نویسنده: فرود حمیدیان
به طور کلی بچه ها از حدود 2- 3 سالگی به جنسیت خود پی می برند؛ یعنی می فهمند که «من پسرم» یا «من دخترم». اما با گذشت زمان و بر اساس تربیت خانواده، فرهنگ جامعه و اطلاعاتی که دریافت می کنند، یاد می گیرند که پسرها باید چطور رفتار کنند و دخترها چطور. همین طور در می یابند که به طور طبیعی پسر با دختر ازدواج می کند. فرزندان، اطلاعات جنسی راهم معمولاً از والدین، خواهر و برادر، دوستان، آموزگاران و رسانه ها کسب می کنند. این اطلاعات باید حتماً به تناسب سن آن ها، با توجه به فرهنگ و هنجارهای جامعه، با ظرافت و البته صادقانه و تا حد امکان، علمی به آن ها عرضه شود و در کنار مسائل جنسی و جسمی همان طور که واقعاً چنین است - جنبه های عاطفی و انسانی هم بیان شود. بر خلاف تصور و ذهنیت عموم مردم، کودکان خالی و عاری از غریزه ی جنسی نیستند و رشد آرام و نهانی جنسی آنها (که از دوره ی جنینی شروع شده) به صورتی تنگاتنگ و کاملاً درهم تنیده با رشد روانی شان جریان و تداوم دارد. شاهد این مدعا، کنجکاوی و جستجوهای جنسی فرزندان مان، سؤالات غافلگیرکننده شان و برخی از رفتارهای آن ها است که گاه تعجب و گاه نگرانی مان را برمی انگیزد.
اما فایده و خاصیت طرح این نظر چیست؟
متأسفانه دو رویکرد افراطی و تفریطی در برخی از خانواده ها مشاهده می شود. یکی واکنش تند و خشن برخی از والدین در قبال سؤالات، رفتارها و کنجکاوی های طبیعی جنسی کودک شان (بخش مهمی از روند طبیعی یادگیری جنسی فرزندان) است و مؤاخده و بازپرسی از آن ها که «چه شد که چنین سؤالی کردی؟ کسی چیزی بهت گفته یا چیزی دیده ای ؟» و.. که نتیجه ای جز احساس شرم و گناه در فرزند و بسته شدن باب گفت وگو با او و عوارض ماندگار بعدی ندارد. دیگر، شاهدیم که برخی از پدر و مادرها سهل انگارانه و از سر بی اطلاعی منع و محدودیتی در مواجهه ی فرزند با صحنه ها و تصاویر جنسی قائل نمی شوند و شاید این را نشانه ای از امروزی بودن تلقی می کنند. اما به عنوان اصل و قانونی بدیهی و بی استثنا پورنوگرافی برای کودکان «منع مطلق» دارد. پورنوگرافی خطر و تهدیدی است که از طریق ماهواره، اینترنت و مجلات وارد حریم خانه ها، مدارس و کتابخانه ها شده و خیلی مهم است که بدانیم کامپیوتر و اینترنت به دلیل شخصی تر بودن و قابلیت اختفای بیشتر نسبت به تلویزیون و سهولت دسترسی، اطفال را هم تهدید می کند.پورنوگرافی از طریق پیام های زودرس می تواند به کودکان آسیب بزند.
به طور کلی، کودکان «ظرفیت جنسی طبیعی» خود را تا سن بلوغ کسب نمی کنند. تصاویر پورنوگرافی عموماً بر اساس حداکثر تحریک جنسی (با اهداف تجاری) طراحی شده است. کودکان نسبت به بسیاری از تحریکات جنسی (اعم از شوخی ها، رفتارها و صحنه های جنسی) حساس و تأثیر پذیرند و بدین صورت، پیغام های تحریک کننده ی جنسی در حافظه ی آن ها وارد و تا ابد ثبت می شود (تصاویر و خاطره های جنسی دوره ی کودکی معمولاً قابل حذب نیستند). چنین مسئله ای در صورت تکرار می تواند به بروز افکار و رفتارهای جنسی زودرس در کودک بینجامد و این چیزی نیست جز پایان زودرس دوران شیرین کودکی. افکاری که شاید به صورت رفتارهای جنسی نسبت به کودکان کم سن تر (کودکان معمولاً آنچه را که می بینند و می شنوند تکرار می کنند ) بروز کند و یا حتی به صورت رفتارهای تحریک آمیز و اغواگرانه در قبال بزرگسالان. یک علت نوعی از اختلال شخصیت بزرگسالی، که با احساس پوچی، طوفان های عاطفی، و خودتخریبی با روابط متعدد و پر هرج و مرج جنسی، مصرف مواد مخدر و گاه خودزنی و اقدام به خودکشی مشخص می شود. همین تحریکات زودرس جنسی در خردسالی و آسیب های شدید و ماندگار روانی حاصل از آن است. علاوه بر این، حجم زیادی از تصاویر پورنوگرافی نمایشگر انواع انحرافات جنسی (مثل نظربازی، تعدی و..)، و مواجهه ی فرزند در دوره ی جهت یابی جنسی باعث ثبت این اطلاعات و انحرافات در «هارد» او می شود و چه بسا منشأ بروز انحراف جنسی در بزرگسالی باشد.بیشتر بخوانید: اینترنت و خانواده‌ها
پورنورگرافی از طریق پیام های ناهماهنگ و متناقض به کودک آسیب می زند.
گاهی برخی از رفتارهای والدین، ناخواسته و بر خلاف میل باطنی شان، فرزند را دچار سردرگمی و تنش می کند. پدری که در حضور فرزند به تماشای تصاویر تحریک آمیز جنسی از ماهواره یا کامپیوتر می پردازد (و یا فرزند از این امر اطلاع دارد) در حالی که اگر فرزندش سؤالی طبیعی درباره ی مسائل جنسی از او بپرسد عصبانی و برافروخته می شود، دو پیام گیج کننده و متضاد به فرزند داده است. یا همان پدری را تصور کنید که در این باره بی مبالاتی می کند در حالی که مادر، بچه را تشویق به پوشش و پرهیز از تماس می کند. در این صورت هم ناهماهنگی و تناقض در پیغام های ارسالی به فرزند داریم. به علاوه، پیام پورنوگرافی با فرهنگ و اصول جامعه نیز تناقض و تضاد دارد. مثلاً در مدرسه و جامعه می گویند که پورنوگرافی خلاف اعتقادات و اصول جامعه و فرهنگ ماست، در حالی که در منزل از پورنوگرافی ماهواره استفاده می شود. بیرون از خانه، اصل بدیهی جامعه تک همسری و ازدواج است، در حالی که پیام پورنوگرافی اینترنت و ماهواره چیز دیگری است. علاوه بر همه ی این ها، پیامهای پورنوگرافی با تصور و اطلاع کودک از بدن و جسم کودکانه اش ناهماهنگی دارد و او را در پنداره و تصور خود از واقعیت بدنش دچار سردرگمی و تناقض می کند.ناهماهنگی و تناقض پیام های پورنوگرافی با تربیت خانوادگی، با اصول و فرهنگ جامعه و با واقعیت جسم کودکانه ی فرزند ما سبب ایجاد تعارض در او می شود و از دل و درون تعارض هم چیزی جز تنش و استرس، سردرگمی و ابهام و بحران درنخواهد آمد. شاید بخشی از سردرگمی و بحران هویت نوجوانان ما ریشه در این گونه پیام های متناقض و ناهماهنگ داشته باشد.
تماس کودکان با پورنوگرافی (اینترنتی) نگرش ها و ارزش های جامعه را تغییر می دهد.
آن گاه که در تصاویر پورنوگرافی، رابطه ی جنسی در غیر انسانی ترین و نامتعارف ترین صورت خود و به دور از عواطف و صمیمیت واقعی نشان داده می شود، چه پیامی به فرزند ما و به دیگران می تواند بدهد؟ آیا فرهنگ تک همسری که کودک ما در خانواده و جامعه اش می بیند در ذهن او زیر سؤال نمی رود؟ پس تعهد و وفاداری ازدواج و حریم خانواده چیست؟ گاهی آمارهای علمی هم در این باره پندآموز است: تماس زودرس (زیر 14 سال) با پورنوگرافی با بروز رفتار انحراف آمیز جنسی و به ویژه تجاوز به عنف در جامعه ارتباط دارد. بیشتر از ثلث کودک آزاران و متجاوزان به عنف، در کودکی و نوجوانی سابقه ی دسترسی و تماس مکرر و مداوم با پورنوگرافی داشته اند. به علاوه بیش از نیمی از کودک آزاران برای برداشتن مقاومت قربانی و طبیعی جلوه دادن اقدام خود از طریق پورنوگرافی شروع به تحریک جنسی قربانی خود کرده اند: «این فرد از این کار لذت می برد، پس تو هم می توانی». تماس با پورنوگرافی در جامعه منجر به افزایش شیوع بیماری های جنسی، بارداری های زودرس و اعتیاد جنسی می شود و...همه ی ما گاهی آرزو و حسرت زندگی آرام گذشتگان را داشته ایم. آیا رفتارهای ناآگاهانه، سهل انگاری و غفلت خود ما هم در تغییر فرهنگ و باورهای جامعه نقش داشته است؟
چه اصولی را در جلوگیری از تماس کودکان با پورنوگرافی رعایت کنیم؟
- از تماس اطفال با تصاویر جنسی به هر طریق ممکن جلوگیری کنید.چنین موضوعی باید جزء قوانین همه ی خانه ها باشد. شاید لازم شود به سایر افراد خانواده هم در این باره توضیح دهید و به آنها در مراعات احوال فرزندان کوچک تر آگاهی لازم را بدهید. بسیاری از این تماس ها از طریق برادر و خواهر بزرگتر اتفاق می افتد.
- به آن ها یاد بدهید که اگر در فضای اینترنت کسی برای آنها تصویر جنسی فرستاد و یا تصویری به طور تصادفی بر صفحه ی کامپیوتر و اینترنت باز شد، بلافاصله از اینترنت خارج شوند و به والدین اطلاع دهند.
- به هیچ سایتی که برای زیر هجده سال منع سنی دارد وارد نشوند.
- اگر فرزند شما با هر یک از این تجربه ها مواجه شد و به شما اطلاع داد، به خاطر همکاری خوب از او تقدیر و تشکر کنید. کودکان معمولاً هنگامی که کسی با آن ها صحبت های زشت و زننده می کند و یا از آن ها چیز نامناسبی می خواهد این ها را خطا و گناه خود می دانند. به آنها اطمینان بدهید که از دست شان عصبانی نیستند و چنین اتفاقی تقصیر آن ها نیست. از برخوردهای تند و عصبانی شدن در این شرایط بپرهیزید و برایشان سخنرانی نکنید که «همه ی مردم بدند» و... بلکه یادآوری کوتاهی کنید که برخی از آدم ها کارهای نامناسبی در اینترنت انجام می دهند که شما باید از آن ها دوری کنید، همان طور که با غریبه های پشت تلفن یا پشت درِ خانه یا در خیابان رفتار می کنید.
منبع مقاله : حمیدیان، فرود، (1387)، اعتیاد به اینترنت و موبایل(بررسی عوارض وابستگی به اینترنت، موبایل و بازی های کامپیوتری)، تهران: نشر قطره، چاپ دوم
