نویسنده: دکتر بنفشه غرایی
آيا خانواده ها مي توانند نقشي در شکل دهي هويت فرزندان شان داشته باشند؟
پاسخ این سؤال مثبت است، زیرا اگر مراحل شکل گيري هويت بر اساس نوع استفاده ي افراد از مهارت هاي مقابله اي در نظر گرفته شود و با توجه به اين که در تمام نظريات مربوط به مهارت هاي مقاله اي تأکيد بر اين مسئله شده است که اين مهارت ها قابل آموزش و يادگيري هستند، لذا مي توان با آموزش مناسب در اين زمينه به نوجوانان کمک کرد که اين دوران بحراني را با صدمات کم تر و موفقيت بيش تري طي کنند.خوشبختانه در حال حاضر برنامه هاي مداخله اي مدوني در خصوص مهارت هاي زندگي و مهارت هاي مقابله اي نظير مهارت حل مسئله، قاطعيت، تفکر نقادانه و ... براي جمعيت ايراني تهيه شده است که بعضي از اين برنامه ها در مقاطع مختلف تحصيلي براي نوجوانان اجرا مي شود. بالطبع با آموزش والدين در خصوص نحوه ي برخورد مناسب با فرزندان در اين دوران نيز مي توان اين فرايند را تسهيل کرد.
انتظار مي رود که والدين ضمن ايجاد محيطي امن که در آن نوجوان بتواند بدون ترس از انتقاد يا احساس شرمساري باورهاي خود را مورد نقد و بررسي قرار دهند و هم چنين با ايجاد فرصت هاي مناسب براي اين امر و ارائه ي روش هاي درست جهت جمع آوري اطلاعات بدون سوگيري و در نهايت، آموزش مهارت هايي مانند روش تصميم گيري به نوجوانان کمک کنند تا پس از گذار مناسب از اين دوران به يک هويت مستقل دست پيدا کنند. فراموش نکنيم که براي آموزش هر مسئله بايد ابتدا خود فرد آموزش دهنده اين مهارت را داشته باشد. هم چنين فراموش نکنيم که بحران هويت در برخي افراد پس از عبور از دوران نوجواني حل نشده است و بعضي از بزرگسالان از جمله والدين ممکن است هنوز خود درگير مشکلات هويتي باشند که اين مسئله مي تواند موجب بروز اختلالات رواني در آن ها شود. بنابراين، برنامه هاي درماني در اين خصوص مي تواند براي همه ي افراد و در همه ي سنين، چنان چه هنوز درگير بحران هويتي هستند، مناسب باشد.
منبع مقاله :
غرایی، بنفشه؛ (1387) بحران هویت و مهارت های مقابله ای (نظریه ها و راهبردها)، تهران: نشر قطره
