اثرات و عوارض دخانيات
نويسنده: آذردخت گوهري اناركي
دخانيات يكي از مهمترين علل قابل پيشگيري مرگ و مير در سراسر جهان است. سازمان جهاني بهداشت استعمال دخانيات را به عنوان يكي از علل عمده بيماري شناخته است. در مردان بزرگترين نقش در مرگ و مير ناشي از توتون به بيماريهاي قلبي و عروقي، به ويژه بيماري ايسكميك قلبي (38%) سرطانها به ويژه سرطان ريه (37%) و بيماريهاي تنفسي به ويژه بيماري مزمن انسداد ريوي (24%) نسبت داده اند و در ميان زنان الگوي علل بيماري بسيار شبيه به الگوي مردان است تأثير سيگار كشيدن مادر در دوره بارداري بر بهداشت مادر و كودك و بستري ناشي از بيماري تأثير شديدي داشته است. طي پنج دهه گذشته قرائن زيادي مبني بر عوارض زيانبار استعمال دخانيات بر سلامتي جمع آوري شده است و قرار گرفتن در معرض استعمال دخانيات علت 32 بيماري مختلف شناخته شده است.
كنترل علائم محروميت جزء مهمي از مداخله قطع مصرف دخانيات به شمار مي رود از آنجايي كه علائم محروميت پيش بيني كننده عدم استعمال دخانيات هستند توجه دقيق به اين احتمال در طراحي و برنامه ريزي ترك استعمال بايد منظور شود.
علائم محروميت از نيكوتين عبارتند از: اشتياق به سيگار، خلق افسرده، اشكال در خواب رفتن، بيدار شدن در طول شب، تحريك پذيري، ناكامي يا خشم، اضطراب، اشكال در تمركز، بي قراري و افزايش اشتها، افسردگي احتمال ترك موفقيت آميز را كاهش مي دهد و خلق افسرده يكي از علائم رايج در محروميت از نيكوتين است. علاوه بر اين، بين اختلالات اضطرابي و استعمال دخانيات تا حدودي رابطه وجود دارد همانند افسردگي، گفته شده است كه اشخاص مبتلا به اضطراب نيز ممكن است ترك سيگار برايشان مشكل تر باشد.
1- تعيين تاريخ براي ترك مصرف توتون.
2- به مراجع در آماده شدن براي ترك سيگار كمك كنيد. اين كار مي تواند شامل چند جزء باشد.
الف: مراجع به ديگران بگويد كه تلاش مي كند سيگار را ترك كند و حمايت و پشتيباني ديگران را جلب كند.
د: هرآنچه را كه ممكن است درموفقيت تلاش ترك سيگار چالش انگيز باشد، بررسي كنيد خصوصاً عوامل بازدارنده مراحل اوليه ترك.
اشكال مختلف NRT، عبارتند از: برچسب هاي نيكوتين، آدامس نيكوتين، اسپرهاي بيني و استنشاق شوينده ها.
برچسب نيكوتين زيرپوستي: يكي از مشهورترين شكل هاي NRT وصله زيرجلدي است كه از طريق آزاد كردن غلظت پلاسماي نسبتاً يكنواختي از نيكوتين عمل مي كند. استفاده از صحيح از برچسب بي خطر است و معمولاً به خوبي تحمل مي شود.
منبع: پيام پزشک شماره 48
اثرات و عوارض نيكوتين:
ارزيابي:
كنترل علائم محروميت جزء مهمي از مداخله قطع مصرف دخانيات به شمار مي رود از آنجايي كه علائم محروميت پيش بيني كننده عدم استعمال دخانيات هستند توجه دقيق به اين احتمال در طراحي و برنامه ريزي ترك استعمال بايد منظور شود.
علائم محروميت از نيكوتين عبارتند از: اشتياق به سيگار، خلق افسرده، اشكال در خواب رفتن، بيدار شدن در طول شب، تحريك پذيري، ناكامي يا خشم، اضطراب، اشكال در تمركز، بي قراري و افزايش اشتها، افسردگي احتمال ترك موفقيت آميز را كاهش مي دهد و خلق افسرده يكي از علائم رايج در محروميت از نيكوتين است. علاوه بر اين، بين اختلالات اضطرابي و استعمال دخانيات تا حدودي رابطه وجود دارد همانند افسردگي، گفته شده است كه اشخاص مبتلا به اضطراب نيز ممكن است ترك سيگار برايشان مشكل تر باشد.
مداخلات:
1- تعيين تاريخ براي ترك مصرف توتون.
2- به مراجع در آماده شدن براي ترك سيگار كمك كنيد. اين كار مي تواند شامل چند جزء باشد.
الف: مراجع به ديگران بگويد كه تلاش مي كند سيگار را ترك كند و حمايت و پشتيباني ديگران را جلب كند.
ب: سيگار را از محيط مراجع دور كنيد.
د: هرآنچه را كه ممكن است درموفقيت تلاش ترك سيگار چالش انگيز باشد، بررسي كنيد خصوصاً عوامل بازدارنده مراحل اوليه ترك.
درمان جاگزين نيكوتين Nicotine Replace men Therapy
اشكال مختلف NRT، عبارتند از: برچسب هاي نيكوتين، آدامس نيكوتين، اسپرهاي بيني و استنشاق شوينده ها.
برچسب نيكوتين زيرپوستي: يكي از مشهورترين شكل هاي NRT وصله زيرجلدي است كه از طريق آزاد كردن غلظت پلاسماي نسبتاً يكنواختي از نيكوتين عمل مي كند. استفاده از صحيح از برچسب بي خطر است و معمولاً به خوبي تحمل مي شود.
داروهاي ضد افسردگي:
منبع: پيام پزشک شماره 48
