احکام وقف | تغییر و تبدیل وقف: سوال ده

پرسش :

این جانب نسل چهارم واقفی هستم. موقوفۀ‏‎ ‎‏مزبور، مرا در محذورات شرعی و عرفی شدیدی قرار داده و آن این است که عده ای‏‎ ‎‏عدواناً مقداری را تصرف نموده و من قدرت دفاع ندارم و قانون هم کمک نمی کند.‏ تقاضا دارم وظیفه این جانب را با عنایت به مطالب مطروحۀ ذیل بیان فرمایید.‏ ‏‏1. آیا اجازه می فرمایید تمام مراتع و مزارع موقوفه را کلاً وقف حضرت‏‎ ‎‏سیدالشهدا علیه السلام نمایم که اولاد ذکور حقی نداشته باشند؟ ‏ ‏‏2. آیا اجازه می فرمایید از برای دو تومان حضرت سیدالشهدا علیه السلام، چند قطعه زمین‏‎ ‎‏را معلوم نموده که کلاً وقف باشد و در مابقی تصرف شخصی نموده که بیع و شرای آن‏‎ ‎‏جایز باشد و نسل های آینده حقی نداشته باشند؟‏ ‏‏3. چند قطعه از مزارع موقوفه را دولت (وزارت راه) و مردم، جاده عمومی نموده‏‎ ‎‏که سبب تقسیم شدن زمین گردید که مقداری قابل کشت نیست، ولی برای ساختمان‏‎ ‎‏مشتری دارد. آیا اجازه می فرمایید به فروش برسد و تبدیل به احسن شود؟ در ضمن‏‎ ‎‏برای مسیر جاده اجاره ای هم پرداخت نمی شود. ‏

پاسخ :
‏‏بسمه تعالی، برفرض صحت و تمامیت وقف، تغییر آن جایز نیست و با‏‎ ‎‏امکان استفاده از وقف در جهت وقف، فروش و تبدیل آن صحیح نیست و‏‎ ‎‏تصرفات مطابق جهت وقف، با نظر متولی شرعی آن مانع ندارد. ‏

منبع: استفتائات امام خمینی(ره)، جلد 7، ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمیی(ره)، تهران، 1392 ش.