تعریف و آشنایی با مهارت‌های زندگی

در جوامع امروزی تغییرات عمیق فرهنگی، اجتماعی روی داده و به دنبال آن سبک و شیوه زندگی افراد نیز تغییر یافته است. در حال حاضر افراد جامعه برای کنار آمدن با این تغییرات و سازگاری بیشتر با محیط اجتماعی لازم است به مجموعه ای از توانایی‌ها و مهارت‌ها مجهز باشند تا بتوانند با سرعت بیشتری با تغییرات بوجود آمده سازگار شوند، و این در حالی است که همه افراد قادر به چنین کاری نیستند، از سویی زندگی جدید آشنایی با مهارت‌های جدید را نیز می طلبد که اغلب مردم با این مهارت‌ها آشنایی ندارند و یا به عبارتی نمی دانند چگونه مشکل را حل کنند و یا با آن مقابله نمایند. باورهای دیرینه، کنترل احساسات، تغییرات لازم، توجه به واقعیتها، تمام نشدن مشکلات زندگی، به دیگران بیاموزیم چگونه با ما رفتار کنند، بخشودن نشانه قدرت است، شناسایی خواسته ها. آنچه مسلم است هر فردی برای مقابله با مسائل و مشکلات زندگی، به شیوه خاص خود پاسخ می دهد. مطالعات روان شناسان نیز مؤید این مطلب است که راهبردهای مقابله ای با مشکلات زندگی در افراد به دو صورت انجام می شود:
1. یا فرد به صورت منطقی موقعیت را شناسایی و با استفاده از سیستم های حمایتی مؤثر با شرایط سازگار می شود.
2. و یا فرد به جای استفاده از شیوه های منطقی رویاروئی با موقعیت، از رو به رو شدن با آن اجتناب کرده و به عوامل ناکارآمد مانند الکل، اعتیاد و ... پناه می برد. گرچه این عوامل در کوتاه مدت، مؤثر واقع می شود ولی در دراز مدت پیامدهای منفی برای فرد در بر دارد.
در عصر حاضر افراد برای تأمین سلامت روان و خودکار آمدی بیشتر و سازنده تر لازم است با مهارت‌هایی آشنا شوند تا بتوانند از پس الزامات زندگی برآیند و از این طریق گام مثبتی در پیشگیری از ابتلاء به بیماری های روانی، آشفتگی های روحی، از هم پاشیدگی خانواده، عدم سازگاری با محیط اجتماعی و ... بردارند.

بیشتر بخوانید: انواع مهارت‌های زندگی

نکته مهم و حائز اهمیت آن است که این مهارت‌ها و توانایی‌ها با آموزش قابل فراگیری هستند از این رو بر آن شدیم که در راستای افزایش سلامت روان و افزایش کارآیی عزیزان و در حد مقدورات این مقوله را مطرح کنیم، بنابراین در این مقاله جهت آشنایی کلی تنها به ذکر سرفصلهای اصلی مورد نظر اشاره می کنیم.

تعریف مهارت‌های زندگی
 

• مفاهیم مورد بحث در مهارت‌های زندگی:
* خودآگاهی، روابط بین فردی، ارتباط، تفکر خلاق، تصمیم گیری، حل مسئله، مقابله با فشار، مقابله با هیجان‌های ناخوشایند، همدلی.

قوانین حاکم بر زندگی:
 

* باورهای دیرینه، کنترل احساسات، تغییرات لازم، توجه به واقعیتها، تمام نشدن مشکلات زندگی، به دیگران بیاموزیم چگونه با ما رفتار کنند، بخشودن نشانه قدرت است، شناسایی خواسته ها.
- ضرورت و اهمیت آشنایی و یادگیری مهارت‌های زندگی.
- آشنایی با مفاهیم مورد بحث در مهارت‌های زندگی.
- تعیین اهداف زندگی.
- بررسی تأثیر افکار و باورهای نادرست در زندگی.
- آشنایی با روش‌های مقابله با مشکلات زندگی.
- بررسی استراتژیهای مورد استفاده در زندگی توسط افراد.
- بررسی تأثیر افراد و باورهای نادرست زندگی:
* آشنایی با نظریه عقلانی - عاطفی الیس
- چگونگی مقابله با مشکلات زندگی (آشنایی با روش های مقابله با مشکلات زندگی):
* آشنایی با شیوه های شناختی حل مسئله، تصمیم گیری، حل تعارض ها و خودشناسی.
- آشنایی با استراتژی های لازم برای رسیدن به اهداف زندگی:
* تعیین اهداف زندگی بر اساس واقعیت، تقسیم هدفها به بخش های کوچکتر، مشخص نمودن زمان رسیدن به هدف.

منبع مقاله :
نشریه پیام پزشک، شماره 44