما به عنوان والدين غير صلبي (غير حقيقي) از طرف کودکان است. بنابراين شايسته ترين راه براي جلب کودک و کنار آمدن با شرايط جديد دور ريختن افکار منفي است.

چه مدت زمان کودکان وقت شان را با شما مي گذرانند؟
 

تلاش کنيد آخر هر هفته وقت خود را با آنها بگذرانيد. هنگامي که کودکان وقت خود را با والدين حقيقي خود سپري مي کنند، قاعدتاً آنها به همه خواسته هاي فرزندشان تن نمي دهند، اما تقاضاهاي کودک از شما و برآورده کردن و نکردن خواسته هاي او مجدداً منجر به ايجاد مشکلاتي در روابط شما با کودک است. به خاطر داشته باشيد نيازهاي کودک را بايد در نظر گرفت. چنانچه کودکان تمايل دارند اوقات خود را با پدر يا مادر حقيقي خود بگذرانند، مي بايست حتماً اين فرصت براي آنها فراهم شود. در دراز مدت اين امر موجب ايجاد رابطه بهتري ما بين شما و فرزند همسرتان خواهد شد.
شناخت و آگاهي نسبت به موقعيت هايي که امکان بروز مشکلات را در ميان اعضاي جديد خانواده بيشتر مي کند بسيار مهم و ضروري است. چنانچه مسايل و مشکلات بغرنجي در روابط خانوادگي ظاهر شود، مسلماً بهتر مي توانيد با ظرافت و بردباري از عهده آن برآييد.

گام هايي به سوي موفقيت
 

تمامي والدين با مصايب، مشکلات و موانعي مواجه خواهند شد. ليکن هنگامي که يک ناپدري يا نامادري هستيد مسايل بوجود آمده اين واقعيت را که شما مادر يا پدر حقيقي کودک نيستيد، نمايان مي کند و سبب ايجاد کشمکش و منازعه بين خانواده خواه از طرف فرزندان، همسر سابق شريک زندگي تان يا حتي از جانب همسرتان شود. هنگام بروز مشکلات در نظر داشتن نيازهاي کودک، شما را در تصميم گيري شايسته و بهتري ياري خواهد کرد.

لحاظ کردن نيازها، نه خواسته ها
 

کودکان نياز به محبت دارند. عطوفت و مهرباني گام اول است. خريد يک اسباب بازي يا رفتارهاي مناسب توأم با مهر و محبت مي تواند کودک را به شما نزديک تر کند. علي الخصوص که کودک متوجه شود، هديه يا ابزار محبت را نه به خاطر رفتار مؤدبانه اش يا کسب نمره کلاسي خوب، بلکه تنها از بابت مهر و دوستي به او پيشکش کرده ايد. همچنين در صورتي که احساس مي کنيد توانايي ايجاد توازن و رعايت عدل و انصاف را در اين گونه خريدها مابين فرزند حقيقي خود و فرزندان همسرتان نداريد، از اين کار چشم پوشي کنيد. بهترين کار برخورد مساوي و يکسان با کودکان است.

قوانين داخل خانه
 

مقررات و قوانين منزل را به گونه اي در نظر بگيريد که انجام و مراعات آن براي تمامي کودکان و فرزندان امکان پذير باشد؛ خواه براي فرزندان متولد شده از ازدواج مشترک شما. ايجاد قوانين و مقررات داخل خانه براي کودکان و نوجوانان متفاوت است اما آنها مي بايست توانايي انجام و عمل کردن به آن را داشته باشند. قواعد و قوانين به کودکان کمک مي کند تا همانند زماني که به خانه اي جديد نقل مکان کرده يا نوزاد جديد متولد شده، خود را با شرايط و اوضاع و احوال به وجود آمده مطابقت دهند. همچنين احساس کنند که با تمامي فرزندان در خانه شما به يک اندازه و شکل مساوي رفتار و برخورد مي شود. اگر بچه ها با طرز تربيت و رفتارهاي بسيار متفاوتي از يکديگر در هر خانواده اي رشد و پرورش يافته اند، قطعاً ايجاد هماهنگي و سازگاري بين طرفين مشکل تر خواهد بود.

خلق و ابداع سنت ها و عادات جديد
 

به دنبال همراهي انجام فعاليت هاي به خصوص و نو به همراهي فرزند خوانده خود باشيد. اما توجه و اطمينان خاطر از واکنش بازخورد آن نيز حائز اهميت است. برخي از اين عادات شامل تفريحات و سرگرمي هاي متنوع از جمله: دوچرخه سواري، پيک نيک، پياده روي، آشپزي و انجام برخي از امور تعميراتي ساده داخل منزل، رفتن به سينما و تئاتر و يا حتي بازي با کلمات در داخل اتومبيل و.. است. تنها تلاش درج جلب خاطر و رضايت کودکان، حاصلي نخواهد داشت. چرا که بچه ها با زيرکي قادر به تشخيص سعي و صرف انرژي شما، براي کسب نتيجه سريع تر هستند.

احترام به والدين حقيقي کودک
 

هنگامي که همسر سابق شريک زندگي تان درگذشته و از دنيا رفته است، بسيار حائز اهميت است که همواره به ديده احترام از او ياد کنيد. چنانچه با شريک فعلي زندگي تان امر حضانت و سرپرستي را عهده دار شده ايد، تلاش کنيد رفتاري مؤدبانه و دلسوزانه در تعاملات يکديگر داشته باشيد (مهم نيست که چه اندازه مي تواند مشکل باشد) از به کار بردن جملات منفي در مورد والدين حقيقي در حضور کودک پرهيز کنيد. اظهار نظرهاي مختلف در حضور کودک، او را رنجيده خاطر و عصباني مي کند. هيچ کودکي دوست ندارد از والدين حقيقي او انتقاد و نکوهش شود، حتي اگر از آنها گله مند باشند.

از کودکان به عنوان «پيغام بر» استفاده نکنيد
 

هيچ گاه نسبت به اوقاتي که کودک با يکي از والدين حقيقي خود گذرانده است، کنجکاوي نکنيد. پرسش هاي متعدد و نابه جا، سبب رنجش و انزجار کودک شده و او احساس مي کند که مبدل به يک «جاسوس» شده است و تا جايي که امکان دارد، مستقيماً با پدر يا مادر حقيقي کودک در ارتباط باشيد تا بتوانيد راحت تر و بهتر در مورد موضوعات و مسائل مربوط به فرزند خوانده خود بحث و تبادل نظر کنيد. از جمله در مورد درس و مدرسه، سلامت کودک، دوستان و آشنايان او و...
اختصاص دادن روز يا ساعاتي در رابطه با طرح اين مسائل بسيار مفيد است.

صحبت با همسر و شريک زندگي
 

براي انجام وظايف مربوط به تربيت و پرورش کودک و تصميم گيري هاي مختلف، مي بايست ارتباطي صحيح بين شما و همسرتان برقرار باشد. بسيار مهم است که هر دو شما طرز فکر مشترکي در اين مورد داشته باشيد. وجود برخي تمايزات تضادها و اختلاف سليقه ها براي شما مشکل ساز خواهد بود. چنانچه هيچ فرزندي نداشته و از اين بابت بي تجربه ايد مي توانيد براي شناخت و آگاهي نسبت به مسائل کودک از همسر خود کمک بگيريد. به دنبال اين باشيد که هر کودک در گروه سني خاص به چه چيزهايي علاقمند است. فراموش نکنيد که اين مطلب را از کودک نيز مي توان سئوال کرد.
پيشامدهاي به وجود آمده در يک خانواده جديد و سختي هاي خاص آن نبايد شما را دل سرد و مأيوس کند. هرگز دست از تلاش براي ايجاد ارتباطي سالم و درست بين اعضاي خانواده برنداريد. ثابت کنيد که محکم و استوار در اين جهت ايستاده و گام برمي داريد تا شناخت بهتري نسبت به يکديگر داشته باشيد.
منبع: نشريه راه کمال، شماره 38