شعر و تفسیر عرفانی غزل « ساقی به نور باده» حافظ

ای معشوق!جام دل ما را از شراب پر فروغ و درخشان عشق لبالب کن و ای نوازنده!اهنگی عاشقانه بنواز و بخوان که کار جهان به کام ما شده است.
چهارشنبه، 24 شهريور 1400
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
شعر و تفسیر عرفانی غزل « ساقی به نور باده» حافظ
ساقی به نور باده بر افروز جام ما *** مطرب بگو که کار جهان شد به کام ما
 
ما در پیاله عکس رخ یار دیده ایم *** ای بی خبر ز لذت شُرب مُدام ما

هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق *** ثبت است بر جریده ی عالم دوام ما

چندان بود کرشمه و ناز سهی قدان *** کآید به جلوه سر و صنوبر خرام ما

ای باد اگر به گلشن اَحباب بگذری *** زنهار عرضه ده بر جانان پیام ما

گونام ما ز یاد به عمدا چه می بری *** خود آید آنکه یاد نیاری ز نام ما

مستی به چشم شاهد دلبند ما خوش است *** زان رو سپرده اند به مستی زمام ما

ترسم که صرفه ای نَبَرد روز بازخواست *** نان حلال شیخ ز آب حرام ما

حافظ ز دیده دانه اشکی همی فشان *** باشد که مرغ وصل کند قصد دام ما

دریای اخضر فلک و کشتی هلال *** هستند غرق نعمت حاجی قوام ما
 

تفسیر عرفانی

1.ای معشوق! جام دل ما را از شراب پر فروغ و درخشان عشق لبالب کن و ای نوازنده!اهنگی عاشقانه بنواز و بخوان که کار جهان به کام ما شده است.

2.ای کسی که از لذت نوشیدن شراب عشق که همیشه است، بی خبری!بدان که ما پرتو رخسار معشوق را در جام دل خود دیده ایم و به لذتی جاودانه رسیده ایم.

3.هر کس که دلش به عشق و محبت دوست زنده شده باشد، زندگی ابدی و حیات سرمدی را به دست می آورد و هرگز نمی میرد و این جاودانگی و دوام عاشقان در دفتر عالم ثبت است.

4.ناز و عشوه ی زیبارویان سرو قامت در این دنیا تا زمانی است که معشوق بلند بالای ما جلوه نکرده است.زیبایی مطلق فقط از آن محبوب حقیقی است.

5.ای باد صبا -که اجازه ی ورود به کوی معشوق را داری -اگر به محفل دوستان گذر کردی، به یاد داشته باش که سلام و پیغام ما را به معشوق برسانی.

6.ای باد!به یار من بگو لازم نیست کوشش کنی که نام مرا از خاطر ببری، به زودی زمانی فرا می رسد که از سر کم لطفی نام مرا به یاد نخواهی آورد و مرا خود به خود فراموش می کنی.

7.در نظر معشوق دلبند ما، عشق و مستی، امری خوب و پسندیده است؛ از این رو از روز ازل، زمام اختیار ما را به مستی و محبت سپرده اند و ما بی اختیار به دنبال آن می رویم.

8.برای انسان ریامار و اهل ظاهر و پرهیز، نگرانم و می ترسم که در روز قیامت و حساب و کتاب و تعیین ثواب و عقاب، نان حلالی که شیخ ریاکار به دست آورده، از شراب حرام ما، پسندیده تر و پاک تر نباشد!

9.ای حافظ!در فراق آن یار، اشک بریز؛ زیرا این دانه های اشک است که می تواند آن مرغ وصال را به دام اندازد.

10. (گویا این بیت در مدح حاجی قوام الدین حسن تمغاچی، کارگزار مالی شاه شیخ ابواسحاق سروده شده است که حافظ از او محبت هایی دیده است.)دریای سبز آسمان و هلال ماه، غرق دریای کرم و بخشش حاجی قوام هستند.
 

منبع مقاله :

باقریان موحد، رضا؛ (1390)، شرح عرفانی دیوان حافظ بر اساس نسخه دکتر قاسم غنی و محمد قزوینی، قم: کومه، چاپ اول


نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما
بررسی مرقع و قطاع در خوشنویسی
بررسی مرقع و قطاع در خوشنویسی
خیابانی: آقای بیرانوند! من بخواهم از نام بردن تو معروف بشوم؟ خاک بر سر من!
play_arrow
خیابانی: آقای بیرانوند! من بخواهم از نام بردن تو معروف بشوم؟ خاک بر سر من!
توضیحات وزیر رفاه در خصوص عدم پرداخت یارانه
play_arrow
توضیحات وزیر رفاه در خصوص عدم پرداخت یارانه
حمله پهپادی حزب‌ الله به ساختمانی در نهاریا
play_arrow
حمله پهپادی حزب‌ الله به ساختمانی در نهاریا
مراسم تشییع شهید امنیت وحید اکبریان در گرگان
play_arrow
مراسم تشییع شهید امنیت وحید اکبریان در گرگان
به رگبار بستن اتوبوس توسط اشرار در محور زاهدان به چابهار
play_arrow
به رگبار بستن اتوبوس توسط اشرار در محور زاهدان به چابهار
دبیرکل حزب‌الله: هزینۀ حمله به بیروت هدف قراردادن تل‌آویو است
play_arrow
دبیرکل حزب‌الله: هزینۀ حمله به بیروت هدف قراردادن تل‌آویو است
گروسی: فردو جای خطرناکی نیست
play_arrow
گروسی: فردو جای خطرناکی نیست
گروسی: گفتگوها با ایران بسیار سازنده بود و باید ادامه پیدا کند
play_arrow
گروسی: گفتگوها با ایران بسیار سازنده بود و باید ادامه پیدا کند
گروسی: در پارچین و طالقان سایت‌های هسته‌ای نیست
play_arrow
گروسی: در پارچین و طالقان سایت‌های هسته‌ای نیست
گروسی: ایران توقف افزایش ذخایر ۶۰ درصد را پذیرفته است
play_arrow
گروسی: ایران توقف افزایش ذخایر ۶۰ درصد را پذیرفته است
سورپرایز سردار آزمون برای تولد امیر قلعه‌نویی
play_arrow
سورپرایز سردار آزمون برای تولد امیر قلعه‌نویی
رهبر انقلاب: حوزه‌ علمیه باید در مورد نحوه حکمرانی و پدیده‌های جدید نظر بدهد
play_arrow
رهبر انقلاب: حوزه‌ علمیه باید در مورد نحوه حکمرانی و پدیده‌های جدید نظر بدهد
حملات خمپاره‌ای سرایاالقدس علیه مواضع دشمن در جبالیا
play_arrow
حملات خمپاره‌ای سرایاالقدس علیه مواضع دشمن در جبالیا
کنایه علی لاریجانی به حملات تهدیدآمیز صهیونیست‌ها
play_arrow
کنایه علی لاریجانی به حملات تهدیدآمیز صهیونیست‌ها