دانش‌آموز نيازمند اعتماد به نفس قوي است

يكي از عمده‌ترين دلايل كم‌رويي كودكان و نوجوانان، ضعف در اعتماد به نفس و احساس خود ارزشمندي است. پديده كم‌رويي كه امروزه به عنوان يك معلوليت اجتماعي مطرح شده، با چگونگي نگرش فرد نسبت به خود و احساس خود ارزشمندي رابطه مستقيمي ‌دارد. در درمان كم‌رويي هم براي كاهش اضطراب و افزايش مهارت‌هاي اجتماعي (مانند شمرده و رسا صحبت كردن، برقراري ارتباط بصري با مخاطبان و...) بدون توجه اساسي به اصول و روش‌هاي تقويت اعتماد به نفس اقدام مؤثري انجام نمي‌شود.‏
يکشنبه، 27 فروردين 1391
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
دانش‌آموز نيازمند اعتماد به نفس قوي است

دانش‌آموز نيازمند اعتماد به نفس قوي است
دانش‌آموز نيازمند اعتماد به نفس قوي است


 





 
يكي از عمده‌ترين دلايل كم‌رويي كودكان و نوجوانان، ضعف در اعتماد به نفس و احساس خود ارزشمندي است. پديده كم‌رويي كه امروزه به عنوان يك معلوليت اجتماعي مطرح شده، با چگونگي نگرش فرد نسبت به خود و احساس خود ارزشمندي رابطه مستقيمي ‌دارد. در درمان كم‌رويي هم براي كاهش اضطراب و افزايش مهارت‌هاي اجتماعي (مانند شمرده و رسا صحبت كردن، برقراري ارتباط بصري با مخاطبان و...) بدون توجه اساسي به اصول و روش‌هاي تقويت اعتماد به نفس اقدام مؤثري انجام نمي‌شود.‏
خودشناسي و پذيرش مسئوليت اجتماعي از مهم‌ترين هدف‌هاي تربيتي در هر جامعه‌اي است و برخورداري از حس «خودارزشمندي» و «اعتماد به نفس» قوي به مثابه يك سرمايه ارزشمند حياتي، براي همه انسان‌ها به ويژه كودكان و نوجواناني است كه از مهارت‌هاي اجتماعي كمتري بهره‌مند هستند و از مؤثرترين عوامل پيشرفت و شكوفايي استعدادها و خلاقيت‌ها به شمار مي‌آيد.‏
به طور كلي فرآيندهاي شناختي، احساسات، انگيزه‌ها، برقراري روابط شيوه زندگي، تصميم‌گيري‌ها و انتخاب‌هاي ما بسيار متأثر از چگونگي احساس خودارزشمندي و اعتماد به نفس است. يك اراده قوي در گرو اعتماد به نفس قوي و استوار است. تسليم‌ناپذيري، مطمئن، مصمم و راسخ قدم بودن، از صفات برجسته رهبران بزرگ است. به عبارت ديگر، تنها عوامل تعيين‌كننده رفتار، اعتماد به نفس و احساسي است كه ما نسبت به خودمان داريم.
به عقيده مازلو، ما براي سلامت رواني خود به احساس اعتماد به نفس مثبت و قوي نياز داريم. بنابراين براي برخورداري از اعتماد به نفس، انسان نياز دارد كه از احترام و شأن اجتماعي مطلوب و نگرش مثبت به خويشتن بهره‌مند باشد.‏
تحقيقات انجام شده در مدارس گوناگون به ويژه مدارس استثنايي نشان مي‌دهد كه ميان پيشرفت تحصيلي و نگرش فرد نسبت به خودش رابطه مستقيمي‌ وجود دارد. هر قدر فرد احساس و نگرش مثبت نسبت به خود داشته باشد، موفقيت بيشتري را در امور تحصيلي از خود نشان مي‌دهد.‏
در اين ميان والدين، خواهران و برادران، معلمان و هم‌سالان كودكاني كه به دلايلي مانند كم‌رويي، اضطراب، ناتواني در انجام تكاليف درسي يا عقب‌ماندگي ذهني از اعتماد به نفس لازم برخوردار نيستند، نقش بسيار مهمي‌در ايجاد و تقويت حس «خودارزشمندي» و اعتماد به نفس آنها دارند.‏آنچه براي بهداشت رواني، پيشرفت تحصيلي و شغلي اين قبيل دانش‌آموزان ضروري است، اين است كه به آنها كمك کنيم تا حس خودپنداري واقعي و اعتماد به نفس قوي در آنان رشد كند. به ديگر سخن، به وجود آمدن و تقويت كارايي و احساس ارزشمندي در شكوفايي شخصيت و توانمندي‌هاي كودكان و نوجوانان بسيار مهم است.

8 راهکار براي تقويت اعتمادبه‌نفس دانش‌آموزان
 

در اينجا به چند عامل بسيار مهم براي پرورش و تقويت حس اعتماد به نفس در كودكان و نوجوانان اشاره مي‌کنيم.‏
‏1) همواره سعي کنيد كه در برخورد با كودكان و نوجوانان توانمندي‌هاي آنها را مدنظر قرار دهيد، نه ضعف‌ها و ناتوانايي‌ها را. لازم است پيوسته با ديد و بازخورد مثبت و سازنده به آنان نگريست.
هرگونه احساس و نگرشي كه ما نسبت به كودكان و نوجوانان داريم، بدون شك در رفتار او تاثير بسزايي خواهد داشت.
اگر احساس و نگرش ما نسبت به كودك مملو از ضعف و درماندگي او باشد،‌ به رفتارهايي مانند بي‌رغبتي و بي‌توجهي نسبت به او، يا حمايت بيش از حد از وي منجر خواهد شد كه در هر دو صورت كودك نمي‌تواند از حس ارزشمندي و اعتماد به نفس لازم برخوردار باشد. وجود نگرش منفي نه فقط تاثير سوء يا بازدارنده روي كودك خواهد گذاشت، بلكه صاحبان چنين انديشه‌ها و نگرش‌هايي خود را نيز در پس ديواره‌اي از برداشت‌هاي آزاردهنده و ويرانگر محبوس مي‌كند و از خلاقيت‌ها و ابتكار عمل، نشاط و سرزندگي و بالاتر از همه اميد، توكل و تحرك باز مي‌دارد.
2) براي نوجوانان و جوانان تجارب خوشايندي از فعاليت‌هاي مستقل و آزاد فراهم کنيد. به آنها فرصت دهيد تا با فعاليت‌هاي مستقل، احساس مسئوليت و مراقبت از خويشتن را بيابند. براي اين كار ايجاد انگيزه‌هاي لازم براي تحرك و فعاليت‌هاي داوطلبانه بسيار اهميت دارد. اغلب نوجوانان با انگيزه‌هاي محيطي به فعاليت افتاده و با رضامندي و احساس خوشايند دروني پيشرفت مي‌كنند.
بديهي است که فعاليت‌هاي مستقل و آزاد در زمينه انجام كارهاي روزانه از نظارت مستمر و گاهي هدايت، ارشاد و تشويق خانواده بي‌نياز خواهد بود. اما آنچه مهم است اين كه نظارت بزرگسالان، به معناي دخالت مدام ايشان در فعاليت‌ها و امور نوجوانان نيست. نبايد در همه كارهاي آنان دخالت كرده، به جاي اين‌كه ابتكارعمل به دست نوجوانان باشد، آنها را به عناصر منفعل و غيرفعال تبديل كنيم.
3) تجارب موفقيت‌آميز كودكان و نوجوانان را افزايش دهيد. يكي از مهم‌ترين عوامل ايجاد و تقويت حس اعتماد به نفس در كودكان و نوجوانان، به ويژه نوجوانان كم‌رو يا ناموفق، فراواني موفقيت‌هاي آنها در انجام فعاليت‌هاي متعدد است.
به عبارت ديگر، لازم است برنامه‌هاي آموزشي و فعاليت‌هايي كه براي آنها پيش‌بيني مي‌شود، به گونه‌اي تهيه و تنظيم شود كه با تلاشي كه از خود نشان مي‌دهند موفق به انجام آنها شوند. آن‌چه در اين ارتباط بسيار مهم و قابل توجه است، اين است كه تلاش افراد هدفمند و جهت‌دار باشد؛ يعني كسب هر گونه موفقيت بايد در سايه تلاش انجام پذيرد تا آنها احساس خوشايندي از دقت و تلاش داشته باشند. بديهي است اين انتظار كه همه فعاليت‌ها و تلاش‌ها بدون استثنا به موفقيت منجر شود، همواره نمي‌تواند امري طبيعي و ايده‌آل باشد. بلكه توقع معقول آن است كه با توجه به شرايط ذهني و رواني افراد برنامه‌هاي آموزشي و تربيتي خاص نوجوانان و جوانان به گونه‌اي تنظيم شود كه در غالب موارد آنها با تلاش مستمر خود به نتيجه مطلوب دست يابند.
در غير اين صورت، يعني وقوع شكست‌ها و ناكامي‌هاي پياپي به دليل كم‌رويي يا دشواري تكاليف ارائه شده و دلسردي‌ها و دلزدگي‌هاي مستمر كه موجب مي‌شود نوجوان حس كارايي و ارزشمندي خود را از دست بدهد و احساس بي‌كفايتي بر او چيره مي‌شود. اعتماد به نفس وي نيز به حداقل مي‌رسد.
اوليا و مربيان بايد به ياد داشته باشند كه آن چه در رشد و پيشرفت اين قبيل افراد، داراي اهميت است، مساله انگيزه و تلاش آنها است. نه صرفاً نتايج حاصل از آن. همه افراد به ويژه نوجوانان و جوانان كم‌رو در فعاليت‌ها و تلاش‌هاي‌شان به تشويق و ترغيب نياز دارند. موفقيت‌هاي ايشان در انجام مهارت‌هاي متعدد موجب تقويت انگيزه و رغبت آنها براي تلاش بيشتر مي‌شود. به عبارت ديگر، تجارب موفق انگيزه، جرأت، تلاش، پشتكار و اعتماد به نفس آنها را تقويت مي‌كند.
4) قدرت تحمل كودكان و نوجوانان را براي مواجه شدن با ناكامي‌هاي احتمالي افزايش دهيد. با وجود همه تمهيدات و برنامه‌ريزي‌هاي مناسب، فردي كه داراي اعتماد به نفس ضعيف است يا از توان ذهني مطلوب و مهارت‌هاي لازم اجتماعي برخوردار نيست، در زندگي خانوادگي، آموزشگاهي و اجتماعي به دلايل گوناگون در انجام فعاليت‌هاي متنوع گاهي با تجارب ناخوشايندي از ناكامي‌ها و شكست‌ها مواجه خواهد شد. والدين و مربيان بايد از اين قبيل تجارب در ظاهر ناخوشايند براي او نيز نهايت حسن استفاده را بکنند و با تشويق و ترغيب جوانان به سعي و تلاش دوباره، مساله ناكامي‌ او را به سكوي پرش و جهشي تازه تبديل كنند.
گاه تجربه شكست و ناكامي ‌در بعضي از افراد انگيزه‌اي قوي‌تر و غني‌تر براي كوشش و ادامه كار به وجود مي‌آورد. آن چه در اين مورد فوق‌العاده مهم است، چگونگي نگرش و تلقي ما از تجربه شكست نوجوان در انجام كار است.
5) رفتار مصمم و مطمئن و در عين حال مطلوب كودكان و نوجوانان را تقويت کنيد. ترغيب و تقويت رفتار كلامي ‌و غيركلامي ‌مطمئن كودك يا نوجواني كه دچار كم‌رويي يا ضعف شخصيت است، اعتماد به نفس او را بيشتر خواهد كرد. وجود چنين رفتارها و مهارت‌هايي در نوجوان و جوان براي استحكام شخصيت و امنيت خاطر او به خصوص در هنگام مواجهه با افرادي كه فاقد حسن‌نيت كافي هستند، فوق‌العاده ارزشمند است. رفتار مطمئن، مصمم و مستدل فرد مي‌تواند در زمينه‌هاي متنوعي قابل مشاهده باشد.
اين‌گونه رفتارهاي مصمم و مطمئن، استدلالي و مسئولانه، حس ارزشمندي و اعتماد به نفس شخص را تقويت مي‌كند. بديهي است همان‌گونه كه ذكر شد، بايد توجه داشت كه اين رفتارها پرخاشگرانه يا از روي لجاجت نبوده، موجب بي احترامي‌به ديگران و يا رنجش خاطر آنها نشود.
6) كودكان و نوجوانان را در كنترل احساسات و عواطف خود ياري كنيد. كودكان و نوجوانان كم‌رو گاه با شرايط و فعاليت‌هايي مواجه مي‌شوند كه به شدت آنها را متاثر مي‌سازد. در چنين مواقعي كنترل عواطف و خويشتن‌داري براي مقابله با مساله‌اي كه با آن روبه‌رو هستند بسيار مهم است. بديهي است در اين شرايط نظارت و راهنمايي بزرگسالان به طور کامل ضروري خواهد بود.
7) مهارت‌هاي اجتماعي کودکان و نوجوانان را تقويت کنيد.
توان برقراري و حفظ ارتباط مثبت با ديگران موجب افزايش احساس ارزشمندي اجتماعي و بالطبع اعتماد به نفس كودكان و نوجوانان مي‌شود.
والدين و به‌خصوص مربيان مدارس بايد كوشش كنند كه كودكان و نوجوانان كم‌رو و ضعيف با تعداد قابل‌توجهي از هم‌سالان و هم‌كلاسي‌هاي خود مأنوس شده، رابطه دوستانه و متقابل برقرار کنند.
برقراري و حفظ چنين ارتباط دوستانه‌اي، براي رشد و شكوفايي شخصيت و نشاط و سرزندگي اين نوجوانان امري به طور کامل ضروري است. اهميت كسب اين نوع مهارت‌هاي اجتماعي نه تنها كمتر از كسب مهارت‌هاي تحصيلي نيست بلكه نوجوان براي حفظ اين ارتباطات دوستانه، انگيزه بيشتري براي سخن گفتن، تلفن زدن يا نوشتن نامه‌هاي ساده، در مواقعي كه براي مدتي دوستان خود را نمي‌بيند، پيدا مي‌كند.
در اين جا نيز والدين و مربيان ضمن تشويق و ترغيب كودك يا نوجوان كم‌رو و فاقد اعتماد به نفس لازم براي برقراري روابط دوستانه با ديگر هم‌كلاسان خود در مواقع و شرايط مقتضي، ارزش دوست، ويژگي‌هاي يك دوست خوب و معيارهاي دوست‌يابي را به زبان ساده براي وي بيان خواهند داشت.‏
‏8) كودكان و نوجوانان را با الگوهاي رفتاري مطلوب آشنا کنيد. همه ما به الگوهاي رفتاري نياز داريم. از نظر تعليم و تربيت، مدل‌ها و الگوهاي رفتاري از نقش و اهميت بسزايي برخوردار هستند. وجود الگوهاي رفتاري در انسان، انگيزه رشد، حركت و تعالي وجود ايجاد كرده، موجب شكوفا شدن ابعاد متعدد شخصيت مي‌شود. به‌طور كلي، انسان در هر موقعيت و درجه‌اي از رشد كه باشد باز هم نيازمند به الگوها و اسوه‌هاي رفتاري است.
وجود افراد موفق و متنفّذ در زندگي انسان‌ها، به وي‍ژه كودكان و نوجوانان براي رشد و تعالي شخصيت آنها بسيار مهم است، به‌خصوص زماني كه آنها با چنين الگوهايي ارتباط متقابل داشته باشند. بدون شك نقش برخي از الگوهاي رفتاري خاص در حيات و سرزندگي و تلاش انسان فوق‌العاده محسوس است.
وجود الگوهاي رفتاري، اميد، تلاش و اعتماد به نفس انسان را بيشتر مي‌كند. اگر افرادي كه فاقد اعتماد به نفس هستند و بيش از همه به الگوهاي رفتاري نياز دارند با بعضي از همسالان خود يا اشخاصي كه از توفيقات اجتماعي بيشتري برخوردارند، آشنا و مأنوس شوند، تصوير روشني از آينده و مشي زندگي اميدواركننده خود مي‌توانند داشته باشند. اين تصوير عيني و ذهني مي‌تواند به كوشش و تلاش‌هاي آنها جهت و سرعت مطلوب بخشد و بر حس ارزشمندي، كارايي و اعتماد به نفسشان بيفزايد. بنابراين ترغيب و تشويق نوجوان، مأنوس كردن او با الگوهاي رفتاري موفق، تقويت مهارت‌هاي اجتماعي وي و پرهيز از هرگونه رفتار تنبيهي و تحقيرآميز موجب مي‌شود كه او با انگيزه بيشتر و اعتماد به نفس قوي‌تر به تلاش‌هاي هدفمند خود ادامه دهد.‏
منبع:هفته‌نامه سلامت
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb




 



ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
پاسخ موشکی حزب‌الله به حملات صهیونیست‌ها قبل آغاز آتش‌بس
play_arrow
پاسخ موشکی حزب‌الله به حملات صهیونیست‌ها قبل آغاز آتش‌بس
گزارش حسینی‌بای از لحظات آغاز آتش‌بس در لبنان
play_arrow
گزارش حسینی‌بای از لحظات آغاز آتش‌بس در لبنان
تشریح آتش‌بس در لبنان
play_arrow
تشریح آتش‌بس در لبنان
انفجار در نزدیکی محل بازی فوتبال خداداد و شمسایی در لبنان
play_arrow
انفجار در نزدیکی محل بازی فوتبال خداداد و شمسایی در لبنان
رئیس دادگستری تهران: حکم پروندۀ چای دبش تا پایان ماه صادر می‌شود
play_arrow
رئیس دادگستری تهران: حکم پروندۀ چای دبش تا پایان ماه صادر می‌شود
مهاجرانی: قرار نیست مردم را غافلگیر کنیم
play_arrow
مهاجرانی: قرار نیست مردم را غافلگیر کنیم
شیادی که با هک صفحۀ دختران از آن‌ها اخاذی می‌کرد دستگیر شد
play_arrow
شیادی که با هک صفحۀ دختران از آن‌ها اخاذی می‌کرد دستگیر شد
حقوق سال آیندۀ کارمندان و بازنشستگان چگونه محاسبه می‌شود؟
play_arrow
حقوق سال آیندۀ کارمندان و بازنشستگان چگونه محاسبه می‌شود؟
وزیر نیرو: خاموشی در هیچ نقطه‌ای از کشور اعمال نمی‌شود
play_arrow
وزیر نیرو: خاموشی در هیچ نقطه‌ای از کشور اعمال نمی‌شود
سقط جنین از مافیا گذشته و به صنعت تبدیل شده
play_arrow
سقط جنین از مافیا گذشته و به صنعت تبدیل شده
مجری سابق فاکس‌نیوز: شیطان کاخ سفید را اداره می‌کند
play_arrow
مجری سابق فاکس‌نیوز: شیطان کاخ سفید را اداره می‌کند
محمد گلریز در دیدار با رهبر معظم انقلاب: امیدوارم سرود پیروزی را در مسجد الاقصی بخوانم
play_arrow
محمد گلریز در دیدار با رهبر معظم انقلاب: امیدوارم سرود پیروزی را در مسجد الاقصی بخوانم
تصاویر متفاوت از لحظه ورود رهبر معظم انقلاب در دیدار با بسیجیان
play_arrow
تصاویر متفاوت از لحظه ورود رهبر معظم انقلاب در دیدار با بسیجیان
خطوط مختلف خوشنویسی اسلامی
خطوط مختلف خوشنویسی اسلامی
رازهای زندگی حضرت زهرا (س) از زبان سلمان فارسی
رازهای زندگی حضرت زهرا (س) از زبان سلمان فارسی