کیفیت تقسیم ترکه در صورت اجتماع ورّاث سببی و نسبی
پرسش :
دختر این‌جانب با شخصی ازدواج کرد. بعد از مدت چند سال شوهرش از دنیا رفت، در روزهای اوّل ازدواج، فقیر بودند، اما در این مدت که با هم بودند، مقداری پول از طریق کار مشترک به دست آوردند، (مثلاً زن قالی بافته و شوهر کار دیگر نموده است) از آن مرحوم یک دختر به‌جا مانده، پدر و مادر او نیز زندهاند، ارث او به چه صورت بین ورثه تقسیم می‌شود؟
پاسخ :
پدر و مادر متوفی هر یک سدس میبرند و زن ثمن میبرد و دختر نصف میبرد و باقیمانده از ترکه در صورت عدم حاجب* پنج قسمت می‌شود. سه قسمت به دختر و یک قسمت به پدر و یک قسمت به مادر میرسد و در صورت وجود حاجب باقیمانده چهار قسمت شده سه قسمت به دختر و یک قسمت به پدر میرسد. و ترکه میت که به نحو مذکور تقسیم می‌شود عبارت است از اموالی که معلوم است آنها ملک میت بوده، اما اموال زن جزء ترکه نیست و در موارد شبهه باید مصالحه شود.
* منظور از «حاجب» چیزی یا کسی است که مانع ارث شود، و در مفروض سؤال اگر متوفی دارای دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر زنده پدری یا پدر و مادری باشد، وجود آنها مانع از این می‌شود که به مادر بیشتر از «سدس» برسد، تفصیل این مبحث در کتب فقهیه است.
منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه الله)، نشر قضا، 1390.
پدر و مادر متوفی هر یک سدس میبرند و زن ثمن میبرد و دختر نصف میبرد و باقیمانده از ترکه در صورت عدم حاجب* پنج قسمت می‌شود. سه قسمت به دختر و یک قسمت به پدر و یک قسمت به مادر میرسد و در صورت وجود حاجب باقیمانده چهار قسمت شده سه قسمت به دختر و یک قسمت به پدر میرسد. و ترکه میت که به نحو مذکور تقسیم می‌شود عبارت است از اموالی که معلوم است آنها ملک میت بوده، اما اموال زن جزء ترکه نیست و در موارد شبهه باید مصالحه شود.
* منظور از «حاجب» چیزی یا کسی است که مانع ارث شود، و در مفروض سؤال اگر متوفی دارای دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر زنده پدری یا پدر و مادری باشد، وجود آنها مانع از این می‌شود که به مادر بیشتر از «سدس» برسد، تفصیل این مبحث در کتب فقهیه است.
منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه الله)، نشر قضا، 1390.
