احکام وقف | تغییر و تبدیل وقف: سوال نود و نه

پرسش :

‏در تاریخ 1 / 2 / 1361 تلگرافی راجع به منضم نمودن کاروان سرایی که در ملکیت‏‎ ‎‏شهرداری است، استفتا به عمل آمده است که حضرت امام بزرگوار در ذیل آن‏‎ ‎‏فرموده اند: «کاروان سرا را جزو قبرستان نکنید» که فتوکپی تلگراف مزبور و فتوای امام‏‎ ‎‏امت که در ذیل آن توشیح شده است، به پیوست ارسال می شود.‏ ‏‏توضیحاً به عرض می رساند: کاروان سرای مزبور از کاروان سراهای موقوفه نبوده و‏‎ ‎‏محلی است که پنجاه سال قبل برای جزامی ها از طرف شهرداری بوشهر تملک شده و‏‎ ‎‏به ثبت شهرداری رسیده است، ولی اکنون برای توسعۀ قبرستان شدیداً مورد نیاز‏‎ ‎‏می باشد. علی هذا خواهشمند است با توجه به این که کاروان سرای مزبور موقوفه نبوده‏‎ ‎‏و در حال حاضر، مخروبۀ متروکه ای است که به کلی قابل استفاده نبوده و مسلوب‏‎ ‎‏المنفعه رو به خرابی و انهدام است، فتوای شرعی را با جهات معروضه اعلام فرمایند،‏‎ ‎‏فتوکپی سند مالکیت پلاک مورد بحث جهت مطالعه تقدیم می شود.

پاسخ :
‏‏بسمه تعالی، سند ثبتی یا غیر ثبتی میزان نیست، اگر کاروان سرا وقف‏‎ ‎‏است، تغییر وقف و تبدیل آن به گورستان جایز نیست، و چنانچه وقف‏‎ ‎‏بودن آن محرز نباشد و بر حسب ظاهر شرع، ملک شمرده می شود؛ اختیار‏‎ ‎‏آن با مالک است و اگر ملک دولت باشد، با مراعات مصلحت می تواند آن‏‎ ‎‏را تغییر دهد.‏

منبع: استفتائات امام خمینی(ره)، جلد 7، ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمیی(ره)، تهران، 1392 ش.