مطالعه ثمربخش

1-اصل يادگيري
2-ياد سپاري
3-يادآوري

يادگيري:
 

اين مرحله موثرترين بخش مطالعه است، که اگر به درستي صورت گيرد موضوع مطالعه جذابيت بيشتري مي يابد و در نتيجه تمرکز بالا مي رود. براي اين که توانايي يادگيري افزايش يابد، بايد اصول زير را به کار بست:
الف-پيش مطالعه:
به معناي آشنايي کلي و بررسي اجمالي درس است. پس از آشنايي کلي با درس، بايد به طرح سوال در مورد مطالب آن پرداخت و آن را در حاشيه ي کتاب يادداشت کرد. براي طرح سئوال از مطالب درس، کلماتي مانند: چرا، چگونه، چطور و ... به کمک شما مي آيند. زمان مناسب براي پيش مطالعه، شب قبل از درس و مدت آن، ده دقيقه است. اين زمان کوتاه تأثير فراواني در افزايش فهم مطالب دارد.
ب-کلاس:
استفاده ي صحيح از کلاس و معلم، نقش مهمي در يادگيري دارد. براي استفاده ي بهينه از کلاس، بايد حتماً با پيش مطالعه سر کلاس حاضر شويد و سعي کنيد تمام مطالب را در کلاس بفهميد. درکلاس بايد حضور فعال داشته باشيد، زيرا ساکت بودن و فقط گوش دادن زمينه را براي تشويش فکري فراهم مي کنند. بيداري شبانه تا دير وقت، موجب خواب آلودگي و نخوردن صبحانه منجر به ضعف، گرسنگي و خستگي زودرس در کلاس شده و توان شما را پايين مي آورد.
ج-مطالعه (دقيق خواني):
بهترين زمان براي مطالعه ي دقيق، همان روزي است که درس در کلاس بيان شده است. خواندن درس نبايد خشک و انفعالي باشد، بلکه بايد فعالانه و کنجکاوانه باشد و تمام حواس را روي مطالب متمرکز کرد. در هنگام خواندن درس، بايد از حفظ کردن به شدت پرهيز کنيد. به حافظه ي خود اعتماد کنيد و به جاي چندين بار خواندن مطالب، آن را يک بار بخوانيد و دفعه ي بعد سعي کنيد با تعريف کردن، آن را از حافظه ي خود پس بگيريد. براي اطمينان يافتن از يادگيري درس، بايد به پرسش ها و تمرين هاي کتاب پاسخ دهيد. نوع خواندن دروس مختلف نيز متفاوت است. مثلاً يادگيري رياضي و فيزيک صرفاً با شنيدن و خواندن، نتيجه بخش نيست. هرگز به مدت طولاني و مداوم مطالعه نکنيد. انباشتن مطالب در مغز در مدت طولاني و پشت سر هم، علاوه بر ايجاد خستگي، موجب تداخل مطالب نيز مي شود. بنابراين به ازاي هر پنجاه دقيقه، به مغز خود استراحت دهيد تا اطلاعات دريافتي را پردارش کند. براي بالا بردن کيفيت مطالعه، بايد از مطالعه در حالت درازکش و در مکان شلوغ به ويژه در مقابل تلويزيون، اجتناب و پشت ميز مطالعه کنيد. مکان مطالعه بايد از نور و هواي مناسب برخوردار باشد. ارتباط با هواي باز، موجب فعاليت بيشتر سلول هاي مغز تان مي شود.

يادسپاري:
 

حافظه ي انسان همچون کتابخانه يي است که اگر مطالب يادگرفته شده بدون نظم در آن رها شود، پيدا کردن آن ها بسيار مشکل خواهد بود. براي آشنايي با روش هاي يادسپاري، به سه روش بسيار مؤثر اشاره مي شود.
الف-خلاصه نويسي: بعد از فهميدن دروس با خلاصه کردن مطالب به طوري که شامل تمام نکات کليدي و مهم باشد، به دسته بندي و نظم دادن آن ها بپردازيد. اين کار کمک بزرگي به حافظه تان مي کند. مرحله ي بعد، تهيه ي طرح شبکه يي از درس است. منظور نموداري است که در آن با مشخص کردن عنوان اصلي و فرعي مطالب، تنها از کلمات کليدي در آن استفاده مي کنيد و توضيح ديگري در آن نيست.
ب-تصويرسازي: مغز از دو نيم کره ي چپ و راست تشکيل شده است. نيم کره ي چپ، فعاليت هاي فکري مانند: منطق و رياضيات را تجزيه و تحليل کرده و نيمکره ي راست به امور هنري، تصاوير، تجسم و شناخت رنگ ها و ... مي پردازد. در هنگام يادگيري و يادسپاري نيمکره ي چپ فعال است. تحقيقات نشان داده؛ اگر بتوان به طور همزمان از دو نيم کره ي مغز استفاده کرد. کارآيي آن تا چندين برابر افزايش مي يابد. براي استفاده ي همزمان از دو نيمکره ي مغز، بايد بتوان همراه با مطالعه، به تصويرسازي از مطالب نيز پرداخت. آن چه را که آموخته ايد در ذهن مجسم کنيد.
ج-همبستگي: يعني ايجاد ارتباط مطالب جديد با مطالبي که قبلاً در حافظه ثبت شده است. سعي کنيد تا حد امکان هرچه را که مي آموزيد به تجارب شخصي خود و محيط اطراف ربط دهيد.

يادآوري:
 

موفقيت در تحصيل، به توانايي استفاده از معلومات بستگي دارد. بدين منظور، رعايت چند نکته لازم است.
الف) مرور: براي انتقال مطالب از حافظه ي کوتاه مدت به حافظه ي بلند مدت بايد در زمان هاي مشخصي، بعد از يادگيري اقدام به مرور کرد. يک روز بعد از يادگيري هشتاد درصد از مطالب از ذهن خارج مي شود، که البته با يک مرور، دوباره به سطح اوليه خود بر مي گردد. بعد از آن تا يک هفته شصت درصد از مطالب فراموش خواهد شد که مرور مجدد، آن را جبران خواهد کرد. ماه بعد از اين مرور، چهل درصد مطالب فراموش مي شود که با يک مرور ديگر مطالب به سطح روز اول يادگيري خواهند رسيد. زمان مرور چهارم، چهار ماه بعد از مرور سوم است.
ب) تفکر: تفکر در واقع يک مرور ذهني است و بهترين ورزش براي حافظه به شمار مي آيد.
منبع: 7 روز زندگي، شماره 106.