پرسش :
پيامبر (صلی الله علیه وآله) خواب ديده بود که مسلمانان پيروز ميشوند؛ ولي آنان با کفار صلح كردند و در حقيقت خواب پيامبر درست تعبير نشد، آيا اين درست است؟
پاسخ :
پاسخ اين سؤال را بايد در قرآن جستجو کرد. قرآن كريم دربارة اين ماجرا ميگويد: لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّؤْيا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرامَ إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنينَ مُحَلِّقينَ رُؤُسَكُمْ وَ مُقَصِّرينَ لا تَخافُونَ فَعَلِمَ ما لَمْ تَعْلَمُوا فَجَعَلَ مِنْ دُونِ ذلِكَ فَتْحاً قَريبا[1]يعني خداوند آنچه را به پيامبرش در عالم خواب نشان داد راست بود، به طور قطع همة شما به خواست خداوند وارد مسجد الحرام ميشويد، در نهايت امنيت و در حالي كه سرهاي خود را تراشيده و ناخنهاي خود را كوتاه كرده و از هيچ كس ترس و وحشتي نداريد، ولي خداوند چيزهائي ميدانست كه شما نميدانستيد (و در اين تأخير حكمتي بود) و قبل از آن فتح نزديكي براي شما قرار دارد».
اين آيه فرازي از جريان صلح حديبيه را ترسيم ميكند. رسول خدا در مدينه خواب ديد كه به اتفاق يارانش براي انجام مناسك (عمره) وارد مكه ميشوند. او اين خواب را براي ياران بيان كرد، همگي شاد و خوشحال شدند؛ اما چون جمعي تصور ميكردند تعبير و تحقق اين خواب در همان سال واقع خواهد شد، هنگامي كه مشركان راه ورود به مكه را در حديبيه به روي آنها بستند، گرفتار شك و ترديد شدند، و گفتند: آيا ممکن است رؤياي پيامبر هم نادرست از آب در آيد؟
پيامبر _ صلّي الله عليه و آله _ در پاسخ اين سؤال فرمود: مگر من به شما گفتم اين رؤيا همين امسال تحقق خواهد يافت؟ آية ياد شده در واقع بر رد گمان عدهاي در صدر اسلام و سؤالات ديگري كه ممكن است همواره مطرح شود (نظير پرسش مورد بحث) نازل گرديده است.[2]
بنابر اين اولا: بر خلاف آنچه در سؤال آمده هرگز رؤياي صادقانه پيامبر كه در حكم وحي قطعي است، اشتباه از آب در نيامد؛ بلكه آن رؤياي صادقه آن گونه كه ديده شده بود عينيت پيدا كرد؛ زيرا رؤيا ناظر به اين بود كه آن حقيقت عملي ميشود، و عملي هم شد و مسلمانان در سال بعد از صلح حديبيه در ماه ذي قعده، وارد مكه شدند و عمره مفرده را انجام دادند.
ثانيا: بر خلاف آن چه در سوال آمده رویای رسول خدا این نبود که مکه را فتح خواهد کرد بلکه خواب حضرت این بود که وارد مکه خواهد شد و مراسم زیارت بیت الله الحرام را بجا خواهد آورد، و این رویا هم به واقعیت پیوست.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. الميزان، علامه طباطبائي، ج 18، ص 316، نشر دارالكتب الاسلاميه، تهران، 1372 ش.
2. فروغ ابديت، آية الله سبحاني، ص 309، نشر دفتر تبليغات اسلامي قم، 1361 ش.
پی نوشتها:
[1] . فتح/ 27.
[2] . مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، تهران، نشر دارالكتب الاسلاميه، 1379 ش، ج 22، ص 102 و 103.
منبع: اندیشه قم
پاسخ اين سؤال را بايد در قرآن جستجو کرد. قرآن كريم دربارة اين ماجرا ميگويد: لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّؤْيا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرامَ إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنينَ مُحَلِّقينَ رُؤُسَكُمْ وَ مُقَصِّرينَ لا تَخافُونَ فَعَلِمَ ما لَمْ تَعْلَمُوا فَجَعَلَ مِنْ دُونِ ذلِكَ فَتْحاً قَريبا[1]يعني خداوند آنچه را به پيامبرش در عالم خواب نشان داد راست بود، به طور قطع همة شما به خواست خداوند وارد مسجد الحرام ميشويد، در نهايت امنيت و در حالي كه سرهاي خود را تراشيده و ناخنهاي خود را كوتاه كرده و از هيچ كس ترس و وحشتي نداريد، ولي خداوند چيزهائي ميدانست كه شما نميدانستيد (و در اين تأخير حكمتي بود) و قبل از آن فتح نزديكي براي شما قرار دارد».
اين آيه فرازي از جريان صلح حديبيه را ترسيم ميكند. رسول خدا در مدينه خواب ديد كه به اتفاق يارانش براي انجام مناسك (عمره) وارد مكه ميشوند. او اين خواب را براي ياران بيان كرد، همگي شاد و خوشحال شدند؛ اما چون جمعي تصور ميكردند تعبير و تحقق اين خواب در همان سال واقع خواهد شد، هنگامي كه مشركان راه ورود به مكه را در حديبيه به روي آنها بستند، گرفتار شك و ترديد شدند، و گفتند: آيا ممکن است رؤياي پيامبر هم نادرست از آب در آيد؟
پيامبر _ صلّي الله عليه و آله _ در پاسخ اين سؤال فرمود: مگر من به شما گفتم اين رؤيا همين امسال تحقق خواهد يافت؟ آية ياد شده در واقع بر رد گمان عدهاي در صدر اسلام و سؤالات ديگري كه ممكن است همواره مطرح شود (نظير پرسش مورد بحث) نازل گرديده است.[2]
بنابر اين اولا: بر خلاف آنچه در سؤال آمده هرگز رؤياي صادقانه پيامبر كه در حكم وحي قطعي است، اشتباه از آب در نيامد؛ بلكه آن رؤياي صادقه آن گونه كه ديده شده بود عينيت پيدا كرد؛ زيرا رؤيا ناظر به اين بود كه آن حقيقت عملي ميشود، و عملي هم شد و مسلمانان در سال بعد از صلح حديبيه در ماه ذي قعده، وارد مكه شدند و عمره مفرده را انجام دادند.
ثانيا: بر خلاف آن چه در سوال آمده رویای رسول خدا این نبود که مکه را فتح خواهد کرد بلکه خواب حضرت این بود که وارد مکه خواهد شد و مراسم زیارت بیت الله الحرام را بجا خواهد آورد، و این رویا هم به واقعیت پیوست.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. الميزان، علامه طباطبائي، ج 18، ص 316، نشر دارالكتب الاسلاميه، تهران، 1372 ش.
2. فروغ ابديت، آية الله سبحاني، ص 309، نشر دفتر تبليغات اسلامي قم، 1361 ش.
پی نوشتها:
[1] . فتح/ 27.
[2] . مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، تهران، نشر دارالكتب الاسلاميه، 1379 ش، ج 22، ص 102 و 103.
منبع: اندیشه قم