خواص دارويي گياه انيسون

 

نام رايج:

انيسون

نام عربي:

بزرالرازيانج، رازيانج رومي، حب الحلوه

نام هاي ديگر:

باديان رومي، شيرين باديان (سبزوار)

ماهيت:

تخم نباتي است، بلندتر از يک ذرع، ساقه اش مربع و باريک، و برگ آن باريک و خوشبو و گل آن مايل به سفيدي، تخم آن در غلافي لطيف و طولاني و از رازيانه کوچکتر و سبز مايل به سفيدي و بهترين آن خوشبوي تازه باليده آن است که پوست آن جدا نشده باشد.

طبيعت:

گرم در دوم و خشک در سوم

افعال و خواص:

ملطف و محلل رياح و جالي و مسکن اوجاع و با قوت ترياقيه و قابضه و مدر بول و حيض و شير و عرق و نيکو کننده رنگ رخسار است. از توابل مستعمله در اغذيه اصحاب فالج و لقوه و استرخاء و صرع است.
خوردن نيم درم انيسون و يک دانگ مصطکي کوفته در ده درم گلقند سرشته چند روز پي هم بعد از استفراغ بلغم جهت ليثرغس و سبات بلغمي نافع و مقوي معده است.
و چون آن را کوبيده سفوف نمايند و يا کوبيده با گلقند سرشته بخورند و يا جوشانيده به تنهايي بياشامند جهت ماليخوليا خصوصاً مراقي آن و آشاميدن آب مطبوخ آن با ماء العسل جهت کابوس نافع و ضماد آن جهت استرخاء نافع براي آنکه در آن حرارت به اندک قبضي مي باشد و لهذا تقويت مي بخشد اعضاء را. و جويدن آن جهت صداع بارد و شقيقه و جلاي مجاري تنفس و درد سينه و سرفه و ضيق النفس و خفقان بارد و تقويت فم معده و رفع رطوبات آن و رفع اعيا.
و آشاميدن آن مطبوخ آن خصوص با اصل السوس جهت امراض سدر و بهر و تفتيح سدّه جگر و سپرز و گرده و مثانه و رحم و استسقاء و سوء القنيه و تفتيت حصاه و تب بلغمي کهنه و قطع سيلان رحم و ازاله فضول و تحليل و قراقر رياح در معده و ساير اعضاء و ادرار شير و تقويت باه و گرده و ازاله سموم قتاله و تهبج وجه و اطراف و اسهال رطوبي خصوص بريان کرده آن در اين امر. و چون آن را بسيار نرم بکوبند و يا با آب سائيده استعمال نمايند جهت بواسير نافع خصوصاً ريحي آن.

تحقيقات جديد:

ضد انگل، برگهاي آن مفيد براي مشکلات گوارشي، آرام کننده دندان درد، کليت، بادشکن، ضد اسهال، بيماري هاي معده و روده
***

بدل:

تخم شبت و رازيانه و کرويا و در تقويت باه مثل آن انجره است.

مضر:

امعاء، مصرع محرورين

مصلح:

در امعاء رازيانه و در محرورين سکنجبين

مقدار شربت:

از 2 درم تا 5 درم
منبع مقاله :
کمالي نژاد، محمد، (1390)؛ برگ کهن، تهران: چوگان، چاپ اول