معرفی تاریخ تثنیه تورات
پرسش :
منظور از تاریخ تثنیه تورات چه کتاب هایی است؟
پاسخ :
سِفر تثنیه و هفت کتاب که پس از آن قرار دارد، برخی از حوادث تاریخی را می آورند که نزد دانشمندان به «تاریخ تثنیه» شهرت یافته است. این قسمت از تاریخ با قضایای بنی اسرائیل در دوره ی سرگردانی و در صحرا آغاز می شود، پس از آن، داستان فتح کنعان (فلسطین) به دست بنی اسرائیل را نقل می کند و اطاعت بنی اسرائیل از داوران، مخصوصاً سموئیل را شرح می دهد. حوادث اخیر حدود هزار سال قبل از میلاد اتفاق افتاده است.
پس از آن، پادشاهی شائول، داوود، سلیمان و حکمرانان بعدی یهودیان، همچنین داستانهای الیاس و الیسع را که از پیامبران بنی اسرائیل بوده اند و سایر حوادث تا جلای بابل به سال 587 ق. م. را می نگارد.این بخش از تاریخ در کتابهای زیر آمده است:
سِفر تثنیه: سفر تثنیه شامل سه سخنرانی موسی است که در آنها شریعت را برای مردم بازگو می کند. این کتاب به دلیل آن که به تکرار احکامی که در اسفار قبلی آمده است می پردازد به این نام خوانده می شود.
صحیفه ی یوشع: شخصیت اصلی این کتاب یوشع بن نون جانشین موسی است. این کتاب به بررسی جنگ های بنی اسرائیل با کنعانیان و ورود به سرزمین موعود و تقسیم این سرزمین در میان اسباط(1) بنی اسرائیل می پردازد. سِفر داوران: این کتاب نام خود را از دوازده رهبر نظامی به نام داوران (قضات) اخذ کرده است. پس از وفات یوشع (ع)، بنی اسرائیل به گناه روی آوردند و به نزاع با یکدیگر پرداختند و گهگاه، مورد تاخت و تاز دشمنان قرار می گرفتند.در این دوره ی 350 ساله که تا زمان طالوت و داوود (علیهما السلام) ادامه یافت. هر گاه که اسرائیلیان به درگاه خداوند روی می آوردند، خدا داورانی برای آنان بر می گزید.
کتاب روت: روت به نام زنی از جده های داود (ع) است. این کتاب بیانگر ازدواج این دختر خوش سیرت با بوعز و تولد عوبید، جدّ داوود (ع) است.
کتابهای اول و دوم سموئیل: سموئیل نبی (ع)، آخرین داور بنی اسرائیل است. در این زمان بنی اسرائیل از او می خواهند که برای آنها پادشاهی تعیین کند و او شائول (طالوت) را بر می گزیند. در این دو کتاب چگونگی به سلطنت رسیدن داوود (ع) شرح داده می شود. در زمان سلطنت(2) داوود (ع) اسرائیل کشوری قدرتمند می شود. این کتاب گناهانی به داوود (ع) نسبت داده است.
کتابهای اول و دوم پادشاهان: این دو کتاب بیانگر تاریخ به سلطنت رسیدن سلیمان (ع)، وقایع سلطنت وی و فرزندش رَحُبعام و تجزیه ی حکومت بنی اسرائیل است. بر اساس این کتاب، سلیمان در پایان عمر به گناه و بت پرستی روی می آورد و پس از مرگش میان بنی اسرائیل اختلاف و نزاع رخ می دهد. ده سبط شمالی از افسری شورشی به نام یرُبعام، که از استاندران سلیمان (ع) بود، پیروی کرده، کشور اسرائیل را در شمال تشکیل می دهند و تنها دو سبط با رحبعام بیعت می کنند و کشور یهودا را در جنوب تشکیل می دهند. این دو کتاب به شرح وقایع از حکومت سلیمان تا حمله ی بخت نصّر و جلای بابل پرداخته است.
خلاصه تعالیم «تاریخ تثنیه» این است که خدا قوم یهود را به اطاعت و محبت و اخلاص دعوت می کند و اعلام می دارد که عاقبت فرمان بردن از خدا، رستگاری و عاقبت نافرمانی او، هلاکت و نابودی است. همچنین تعلیم می دهد که باید شعائر یهود از آیینهای مشرکان پاک گردد و قربانی فقط در معبد اورشلیم و نه در معابد گوناگون دیگر، تقدیم خدا شود. بر اساس این کتب، خدا قوم یهود را برای اینکه قوم مخصوص وی باشند، برگزیده است.
پی نوشت:
(1). اسباط جمع سبط به معنی نواده است. بنی اسرائیل به 12 طائفه تقسیم شده اند که هر یک از آنها به یکی از فرزندان یا نوادگان یعقوب (ع) منسوب اند. منصب کهانت در انحصار فرزندان لاوی قرار دارد. لاوی و یوسف جزء اسباط دوازده گانه نیستند در عوض دو سبط از اسباط دوازده گانه به نام فرزندان یوسف است. بنابراین، بدون احتساب سبط لاوی که عهده دار منصب کهانت است. اسباط بنی اسرائیل 12 تن هستند. (عبدالرحیم سلیمانی، درآمدی بر شناخت کتاب مقدس، هفت آسمان، شماره ی 2، ص 147.)
(2). در کتاب مقدس اشاره ای به نبوت داوود (ع) نشده است. اهل کتاب داوود (ع) را پادشاه بنی اسرائیل می دانند.
منبع: کلام مسیحی، توماس میشل، ترجمه ی حسن توفیقی، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1377، ص 34.
سِفر تثنیه و هفت کتاب که پس از آن قرار دارد، برخی از حوادث تاریخی را می آورند که نزد دانشمندان به «تاریخ تثنیه» شهرت یافته است. این قسمت از تاریخ با قضایای بنی اسرائیل در دوره ی سرگردانی و در صحرا آغاز می شود، پس از آن، داستان فتح کنعان (فلسطین) به دست بنی اسرائیل را نقل می کند و اطاعت بنی اسرائیل از داوران، مخصوصاً سموئیل را شرح می دهد. حوادث اخیر حدود هزار سال قبل از میلاد اتفاق افتاده است.
پس از آن، پادشاهی شائول، داوود، سلیمان و حکمرانان بعدی یهودیان، همچنین داستانهای الیاس و الیسع را که از پیامبران بنی اسرائیل بوده اند و سایر حوادث تا جلای بابل به سال 587 ق. م. را می نگارد.این بخش از تاریخ در کتابهای زیر آمده است:
سِفر تثنیه: سفر تثنیه شامل سه سخنرانی موسی است که در آنها شریعت را برای مردم بازگو می کند. این کتاب به دلیل آن که به تکرار احکامی که در اسفار قبلی آمده است می پردازد به این نام خوانده می شود.
صحیفه ی یوشع: شخصیت اصلی این کتاب یوشع بن نون جانشین موسی است. این کتاب به بررسی جنگ های بنی اسرائیل با کنعانیان و ورود به سرزمین موعود و تقسیم این سرزمین در میان اسباط(1) بنی اسرائیل می پردازد. سِفر داوران: این کتاب نام خود را از دوازده رهبر نظامی به نام داوران (قضات) اخذ کرده است. پس از وفات یوشع (ع)، بنی اسرائیل به گناه روی آوردند و به نزاع با یکدیگر پرداختند و گهگاه، مورد تاخت و تاز دشمنان قرار می گرفتند.در این دوره ی 350 ساله که تا زمان طالوت و داوود (علیهما السلام) ادامه یافت. هر گاه که اسرائیلیان به درگاه خداوند روی می آوردند، خدا داورانی برای آنان بر می گزید.
کتاب روت: روت به نام زنی از جده های داود (ع) است. این کتاب بیانگر ازدواج این دختر خوش سیرت با بوعز و تولد عوبید، جدّ داوود (ع) است.
کتابهای اول و دوم سموئیل: سموئیل نبی (ع)، آخرین داور بنی اسرائیل است. در این زمان بنی اسرائیل از او می خواهند که برای آنها پادشاهی تعیین کند و او شائول (طالوت) را بر می گزیند. در این دو کتاب چگونگی به سلطنت رسیدن داوود (ع) شرح داده می شود. در زمان سلطنت(2) داوود (ع) اسرائیل کشوری قدرتمند می شود. این کتاب گناهانی به داوود (ع) نسبت داده است.
کتابهای اول و دوم پادشاهان: این دو کتاب بیانگر تاریخ به سلطنت رسیدن سلیمان (ع)، وقایع سلطنت وی و فرزندش رَحُبعام و تجزیه ی حکومت بنی اسرائیل است. بر اساس این کتاب، سلیمان در پایان عمر به گناه و بت پرستی روی می آورد و پس از مرگش میان بنی اسرائیل اختلاف و نزاع رخ می دهد. ده سبط شمالی از افسری شورشی به نام یرُبعام، که از استاندران سلیمان (ع) بود، پیروی کرده، کشور اسرائیل را در شمال تشکیل می دهند و تنها دو سبط با رحبعام بیعت می کنند و کشور یهودا را در جنوب تشکیل می دهند. این دو کتاب به شرح وقایع از حکومت سلیمان تا حمله ی بخت نصّر و جلای بابل پرداخته است.
خلاصه تعالیم «تاریخ تثنیه» این است که خدا قوم یهود را به اطاعت و محبت و اخلاص دعوت می کند و اعلام می دارد که عاقبت فرمان بردن از خدا، رستگاری و عاقبت نافرمانی او، هلاکت و نابودی است. همچنین تعلیم می دهد که باید شعائر یهود از آیینهای مشرکان پاک گردد و قربانی فقط در معبد اورشلیم و نه در معابد گوناگون دیگر، تقدیم خدا شود. بر اساس این کتب، خدا قوم یهود را برای اینکه قوم مخصوص وی باشند، برگزیده است.
پی نوشت:
(1). اسباط جمع سبط به معنی نواده است. بنی اسرائیل به 12 طائفه تقسیم شده اند که هر یک از آنها به یکی از فرزندان یا نوادگان یعقوب (ع) منسوب اند. منصب کهانت در انحصار فرزندان لاوی قرار دارد. لاوی و یوسف جزء اسباط دوازده گانه نیستند در عوض دو سبط از اسباط دوازده گانه به نام فرزندان یوسف است. بنابراین، بدون احتساب سبط لاوی که عهده دار منصب کهانت است. اسباط بنی اسرائیل 12 تن هستند. (عبدالرحیم سلیمانی، درآمدی بر شناخت کتاب مقدس، هفت آسمان، شماره ی 2، ص 147.)
(2). در کتاب مقدس اشاره ای به نبوت داوود (ع) نشده است. اهل کتاب داوود (ع) را پادشاه بنی اسرائیل می دانند.
منبع: کلام مسیحی، توماس میشل، ترجمه ی حسن توفیقی، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، قم، 1377، ص 34.
