لزوم پیگیری در درمان دررفتگی مادرزادی سر استخوان ران در کودک
پرسش :
فرزندم در هنگام تولد دچار دررفتگی مادرزادی لگن بود. این موضوع در روز تولدش مشخص شد. و ما بلافاصله استفاده از «پاولیک هارنس بریس» را از روز سوم تولدش تا ۶ ماهگی استفاده کردیم. در آخرین عکس‌های رادیولوژی که گرفتیم خوشبختانه مفصل ران خوب بود. الان که سه سال و نیمه است، مشکلی نمی‌بینیم و حرکات وی طبیعی است. آیا بیماری دوباره عود می‌کند و کلاً باید چه پیگیری هایی را انجام دهیم؟
پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
درمان دررفتگی مادرزادی ران در نوزادان باید هرچه زودتر انجام شود. درمان هرچه زودتر شروع شود انجام آن راحت تر بوده و نتیجه آن بهتر است. در سنین نوزادی تمام کاری که باید انجام داد بستن کمربند خاصی به کمر و پاهای بچه است که به آن پاولیک هارنس میگویند. اگر درمان چند ماه به تاخیر بیفتد این وسیله دیگر کارساز نبوده و ممکن است نیاز به گچ گیری بچه باشد. در سنین بالاتر جااندازی مفصل دررفته نیاز به عمل جراحی دارد و هرچه جراحی دیرتر انجام شود نیاز به انجام جراحی وسیعتری خواهد بود. بعد از سنین خاصی دیگر جااندازی مفصل دررفته عملی نخواهد بود.
هرچه درمان در سنین پایین تری شروع شود شکل سر استخوان ران و حفره استابولوم بیشتر به حالت طبیعی برمیگردد. درمان در سنین بالاتر ممکن است بتواند مفصل را جااندازی کند ولی شکل مفصل ران در بسیاری اوقات طبیعی نمیشود و همین موجب میگردد بیمار در میانسالی دچار آرتروز و ساییدگی مفصل ران شود.
پس هر بیماری که به علت دررفتگی مادرزادی مفصل ران تحت عمل جراحی قرار میگیرد باید در سال های بعد تحت نظر پزشک ارتوپد باشد. این در مورد بچه هایی که درمان خود را در چند روز اوال بعد از تولد شروع کرده اند صادق است تا بچه هایی که دیر درمان شده اند.
در معاینات دوره ای پزشک معالج مفصل را معاینه کرده و در صورت لزوم از آن رادیوگرافی به عمل میاورد. این معاینات و بررسی ها در ابتدا با فواصل کوتاه انجام گرفته و با بالا رفتن سن بچه فاصله معاینات بیشتر میشود.
بعضی از بیمارانیکه در سنین پایین به علت دررفتگی مادرزای درمان شده اند ممکن است در سنین بعد از بلوغ علائمی از دیسپلازی مفصل استابولوم را نشان دهند. این دیسپلازی میتواند زمینه ساز بروز آرتروز در سنین بالاتر باشد. اگر فرد تحت نظر پزشک باشد این وضعیت در صورت بروز زودتر شناسایی شده و درمان مناسب برای آن انجام میشود.
بیماری دررفتگی مادرزادی مفصل ران در صورت درمان مناسب عود نمیکند ولی تمام این بیماران باید تحت نظر پزشک معالج باقی بمانند.
منبع: ایران ارتوپد
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
درمان دررفتگی مادرزادی ران در نوزادان باید هرچه زودتر انجام شود. درمان هرچه زودتر شروع شود انجام آن راحت تر بوده و نتیجه آن بهتر است. در سنین نوزادی تمام کاری که باید انجام داد بستن کمربند خاصی به کمر و پاهای بچه است که به آن پاولیک هارنس میگویند. اگر درمان چند ماه به تاخیر بیفتد این وسیله دیگر کارساز نبوده و ممکن است نیاز به گچ گیری بچه باشد. در سنین بالاتر جااندازی مفصل دررفته نیاز به عمل جراحی دارد و هرچه جراحی دیرتر انجام شود نیاز به انجام جراحی وسیعتری خواهد بود. بعد از سنین خاصی دیگر جااندازی مفصل دررفته عملی نخواهد بود.
هرچه درمان در سنین پایین تری شروع شود شکل سر استخوان ران و حفره استابولوم بیشتر به حالت طبیعی برمیگردد. درمان در سنین بالاتر ممکن است بتواند مفصل را جااندازی کند ولی شکل مفصل ران در بسیاری اوقات طبیعی نمیشود و همین موجب میگردد بیمار در میانسالی دچار آرتروز و ساییدگی مفصل ران شود.
پس هر بیماری که به علت دررفتگی مادرزادی مفصل ران تحت عمل جراحی قرار میگیرد باید در سال های بعد تحت نظر پزشک ارتوپد باشد. این در مورد بچه هایی که درمان خود را در چند روز اوال بعد از تولد شروع کرده اند صادق است تا بچه هایی که دیر درمان شده اند.
در معاینات دوره ای پزشک معالج مفصل را معاینه کرده و در صورت لزوم از آن رادیوگرافی به عمل میاورد. این معاینات و بررسی ها در ابتدا با فواصل کوتاه انجام گرفته و با بالا رفتن سن بچه فاصله معاینات بیشتر میشود.
بعضی از بیمارانیکه در سنین پایین به علت دررفتگی مادرزای درمان شده اند ممکن است در سنین بعد از بلوغ علائمی از دیسپلازی مفصل استابولوم را نشان دهند. این دیسپلازی میتواند زمینه ساز بروز آرتروز در سنین بالاتر باشد. اگر فرد تحت نظر پزشک باشد این وضعیت در صورت بروز زودتر شناسایی شده و درمان مناسب برای آن انجام میشود.
بیماری دررفتگی مادرزادی مفصل ران در صورت درمان مناسب عود نمیکند ولی تمام این بیماران باید تحت نظر پزشک معالج باقی بمانند.
منبع: ایران ارتوپد
