نگاهی به فیلم «مردی با دوربین فیلمبرداری»

نگاهی به فیلم «مردی با دوربین فیلمبرداری»- THE MAN WITH A MOVIE CAMERA
کارگردان، فیلمنامه نویس و تدوین: ژیگا ورتوف
فیلمبردار: میخاییل کوفمن
ساخت شوروی، 1929- سیاه و سفید، صامت،1830 متر. سینمای مستند
لینک فیلم در سایت IMDB http://www.imdb.com/title/tt0019760/
خلاصه داستان: مردی با دوربین فیلمبرداری اش در شهر و در میان مردم می گردد و به ضبط زنده گی می پردازد...

ژیگاورتوف، سینما و حقیقت
در میان فیلمسازان اولیه سینمای روسیه - "ژیگاورتوف" نیز نام آشنایی است و شخصیت او از جایگاه ویژه ای برخوردار است. "ورتوف" نیز همانند بزرگان هم نسل خود - "آیزنشتین"، "پودفکین" و.. در مفهوم بخشیدن و پرورش سبک مونتاژ نقش عمده ای داشت. او نیز معتقد بود که مونتاژ نقش اساسی در ساخت فیلم دارد و سینما به عقیده او در اتاق تدوین شکل می گیرد. اما اهمیت "ورتوف" و جایگاه او در سینمای روسیه، تنها در شکل گیری مونتاژ نبود. در واقع "ورتوف" قبل از اینکه به عنوان یک فیلمساز مطرح و نظریه پرداز سینما شناخته شود، یک فیلمبردار بود و به ساخت فیلم های خبری کوتاه و تبلیغاتی مشغول بود. علاقه "ورتوف" به فیلم های خبری و تبلیغی، موجب گردید که بعدها به ساخت فیلم های مستند روی بیاورد. "ورتوف" بنیانگذار "سینما چشم" یا به عبارتی دیگر "سینما حقیقت" در روسیه بود. شیوه کار "ورتوف" به طریقی بود که گروهی فیلمبردار را تعلیم می داد و به سراسر روسیه می فرستاد تا زنده گی را در آن سرزمین بر روی فیلم ضبط کنند، سپس خودش فیلم های ضبط شده را در قالب (ترکیبی) از فیلم مستند و فیلم نقاشی متحرک همراه با نظراتی انتقادی، تدوین و تالیف می کرد. هدف "ورتوف" از این کار، آشنایی تماشاگران روسیه با پیشرفت های اجتماعی ناشی از انقلاب بود. این شیوه کار "ورتوف" بعدها در فیلم های بلند او نیز به کار رفت و سبک مونتاژ و نوع فیلمبرداری این فیلم ها بر عملکرد مستندسازان دیگر نیز تاثیر گذاشت. روش دیگری که "ورتوف" در ساخت فیلم های مستند خود بکار می گرفت و آن را نخستین بار در فیلم های خودش وضع و معمول داشت، ساخت یک فیلم با افراد معدود و با وسایل سبک بود که اغلب شامل - یک کارگردان، یک فیلمبردار و یک صدابردار می شد- او سبک و هنر فیلمسازی خود را نخستین بار به طور کامل و دقیق در مهمترین اثر بلند سینمایی اش که یک مستند بود، به اجرا گذاشت. «مردی با دوربین فیلمبرداری» شاهکار "ورتوف" و سینمای روسیه، حاصل سال ها کندو کاو او بود که تاثیر قابل ملاحظه ای بر جامعه روسیه و حتی دیگر جوامع نقاط جهان گذاشت. اهمیت فیلم "ورتوف" در حدی بود که باعث گرید دیگر فیلمسازان روسیه نیز، انسان را در محیط اجتماعی اش قرار دهند تا بر نقش و نفوذ محیط و خلق حقیقت تاکید و آن را جستجو کنند. در واقع هدف اصلی فیلمساز در فیلم «مردی با دوربین فیلمبرداری» دریافت حقیقت و بداهت بخشیدن به اثر است؛ اثری که می کوشد به شکل های نوین اجتماعی حقانیت ببخشد.

فیلم «مردی با دوربین فیلمبرداری» در مورد مردم و زنده گی اجتماعی آنهاست. فیلم را می توان اینگونه تعریف کرد: مردمی که زنده اند و حرکت می کنند. "ورتوف" به وسیله یک دوربین که لحظه ای آن را از خود جدا نمی کند در شهر می گردد و در میان مردم می چرخد و زنده گی روزمره آنها را ضبط می کند! تماشاگر همه چیز را از دید دوربین "ورتوف" می بیند؛ مردان و زنانی که در خانه، کوچه ها و خیابان ها در خواب اند، با بیرون آمدن خورشید بیدار می شوند، قطارها و اتوموبیل ها و اتوبوس ها به حرکت در می آیند، درب های مغازه ها و فروشگاه ها گشوده می شود، کارگران به سمت کارخانه ها و معادن روانه می شوند. جنب و جوش و زنده گی آغاز می شود. دوربین "ورتوف" به همه جا می رود: به دریاها، کشتی ها، آبریزها، ادارات، بیمارستان، به مراسم مرگ و به مراسم ازدواج... دوربین "ورتوف" در شهر می گردد و اینگونه عمل می کند. او به طور اتفاقی به میان مردم رفته و امکاناتی برای ساخت فیلم ی غیرمنتظره را فراهم می سازد. مثلا در صحنه هایی که مردم در حال شنا کردن هستند، مرد با دوربین فیلمبرداری اش به میان آنها رفته و در حالی که خودش نیز به آبتنی مشغول می شود، دوربین را نیز در کنار خود برای ضبط لحظات آماده می کند. در واقع "ورتوف" به رابطه دوربین و تصویر با حقیقت تاکید می کند و صادقانه آنچه را که حقیقت دارد به تصویر می کشاند. او به سینمای مستند که آن را تنها دریچه رسیدن به حقیقت می داند و به دوربین که توسط آن، حقیقت را به تصویر می کشد شخصیت می دهد.
از جهتی دیگر، فیلم «مردی با دوربین فیلمبرداری» اثری است درباره سینما و در ستایش سینما. در فیلم "ورتوف" جدای از هر چیزی، گویی که شاهد بوجود آمدن سینما هستیم. در میان آثار دهه 20 سینمای روسیه، در کمتری فیلمی تا به این حد صحنه های زیبا و متنوع وجود دارد. صحنه هایی که ریتم مونتاژ هماهنگ و با ضرباهنگ دقیق موسیقی به یک زیبایی بصری فوق العاده رسیده است. برای درک این نکته تنها کافیست به صحنه های آغازین فیلم رجوع کرد که در آن، سالن سینما برای ورود تماشاگران آماده می شود، صندلی ها با نظم خاصی یکی پس از دیگری آماده می شود به طریقی که گویی به مردم و تماشاگران خوش آمد می گویند، مردم وارد سالن سینما می شوند و برای تماشای فیلم "ژیگاورتوف" خود را آماده می کنند. فیلم "ورتوف" با صحنه های از سالن سینما و ورود مردم به سینما آغاز می شود و در نهایت نیز با تعظیم دوربین به تماشاگران به پایان می رسد
منبع:http://www.cinemanegar.com
ارسال توسط کاربر محترم سایت :hasantaleb